مهدی سالاری‌نسب در جلسه آواها و نواهای خراسان که به صورت مجازی از صفحه انجمن موسیقی ایران برگزار شد، در رابطه با موسیقی محلی و نواحی خراسان اظهار کرد: موسیقی خراسان ویژگی‌هایی دارد که نمی‌شود به سادگی آن را تقلید کرد و فرا گرفت. بنده با وجود اینکه ریشه اصالتی در منطقه تربت جام دارم هیچوقت نتوانستم با تقلید، آن موسیقی را مانند اساتیدش اجرا کنم.

وی افزود: محققانی از خارج از کشور در رابطه با موسیقی سنتی ما تحقیق کرده‌اند و با وجود اینکه موسیقی سنتی ما نیز دشواری‌های خاص خود را دارد و به هیچ عنوان موسیقی ساده‌ای نیست اما خیلی‌ها آن را فرا گرفتند و توانستند آن را در سطح اساتید اجرا کنند که می‌توان از بین آن‌ها به ژان دورینک اشاره کرد اما آموزش موسیقی نواحی ما توسط افراد خارجی امکان‌پذیر نخواهد بود.

این استاد موسیقی بیان کرد: چند وقت پیش آقای ثابت‌نیا، رئیس انجمن موسیقی ایران، برای من ویدئویی از یک نوازنده به نام لوید میلر فرستاد. این فرد یک نوازنده و موسیقی‌دان آمریکایی است که سال‌ها در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی آموزش می‌دید. او قطعه‌ای در سه‌گاه و در گوشه‌ زابل با پیانو می‌نواخت و به زیبایی تمام ظرایف و ویژگی‌های موسیقی در نواختن ایشان قابل مشاهده بود؛ جمله‌بندی‌ها و زمان‌بندی‌ها فضای موسیقی کاملا در حال اجرا بود اما چنین چیزی در موسیقی محلی امکان‌پذیر نخواهد بود و این اساسی‌ترین ویژگی موسیقی محلی و به ویژه موسیقی محلی خراسان است.

سالاری‌نسب خاطرنشان کرد: موسیقی نواحی مختلف ایران دستخوش تغییرات زیادی شده یا اینکه در آن موسیقی‌ها رد پای موسیقی سایر ملل نیز دیده می‌شود. گرچه اطراف ایران در زمانی جزو ایران بزرگ محسوب می‌شده است اما به مناطق مختلف که مراجعه و موسیقی آن‌ها را گوش می‌کنید، کمتر موسیقی را خواهید شنید که دستخوش تغییر نشده باشد.

وی در رابطه با دلیل ماندگاری موسیقی محلی خراسان تصریح کرد: ویژگی‌های ذاتی موسیقی محلی خراسان و پیچیدگی‌هایی که در خود دارد، باعث شده فرا گرفتن آن امکان‌پذیر نباشد؛ مگر اینکه شخصی که می‌خواهد آن موسیقی را بیاموزد، بومی آن منطقه باشد. یکی از دلایلی که این موسیقی کمتر دچار رخنه شده، همین موضوع است. متاسفانه حتی موسیقی سنتی ما هم درگیر مباحثی مانند مارکت شده اما موسیقی محلی ما درگیر این موضوع نشده است.

این استاد موسیقی ادامه داد: دلیل دیگری که باعث شده موسیقی محلی خراسان بدون تغییر مانده باشد و اصالت خود را حفظ کند، مخاطبین این موسیقی است. موسیقی محلی و به ویژه موسیقی محلی خراسان مخاطبان خاص خود را دارد و یا بهتر است این‌طور بگویم که مخاطب عام ندارد. وقتی حرف از مخاطب خاص می‌زنم، یعنی مخاطبان محدودتری دارد و مخاطبان آن افرادی هستند که حداقل نیم‌نگاهی به هنر و ویژگی‌های هنری در استفاده از آثار هنری دارند. این باعث شده است که موسیقی محلی همچنان در جایگاه خود باقی بماند و درگیر مارکت موسیقی نشود.

سالاری نسب عنوان کرد: دلیل سومی نیز برای ماندگاری موسیقی محلی می‌توان گفت و آن هم این موضوع است که بیشتر از سایر موسیقی‌ها انسان را با خویش مواجه می‌کند. اگر به لحاظ انسان‌شناسی به موسیقی توجه کنیم، انواع موسیقی‌ها را می‌توانیم طبقه‌بندی کنیم. وقتی می‌گویم یکی از ویژگی‌های موسیقی محلی این است که انسان را با خودش مواجه می‌کند، به این معنی نیست که اگر یک نوع موسیقی دیگر وجود دارد که انسان را از خودش دور می‌کند، موسیقی بدی است.

این استاد موسیقی گفت: موسیقی محلی انسان را بیشتر در خود فرو می‌برد و او را بیشتر به فکر وادار می‌کند و شاید یکی از دلایلی که مخاطبان ویژه دارد همین مساله است که همه این مسائل ریشه در فرهنگ مرز و بوم ما دارد. این موسیقی هویت ماست که جمله به جمله و خط به خط آن داستان مردم ماست؛ هرچقدر که از این داستان دورتر بشویم، از هویت خود دور خواهیم شد؛ لذا این موسیقی را باید حمایت کرد.

وی با بیان لزوم حمایت از بومیان منطقه خراسان برای حفظ موسیقی محلی آن‌ها اظهار کرد: با توجه به اینکه امکان آموزش به سایر علاقه‌مندان از اقلیم‌ها و شهرهای دیگر نسبت به این موسیقی وجود ندارد و این موسیقی را باید بومی‌های منطقه حفظ کنند، حمایت از بومی‌های منطقه باید صورت پذیرد.

سالاری نسب افزود: به نظر من این موسیقی یکی از خاص‌ترین دارایی‌های فرهنگی ماست که باید از آن حفاظت کرد و این فرهنگ را باید گسترش داد. این موسیقی جوان ما را به خود مشغول خواهد کرد و او را از لغزش‌ها و خطاهای احتمالی دور خواهد کرد.

انتهای پیام