به گزارش ایسنا، طی بهار و تابستان سال جاری بیش از ۲۰۰۰ فقره حریق در جنگل‌ها و مراتع کشور رخ داده که به گفته برخی مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست بیش از ۹۰ درصد آن‌ها ناشی از عوامل انسانی سهوی از جمله رها کردن شیشه و ظروف پلاستیکی و فلزی، رها کردن ته سیگار و روشن کردن آتش در طبیعت است. در عین حال مسئولان سازمان جنگل‌ها ۹۵ درصد آتش‌سوزی‌ها را ناشی از عوامل انسانی دانستند که ۶۰ درصد این وقایع سهوی اتفاق می‌افتد و حدود ۴۰ درصد نیز عمدی است و به دلایلی چون اهداف قومی- قبیله‌ای یا تصرفات غیرمجاز زمین صورت می‌گیرد.
رضا سیاه منصور - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور- درباره آتش‌سوزی‌هایی که به‌صورت عمدی رخ می‌دهد، گفت: ایجاد آتش‌سوزی عمدی در عرصه‌های طبیعی جنایت علیه بشریت محسوب می‌شود چرا که مسئله بحث نفس کشیدن انسان‌ها چه الان و چه در نسل‌های آینده است.
هادی کیادلیری در گفت و گو با ایسنا، ضمن بیان اینکه عوامل انسانی یک نوع آشفتگی غیر طبیعی در آتش‌سوزی عرصه‌های طبیعی ایجاد کرده است، می‌گوید:لازم است محدودیت‌هایی برای ورود مردم به جنگل‌ها اعمال شود تا هر فردی نتواند در هر نقطه‌ای از جنگل حضور داشته باشند.
دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور با اشاره به اینکه وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌های شمال کشور در فصل پاییز قابل پیش‌بینی است، گفت: در گذشته جنگل‌های شمال کشور به‌صورت طبیعی در فصل پاییز دچار حریق می‌شدند چراکه در این فصل رطوبت در این مناطق کاهش پیدا می‌کند و بادهای گرم مدیترانه‌ای نیز به سمت این منطقه حرکت می‌کنند اما وسعت این آتش‌سوزی‌ها در گذشته کمتر و در حدی بود که طبیعت می‌توانست آن را کنترل کند.
وی ادامه داد: در گذشته نیز در فصل پاییز جنگل‌های شمال کشور دچار حریق می‌شده‌اند اما علت این آتش‌سوزی‌ها عوامل طبیعی بود اما طبق گفته سازمان‌های متولی ۹۵ درصد عامل آتش‌سوزی‌هایی که اکنون در عرصه‌های طبیعی رخ می دهد انسانی است و به همین علت است که اکنون موارد و وسعت آتش سوزی‌ها نسبت به گذشته افزایش پیدا کرده است. دخالت عوامل انسانی در ایجاد آتش‌سوزی‌های جنگلی یک نوع آشفتگی غیرطبیعی ایجاد کرده که کنترل حریق و ترمیم آسیب‌های وارد شده را از حد و توان طبیعی جنگل‌ها و اکوسیستم‌ها خارج کرده است.
کیادلیری با بیان اینکه تغییرات اقلیمی در سطح جهانی نیز مزید بر علت گستردگی سطح آتش‌سوزی‌ها شده است، گفت: تغییرات اقلیم در سطح جهان باعث کاهش رطوبت هوا و افزایش دما شده و این تغییرات در کنار عوامل انسانی باعث شده است که وضعیت آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی نسبت به گذشته تغییر کند.
وی تاکید کرد: آنچه اهمیت دارد میزان آمادگی برای مدیریت و مقابله با آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی است و یکی از مواردی که پیگیری آن ضرورت دارد، انجام مطالعات، ریشه‌یابی و شناسایی انگیزه‌های انسانی است که باعث ایجاد حریق در عرصه‌های طبیعی می‌شود. تا زمانی که این انگیزه‌ها ریشه‌یابی و شناسایی نشوند این آتش‌سوزی‌ها نه تنها ادامه خواهند داشت بلکه افزایش نیز پیدا می‌کنند.
دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور همچنین گفت: علاوه‌بر فعالیت‌های مربوط به پیش‌بینی و پیشگیری از وقوع آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی لازم است نیروهای مردمی آموزش‌های لازم برای پیشگیری و مقابله با حریق را دریافت کنند و در این زمینه آگاهی بخشی صورت گیرد همچنین باید محدودیت‌هایی برای ورود مردم به جنگل‌ها اعمال شود چراکه این ذهنیت که هر آدمی اجازه دارد در هر جای جنگل که می‌خواهد حضور داشته باشد می‌تواند صدمه زننده باشد.
وی ادامه داد: مساله دیگر تعیین تجهیزات و امکانات مورد نیاز و در دسترس برای اطفای حریق است. باید مشخص شود که اگر این امکانات در دسترس هست چرا به نحو موثری از آن‌ها استفاده می‌شود؟ و اگر در دسترس نیست چرا با وجود درخواست‌های مکرر باز هم تامین نمی‌شود؟ این‌ها مسائلی است که باید شفاف‌سازی شود تا مشخص شود کم کاری در کدام بخش صورت گرفته است.
کیادلیری درباره تفاوت میان آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌های شمال کشور و زاگرس گفت: آتش‌سوزی در زاگرس در فصل تابستان رخ می‌دهد چراکه هوا گرم‌تر است و پوشش‌های انبوه علفی که در پی باران‌های بهاری روییده‌اند خشک می‌شود. تراکم پوشش‌های علفی در جنگل‌های زاگرس به‌علت دخالت و دستکاری انسانی زیاد شده و همین امر باعث شده است که این پوشش‌های علفی با کوچکترین عامل شعله‌ور شوند و آتش‌سوزی در سطح وسیعی رخ دهد این در حالیست که آتش‌سوزی جنگل‌ها در شمال کشور معمولا در فصل پاییز و همزمان با کاهش رطوبت و خزان جنگل‌ها اتفاق می‌افتد و به‌خاطر میزان رطوبت و دما معمولا سطح آتش‌سوزی جنگل‌ها کشور نسبت به جنگل‌های زاگرس وسعت کمتری دارد.
دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور ضمن تاکید بر اینکه آتش‌سوزی در جنگل‌های شمال کشور زیستگاه‌ها را از بین می‌برد، اظهار کرد: تمام موجودات و حیواناتی که در جنگل‌های شمال کشور زیست می‌کنند با شرایط طبیعی تطبیق پیدا کرده‌اند، از این رو نمی‌توانند خود را با تغییر در الگوی زندگی در پی آتش‌سوزی وفق بدهند بنابراین در صورتی‌که در فصل بهار نیز جنگل‌های شمال کشور دچار حریق شوند حیوانات غافلگیر می‌شوند و تمام تخم‌ها و نوزادان خود را از دست می‌دهند.
کیادلیری در پایان گفت: از بین رفتن برخی گونه‌ها به منزله از بین رفتن منابع مختلف غذایی است. از این رو با از بین رفتن برخی گونه‌ها برخی دیگر از گونه‌ها جایگزین می‌شوند و این مساله الزاما به کاهش تنوع زیستی منجر نمی‌شود بلکه در مواردی می‌تواند باعث افزایش تنوع زیستی شود با این حال افزایش تنوع زیستی به این شکل نیز پیامدهای خود را به همراه دارد و نشان می‌دهد که در آن منطقه تخریب صورت گرفته است.
انتهای پیام
نظرات