دکتر جاوید نوبخت در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص اهداف مراکز رشد در دانشگاه‌ها اظهار کرد: در حقیقت مراکز رشد به عنوان یک مرکز حمایت کننده و تسهیل‌گر در حوزه فناوری و در دانشگاه‌های دنیا و به طبع آن در ایران راه‌اندازی شدند تا بتوانند از فناوران و صاحبان ایده حمایت کنند و این حمایت‌ها باعث شود تا فناوری آن‌ها توسعه پیدا کند و ورود به بازار راحت‌تر صورت گیرد یا به عبارتی مراکز رشد چرخه ایده تا ثروت را برای صاحبان فناوری و ایده مهیا کنند.
وی افزود: در ایران هم در چند سال اخیر خصوصا در دانشگاه آزاد اسلامی مشهد این موضوع ویژگی خاصی پیدا کرد زیرا مقام معظم رهبری در رابطه با اقتصاد مقاومتی مباحثی را مطرح کردند و این اقتصاد مقاومتی، اقتصادی است که باید درون‌زا باشد و اقتصاد درون‌زا زمانی اتفاق می‌افتد که ما بتوانیم محصولات رقابت‌پذیر در داخل و خارج کشور ارائه دهیم.
مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد تصریح کرد: همچنین محصولات دانش‌بنیان و تولیداتی که شرکت کنندگان دانش‌بنیان در حوزه‌های فناوری بر عهده دارند، با چنین خصوصیاتی مواجه هستند. مراکز رشد هم به طبع آن، فعالیت خود را دو چندان کردند تا بتوانند حمایت‌ها را بهتر انجام دهند و این تسهیل‌گری باعث شود تا فناوران راحت‌تر و سریع‌تر به بازار نزدیک شوند.
مشکل اصلی شرکت‌های استارتاپی یا نوآور نوپا در خدمات نرم‌افزاری است
وی در خصوص نقش مراکز رشد در توسعه اقتصادی بیان کرد: مرکز رشد از دو منظر این حمایت و تسهیل‌گری را یا آن رشدی که برای یک شرکت و واحد فناور لازم است، ایجاد می‌کند تا بتوانند در این شرایط اقتصادی راحت‌تر در بازار وارد شوند را فراهم کند. ابتدا مراکز رشد از منظر سخت‌افزاری و دوم از منظر نرم‌افزاری به این موضوع می‌پردازند.
مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد ادامه داد: از منظر سخت‌افزاری یعنی مرکز رشد بتواند فضا و امکاناتی را در اختیار فناوران و واحدهای فناور قرار دهد که در ابتدا دغدغه فضای کاری و تجهیزات را نداشته باشند. به عبارتی اگر فرد فناور بخواهد ایده خود را در مرحله توسعه برساند، ابتدا باید تجهیزات، ملزومات و فضای کاری را برای خود فراهم کند که برای یک فناور سنگین است؛ چراکه هنوز به بازار ورود پیدا نکرده و باید در ابتدا هزینه‌ای را برای شروع تحمیل کند.
نوبخت گفت: مرکز رشد این حمایت را انجام می‌دهد تا این هزینه‌ها در ابتدا به فناور تحمیل نشود و این امر بسیار کمک می‌کند که هزینه‌های اولیه ورود به بازار برای یک هسته فناور کاهش پیدا کند. اما شاید این خدمات سخت‌افزاری هم تنها چند درصد از موضوع است و اکثر فناوران شرکت‌های استارتاپی یا نوآور نوپا در چند سال گذشته یا به عبارتی در دنیا، مشکل در خدمات نرم‌افزاری دارند.
وی اضافه کرد: خدمات نرم‌افزاری بدین معناست که فناوران بتوانند مشاوره‌های تخصصی لازم را در حوزه کسب و کار دریافت کنند. همچنین بتوانند آموزش‌های لازم را در حوزه کسب و کار و تجاری‌سازی داشته باشند. به عبارتی توانمندسازی فناوران و واحدهای فناوری، شاید مهمترین دلایل موفقیت و شکست یک واحد و هسته فناور است. اگر این توانمندسازی به خوبی انجام شود مطمئنا این فناوران می‌توانند به راحتی در بازار فعالیت و توسعه پیدا کنند.
مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد خاطرنشان کرد: به عنوان مثال، فناوری که نتواند با مشتری رابطه برقرار کند و قرارداد مناسبی منعقد کند، عملا نمی‌تواند مشتری به دست آورد. همچنین اگر فناوری در کار تیمی ماهر و توانمند نباشد دچار مشکل درون سازمانی خواهد شد و از این مشکلات در شرکت‌های نوپا که اکثرا عدم موفقیت آن‌ها در خدمات نرم‌افزاری است، به وجود می‌آید که مراکز رشد می‌توانند این‌ها را با توجه به متخصصانی که در کنارشان هستند، به راحتی در اختیار فناوران قرار دهند.
وی عنوان کرد: خدمات نرم‌افزاری اهمیت بیشتری نسبت به خدمات سخت‌افزاری دارد و می‌تواند در این شرایط اقتصادی به فناوران کمک کند که راحت‌تر به بازار ورود و فعالیت داشته باشند. به عبارتی اگر مشاوره خوب در کنار فناور باشد به آن هشدارهای لازم را در رابطه با شرایط گذار و متغییر اقتصادی حال حاضر داخلی ایران می‌دهد و این اعلان‌ها باعث می‌شود که رویکردهای فناوران به سمتی باشد که بتوانند سریع‌تر این مشکلات را مرتفع کنند.
نوبخت اظهار کرد: در این شرایط اقتصادی که اکنون در داخل ایران وجود دارد، اکثر محصولات فناوران ما قابلیت صادر شدن به کشورهای حداقل اطراف را دارند و این امر می‌تواند با شرایطی که در ارز داریم و به شدت متغییر است، کمک کننده باشد همچنین می‌تواند با هزینه‌های کمتر و اهداف بالاتری تحقق پیدا کند. زمانی که ارزهای بین‌المللی را به ریال ایران تبدیل می‌کنیم به شدت سودآور خواهد بود و به توسعه بیشتر کمک می‌کند.
یکی از برنامه‌های دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، مناسب‌سازی خدمات نرم‌افزاری است
وی در خصوص برنامه‌های مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد افزود: طی برنامه‌ریزی که ما برای سال جاری انجام دادیم این بود که بتوانیم خدمات نرم‌افزاری را مناسب‌سازی کنیم و در راستای این موضوع با کارگزاران صندوق نوآور و شکوفایی رایزنی‌هایی انجام دادیم تا توانمندی‌هایی که افراد در این حوزه دارند را مورد استفاده قرار دهیم. همچنین دسترسی مشاوران را برای واحدهای فناور آسان کنیم و تنها به صورت حضوری نباشد بلکه بتوانیم به صورت آنلاین مشاوره‌هایی را برای فناوران انجام دهیم.
مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد تصریح کرد: با توجه به شرایط اقتصادی که وجود دارد، یکی از مشکلاتی که اخیرا با آن مواجه شدیم این بود که فناوران بتوانند در بازار نفوذ پیدا کنند. برای تحقق این امر ما شبکه یا پلت فرمی را ایجاد کردیم که این پلت فرم، افراد را به بازار معرفی می‌کند. بدین معنا که مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد پلت فرمی را آماده کند که محصولات فناوران خود را در آن به بازار عرضه کند. این سامانه به صورت اپ و وب در کانال‌های مختلف مانند کافه بازار وجود دارد و متقاضیان از این طریق به محصولات فناور دسترسی خواهند داشت.
وی اضافه کرد: در این پلت فرم ما با یک مجموعه‌ای که از واحدهای فناور خودمان است و در زمینه خدمات ارزی یا ریالی دیجیتال فعالیت می‌کند، متقاضیان را به سمتی سوق می‌دهیم که نیازی نباشد پولی رد و بدل شود بلکه به صورت ارزهای دیجیتال یا خدمات دیجیتالی که از جاهای مختلف وجود دارد و ما به آن‌ها وصل هستیم بتوانند آن‌ها را در اختیار واحدهای فناور قرار دهند و این واحدها هم در اختیار شرکت‌های دیگر بگذارند تا مراوده پولی دیجیتال اتفاق بیفتد و فعالیت‌ها راحت‌تر انجام شود.
راه‌اندازی مدرسه کسب و کار می‌تواند مهارت‌های افراد را افزایش دهد
نوبخت بیان کرد: برنامه دیگری که دانشگاه آزاد اسلامی مشهد در نظر دارد این است که مدرسه کسب و کار را در سال جاری و با توجه به بهبود وضعیت کرونا راه‌اندازی کنیم. با راه‌اندازی این مدرسه می‌توانیم توانمندسازی هسته‌ها و واحدهای فناور را حتی صاحبان ایده‌ای که در بیرون هستند داشته باشیم. حتی این هدف را به عقب‌تر ببریم و از دوره اول دبیرستان مهارت‌های فردی، خانوادگی و کسب وکار را افزایش دهیم که وقتی وارد دانشگاه می‌شوند و شرایط مهیا است بتوانند فناوری و اشتغال را راحت‌تر انجام دهند و کسب و کار راه بیاندازند.
