به گزارش ایسنا، امروز ۲۷ دی، چهل و دومین سالروز صدور پیام بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران درباره علل فرار شاه از ایران و تشریح وظایف آحاد ملت در دوره جدید سیاسی در آن برهه حساس، تاریخی و سرنوشت ساز از انتقال قدرت از نظام سلطنت به نظام جمهوری اسلامی است.
درخواست برگزاری باشکوه اربعین حسینی توسط امام خمینی(ره)
رهبر فرزانه انقلاب اسلامی ۲۵ دی ماه ۱۳۵۷ سه روز بعد از صدور فرمان تشکیل شورای انقلاب اسلامی و دو روز بعد پس از تشکیل شورای سلطنت با صدور توصیه نامه ای ۹ بندی خطاب به آحاد مردم کشور، شرکت در راهپیمایی اربعین حسینی در ۲۹ دی ۱۳۵۷ را وظیفه شرعی و ملی اعلام کردند و خواستار مدفون کردن نظام پهلوی، مخالفت با شورای سلطنت و پشتیبانی از نظام جمهوری اسلامی شدند.
امام خمینی در این پیام یادآور شدند: «اربعین سید مظلومان و سرور شهیدان ـ صلواة الله و سلامه علیه ـ رسید. بر ملت رشید و آگاه ما «اربعین»های سودمندی گذشت. ما در این سالها به دنبال بیش از ۵۰ سال سلطنت غاصبانۀ سلسلۀ پهلوی با چه مصیبتها و بی فرهنگیهای خانمان سوزی مواجه بوده ایم. سالهایی بس تلخ و رنج آور در این ۵۰ سال و تلخ تر و رنج آورتر در این یکی دو سال اخیر که ملت شجاع ما را علیه استبداد و استعمار به حرکت درآورد.»
ایشان ادامه دادند: «امسال اربعین حسینی در خلال اربعین های پیروان و شیعیان آن بزرگمرد اسلام واقع شده و گویی خون شهیدان ما امتداد خون پاک شهیدان کربلاست و اربعین اخیر برادران ما بازتاب اربعین آن دلاوران می باشد؛ خون طاهر آنان به حکومت طاغوتی یزید خاتمه داد، و خون پاک اینان سلطنت طاغوتی را به هم پیچید. اربعین امسال استثنایی و نمونه است؛ راهپیمایی و تظاهرات پرشور در این اربعین وظیفۀ شرعی و ملی است.»
بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضور مردم در اربعین ۱۳۵۷ را بستر دفن رژیم پهلوی و مخالفت با شورای سلطنت دانستند و متذکر شدند: «ملت بزرگ در سراسر ایران با راهپیمایی و تظاهرات خود این نظام را دفن می کند و مخالفت خود را با «شورای سلطنتِ» غیرقانونی اعلام می نمایند و پشتیبانی خود را برای چندمین بار از «جمهوری اسلامی» اعلام می کنند.»
امام (ره) خطاب به اعضای شورای سلطنت هم اخطار کردند: «به کسانی که در شورای سلطنتی غیرقانونی به عنوان عضویت داخل شده اند اخطار می کنم که این عمل، غیرقانونی و دخالت آنان در مقدرات کشور، جرم است و بی درنگ از این شورا کناره گیری کنند و در صورت تخلف مسئول پیشامدها هستند.»
شورای سلطنت سه روز قبل از خروج محمدرضا شاه از ایران تشکیل شد و اولین نشست خود را برای تعیین رییس و مشخص کردن وظایف و اختیاراتش برگزار کرد. در نشست اعضای شورای سلطنت، سیدجلال الدین تهرانی از نیروهای ملی – مذهبی و نایب تولیت حرم رضوی که رابطه خوبی با بدنه مذهبی و روحانیون کشور داشت به فرمان شاه به عنوان رییس انتخاب شد.
تهرانی با رایزنی هایی که با نیروهای امام انجام داد، خواستار دیدار و گفت و گو با امام خمینی بود اما رهبر دوراندیش انقلاب اسلامی ضمن غیرقانونی دانستن شورای سلطنت خواستار استعفای اعضا و اعتراف به غیرقانونی بودن آن شدند که البته به جز سیدجلال الدین تهرانی که برای دیدار با رهبر فقید انقلاب اسلامی عازم نوفل لوشاتو شده بود، هیچ یک از اعضا حاضر به قبول این توصیه امام نشدند.
