انتشار گزارش ایسنا با عنوان "جهنم شهر صنعتی! " در ۲۰ آبان ماه سال جاری با موضوع رهاسازی پسماندهای صنعتی و ویژه در مجاورت بزرگترین شهر صنعتی کشور مستقر در ساوه، منجر به تشکیل کارگروه مدیریت پسماند شهرصنعتی کاوه برای تعیین تکلیف این معضل زیست محیطی شد.

در گزارش یاد شده، براساس مشاهدات عینی خبرنگار ایسنا از این سایت پسماند که به همراه مدیرعامل موسسه مردم نهاد حافظان و دوستداران طبیعت ساوه انجام شد، گفته شد که رهاسازی انواع پسماندهای صنعتی، ویژه و پساب برخی شرکت‌های صنعتی و  تولیدی علاوه بر اینکه سیما و منظر و فضای بصری این منطقه صنعتی و مسکونی را مخدوش کرده است، مخاطراتی هم برای سلامت جمعیت شاغل و ساکن در این نقطه از شهرستان ساوه و تبعات زیست محیطی دارد.

در این گزارش "امید رجب‌زاده" رئیس ایمنی و آتش نشانی و نیز کارشناس ایمنی و بهداشت و  HSE شهر صنعتی کاوه از تغییر محل دفن پسماندها به عنوان یکی از مطالبات و دغدغه‌های شرکت شهر صنعتی کاوه یاد کرده بود و گفته بود که این موضوع طی چند سال گذشته چندین بار در کارگروه مدیریت پسماند شهرستان مطرح شده و نهایتا در سال گذشته با واگذاری زمین ۱۴ هکتاری جهت ساماندهی پسماندهای عادی موافقت شد، ولی پس از تحویل زمین از سوی اداره منابع طبیعی به شرکت شهر صنعتی کاوه، مشخص شد که زمین تحویلی دارای معارض شخصی است.

پیگیری ایسنا ادامه یافت تا اینکه در ۱۵ دیماه سال جاری گزارش دیگری با عنوان "جهنم شهر صنعتی ساوه پابرجا می‌ماند؟" بر روی خروجی این خبرگزاری منتشر شد که به اما و اگرهای اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی در خصوص واگذاری زمین ۱۴ هکتاری پرداخته شد.

"عبدالحسین محمدی" مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی در این گزارش با اشاره به راه‌اندازی شهرک صنعتی سرمایه‌گذاری خارجی موسوم به شهرک صنعتی احمدآباد در مجاورت شهر صنعتی کاوه گفته بود که ۱۴۰۰ هکتار زمین از سوی منابع طبیعی استان به شرکت شهرک‌های صنعتی استان مرکزی واگذار شده و به مدیریت شهر صنعتی کاوه پیشنهاد داده شده است که ۳۰ هکتار از این واگذاری را جهت احداث سایت جدید پسماند از اراضی این شهرک صنعتی در حال احداث تحویل بگیرند. مجاورت با اتوبان ساوه به تهران و نزدیکی شهرک صنعتی سرمایه گذاری خارجی با شهر صنعتی کاوه و خارج از محدوده صنعتی بودن بزرگترین شهر صنعتی کشور از مزیت های زمین ۱۴۰۰ هکتاری واگذار شده برای انجام امور زیرساختی و زیربنایی است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی، عنوان کرده بود که پیشنهاد واگذاری ۳۰ هکتار زمین به مدیریت شهرصنعتی کاوه در جلسه ای با حضور مدیران این مجموعه مطرح و قرار شد پس از بررسی‌های لازم درخصوص عملیاتی شدن این پیشنهاد اطلاع دهند که تاکنون درخواستی دریافت نشده است.

وی در خصوص واگذاری قطعه زمین ۱۴ هکتاری در نزدیکی شهر صنعتی کاوه نیز گفته بود: گفته شده که این زمین دارای معارض شخصی است در حالی که این طور نبوده و زمین جانمایی شده جزو اراضی ملی محسوب شده و هم اکنون عده‌ای دامدار و مرتع‌دار در حال چرای دام در این منطقه هستند. براساس قانون، واگذاری زمین جانمایی شده که به گفته مقامات شهر صنعتی، مصوبه کارگروه مدیریت پسماند شهرستان ساوه را دارد، منوط به پرداخت حقوق عرفی به دامداران است و براساس فرمولی که توسط دولت ابلاغ شده است باید این حقوق عرفی از سوی متقاضی واگذاری زمین که شهرصنعتی کاوه است، به دامدار پرداخت شود.

