طعمش شور است و عطرش طراوت و تازگی کوهستان‌های شمال را در ذهن تداعی می‌کند، طعم بی‌نمک و کم‌نمک هم از دیگر طعم‌های این محصول است. اینها که می‌گویم وصف پنیر سیاهمزگی است که نامش را به لبنیات‌فروشی در تهران گفتم و با تعجبش روبرو شدم و این علامت سوال بزرگ که چرا پنیر سیاه‌مزگی گیلان با این کیفیت و طبیعت به مانند پنیر لیقوان نامش بر سر زبانها نیست؟ پنیر سیاه‌مزگی محصول یکی از روستاهای شهرستان شفت است؛ یکی از شهرستان‌های غربی استان گیلان. در کوچه پس کوچه‌های سیاه‌مزگی که برای تهیه گزارشم قدم می‌زدم، باورم نمی‌شد که در این روستای ساکت و خلوت پسران با پدران و پدران با پدربزرگان، نسل به نسل و سینه به سینه این محصول را انتقال داده‌اند و امروز بر کیفیت و قدمتش می‌افزایند. بر ماست که از این دانش و مهارت پاسداری کنیم و به انتقال و معرفی آن به خارج از مرزهای استان گیلان بکوشیم.

پنیر سیاهمزگی ظرفیتی برای گردشگری شفت

محمدرضا محسنی فرماندار شفت در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا - منطقه گیلان، با بیان اینکه پنیر سیاه‌مزگی یکی از محصولات لبنی حوزه کشاورزی این شهرستان است،اظهار کرد: پنیر سیاه‌مزگی یکی از سوغاتی‌های بی‌نظیر منطقه شفت او حاصل شیر گوسفندان پرورش‌یافته در ییلاقات این منطقه است.

وی با بیان اینکه این محصول از دیرباز با توجه به خوش‌طعم بودن و کیفیت بالا مورد اقبال بسیاری قرار گرفته است،افزود: با توجه به اینکه پنیر سیاه‌مزگی در بازه زمانی خاصی (نیمه نخست سال) تولید می‌شود میزان تولید این محصول در برابر میزان تقاضای آن محدود است،در واقع میزان تولید محدود و تقاضا در استان و حتی سایر استان‌ها زیاد است. پنیر سیاه‌مزگی یکی از ظرفیت‌هایی است که می‌تواند در جذب گردشگر موثر باشد؛ بنابراین با توجه به محدودیت زمان تولید این محصول، می‌توان شرایط را برای حضور گردشگران در زمان عرضه محصول فراهم کرد که به نوعی در جذب گردشگر تاثیرگذار است.

پنیر سیاه‌مزگی یک برند برای شهرستان شفت است

فرماندار شفت با بیان اینکه تمام تلاشمان بسترسازی برای افزایش میزان تولید این محصول توسط دامداران شفتی  است، خاطرنشان کرد: طعم دلچسب و مطلوب و کیفیت بالای این محصول باعث شده است متاسفانه در برخی از شهرهای گیلان و حتی خارج از استان، برای فروش محصول پنیر خود از نام  پنیر سیاه‌مزگی در بسته‌بندی و عرضه استفاده  کنند که این امر باید مورد توجه قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه پنیر سیاه‌مزگی یکی از بهترین نوع پنیرها است گفت: تولید این محصول در بهبود وضعیت اقتصادی   دامداران منطقه تاثیرگذار است و همانگونه که برنج دم سیاه تولید شده در روستای پشت‌سرا شفت شهره است؛ پنیر تولید شده در این شهرستان با نام سیاه‌مزگی معروف است که یک برند برای این شهرستان محسوب می‌شود.

نداشتن بسته‌بندی مناسب مانعی برای شناساندن پنیر سیاه‌مزگی است

محسنی با بیان اینکه بسته‌بندی پنیر یکی از اقداماتی است که در جذب مشتری موثر است،تصریح کرد: چه بسا در بازارهای دیگر پنیرهای محلی از شیر گاو و با کیفیتی پایین‌تر وجود دارد ولی بدلیل بسته‌بندی صحیح، مورد پسند متقاضیان قرار می‌گیرد و در واقع نداشتن بسته‌بندی مناسب مانع شناساندن این محصول در سراسر کشور است.

وی با بیان اینکه برندسازی و توسعه در تولید این محصول نیازمند توانمندسازی دامداران است،افزود:در حال حاضر تولید و عرضه پنیر سیاه‌مزگی به صورت سنتی و به میزان محدود است و در صورت وجود سرمایه‌گذار برای بسته‌بندی محصول، میزان تولید نیز قابل افزایش است.

