محمدرضا جلایی پور- عضو نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان و کنشگر مدنی و بهراد بهشتی- عضو شورای مرکزی سازمان عدالت و آزادی ایران اسلامی، شامگاه(پنجشنبه-۳۰ بهمن) در نشستی که با عنوان نسبت عدالت خواهی و اصلاح طلبی در روز اول پانزدهمین کنگره سازمان عدالت و آزادی ایران اسلامی برگزار شد به مصداق های عدالت در نظام های سوسیالیستی، سوسیال دموکرات و لیبرال دموکراسی پرداختند.

در ابتدای این نشست محمدرضا جلایی پور با بیان اینکه می توان جریان اصلاح طلبی را به سه بخش تقسیم کرد، گفت: معتقدم نخستین دسته، "اصلاح طلبی بروکرات محور" است که قصد دارد بروکرات های بهتری به حکمرانی کشور راه پیدا کنند و  فلسفه سیاسی محافظه کاری لیبرال از مشخصه این دسته از اصلاح طلبان است که مصداق بارز آن حزب کارگزاران سازندگی و ندای ایرانیان هستند.

وی افزود: یک نوع اصلاح طلبی دیگر "اصلاح طلبی ساختاری" است که سوژه اصلی آنان توانمند کردن جامعه بوده است و بیشتر به لیبرال دموکراسی نزدیکتر هستند که حزب اتحاد ملت نمونه ای از این طیف است.

به گزارش ایسنا، عضو نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان تصریح کرد: نوع سوم، "اصلاح طلبی نهادی" است که هدف آن افزایش نهادهای مدنی و ظرفیت نهادهای حکمرانی است. اصلاح نهادهای سیاسی اصلاح طلبان و کاهش تبعیض و شفافیت از اهداف اصلاح طلبی نهادی است که به مذاکرات اجتماعی تاکید زیادی دارد و تلاش می کند ائتلاف مسئله محور بسازد. این طیف از اصلاح طلبان به سوسیال دموکراتیک ها نزدیک هستند که سازمان عدالت و آزادی و بخشی از نهضت آزادی ایران به این اصلاح طلبی نهادی بیشتر گرایش داشته اند.

جلایی پور افزود: معتقدم در انتخابات ۱۴۰۰ برنامه جبهه اصلاح طلبی نهادی بیشتر از سایر اصلاح طلبان است.

در ادامه بهراد بهشتی گفت: در طول تاریخ اختلافات در خصوص تعریف واژه عدالت وجود داشته و سیاه کاری های زیادی به نام عدالت انجام شده که نمونه بارز این سیاه کاری ها را که تحت لوای عدالت انجام شد در نظام جمهوری سوسیالیستی شوروی و چین مائوئیستی شاهد بودیم و باید به گونه ای عدالت را تعریف کنیم که گرفتار این نابسامانی ها نشویم.

وی افزود: عدالت در بخش های سیاسی، عدالت قضایی و حقوقی و جنسیتی از اهمیت زیادی برخوردار است. تاکید آقای جلایی پور بر رایگان شدن آموزش و پرورش و بهداشت و درمان به شکل مطلق است که از ویژگی های نظام های رفاهی است. لیبرال دموکرات ها و سوسیال دموکرات ها به همگرایی رسیده اند و در عرصه سیاست جهانی تعارض های بنیادینی دیگر وجود ندارد.

این عضو شورای مرکزی سازمان عدالت و آزادی ایران اسلامی، گفت: لیبرال های قرن نوزدهمی را دیگر نداریم و سوسیالیست های چپ گرایانه قبلی را دیگر مشاهده نمی کنیم. سوسیالیست ها و لیبرال های امروز مانند گذشته افراطی نیستند و هر دو به دولت رفاه نزدیک هستند.

بهشتی گفت: به آموزش رایگان که در دولت های رفاه سوسیالیتی مطرح شده است به طور جدی تری باید پرداخته شود. ما هم اصل دولت را می پذیریم و مانند برخی لیبرال های اتریش که با وجود و اصل دولت مخالف هستند به هیچ وجه با اصل دولت مخالف نیستیم و از یک دولت توانمند دفاع می کنیم.

در این بخش جلایی پور گفت: البته الگوهای موفقی داشته ایم که سوسیال دموکراسی در برخی کشورها  مانند کاستاریکا و شیلی محقق شده است که از ابزارهای کارآمد سیاستی بهره برده اند. در ایران در دولت ۸ ساله نهم و دهم عدالت چندان محقق نشد هر چند کارهای مثبتی مانند وضع یارانه ها انجام شد.

وی افزود: عدالت توزیعی اهمیت دارد و مشکلاتی که می گویند در عمل پیش می آید ربطی به سوسیال دموکراسی ندارد. در مورد رایگان شدن درمان و آموزش تاکید دارم که آموزش و بیمه درمانی باید فراگیر باشد نه اینکه تمام آن رایگان باشد. عدالت آموزشی و درمانی حتی مورد تاکید احزاب لیبرال دموکرات هم هست و فقط سوسیال دموکرات ها از آن حمایت نمی کنند.