به گفته این مقام مسئول در منابع طبیعی استان مرکزی مرکزی، پرداخت حقوق عرفی دامداران ذیحقی که در محدوده زمین ۱۴ هکتاری دارای پروانه چرای دام هستند، براساس فرمولی که محاسبه می‌شود، الزامی است چرا که با واگذاری زمین به شهر صنعتی، عملا دامدارانی که در این منطقه فعالیت دارند از حقوق شغلی خود ساقط می‌شوند و باید حقوق دامدار پرداخت شود.

محمدی در پایان تصریح کرده بود: چنانچه مدیریت شهر صنعتی کاوه بخواهد زمین ۱۴ هکتاری جانمایی شده را برای احداث سایت جدید پسماند به مالکیت خود درآورد، اولا باید نسبت به پرداخت حقوق عرفی دامداران اقدام کند و ثانیا نباید هیچ "گونه ی ممنوع‌القطعی" مانند گون و بادامک در این زمین ۱۴ هکتاری وجود داشته باشد که در صورت وجود گونه گیاهی ممنوع‌القطع، واگذاری زمین براساس قانون غیرممکن است.

وی در عین حال گفته بود: پیشنهاد می‌شود که مدیریت شهر صنعتی کاوه نسبت به واگذاری ۳۰ هکتار از ۱۴۰۰ هکتار زمین واگذار شده به شرکت شهرک‌های صنعتی اقدام کند که نیازی به پرداخت حقوق عرفی به دامداران یا منع قانونی متاثر از وجود گونه‌های گیاهی ممنوع‌القطع نیست.

به گزارش ایسنا، در جلسه کارگروه مدیریت پسماند شهرستان ساوه که امروز چهارشنبه ۲۴ دیماه در سالن جلسات فرمانداری ساوه با حضور دستگاه های اجرایی متولی پسماند شهرستان و مدیریت شهرصنعتی کاوه و در ارتباط ویدئوکنفرانسی با معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان برگزار شد، "علی میرزایی" معاون استاندار و فرماندار ساوه در خصوص موضوع جانمایی زمین برای احداث سایت پسماند شهرصنعتی کاوه گفت: منابع طبیعی استان مکلف است ظرف یک هفته موضوع جانمایی زمین را تعیین تکلیف کند و در خصوص زمین ۱۴ هکتاری جانمایی شده قبلی نیز در خصوص پوشش گیاهی، حقوق عرفی دامداران و هرگونه مانع دیگری که دارد اظهار نظر کرده و گزارش جامعی به کارگروه مدیریت پسماند ارائه دهد.

وی همچنین خواستار نظارت بر انتقال پسماندهای غیرعادی شهرصنعتی به سایت پردازش پسماند شهرداری ساوه تا تعیین تکلیف سایت پسماند این مجموعه صنعتی شد و افزود: شهر صنعتی باید زیرساخت‌های لازم را برای مدیریت پسماند فراهم کند و به وظایف اجتماعی خود بخوبی عمل کند.

میرزایی بیان کرد: انتخاب زمین مناسب با شاخص های لازم در ساوه به خاطر موقعیت جغرافیایی خاص و پوشش گیاهی متنوعی که دارد دشوار است و به نظر می رسد که زمین فعلی ۱۴ هکتاری پوشش گیاهی فقیری دارد و مناسب احداث سایت پسماند است که باید منابع طبیعی استان در این خصوص اعلام نظر کند.

وی در خصوص واگذاری زمین به شهرصنعتی کاوه از زمین ۱۴۰۰ هکتاری شهرک صنعتی سرمایه گذاری خارجی موسوم به شهرک صنعتی احمد آباد وابسته به شرکت شهرک‌های صنعتی استان مرکزی نیز گفت: مدیریت شهر صنعتی کاوه با شرکت شهرک‌های صنعتی استان مرکزی مجزاست و براین اساس مدیریت پسماند در این دو مجموعه نیز متفاوت است.

فرماندار ساوه در پایان جلسه کارگروه مدیریت پسماند در گفت و گوی اختصاصی با ایسنا ضمن تقدیر از تلاش‌های رسانه‌ای این خبرگزاری در انعکاس موضوعات مرتبط با محیط زیست بویژه مدیریت پسماند گفت: مدیریت پسماند از محورهای توسعه‌ای است و یکی از ضروری‌ترین محورهای توسعه پایدار محسوب می‌شود.