بقیه اعضای شورای سلطنت عبارت بودند از شاپور بختیار نخستوزیر، سجادی رییس مجلس سنا، جواد سعید رییس مجلس شورای ملی، محمدعلی وارسته وزیر دارایی اسبق، عبدالله انتظام رییس هیأت مدیره و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، علیقلی اردلان وزیر دربار شاهنشاهی، عبدالحسین علیآبادی فرد دادستان سابق و ارتشبد عباس قرهباغی رییس ستاد ارتش.
رهبر فقید انقلاب اسلامی در پیام کوتاهی که ۲۶ دی ۱۳۵۷ بعد از خروج شاه از ایران صادر کردند، خطاب به انبوه خبرنگاران و گروه های خبری رادیو - تلویزیونی و خبرگزاری ها و روزنامه های مستقر در نوفل لوشاتو گفتند: «خروج شاه از ایران اولین مرحلۀ پایان یافتن سلطۀ جنایت بار ۵۰ ساله رژیم پهلوی می باشد که به دنبال مبارزات قهرمانانه ملت ایران صورت گرفته است. من این پیروزی مرحله ای را به ملت تبریک می گویم و بیانیه ای خطاب به ملت صادر خواهم کرد. ما بزودی دولت موقت انتقالی را برای اجرای انتخابات مجلس مؤسسان و تصویب قانون اساسی جدید معرفی می کنیم. بازگشت من به ایران در اولین فرصت مناسب انجام خواهد شد.»
امام خمینی (ره) همان روز با چند رادیو و تلویزیون و خبرگزاری خارجی به صورت اختصاصی به گفت و گو نشستند.
ایشان در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران حاضر در این نشست که خواستار تبیین اولین قدم سیاسی رهبر فقید انقلاب اسلامی پس از خروج شاه از کشور شده بود، گفتند: «خروج شاه اولین مرحلۀ پیروزی ملت ماست، و ما مشکلات زیادی در پیش داریم؛ و ملت ما باید بداند که مجرد رفتن شاه، پیروزی نیست بلکه طلیعۀ پیروزی است. و البته این طلیعه را من به ملت ایران تبریک عرض می کنم. و باید توجه داشته باشند که همان طوری که طلیعۀ پیروزی است، طلیعۀ خلع سلطۀ اجانب است؛ و این تبریک، بیشتر از تبریک رفتن شاه است. و ما الآن مسائل بسیار مشکل در پیش داریم و وارث یک مملکت از هم پاشیده ای هستیم که این خرابی ها در ظرف ۵۰ سال سلطنت پهلوی و بیشتر از ۳۰ سال سلطنت محمدرضاخان به وجود آمده است که ما باید برای ترمیم آن با همت جمیع طبقات ملت قیام کنیم.»
امام(ره) ادامه دادند: «اولین قدمی که ما باید برداریم ترمیم این خرابی هایی است که به وسیلۀ شاه که از عمال خارجی بود حاصل شده است؛ و این میسّر نیست الاّ به کمک کردن جمیع طبقات. من از جمیع طبقات ملت با کمال تواضع تقاضا دارم که در این مشروع اسلامی و در این مشروع ملی همه با هم کمک کنند، همه دست به دست هم بدهند، اختلافات حزبی و مسلکی را کنار بگذارند، اختلافات قدیمی و جدیدی را کنار بگذارند، اختلافاتی که مربوط به احزاب است کنار بگذارند و همه با هم ـ با صدای واحد، با یَدِ واحد ـ قیام کنند؛ قیام به امر مهمی که نجات دادن کشور است، نجات دادن این کشتی متزلزل است. و من از خدای تبارک و تعالی می خواهم که ملت ما را بیشتر از این هوشیار و بیدار کند.»
ایشان از مردم درخواست کرد: «من از ملت می خواهم که خودشان مواظب نظم مملکت باشند، و جوانان غیور ما کنترل شهرستان ها و دهات و قرا را به دست گیرند و نگذارند کسانی که آشوب طلبند در این قرا و قصبات و شهرستان ها ـ خدای نخواسته ـ دست به خرابکاری بزنند و من اخطار می کنم به آن اشخاصی که شلوغ می کنند و تبلیغات سوء در این زمینه ها می کنند و می خواهند با فرصت طلبی آشوب به پا کنند و بر ضد ملت ایران یک تبلیغاتی بکنند و بر نفع اشخاص خارج و دولتهای ابرقدرت یک کارهایی بکنند، من اخطار به آنها می کنم که اگر یک همچه کاری بکنند سرنوشت سختی خواهند داشت و مجازات بزرگی خواهند داشت ولی اگر چنانچه توبه کنند، خداوند تبارک و تعالی توبۀ همه را قبول می کند؛ و باید اینها برگردند به آغوش ملت و ملت آنها را خواهند پذیرفت.»
