به گزارش ایسنا، در این روزهای کرونا زده که مدارس به داخل تلفن‌های همراه و فضای مجازی کوچ کرده‌اند، ضعف سواد رسانه‌ای در جامعه بیش‌تر از گذشته احساس می‌شود، شاهدیم کلیپ‌هایی با محتوای غیراخلاقی به زبان فارسی در فضای مجازی در حال نشر است و نگرانی از آن جایی است که این محتواها در کمتر از ۲۴ ساعت میلیون‌ها بازدید دارند و بسیاری از کودکان و نوجوانان شروع به ساخت دابسمش از این کلیپ کردند.
قطعا الفاظ به کار رفته در بسیاری از این کلیپ‌ها مناسب تمامی اقشار جامعه نیست و باید برای جلوگیری از اثراث مخرب این محتواهای غیراخلاقی در کشور تدابیری اندیشیده شود.
وجود شکافی بزرگ میان والدین و فرزندان در حوزه سواد دیجیتالی
یاسین خدامرادی کارشناس حوزه علوم ارتباطات اجتماعی و رسانه در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به نقش سوادرسانه‌ای در مقابله با تاثیرات مخرب کلیپ‌های غیراخلاقی در فضای مجازی، اظهار کرد: این موضوع نیازمند یک کار علمی دقیق است و نمی‌توان با یک مصاحبه کوتاه به این مسئله پرداخت.
وی با بیان اینکه رسانه‌ها نقش موثری در ترویج و کنجکاوسازی افراد برای حرکت به سمت محتواهای منتشر شده در فضای مجازی دارند، توضیح داد: قطعا تولید هر محتوایی برای تاثیرگذار بودن نیازمند یک علم رسانه‌شناسی است، زمانی‌که بخواهیم سوادرسانه‌ای را برای کسی تبیین کنیم، باید در این ابتدا در خصوص نقش و جایگاه رسانه صحبت کنیم، اینکه رسانه چیست؟ چه کارکردهایی دارد و چه تکنیک‌هایی در آن مورد استفاده قرار می‌گیرد تا برای مخاطبان تاثیر بگذارد.
خدامرادی تاکید کرد: رسانه‌ها برای تولید محتوا از تمام خواص و غرایض انسان از جمله نیازهای درونی و سرکوب شده او کمک می‌گیرند و در این حوزه از متخصصان رشته‌های مختلف استفاده می‌کنند، همچنین اگر بخواهند برای قشر نوجوان محتوایی تولید کنند قبل از آن روحیات این قشر را نیز شناسایی می‌کنند.
مدرس دانشگاه علمی کاربردی در حوزه رسانه با بیان اینکه رسانه‌ها قبل از تولید محتوا از روانشناسان، مردم‌شناسان و ... استفاده می‌کنند، یادآور شد: معمولا توسط هوش مصنوعی ذهن کودکان و نوجوانان رصد می‌شود تا دریابند که این قشر به چه نوع محتوایی گرایش دارند، همچنین بازخورد محتواهای تولید شده قبلی و میزان استقبال از آن‌ها نیز رصد می‌شود و این محتوای جدید بر پایه محتواهای قبلی سوار می‌شود.
وی اضافه کرد: انسان یک موجود کنجکاو است و این ویژگی در بین قشر نوجوان بیش‌تر از سایر رده‌های سنی وجود دارد، بنابراین افراد فعال در تهیه کلیپ و محتوا برای رسانه‌ها از این خصیصه بهره می‌گیرند و باتوجه به اینکه انسان‌ها به‌طور غریضی به زیبایی، مسائل جنسی، موسیقی و ... گرایش دارند، بنابراین با استفاده از تمامی این مسائل کلیپ و محتوا تولید و با این خوانندگان اسطوره‌سازی و الگوسازی می‌کنند، به همین دلیل این کلیپ‌ها مورد استقبال قرار می‌گیرد.
خدامرادی با تاکید بر اینکه عموما مخاطبان رسانه‌ها سواد و اطلاعات کافی در خصوص رسانه ندارند، بیان کرد: حجم وسیعی از قشر کودک و نوجوان نیز به دلیل بحران کرونا وارد فضای مجازی شده‌اند، بنابراین این قشر سرگردان به‌عنوان نیروی رسانه در این فضا جذب می‌شوند.
این کارشناس حوزه علوم ارتباطات اجتماعی و رسانه با اشاره به اینکه بین والدین و فرزندان یک شکاف بزرگ در حوزه سواد دیجیتالی وجود دارد، خاطرنشان کرد: همچنین والدین به‌دلیل نداشتن سوادرسانه‌ای نمی‌توانند محتواهای این کلیپ‌های غیراخلاقی را تجزیه و تحلیل کنند و در این امر بسیار ناتوان هستند.
وی تصریح کرد: سواد رسانه‌ای یک علم پیشگیرانه است، نمی‌توان بعد از وقوع یک رخداد اقدام خاصی را انجام داد، زیرا سوادرسانه‌ای نقش درمانی ندارد و نمی‌تواند اثرات تخریبی کلیپ‌هایی بامحتوای نامناسب را از بین ببرد، به‌نوعی می‌توان گفت سواد رسانه‌ای در این حوزه نوش دارو بعد از مرگ سهراب است.
خدامرادی با بیان اینکه سواد رسانه‌ای باید در سطوح مختلف جامعه از جمله والدین، معلمان، کارمندان و سایر اقشار به‌صورت علمی و عملی آموزش داده شود، گفت: مثلا کلیپ‌های تولید شده برای آن‌ها تجزیه و تحلیل و اهداف آن‌ها نیز تشریح شود.
کارشناس حوزه علوم ارتباطات اجتماعی و رسانه افزود: تاکنون در حوزه سواد رسانه‌ای کار اصولی صورت نگرفته است، باید محققان، روانشناسان، متخصصان حوزه رسانه، مردم‌شناسان، فرهنگ‌شناسان و افراد موثر در این حوزه را به همکاری دعوت کرد تا بتوان برای جلوگیری از اثرات مخرب کلیپ‌هایی بامحتوای نامناسب برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت تدوین کرد تا مشکلاتی که گریبانگیر نسل فعلی است، گریبان نسل بعدی را نگیرد.
وی با اشاره به اینکه باید برای قشر نوجوان و جوان محتواهای بهتر ارائه دهیم تا این قشر به سراغ محتواهای خارجی و نامناسب نروند، خاطرنشان کرد: این کار تا حدودی سخت است، اما غیرممکن نیست.
خدامرادی تاکید کرد: زمانی‌که کشورمان واردکننده تکنولوژی است، قطعا با این تکنولوژی مصرف‌کننده فرهنگ خارجی نیز می‌شود، باید مزایای فضای مجازی برای افراد توضیح داده شود تا آن‌ها در این فضا سرگردان نشوند، امروز رسانه‌های غربی سلایق کودکان و نوجوانان ایرانی را شناسایی کرده‌اند و براساس آن محتوا تولید می‌کنند.
انتهای پیام
نظرات