وی بیان کرد: تولید، جمع آوری، حمل‌ونقل و بازیافت پسماند باید به خوبی مدیریت شود و مدیریت مناسب می تواند دستاوردهای ارزشمندی را در حوزه های مختلف به همراه داشته باشد.

وی تصریح کرد: بدیهی است که مدیریت پسماند در شهرستان ساوه به لحاظ موقعیت جغرافیای خاص، پهن پیکر بودن و وسعت سرزمینی با استقرار صنایع متنوع و واحدهای تولیدی گوناگون کشاورزی و صنعتی کار دشواری است و غالبا خروجی پسماند و پساب، اکوسیستم منطقه را در معرض آسیب و تهدید قرار داده است.

 میرزایی افزود: با توجه به آلوده شدن آب رودخانه‌ها، رهاشدن برخی پساب‌ها و پسماندهای مغایر با شاخص‌های زیست محیطی، ناکافی بودن امکانات و ادوات شهری نیاز بود که یک سند راهبردی در حوزه مدیریت پسماند تدوین و اجرایی شود که فعال‌تر شدن اعضای کارگروه نسبت به گذشته در خصوص مدیریت پسماند از جمله موضوعاتی بود که در این سند راهبردی بدان تاکید شده است تا بتوان در سایه مطالبه‌گری استانداردهای لازم در مدیریت پسماند لحاظ شود.

میرزایی، با تاکید بر حرکت شهرستان در مسیر مکانیزاسیون پسماند گفت: موضوع مدیریت پسماند و بازیافت زباله باید به طور جدی در دستور کارگروه پسماند قرار گیرد و اقدامات وسیع تر و تاثیرگذارتری صورت گیرد.

وی همچنین نصب سطل زباله در شهر را یک الزام دانست و افزود: باید تا پایان سال جاری نسبت به نصب سطل های زباله در نقاط مختلف شهر توسط شهرداری اقدام شود. همچنین شهرداری های غرق آباد، نوبران و روستاهای تابعه در خصوص مدیریت پسماند اقدامات صورت گرفته را گزارش دهند. دانشکده علوم پزشکی و محیط زیست نیز نسبت به عارضه یابی نقاط آسیب پذیر در دفن پسماند بویژه نظارت بر دفن زباله‌های عفونی مراکز درمانی، مطب‌ها و ... اقدام کرده و گزارش مربوطه را به کارگروه منعکس کنند.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان ساوه نیز در جلسه کارگروه مدیریت پسماند با تاکید بر اینکه تمامی صنایع مستقر در شهر صنعتی کاوه موظف به اخذ مجوز از سازمان محیط زیست در خصوص مدیریت پسماند هستند، گفت: مالکیت مکان فعلی سایت پسماند شهرصنعتی کاوه متعلق به مدیریت این مجموعه صنعتی نیست و تنها مجوز تخلیه نخاله ساختمانی و شاخ و برگ درختان برای این سایت صادر شده است. کلیه صنایع باید برای تخلیه هر نوع پسماند مجوز محیط زیست بگیرند و سپس اقدام به تخلیه کنند.

سیدعلی دعایی لنگرودی همچنین گفت: به دلیل بعد مسافت و نبود مسیر دسترسی مناسب، پیشنهاد تخلیه پسماند در شهرک صنعتی احمد آباد برای احداث سایت پسماند شهر صنعتی کاوه مناسب نیست.

در ادامه معاون خدمات شهری شهرداری ساوه گفت: روزانه حدودا ۱۲۰ تن زباله خانگی در ساوه تولید می شود که توسط دو پیمانکار جمع آوری و مدیریت می‌شود و کلیه زباله‌های جمع آوری شده به ایستگاه سیم تریل منتقل می‌شود.

محسن مددی با اشاره به اینکه شهرک بازیافت شهرداری ساوه در حال کلید خوردن است و موضوع جمع آوری ضایعات فروشان و مستقر شدن آنها تا پایان سال ساماندهی خواهد شد، گفت: زباله‌های عفونی نیز با همکاری مراکز درمانی پس از بی خطر سازی به ایستگاه دفن منتقل می شود. همچنین در ۱۲۰ نقطه شهری برای استقرار سطل زباله جانمایی شده که تاکنون در ۶۰ نقطه اجرایی شده است.