رهبر فقید انقلاب اسلامی در پاسخ به پرسش خبرنگار دیگری که پرسید آیا حضرت آیت الله تصور نمی فرمایند که اگر با دولت بختیار همکاری نفرمایند احتمال یک دیکتاتوری نظامی و خونریزی های جدید خواهد بود؟ بیان کردند: «دیکتاتوری نظامی وقتش گذشت. اگر چنانچه کسی دست به دیکتاتوری یا کودتای نظامی بزند خواهد فهمید که موفق به هیچ چیز نخواهد شد و برای خودش و برای کسانی که مربوط به خودش است ذلت بار خواهد آورد. باید همۀ اشخاصی که می خواهند در ایران برای منفعت طلبی دست به اعمال ضد مردمی بزنند، باید همه بدانند که وقت اینها گذشته است. ملت ایران دیگر آن ملت سابق نیست و تبلیغات سوء اثر خود را از دست داده است. باید ملت راه خودش را ادامه دهد تا به آنچه که می خواهد برسد و آن قطع دیکتاتوری است و ایجاد یک مملکت آزاد، که همۀ طبقات و اقشارش آزاد باشند و یک مملکت مستقل که هیچ قدرتی درآن نتواند دخالت بکند. ان شاءالله در آیندۀ بسیار نزدیک این آرزو تحقق پیدامی کند و ما دولت را به همین زودی معرفی خواهیم کرد.»
بنیانگذار جمهوری اسلامی در پاسخ به پرسش خبرنگار دیگری که موقعیت و نقش زنان در دولت آیندۀ ایران را جویا شد، خاطرنشان کردند: «موقعیت یک انسان صحیح و یک شخصیت آزاد؛ برخلاف این زمانها که بر ما گذشت که نه زنهایمان آزاد بودند و نه مردانمان. ملتی که زن و مردش آزاد نبود و در خفقان بود از زیر این بار بیرون آمدند و از این به بعد زنها و مردها آزادند. ولی اگر چنانچه بخواهند کارهای خلاف عفت بکنند و یا خلاف مصلحت مملکت بکنند، البته از آنها جلوگیری خواهد شد.»
امام امت در پیام مکتوب دیگری که ۲۷ دی ماه ۱۳۵۷ از نوفل لوشاتو نوشتند، ضمن تبریک به مردم کشور به تبیین علل فرار تاریخی شاه از ایران و تشریح وظایف آحاد مردم در آن برهه حساس و تاریخی پرداختند.
ایشان در این پیام تاکید کردند: «فرار محمدرضا پهلوی را که طلیعۀ پیروزی ملت و سرلوحۀ سعادت و دست یافتن به آزادی و استقلال است به شما ملت فداکار تبریک عرض می کنم. شما ملت شجاع و ثابت قدم به ملتهای مظلوم ثابت کردید که با فداکاری و استقامت می توان بر مشکلات هر چه باشد غلبه کرد، و به مقصد ـ هر چه دشوار باشد ـ رسید. گر چه این ستمگر با دست آغشته به خون جوانان ما و جیب انباشته از ذخایر ملت از دست ما گریخت ولی به خواست خداوند متعال بزودی به محاکمه کشیده خواهد شد و انتقام مستضعفین از او گرفته خواهد شد؛ لکن قطع دست ستمکار از ادامه ظلم، به دست ستمدیدگان، فوری است. او رفت و به هم پیمان خود، اسرائیل ـ دشمن سرسخت اسلام و مسلمین ـ پیوست و جرایم و آشفتگیهایی را به جای گذاشت که ترمیم آن جز به تأیید خداوند متعال و همت همۀ طبقات ملت و فداکاری اقشار کاردان و روشنفکر میسر نخواهد شد.»