وی گفت: در این رابطه تفاهم‌نامه‌ای با اداره کل کار و امور اجتماعی سازمان فنی و حرفه‌ای استان، انجمن مرکز شتاب‌دهی استان و انجمن مراکز مشاوره‌ای استان داریم تا مدلی را فراهم کنیم. برای تحقق این امر تمامی دانشجویان و اعضاء هیات علمی توانمندی و مهارت‌های بالایی را کسب می‌کنند. در مدرسه کسب و کار مباحثی را فرا می‌گیرند که اگر می‌خواهند کارآفرین باشند در این حوزه توانمند شوند. اگر می‌خواهند اشتغالی پیدا کنند بتوانند آن مهارت‌های اشتغال را ارتقا ببخشند.
نوبخت تصریح کرد: یکی از مشکلات مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد این است که شرکت‌هایی مراجعه می‌کنند و می‌گویند با کمبود نیرو مواجه هستیم و ما نمی‌توانیم آن نیرویی که خواسته آن‌ها است را فراهم کنیم و دلیل آن این است که مهارت‌های لازم در فارغ التحصیلان دانشگاهی وجود ندارد و ما می‌خواهیم با راه‌اندازی مدرسه کسب و کار این نقص و کاستی را جبران کنیم.
مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد خاطرنشان کرد: برای راه‌اندازی مدرسه کسب‌وکار در حال انجام مقدمات آن هستیم؛ چراکه از سال گذشته استارت این کار را زده‌ایم و فضای فیزیکی آن را در نظر گرفتیم اما به دلیل کرونا، ما از این وضعیت فیزیکی می‌خواهیم به سمت فضای آنلاین رجعت کنیم و در حال برنامه‌ریزی هستیم که به چه صورت باشد. با چند مجموعه صحبت کردیم تا درخت و مدل اولیه را فراهم کنیم که تا آخر سال به نتیجه برسانیم اما باز هم بستگی به شرایط کرونا دارد.
وی عنوان کرد: در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد ۲۴ هسته و واحد فناور وجود دارد که با کمبود نیرو مواجه هستند و نیرویی که آن توانمندی را داشته باشد، وجود ندارد و امیدواریم که مدرسه کسب و کار بتواند این خدمات را ارائه دهد و افراد بتوانند مهارت‌های خود را افزایش دهند. این امر مهم باعث خواهد شد تا واحدهای فناور ما هم دنبال این افراد باشند و به راحتی مشغول به کار شوند.
ساخت محفظه ایزوله بیماران کرونایی یکی از فعالیت‌های واحد فناور دانشگاه آزاد است
نوبخت در خصوص خدمات واحدهای فناور در شرایط کرونا اظهار کرد: یکی از مشکلاتی که اکنون بیمارستان‌ها با آن مواجه هستند این است که محیط‌های ایزوله ثابت دارند و برای انتقال بیماران به مشکل برمی‌خورند. به این دلیل یکی از شرکت‌ها محفظه ایزوله بیماران کرونایی را ساختند و دانشگاه علوم پزشکی تست کرد و جواب اولیه را دریافت کردند. این محفظه روی تخت نصب می‌شود و بیمار داخل آن قرار می‌گیرد و کاملا ایزوله است و می‌تواند به راحتی رفت و آمد کند و سرایت‌ها را کاهش دهد.
وی خاطرنشان کرد: در بازدیدهایی که از بیمارستان‌ها به عمل آمد و یکی از مشکلاتی که مدافعان سلامت را به لحاظ جسمی دچار مشکل کرد این بود که هر بیمار کرونایی بر مبنای پروتکل‌هایی که دارند در ساعت مشخصی از فرد تست‌هایی مانند میزان اکسیژن، فشارخون، درجه حرارت و ضربان قلب انجام می‌شود و این امر برای پرستاران خطرهایی را به همراه دارد. به همین منظور یکی از واحدهای فناور سنسور یا گجتی را تهیه کردند که این گجت به بیمار وصل می‌شود و اطلاعات آن از طریق اپلیکیشن به ایستگاه پرستاری یا موبایل پرستار و پزشک ارسال می‌شود و لازم نیست که پرستار کل بخش را بچرخد و برای هر بیمار این تست‌ها را انجام دهد.
مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد گفت: اگر بیمار از آن شرایط خارج شد بلافاصله این سنسور هشدار می‌دهد و تمام اطلاعات را به صورت آماری درآورده و دسته‌بندی می‌کند که کدام بیمار در مرحله پرخطر یا کم خطر قرار دارد. همچنین دو واحد دیگر بر روی ضد عفونی‌های اتوماتیک و هوشمند فعالیت می‌کنند که محصولات آن‌ها در بازار وجود دارد.
وی افزود: واحدهای دیگر هم در زمینه‌های مختلف مانند سیستم آژیر احضار پرستار را تهیه کردند و در بیمارستان آریای دانشگاه آزاد اسلامی مشهد و هفت بیمارستان دیگر نصب شده است و فعالیت می‌کند. همچنین واحدهای دیگر بر روی حمل و نقل آنلاین، خدمات دیجیتالی تجاری و در حوزه تابلوها و دیوارهای سبز هوشمند فعالیت می‌کنند.
مشکلات مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد چیست؟
نوبخت بیان کرد: بیشترین مشکلی که در مجموعه‌های ما اتفاق افتاد بحث‌هایی بود که به دلیل شرایط کرونا نحوه دریافتی واحدهای فناور از سازمان‌هایی است که فعالیت کرده بودند و دچار مشکل شدند. به همین دلیل مرکز رشد دانشگاه بخشی از خدماتی که برای واحدهای فناور ارائه می‌کرد را بخشید و جزو خدمات بلاعوض در اختیارشان قرار داد. همچنین با صندوق پژوهش و فناوری استان رایزنی و مجموعه‌هایی را معرفی کردیم که از آن‌ها حمایت کردند و اجازه ندادند که نقدینگی آن‌ها دچار مشکل شود.
وی تصریح کرد: در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد بخشی به نام اقتصاد دانش‌بنیان وجود دارد که برای شرکت‌هایی ۱۰۰ تا ۲۰۰ نمونه اولیه را هزینه بدهیم و سپس به بیمارستان‌ها خدمات دهیم و از محل خدمات هزینه‌ها را جبران کنیم تا در زمان فروش با مشکل نقدینگی مواجه نشوند. مشکل عمده‌ای که در مرکز رشد همه دانشگاه‌های دولتی و آزاد وجود دارد، مالیات و بیمه است. مراکز رشدی که داخل پارک‌های علم و فناوری هستند از مزایای معافیت‌ها استفاده می‌کنند اما متاسفانه مراکز رشدی که در دانشگاه‌ها مستقر هستند از این مزایا استفاده نمی‌کنند.
مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد بیان کرد: معاونت علمی ریاست جمهوری در این سال‌های اخیر کمک‌های زیادی انجام دادند و مبلغی را به استان می‌دهند اما در زمان تقسیم شدن دچار مشکل است و سهم‌ها مشخص نیست و قدرت چانه‌زنی هر ارگان بیشتر باشد این مبلغ را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهند. ما در کلان شهری مانند مشهد مشکل فضای فیزیکی داریم و اگر سرمایه‌گذاران، واقفین علم و فناوری یا خیرین بتوانند کمک کنند که فضاهای فیزیکی را توسعه دهیم بسیار کمک خواهد کرد.
نوبخت افزود: در دو سه سال گذشته سعی کردیم انجمن یا شبکه مراکز رشد را برای اولین بار در ایران راه‌اندازی کنیم و جالب این است که تمام مراکز رشد مشهد و استان مشتاقانه این کار را آغاز کردند و تمام اساس‌نامه و آیین‌نامه را هم مشخص کردیم اما به دلیل اینکه این انجمن‌ها و شبکه‌ها به عنوان سمن شناخته می‌شوند و باید در وزارت کشور ثبت شود، دچار مشکل است؛ چراکه مراکز رشد شخصیت حقوقی هستند و چه کسی نماینده این شخصیت‌ها است، ما را دچار مشکل کرده که نتوانیم آن را ثبت کنیم و فعالیت خود را ادامه دهیم. اگر آن انجمن شکل می‌گرفت به راحتی می‌توانستیم نیازهای حوزه فناوری را از مراجع مختلف مطالبه کنیم.
انتهای پیام
نظرات