به گزارش ایسنا، پس از گذشت دو ماه از انتشار گزارش "جهنم شهرصنعتی" تشکیل جلسه کارگروه مدیریت پسماند شهرستان ساوه و اولتیماتوم یک هفته ای عالی ترین مقام اجرایی دولت در این شهرستان در این خصوص، نوید دهنده اتفاقات خوبی در حوزه مدیریت پسماند صنعتی و ویژه در بزرگترین شهر صنعتی کشور است.

در گزارش قبلی ایسنا گفته شد که وضعیت ناشی از تولید روزافزون پسماندهای صنعتی در شهر صنعتی کاوه در آستانه بحران توصیف می‌شود و ضرورت دارد به فوریت کمیته‌ای متشکل از فرمانداری، سازمان محیط زیست، سازمان صنعت، معدن و تجارت، سازمان جهاد کشاورزی، مدیریت شهر صنعتی کاوه، شهرداری، سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، دادگستری، نماینده سازمان‌های مردم نهاد و نماینده رسانه‌ها در این زمینه تشکیل شود که امید است با اجرایی شدن مصوبات آن این معضل برطرف شود.

بدیهی است چنین کمیته‌ای اگر به رفع چنین مشکلی باور داشته باشد می‌تواند ضمن بازخوانی و تبیین وظایف هر کدام از دستگاه‌ها، در زمینه برنامه‌ریزی، ساماندهی، مراقبت و عملیات اجرایی مربوط به تولید، جمع‌آوری،   ذخیره‌سازی، جداسازی، حمل ونقل، بازیافت، پردازش و دفع پسماندها و همچنین ‌آموزش و اطلاع رسانی در این زمینه تصمیم‌گیری صحیح و کارشناسی منطبق بر شاخص‌های زیست محیطی کند.

نکته ای که به نظر می رسد در گزارش حاضر باید بدان اشاره کرد این است که در حال حاضر در مسیر اتوبان ساوه به تهران و در مجاورت شهرصنعتی کاوه و شهرک صنعتی احمد آباد قرار است چند سایت پسماند فعالیت کند و تپه‌های متعددی از انواع پسماند تشکیل شود.

تپه اول که سال هاست تشکیل شده متعلق به شهر صنعتی کاوه موسوم به جهنم شهرصنعتی است. پسماندهای خطرناک صنعتی و ویژه نیز بنا بر دستورالعمل ابلاغی از سوی سازمان محیط زیست به سایت مجتمع فناوری پسماند زیست که با هدف ارائه خدمات بهسازی و حفاظت محیط زیست جهت مدیریت و امحاء ‌پسماندهای صنعتی و ویژه و تمرکز بر بازیافت، سوزاندن و دفن مهندسی پسماندها با رعایت قوانین زیست محیطی در کیلومتر ۲۵ اتوبان ساوه به تهران تاسیس شده است، هدایت شده و تپه ای دیگر در آنجا تشکیل می شود.

احداث سایت پسماند در شهرک صنعتی احمد آباد در زمینی که به وسعت ۱۴۰۰ هکتار برای امور زیربنایی این شهرک از سوی منابع طبیعی استان واگذار شده است در سال های آینده تپه جدیدی از پسماندهای این شهرک تشکیل خواهد داد.

در این جلسه نیز مصوب شد که زمینی برای جانمایی احداث سایت پسماند شهرصنعتی تعیین تکلیف شود که مصوبه جلسه نیز زمینی تفکیک شده از اراضی شهرک صنعتی احمد آباد است و به نظر می رسد با واگذاری زمین جدید پس از جانمایی، تپه دیگری از پسماند در این منطقه تشکیل شود. از طرفی شهرداری ساوه نیز در سایت پسماند خود اقدام به مدیریت پسماند شهری در مجاورت شهرک صنعتی احمد آباد می کند.

فعالیت این تعداد سایت پسماند در یک منطقه چندان درست به نظر نمی رسد بویژه وقتی به گستردگی معضلات زیست محیطی ناشی از وجود این چند تپه آلوده فکر کنیم. بر این اساس توصیه می شود که با متمرکز کردن مدیریت پسماند براساس سند راهبردی که کارگروه پسماند می تواند تدوین کند یک سایت جامع و مکانیزه مطابق با شاخص های زیست محیطی و استاندارد در شهرستان ساوه احداث و تمامی پسماندهای موجود در این سایت جمع آوری، امحاء و بازیافت شود.

انتهای پیام