فرماندار شفت در ادامه با بیان اینکه شهرستان شفت با دارا بودن جاذبه‌های متنوع طبیعی، میزبان گردشگران زیادی در طول سال است،اظهار کرد: بخش مرکزی و احمدسرگوراب شفت با توجه به وجود جاذبه‌های طبیعی و بکر نظیر ییلاقات،آبشار،جنگل‌ها،مقصد بسیاری از گردشگران است.

وی با بیان اینکه شهرستان شفت از سه قابلیت و ظرفیت در حوزه کشاورزی،صنعت و گردشگری برخوردار است،یادآور شد: این شهرستان با داشتن ۱۴ هزار و ۳۳۶ هکتار اراضی شالیزاری و تولید ۴۱ هزار تن برنج رتبه چهارم تولید این محصول در استان به خود اختصاص داده است.

محسنی با بیان اینکه بخش قابل توجهی از سبد غذایی مردم گیلان در شهرستان شفت تولید می‌شود،اداممه داد:شفت با تولید 90 تن پیله تر در رتبه دوم استان قرار دارد همچنین تولید سالانه شش هزار و ۶۰۰ تن انواع ماهیان گرمابی و سردآبی، ۱۳۰ تن عسل، و تولید ۱۲ هزار و ۵۰۰ تن شیر خام از دیگر ظرفیت‌های شفت در حوزه کشاورزی است.

وی با تاکید بر اینکه گردشگری مقوله‌ای است که ما می‌توانیم با تمهید مقدمات در این حوزه نسبت به  عرضه ظرفیت‌های غذایی در این شهرستان اقدام کنیم،اضافه کرد:نان برنجی لاکو،کاکا،حلوای محلی،قیماق از دیگر خوراکی‌های این منطقه است که به صورت کاملاً ارگانیک تولید می‌شود؛ گردشگری غذا از اهداف مهم توسعه گردشگری پایدار در کشور است و نقش مهمی در جذب گردشگر دارد.

برگزاری جشنواره پنیر سیاه‌مزگی برای نخستین بار در تاریخ شهرستان شفت

فرماندار شفت در ادامه به سیاست ‌های ابلاغی استاندار گیلان مبنی بر رونق گردشگری با بهره گیری از طرح بوم گردی اشاره و افزود: توانمندسازی و افزایش درآمد روستاییان از مهاجرت به شهرها می‌کاهد و زمینه توسعه پایدار را در روستاها فراهم می‌سازد و یکی از این موارد تولید و عرضه محصولات ارگانیک در روستاها است.

وی به احداث اقامتگاه ‌های بوم‌گردی با هدف افزایش درآمد روستاییان اشاره کرد و گفت: با توجه به ظرفیت‌های موجود در شفت 360 واحد  اقامتگاه بوم‌گردی سهمیه این شهرستان است که تاکنون احداث  179 واحد بوم‌گردی  مصوب شده است و  در صورت استقبال این میزان افزایش می‌یابد.

محسنی با بیان اینکه در بحث بوم‌گردی علاوه بر ایجاد درآمد و اشتغال،رونق تولید غذاهای محلی و سنتی مدنظر است،خاطرنشان کرد:احداث اقامتگاه‌ها، مکانی مناسب را برای عرضه غذاهای محلی،محصولات کشاورزی و لبنی روستاییان فراهم می‌کند.

وی با بیان اینکه تنوع غذاهای بومی-محلی یکی از ظرفیت های ویژه برای جذب گردشگران محسوب می‌شود،متذکر شد: با توجه به دارا بودن شهرستان شفت از تنوع غذایی، برگزاری جشنواره غذا می‌تواند به رونق این موضوع کمک شایانی کند.

محسنی به برگزاری چندین جشنواره‌ غذا در نقاط مختلف شهرستان شفت اشاره کرد و گفت:برگزاری جشنواره غذا از راه‌های معرفی غذاهای بومی و محلی است که به فراموشی سپرده شده و راهی برای معرفی ظرفیت‌های شهرستان است و در این راستا در سال گذشته جشنواره پنیر سیاه‌مزگی و شاه بلوط برای نخستین بار در تاریخ شهرستان برگزار شد که مورد استقبال فراوان قرار گرفت.

مشاغل خانگی مورد حمایت جدی است

وی با بیان اینکه تمام تلاشمان برگزاری دومین جشنواره‌ پنیر سیاهمزگی با کیفیت بیشتر در سال جاری است،افزود: جشنواره شاه‌بلوط،سفال،جوکول از دیگر جشنواره‌های برگزار شده در سال گذشته است و در سال جاری نیز جشنواره گل محمدی در گیلده برگزار شد.