این فعال سیاسی و کنشگر مدنی گفت: در ایران سطح پوشش آموزش عمومی و درمانی نسبت به توسعه یافتگی مان قابل توجه است منتها کیفیت درمان و آموزش باید افزایش یابد. مدیریت سلامت باید قوی تر باشد و امروز نه فقط احزاب سوسیال دموکراسی و حتی لیبرال دموکرات هم بر ضرورت خدمات بهتر درمانی و آموزشی تاکید دارند.

جلایی پور افزود: حتی فوکویاما که مبلغ لیبرالیسم است می گوید مهمترین تهدید علیه لیبرالیسم نابرابری طبقاتی است. شعار سلامت آموزش عمومی نه فقط در آمریکای جنوبی سبب به وجود آمدن ۷ دولت پوپولیستی شد بلکه در ایران هم دولت نهم را سر کار آورد.

دولت های رفاهی مخارج سنگینی دارند

در ادامه بهشتی گفت: دولت های رفاهی به واسطه اینکه باید خرج های زیادی کنند مخارج بسیار کمرشکنی دارند و این مخارج زیاد نیاز به منبع درآمد زیادی هم دارد که باید از محل مالیات ها اخذ شود و افزایش مالیات ها چند پیامد دارد. در کشوری که اقتصاد ضعیف دارد از چه کسی می خواهیم مالیات بگیریم؟ البته برخی می گویند برخی نهادها در ایران مالیات نمی دهند که درست هم می گویند.

این فعال سیاسی اصلاح طلب افزود: باید اول یک سری اصلاح در ساختار دولت انجام دهیم تا توسعه اتفاق بیفتد. اول باید درآمدی ایجاد کنید تا بتوانید مالیات بگیرید پس تقدم با توسعه است و اگر نتوانیم توسعه یابیم بدون درآمد نمی توانیم مالیات بگیریم که صرف بهداشت و آموزش رایگان کنیم. پس توسعه مقدم بر توزیع ثروت است. در زمان "پینوشه" در شیلی با وجود بسته بودن فضای سیاسی، اقتصاد آن رشد کرد، و چپ گرایان بعد از پینوشه که سیاست های توزیعی موفقی داشته به دلیل سیاست های قابل قبول پینوشه در اقتصاد بود.

این عضو شورای مرکزی سازمان عدالت و آزادی ایران اسلامی، تصریح کرد: در سوئد که معتقدند بهشت سوسیال دموکراسی است هم اکنون این کشور بدهی زیادی دارد. به همین دلیل در ساختار دولت تجدید نظر کردند و سیاست های رفاهی را کاهش دادند. امروز این سیاست های رفاهی در کشورهای "نوردیک" تعدیل شده و در سوئد حتی ۵۰ درصد مدارس خصوصی شده و بیمه تامین اجتماعی خصوصی را توسعه داده اند.

بهشتی گفت: در ایران در اواسط دهه ۵۰ که درآمدهای نفتی افزایش یافت دولتِ رفاه را به شکل های مختلف داشته ایم و سیاست های حمایتی در دولت های بعد از انقلاب همواره وجود داشته است. در دولت اول روحانی تورم کاهش پیدا نکرد بلکه به قیمت راکد شدن بخش تولید، متوقف شد. در همه دولت های پس از انقلاب سیاست های سوسیال دموکراسی اجرا شد. متاسفانه هم اکنون خطر ورشکستی صندوق های تامین اجتماعی یک ابر بحران است.

وی ادامه داد: دامن زدن به سیاست های رفاهی بار بدهی ها را سنگین تر می کند و بحران های موجود ناشی از توسعه نیافتگی دولت است. غلظت سوسیال دموکراسی در دولت اصلاحات بسیار کم بود و در این دولت مقررات زدایی اتفاق افتاد و مالیات ها تجمیع شد و رونق نسبی اقتصادی را شاهد بودیم و وجه لیبرال دموکراسی در این دولت پررنگ تر بود. اما دولت احمدی نژاد و روحانی بیشتر سوسیال دموکراسی بودند.

این فعال سیاسی اصلاح طلب گفت: همه این موارد دست به دست هم می دهد که سیاست های دولت رفاهی با مشکل مواجه شده و فعلا درآمدهای نفتی سبب شده بخشی از ناکارآمدی های دولت پوشش داده شود. باید به سیاست های لیبرالیستی و آزادی ها تاکید بیشتری کنیم و آزادی های سیاسی را گسترش دهیم.