امام (ره) خاطرنشان کردند: «اکنون در این طلوع فجر سعادت و پیروزی توجه عموم را به مطالبی جلب می کنم: اول ـ بر جوانان غیور در سراسر کشور لازم است، برای حفظ نظم، با آن دسته از قوای انتظامی که اکنون به آغوش ملت بازگشته اند با تمام نیرو همکاری کنند و با کمال قدرت و جدیت نگذارند که بدخواهان و منحرفین آشوب و ناامنی ایجاد نمایند. دوم ـ به تظاهرات و شعارهای پرشور علیه رژیم سلطنتی و دولت غاصب ادامه دهند؛ و اگر منحرفین و مخالفین اسلام بخواهند اخلالی به وجود آورند و نظم را به هم زنند، از آنان جداً جلوگیری کنند. باید ملت بداند که هر انحرافی و هر شعاری که مخالف مسیر ملت است به دست عمال شاه مخلوع و عمال اجانب تحقق می یابد. من از جمیع اشخاصی که انحرافی داشته اند و یا گرایش به بعضی از مکتبهای انحرافی داشته اند تقاضا دارم که به آغوش اسلام، که ضامن سعادت آنان است، برگردند که ما آنان را برادرانه می پذیریم. در این موقع حساس که کشور جنگزدۀ ما بیش از هر زمانی به اتحاد و اتفاق احتیاج دارد باید سعی شود که از هر اختلافی احتراز شود.»
رهبر فقید انقلاب اسلامی ادامه دادند: «سوم ـ دولت موقت برای تهیۀ مقدمات انتخابات مجلس مؤسسان بزودی معرفی می شود و به کار مشغول خواهد شد. وزارتخانه ها موظفند که آنان را پذیرفته و با آنان همکاری صمیمانه کنند. اینجانب به صلاح وزرای غیرقانونی می دانم که برکناری خود را اعلام کنند و خود را در مسیر ملت قرار دهند. چهارم ـ به جمع نیروهای انتظامی و زمینی و هوایی و دریایی و صاحب منصبان و درجه داران ارتش و ژاندارمری و غیر آنان توصیه می کنم که دست از حمایت محمدرضا پهلوی ـ که مخلوع است و به کشور برنمی گردد و در خارج نیز با نفرت مردم مواجه است ـ بردارند و به ملت بپیوندند؛ که صلاح دنیا و دین آنان در آن است.»
امام خمینی (ره) با تشکر از همه طبقات جامعه به ویژه حضرات علمای اَعلام، متذکر شدند: «وحدت کلمه برای همیشه، خصوصاً تا برانداختن رژیم شاهنشاهی و استقرار حکومت جمهوری اسلام، امیدوارم.»[۱]
جامعه روحانیت تهران نیز، به پیروی از رهنمودهای امام خمینی(ره)، با صدور اعلامیهای مردم را برای شرکت در تظاهرات اربعین فراخواند و مسیرهای راهپیمایی را مشخص کرد. در بخشی از این اعلامیه آمده بود: «جامعه روحانیت مبارز تهران در آستانه چنین لحظات سرنوشتسازی برای خنثی نمودن آخرین توطئههای استعمار و گرفتن آخرین رمق ضدخدایی رژیم استبداد و پاسخ دادن به ندای بزرگ رهبر نهضت اسلامی ملت بیدار ایران حضرت نایب الامام خمینی، کلیه طبقات و اقشار و اصناف مسلمان و متعهد مردم تهران را به یک راهپیمایی بزرگ اسلامی دعوت مینماید که در جمعه، اربعین، ۲۰ صفر برابر با ۲۹ دی ماه از مراکز تعیین شده... در صفوف متحد و منظم حرکت نمایند.»[۲]
در آن آخرین چهلم
پیشبینی حضور گسترده مردم در تظاهرات این روز(۲۹ دی ماه)، باعث ترس و وحشت مقامات رژیم شد. آنها میدانستند تظاهرات گستردهای در پیش است و با توجه به شرایط حاکم بر کشور و شور و حال خاصی که وجود دارد، دولت مجبور است که اجازه برگزاری تظاهرات را صادر کند. افزون بر این، دولت بختیار که در ۲۶ دیماه از مجلس رأی اعتماد گرفته بود، برای پیشبرد برنامه و سیاستهایش نیاز به آرامش داشت تا بتواند بر اوضاع غلبه کند. از طرفی سپهبد فضلالله زاهدی جانشین شهربانی کشور نیز مخالف هرگونه برخوردی با مردم بود؛ چرا که روحیه نظامیان، بهخصوص پرسنل شهربانی متزلزل بود به گونهای که حتی سپهبد جعفری به تلخی اعتراف کرد: «عدهای از سرپاسبانها و پاسبانها علاوه بر گزارش کتبی به طور شفاهی هم صریحا اظهار میکنند که ما مسلمان و مقلد آیتالله خمینی هستیم و نمیتوانیم برخلاف اوامر و دستورات آیتالله رفتار کنیم.[۳]
