همانطور که بهداشت دهان و دندان براي داشتن يک تغذيه مناسب ضرورت دارد، تغذيه مناسب هم براي حفظ سلامت دندان لازم است. نوع و ترکيب رژيم غذايي، همچنين عادات تغذيه اي کودک مانند مقدار مصرف کربوهيدرات هاي تخمير شدني در غذاها، نوع غذاهاي مصرفي و ميزان چسبندگي آنها به دندان، دفعات تغذيه و ... عواملي مهم در بروز پوسيدگيهاي دندان هستند. کربوهيدرات هاي تخمير شدني (مونوساکاريدها و برخي انواع نشاسته هاي پخته يا فرآوري شده) همگي توسط باکتري هاي موجود در پلاک هاي دنداني، متابوليزه شده و توليد اسيدهاي آلي مي کنند. وقتي با اين عمليات PH دهان به کمتر از 7/5 رسيد، اين اسيدهاي ارگانيک قادر خواهند بود از سطح دندان به داخل آن نفوذ کرده، به سطوح آسيب پذير دندان برسند و سبب حل شدن کلسيم موجود در آن شوند. با ادامه تخريب بخش معدني دندان، ميناي دندان آسيب مي بيند، در اين مرحله، تخريب دندان قابل رويت خواهد بود.
پلاک هاي دنداني:
توده هايي متشکل از باکتري ها، سلول ها و کربوهيدرات هاي قابل تخمير هستند که به سطح ميناي دندان مي چسبند.
پوسيدگي هاي دندان يکي از مشکلات شايع کودکان پيش دبستاني است به طوري که در يک مطالعه ديده شد، حدود17%از کودکان 5/1 تا5/4 ساله انگليسي دچار درجاتي از اين عارضه بودند.
روش هاي پيشگيري از بروز پوسيدگي دندان در کودکان:
1) مسواک زدن حداقل دو بار در روز که حتماً يکي از دفعات آن قبل از خواب باشد تا تعداد باکتري هاي عامل پوسيدگي دندانCryogenic) ( در پلاک هاي دنداني کاهش يابد. در ابتدا اين عمل بايد با نظارت والدين صورت گيرد تا از پاک شدن دندانها اطمينان حاصل شود. مسواک زدن را بايد از دوران نوپايي آموزش داد.
2) کاهش دفعات مصرف غذاهاي حاوي قند به خصوص غذاهايي که علاوه بر دارا بودن قند زياد، چسبنده هستند.
3) مصرف مواد غذايي پروتئيني مانند پنير، آجيل ها و گوشت همراه با مواد غذايي حاوي قند، زيرا اين مواد مانع کاهش بيش از حد PH دهان شده و به حفاظت دندان کمک مي کنند.
4) کاهش ميزان کلي مصرف مواد قندي. در هر صورت بهتر است همراه با غذاهاي اصلي باشند نه بين وعده هاي غذايي
5) محدوديت مصرف نوشيدني هاي اسيدي. نوشابه هاي رژيمي با وجودي که قند ندارند مي توانند به همان اندازه نوشابه هاي غير رژيمي براي سلامت دندان مضر باشند به جز نوشابه ها، آب ميوه ها و يا نوشيدني هاي با طعم ميوه نيز بسيار اسيدي هستند به ويژه انواع نوشيدني هاي مرکبات.
6) تشويق به ترک استفاده از شيشه و پستانک بعد از سن يک سالگي (اگر قبلا استفاده مي شده) به خصوص قبل از خواب، به اين ترتيب از تجمع مواد قندي اطراف دندانهاي پيشين و پسين در فک بالا و فساد و پوسيدگي آنها که به آن پوسيدگي آنها که به آن پوسيدگي دنداني ناشي از شيشه و پستانک ( Babybottle tooth decay) مي گويند، پيشگيري مي شود. در زمان خواب توليد و بلع بزاق کاهش مي يابد در نتيجه پاک و خنثي شدن مواد اسيدي در بدن نيز با کارآيي کمتري انجام مي شود.
7) تشويق به استفاده از خمير دندانهاي حاوي فلورايد که به حفظ و سلامت دندان کمک مي کنند. ميزان خمير دندان مورد نياز به اندازه يک نخود کوچک است. يون فلورايد وقتي در سطح دندان قرار گيرد، مانع از دست رفتن مواد معدني ميناي دندان شده و سبب رسوب کلسيم و فسفر موجود در بزاق در دندان مي گردد به علاوه وجود فلورايد بر روي سطح دندان از تشکيل پلاک دنداني نيز جلوگيري مي کند.
8) مصرف مکملهاي فلورايد در صورتي که آب مصرفي، فلورايد کافي نداشته باشد. ميزان مصرف مناسب فلورايد در کودکان 1-5/0 ميلي گرم در روز است که در صورت فلورايد کردن آب آشاميدني به ميزان ppm 1 مقدار فوق تامين مي شود.
9) آغاز معاينات دندان پزشکي از 2 يا 3 سالگي.