یک خاکشناس با اشاره به اینکه آلودگی کنونی خاک ها متاثر از آب های آلوده است، گفت: آلودگی خاک موجب کاهش کیفیت آن شده و توان تولید خاک را تحت شعاع قرار می دهد.

وی در تشریح عوامل موثر بر حفاظت خاک یادآورشد: حفاظت خاک به دو شکل فیزیکی و شیمیایی (کیفی) میسر بوده که این عوامل بر اساس خصوصیات خاک طبقه بندی می شوند.

عوامل کاهش کیفیت خاک کدامند؟

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، جلوگیری از آلودگی خاک ‎‌ها و شوری آن را مصداق حفاظت کیفی معرفی و تاکید کرد: این عوامل سبب کاهش کیفیت خاک شده و توان تولید خاک را تحت شعاع قرار می دهد.

وی خاک را عنصری حیاتی در حیات بشر و موجودات زنده معرفی و خاطرنشان کرد: خاک محل ورود و خروج برخی عناصر است و چنانچه عناصر ورودی خاک به راحتی تجزیه نشده و دارای نیمه عمر طولانی باشند در خاک باقی مانده و تجمع آنها سبب افزایش غلظت آن عنصر در خاک می شود.

بهمنیار اصطلاح آلودگی خاک را مطرح و در تعریف آن گفت: افزایش غلظت و تجمع این عناصر در خاک که از آن تحت عنوان عناصر سنگین، سمی یا آلوده کننده نام برده می شود مبحث آلودگی خاک را مطرح کرده که پیامد آن از بین رفتن بیولوژی خاک، کاهش موجودات زنده و باکتری های مفید و در نهایت کاهش توان حاصلخیزی خاک است.

وی با اشاره به اینکه این عناصر توسط گیاه جذب شده و تحت مصرف انسان و دام قرار می گیرد، هشدار داد: ورود این عناصر خطرناک به زنجیره غذایی انسان در بلند مدت آسیب های مخربی را به سلامت انسان وارد می کند.

زباله‌ها؛ دلیل اصلی آلودگی خاک

مدیر گروه خاکشناسی دانشگاه علوم کشاورزی ساری یکی دیگر از اثرات مخرب آلودگی خاک را خارج شدن اراضی کشاورزی از شرایط بهره برداری عنوان کرد و با بیان مشکلات زباله های شهری گفت: زباله هایی که در مازندران در مناطق گوناگون به شکل غیر اصولی دفن می شوند مصداق واقعی آلایندگی شدید خاک هستند.

بهمنیار نفوذ عناصری که به‌علت دفن زباله وارد عمق خاک می شوند را غیر قابل احیا و اصلاح دانست و تاکید کرد: این عناصر به دلیل نفوذ به اعماق خاک و همچنین منابع آب های زیر زمینی قابل تصفیه و بازیابی نبوده و مشکلات عدیده ای را برای خاک و آب ایجاد می کنند.

این استاد دانشگاه در بخش دیگری از گفت‌وگو به مبحث فرسایش خاک اشاره و در معرفی این اصطلاح تصریح کرد: چنانچه میزان خاک تولیدی بیشتر از میزان فرسایش خاک باشد این روند طبیعی بوده و مشکلی ایجاد نخواهد کرد اما اگر این تعادل برهم خورده و فرسایش بیش از تولید صورت گیرد اصطلاحا فرسایش مخرب اتفاق افتاده است.

فرساش خاک در کشور مخرب است

وی وضعیت کنونی فرسایش خاک در کشور را مخرب معرفی کرد و با بیان راه حل های جلوگیری از فرسایش خاک گفت: ایجاد پوشش گیاهی، رعایت اصول کشاورزی، وجود تعداد مناسب دام در مرتع و حفظ جنگل ها می تواند به کاهش فرسایش خاک کمک شایانی کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری استفاده از پتانسیل خاک به میزان توان و ظرفیت خاک را خواستار شد و خاطرنشان کرد: هرگونه بهره برداری بی رویه از خاک و اجرای برنامه های نادرست باعث تشدید فرسایش خاک خواهد شد.

بهمنیار با بیان مثال هایی در تشریح فرسایش خاک تاکید کرد: شخم در جهت شیب در اراضی شیب دار، وجود دام بیش از ظرفیت مرتع، تبدیل مراتع به زمین های کشاورزی و همچنین قطع درختان و بدون پوشش گذاشتن مزارع و اراضی مصداق هایی است که باعث شده فرسایش خاک به ویژه در مازندران تشدید شود.

وی با یادآوری مبحث آلودگی بر حفظ کیفیت خاک تاکید و توصیه کرد: نباید منابعی را که سبب آلودگی خاک می شوند، قبل از تصفیه در زمین ها رهاسازی کرد که پساب ها و فاضلاب های شهری و صنعتی از این دست منابع آلوده کننده به شمار می روند.

آب های آلوده‌ای که مسبب آلودگی خاک هستند

این کارشناس خاک، آلودگی کنونی خاک ها را متاثر از آب های آلوده دانست و خاطرنشان کرد: بسیاری از آب های آلوده ای که به هر دلیل دارای آلایندگی های گوناگون هستند وارد مزارع شده و در اراضی رهاسازی می شوند.

مدیر گروه خاکشناسی دانشگاه علوم کشاورزی ساری با اشاره به اینکه باید ابتدا منابع آلوده کننده را شناسایی کنیم، تاکید کرد: برخی منابع مانند صنایع، مشخص بوده و به دلیل متمرکز بودن قابل جلوگیری هستند اما بسیاری از منابع، پراکنده و غیر متمرکزند که از آن جمله می توان به آلودگی مزارع و آب ها به دلیل سم پاشی و کودپاشی اشاره کرد که این آلاینده ها به راحتی از طریق بارندگی وارد کانال ها شده و آلودگی منتشر می ‎ شود