برخی از مقامات ارتش همچون تیمسار مقدم اعتقاد داشتند که دولت بختیار در روز اربعین سقوط خواهد کرد و دو میلیون نفر در تظاهرات شهر تهران شرکت میکنند. آنها در این جلسه از نقش ارتش برای کنترل اوضاع صحبت کردند. هایزر پیشنهاد کرد که همه سربازان از خیابانها جمعآوری شوند و حضور آنها فقط محدود به مناطق حساس نظامی و غیرنظامی باشد؛ تا اگر اتفاقی رخ داد تأسیسات حیاتی حفظ شود. هایزر حتی به بختیار پیشنهاد کرد که مقررات تظاهرات را در مطبوعات، رادیو و تلویزیون اعلام کنند، و به انقلابیون اخطار دهد که با هرگونه خشونتی به سختی برخورد خواهد شد. بختیار به توصیهی وی عمل و در یک سخنرانی تلویزیونی بر لزوم برخورد با هرگونهحرکتِ خارج از نظم در روز اربعین تأکید کرد.[۴]
در روز ۲۹ دی ماه ۱۳۵۷ همزمان با اربعین حسینی، مردم سراسر ایران به پیروی از رهنمودهای امام خمینی(ره) در راهپیمایی باشکوهی شرکت کردند. آنها در این مراسم عظیم به دولت بختیار رأی منفی دادند و خواستار سرنگونی حکومت پهلوی و دولت دست نشانده بختیار، برقراری حکومت اسلامی و بازگشت امام(ره) به میهن شدند. به گزارش خبرگزاریها، راهپیمایی اربعین از لحاظ جمعیت و نظم از راهپیماییهای تاسوعا و عاشورا به مراتب بیشتر و منظم تر و منسجم تر بود. سیل جمعیت حاضر در این روز به حدی بود که روزنامه کیهان در تیتر اول خود از این راهپیمایی با عنوان "عظیمترین راهپیمایی مذهبی و سیاسی تاریخ" نام برد.[۵]
پس از اجتماع مردم در میدان آزادی، در هنگام ظهر، اذان قرائت شد و جمعیت نماز خواندند. سپس چند نفر سخنرانی کردند و در پایان قطعنامه ۱۰ مادهای این روز قرائت شد. متن این قطعنامه به شرح زیر است:
«در این روز تاریخی که ملت مسلمان و مبارز ایران همزمان با اربعین سالار شهیدان و پیشوای آزادگان حضرت حسین بن علی (ع) و یاران جانبازش به مرحله تازهای از قیام ضدطاغوتی خود رسیده و در پرتوی رهبری قاطع و روشن بینانه مرجع عالیقدر و رهبر بزرگ امام خمینی و سایر مراجع تقلید و روحانیت آگاه و مبارز بر نخستین آرمانش دست یافته و شاهد بارور شدن خونهای هزاران عزیز و فرزندان انقلاب اسلامی خویش است، شرکت کنندگان در این راهپیمایی بزرگ که اکثریت قاطع ملت قهرمان ایران تشکیل میدهند، یک دل و یک صدا خواستههای خود را به شرح زیر اعلام و با قاطعیت تمام تحقق و اجرای آن را تعقیب مینمایند:
۱- ما غیرقانونی بودن سلطنت خاندان پهلوی و خلع شاه را از مقام سلطنتی که او و پدرش با قوه قهریه غصب کرده بودند اعلام میداریم.
۲ـ ما رژیم ارتجاعی شاهنشاهی را مردود میدانیم و خواهان برقراری حکومت اسلامی در ایران هستیم؛ جمهوری آزاد اسلامی که با رأی ملت بر سرِ کار آید و مملکت را بر مبنای تعالیم حیاتبخش اسلام اداره کند.
۳ـ با تشکیل شورای انقلاب اسلامی ایران از طرف مرجع عالیقدر و رهبر مبارزات ملت، امام خمینی که به موجب رأی اعتماد مکرر قبلی ملت به ایشان صورت گرفته، تأیید و از ایشان درخواست میکنیم هرچه زودتر اعضای شورای انقلاب و حکومت موقت را معرفی کنند تا زمام امور مملکت را به دست گیرند و مقدمات مراجعه به آرای عمومی را برای تعیین آینده ایران فراهم سازند.
۴ـ ما دولت بختیار را که از طرف سلطنت غیرقانونی و با رأی مجلس غیرقانونی بر سر کار آمده به رسمیت نمیشناسیم.
