نیوشت در 25 کیلومتری غرب ساوه قرار گرفته و از جمله روستاهای کوهپایه واقع در بخش مرکزی این شهرستان است.
وجه تمایز نیوشت با سایر روستاها در پراکندگی باغات، گستره سرزمینی، طبیعت کوهستانی و دشتی آنست.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه مرکزی، کوه "شاهپسند"به عنوان مرتفعترین کوه روستا و بلندترین کوه در بخش مرکزی ساوه 2727 متر ارتفاع دارد.
دامنههای مشرف به باغات روستا پوشیده از درختان بادام کوهی(ارجین ) است که کوههای روستاهای اطراف از چنین پوششی بیبهرهاند و از فراز قله در شرایط مساعد آب و هوایی، دماوند خودنمایی میکند.
براساس این گزارش، بنا به شواهد تاریخی بجا مانده از این منطقه، نیوشتیهای پیشین در چند نقطه از این گستره اسکان داشتهاند اما، برای برقراری امنیت بیشتر در برابر تهدید گروه دزدان تصمیم به تمرکز در نیوشت فعلی گرفته و دور تا دور روستا را دیوار کشیده و بر فراز برجها مراقب گذاشتند تا حرکات خارج از قلعه رصد شود.
معماری خانههای این روستا بر فراز تپه شباهت زیادی به ماسوله دارد و تعدادی از برجهای دیدهبانی همچنان استوارند.
بافت قدیمی روستا بر فراز تپهای نه چندان بلند قرار دارد که گرداگرد آن با دیوارها و برجهای دیدبانی محصور شده ولی با گذشت زمان مقدار زیادی از این دیوارها و برجها تخریب شده و قسمت کمی از دیواره جنوبی هنوز پابرجاست.
این قلعه به مانند ارگ بم از دو قسمت عمومی و ارگ تشکیل شده که ارگ در قسمت بالایی تپه و در وسط قلعه قرار داشته و در بین اهالی، به نام قلعه معروف بوده و در گذشتههای نه چندان دور حاکمان محلی در این مکان سکونت داشتهاند. در حال حاضر از این بنا هم چیز زیادی بر جا نمانده است .
مقبره امامزاده عبدالله(ع) از نوادگان امام موسی کاظم(ع) از اماکن تاریخی مذهبی این روستاست و بنای آن به دوره صفویه و پیش از آن تعلق دارد. این بنا از سه قسمت تشکیل شده، قسمت پائین آن استوانهای شکل است که در حدود 4.5 متر ارتفاع دارد. تمام بنا با آجر ساخته شده و قطر بدنه در پائین بیشتر از بالاست .
به گزارش ایسنا، مسجد قدیمی روستا نیز که در ضلع شمالی آن قرار دارد به صورت گنبدی احداث شده است. گرچه به احتمال قوی قدمت احداث مسجد و ساختمان امامزاده یکی است اما بنای امامزاده تماما از آجر پخته ساخته شده ولی ساختمان مسجد از سنگ لاشه بنا شده است.
حمام خزینهای روستا نیز از دیگر آثار تاریخی بر جای مانده است اما، ساکنین روستا برای رفاه بیشتر اقدام به احداث حمامهای شخصی در منازل خویش کردهاند و این حمام قدیمی که بنایی تاریخی است مورد غفلت قرار گرفته و هر از چندگاهی قطعاتی از آن فرو می ریزد تا روزی فرا رسد که آهنگ نابودی آن نواخته شود.
نکته جالب اینجاست که برعکس دیگر قلعه ها حمام و مسجد کهن نیوشت بیرون از دیوارهای قلعه ساخته شدهاند!
"یار قلعه" نیز از دیگر آثار تاریخی این روستاست و در یکی از باغات نیوشت به نام (یوزک ) قرار گرفته است. این تپه باستانی که به صورت تل خاکی درآمده در گذشتههای دور ساختمان یا قلعه بوده است. این مکان تاریخی هم از گزند سودجویان و تخریبکنندگان آثار باستانی در امان نمانده و مورد کندو کاو قرارگرفته و از ظروف سفالین شکسته شده موجود در اطراف تپه که هنگام حفاریهای غیرمجاز بیرون ریخته شده میتوان عمق فاجعه را دریافت.
گويش مردم نیوشت ترکی بوده و بیشتر ساکنین آن به دلیل نبود بازار کار به شهر مهاجرت کردهاند. جمعیت این روستا حتی در فصل تابستان که آب و هوای مطلوبی دارد و عدهای از شهرها به آن سر می زنند به زیر هزار نفر میرسد.
نظرات