فرماندار شفت در پایان با بیان اینکه مشاغل خانگی مورد حمایت جدی دولت قرار دارد،اظهار کرد:در سال گذشته در راستای حمایت از مشاغل خانگی یک میلیارد و ۹۰ میلیون تومان تسهیلات به روستاییان شهرستان پرداخت شده است و این روند در سال جاری نیز ادامه خواهد داشت.

تولید سالانه ۲۰تن پنیر در شفت

در ادامه مجید جباری مدیر جهاد کشاورزی شفت در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با بیان اینکه پنیر سیاه‌مزگی یکی از محصولات لبنی این شهرستان است،اظهار کرد: این پنیر به روش کاملاً سنتی از فروردین تا مرداد ماه توسط دامداران شفتی تولید می‌شود و با توجه به اینکه 600 دامدار در شهرستان شفت فعالیت می‌کنند سالانه حدود ۲۰ تن پنیر در این شهرستان تولید می‌شود.

وی با بیان اینکه از هر هفت کیلو شیر یک کیلو پنیر استحصال می‌شود،افزود: عمل‌آوری،نگهداری صحیح و رعایت اصول بهداشتی از عواملی است که موجب خوش‌طعم شدن پنیر می‌شود. پنیر سیاه‌مزگی از شیر گوسفند و نژاد بومی تهیه می‌شود و تهیه این پنیر از شیر گوسفند یکی از دلایل طعم متفاوت آن است.

نبود نقدینگی مشکل دامداران شفتی است

وی به وجود ۷۷ هزار و ۸۳۵ راس گوسفند و بز در شفت اشاره و خاطرنشان کرد:خوش طعم بودن این پنیر باعث شده علاوه بر بازار محلی در شهرستان، در سراسر کشور خریدار و متقاضی این پنیر وجود داشته باشد و این در حالی است که نبود نقدینگی و عدم وجود تسهیلات کم‌بهره از جمله مشکلات دامداران در راه تولید این محصول است.

پنیر سیاهمزگی در سه طعم تولید می شود

در ادامه این گزارش سید جلال نصرتی یکی از فروشندگان پنیر سیاه‌مزگی در شفت در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا،به طرز تهیه پنیر سیاهمزگی اشاره و اظهار کرد: برای تهیه این پنیر در ابتدا شیر دوشیده شده از گوسفند را از پارچه حریالی که بر روی دیگ قرار گرفته است عبور می‌دهند و این پارچه به عنوان صافی عمل می‌کند. پس از آن در شیر خالص مایع پنیر می‌زنند؛شیر پس از مایع خوردن دَلَمه می‌زند و مایع بدست آمده را داخل دیگ بروی آتش قرار می‌دهند و شیر شروع به تکه تکه شدن می‌کند اما نباید به مرحله جوش برسد در این مرحله خمیری حاصل می‌شود که باید با فشار دست، آب اضافی را گرفت که در نهایت پنیر سیاهمزگی بدست می‌آید.

وی با اشاره بر اینکه برای شور شدن پنیر، یک روز کامل پنیر را در نمک قرار می‌دهند،افزود: پنیر سیاه‌مزگی در سه طعم شور،نیمه شور و بی‌نمک است.

کیفیت پنیر سیاه‌مزگی با گذشت زمان بهتر می‌شود

این فروشنده پنیر با بیان اینکه قیمت پنیر سیاه‌مزگی به صورت شور امسال کیلویی ۳۰هزار تومان است،خاطرنشان کرد: پنیر بی‌نمک و نیمه‌شور کیلویی ۲۵ هزار تومان فروخته می‌شود.

وی با بیان اینکه دامداران شفتی از عید تا مرداد ماه نسبت به تولید پنیر اقدام می‌کنند،گفت:کیفیت پنیر سیاه‌مزگی با گذشت زمان بهتر می‌شود و به عبارتی به هر میزان که از زمان تولید گذشته باشد پنیر کیفیت بهتری دارد و با توجه به زمان تولید و گذشت زمان طعم این پنیر در فصل زمستان دلچسب تر می‌شود.

وی در پایان با بیان اینکه برخی از فروشندگان، پنیرهایی که از شیر گاو تهیه شده را با نام پنیر سیاهمزگی و با قیمتی پایین‌تر می‌فروشند،اظهار کرد:با گذشت ۳۰ سال از فعالیت در عرصه فروش محصولات لبنی به راحتی پنیر سیاهمزگی اصل را با سایر پنیرها تشخیص داده و این موضوع باعث شده که مشتریان خاص و ثابت خود را از شهرهای دیگر داشته باشم.

گزارش از مریم محسنی خبرنگار ایسنا گیلان