این عضو شورای مرکزی سازمان عدالت و آزادی ایران اسلامی، تصریح کرد: اقتصاد کره جنوبی موفق بوده و قابل مقایسه با کره شمالی نیست و مردم کره جنوبی از اقتصاد شکوفای خود نسبت به قبل لذت بیشتری می برند. سیاست های چپ گرایانه در چین هم با بن بست مواجه شد به همین دلیل بیشتر به سمت بازار آزاد اقتصاد رفتند و امروز تعیین حداقل دستمزد را در چین و حتی در سوئد هم نداریم.

محتوای نظام آموزشی کشور به روز نیست

در این بخش جلایی‌پور گفت: صحبت های ایشان بیشتر سوسیالیستی بود تا سوسیال دموکراسی. امروز راه های آزموده شده کارآمدی داریم که در ایران به سمت آن نرفته ایم. باید حقوق مدیران آموزشی به نسبت عملکرد آنان باشد. محتوای نظام آموزشی کشور متعلق به قرن بیستم است و به روز نیست. در ایران به سمت تشدید تعارض منافع رفته ایم که طرح سلامت دولت اول روحانی محقق نشد چرا که بیشتر پوپولیستی بود. هیچ دولتی به سمت گرفتن مالیات از خانوارها نرفته است که نشان می دهد این موضوع دغدغه نبوده است.

وی افزود: این توجه لزوما به سوسیال دموکراسی مربوط نمی شود. دولت های اصلاح طلب موتور کم توجهی و طراح نظام اقتصادی بودند که نابرابری اقتصادی را تشدید کرد و مدارس غیرانتفاعی ضربات زیادی به نظام آموزشی کشور زده است. این موارد و کاستی ها سبب به وجود آمدن دولت نهم شد. رشد اقتصادی و بسط نابرابری باید مورد توجه قرار گیرد و بدون شک افزایش انسجام اجتماعی و کاهش نابرابری از لوازم توسعه فراگیر پایدار و باکیفیت است.

این عضو نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان، گفت: سیاست های سوسیال دموکراسی باید مورد توجه همه دولتمردان ایران باشد. یکی از دلایل نوسان اصلاح طلبان از منظر داشتن پایگاه اجتماعی این بوده که همزمان به عدالت کمتر توجه کرده اند. سوسیال دموکراسی دستاورهای اقتصادی بسیاری دارد که کشورهای "نوردیک" یا همان اسکاندیناوی از نمونه های بارز آن هستند.

سیاست های رفاهی دولت را حجیم تر می کند

در ادامه بهشتی گفت: باید این سوال را مطرح کنیم که از چه راهی باید آموزش و بهداشت رایگان  محقق شود؟ سیاست های رفاهی، بار اضافه کردن بر مسئولیت دولت است که سبب حجیم تر شدن دولت می شود و ناخواسته آزادی های فردی را نادیده می گیرد. با توجه به پیشینه استبدادی که بر کشورمان حاکم بوده گذاشتن بارهای زیاد بر روی دوش دولت سبب می شود که سیطره دولت بر زندگی خصوصی و بخش خصوصی بیشتر شود.

وی افزود: برای سالمندان، فقرا، زنان سرپرست خانوار و معلولان باید دولت خدمات خاصی را ارائه دهد و این پذیرفتنی است، اما این موارد باید در جهت شفافیت بهتر، آزادی و رشد اقتصادی بیشتر و کوچک تر کردن دولت باشد تا نقش دولت در بخش های مختلف کاهش یابد. راه سیاست ورزی اصلاح طلبانه برای اصلاح این موارد بسته است. جای لیبرال دموکراسی هم در کشورمان مانند سوسیال دموکراسی خالی است و امروز ایران بسته ترین اقتصاد را دارد.

دموکراسی بدون کاهش نابرابری معنی پیدا نمی کند

جلایی پور در خاتمه این نشست، گفت: در نظام سلامت عمومی قیمت حذف نمی شود، اما در نهایت دولت کمک می کند که هیچ کس به دلیل نداشتن پول از خدمات آموزشی و درمانی محروم نشود. این تصویر که هر چیزی دولتی و خصوصی باشد کارآمد است یا نا کارآمد تصویردرستی نیست. با ساز و کارهایی می توان کیفیت آموزش دولتی را از بخش خصوصی بهتر کرد.

این عضو نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان با بیان اینکه در ایران بیش از ۹۰ درصد بیکاران بیمه بیکاری ندارند، خاطرنشان کرد: یکی از مولفه های سوسیال دموکراسی نظام بازار آزاد با آزادی های فردی است. در کشورهای سوسیال دموکراسی به نابرابری حساس هستند، اما این حساسیت، زیاد در کشورهای لیبرال دموکراسی وجود ندارد. دموکراسی بدون کاهش نابرابری معنی پیدا نمی کند و تحقق دموکراسی مشروط به افزایش رفاه عمومی و کاهش هر چه بیشتر نابرابری است.

انتهای پیام