۵ـ سربازان، درجهداران و افسران ارتش که در کنار مردم پشتیبان انقلاب اسلامی ملت باشند مورد علاقه و احترام ملتاند و ما از همه ارتشیان میخواهیم که خود را از ملت و اراده ملت جدا نکنند و اجازه ندهند از آنها بهعنوان وسیلهای برای تهدید ملت و سرکوب مبارزان آزادیخواه استفاده شود.
۶ـ قیام و مبارزه اسلامی ملت ایران کاملاً ماهیت اسلامی دارد و همه قشرهای ملت در آن صمیمانه شرکت دارند و به هیچ عامل بیگانه کمترین وابستگی ندارد. ملت ما همواره پاسدار اصالت اسلامی و یکپارچگی مبارزه خود خواهد بود و همه قشرها و گروههای آزادیخواه را از اختلاف و پراکندگی برحذر میدارد.
۷ـ ما خواستار روابط حسنه با تمام ملتها هستیم. به شرط آنکه دولتهایشان در مبارزه ملت قهرمان ما کارشکنی نکنند که هر نوع توطئه آنان در کار نهضت بر روابط سیاسی و اقتصادی ایران با آنان لطمه جبرانناپذیری وارد خواهد کرد.
۸ـ مبارزه ملت ما در شکلهای مختلف تظاهرات، اعتصابات و نظایر آن تا پیروزی نهایی و استقرار حکومت عدل اسلامی ادامه خواهد یافت و ملت ما عملاً ثابت کرده است که در این راه در تحمل مشکلات مبارزه پرتوان و شکیبا و به وعده نصر و پیروزی الهی امیدوار است.
۹ـ ما از وکلای غیرقانونی مجلسین میخواهیم که از رفتن به خانه ملت خودداری کنند و به صفوف ملت بپیوندند.
۱۰ـ ما از کسانی که در شورای سلطنتی غیرقانونی بهعنوان عضویت داخل شدهاند، میخواهیم که غیرقانونی بودن سمت خود را اعلام کنند و بدانند که از نظر ملت همه مسئولیتهای کشور باید در دست شورای انقلاب اسلامی باشد که امام خمینی تعیین خواهد کرد.»[۶]
تظاهرات روز اربعین به حدی عظیم بود که ژنرال هایزر فرستاده نظامی کارتر به ایران آن را «بدتر از روز فرار محمدرضا پهلوی از ایران» دانست.
وی درباره عظمت تظاهرات روز ۲۹ دی در خاطرات خود مینویسد: «گزارشهای رسیده حاکی از آن بود که راهپیمایی شتاب گرفته است. میتوانستم خیابانهای اطراف ستاد را ببینم که پر از جمعیت بود.» [۷] این تظاهرات در همه شهرها و استانهای ایران با قدرت برگزار شد و مردم تظاهرات اربعین را به میتینگی علیه رژیم پهلوی مبدل کردند.
اربعین سال ۵۷ تیر خلاص را بر پیکر رژیم پهلوی وارد کرد و ۲۲ روز بعد از این تظاهرات عظیم، انقلاب اسلامی به پیروزی رسید. ارتشبد قرهباغی در خاطراتش درباره پیامدهای تظاهرات اربعین ۱۳۵۷ چنین نوشته است: «این راهپیمایی نیز مانند تظاهرات روزهای تاسوعا و عاشورا برای مخالفین موفقیت بزرگی محسوب [میشد] و به علت وجود حکومت نظامی در کشور، دلیل دیگری بر ضعف و ناتوانی دولت و شکست مجدد نیروهای مسلح در برابر آنها منظور گردید.»[۸]
منابع:
۱- صحیفه امام، جلد ۵. صفحات ۴۷۷تا۴۷۹، ۴۸۱، ۴۸۴ تا ۴۸۵، ۴۸۶ تا ۴۸۷ و ۴۹۸ تا ۵۰۰
۲- حجتالاسلام روح الله حسینیان، یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص ۷۵۶.
۳- عباس قرهباغی، اعترافات ژنرال، تهران: نی، ص ۲۰۳.
۴- ماموریت به تهران، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی ، صص ۱۹۴-۱۹۳.
۵- روزنامه کیهان، شنبه، ۳۰ دی ۱۳۵۷، ص ۱.
۶- محرم و انقلاب اسلامی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، صص ۲۸۵-۲۸۴.
۷- ماموریت به تهران، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی ، صص ۲۰۲.
۸- عباس قرهباغی، اعترافات ژنرال، تهران: نی، ص ۲۰۶.
انتهای پیام
نظرات