به گزارش ایسنا، به نوشته روزنامه گاردین، دست کم ۱۰۰ هزار نفر در مرکز مینسک اوایل روز یکشنبه دست به راهپیمایی زدند و آن را اولتیماتوم مردم برای الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهوری بلاروس نامیدند که باید کناره گیری کند یا با اعتصاب سراسری امروز (دوشنبه) روبرو شود که میتواند اقتصاد این کشور را فلج کند.
این در حالیست که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه تمایلی به دیدن سرنگونی یک رهبر دیگر در جمهوری استقلال یافته شوروی در نتیجه اعتراضات مردمی ندارد، همانند آنچه در ۲۰۱۴ در اوکراین و اوایل ماه جاری میلادی در قرقیزستان رخ داد. پوتین همچنین چندین بار در طول سالهای گذشته با اعتراضات مردمی روبرو بوده که یکی از آنها اعتراضات سه ماه پیش در خاباروفسک، واقع در شرق دور روسیه است.
از زمان آغاز بحران در بلاروس، مسکو با وام ۱.۵ میلیارد دلاری از دولت لوکاشنکو حمایت کرده و همکاری امنیتی با این کشور را قوت بخشیده که شامل یکسری رزمایشهای نظامی مشترک و سفر رئیس آژانس اطلاعات خارجی روسیه به بلاروس میشود.
صفوف طولانی از معترضان که پرچم قدیمی قرمز و سفید بلاروس را به دور خود پیچیده بودند که نمادی از اعتراضات در این کشور به شمار میرود، در مرکز شهر دست به راهپیمایی زده و فریاد "استعفا" و "اعتصاب" سردادند.
طبق معمول، مقامها اینترنت موبایل را در مینسک قطع کرده، ایستگاههای مترو را بسته و پلیس ضد شورش را در مکانهای مهم و کلیدی مستقر کردند. ارتش و خودروهای کنترل شورش در مرکز شهر مستقر شده و افسران با ماسک بالاکلاو و سپرهای ضد شورش در تمامی چهارراهها استقرار یافتند اما تا عصر روز یکشنبه علیه معترضان خشونت به خرج ندادند.
گروه حقوق بشری "ویاسنا" اعلام کرد که ۵۲۳ تن روز یکشنبه دستگیر شدند. هنوز مشخص نیست که چند نفر در جریان درگیریها با پلیس زخمی شدهاند.
موج کنونی خشونت و نارضایتی ناشی از اعلام پیروزی لوکاشنکو در انتخابات ریاست جمهوری اوت است که به عقیده بسیاری با تقلب همراه بود و سپس به سرکوب بی رحمانه آنهایی منجر شد که دست به اعتراض زدند.
تعدادی از رهبران اپوزیسیون هم مجبور شدند در دو ماه گذشته یا کشور را ترک کنند یا دستگیر شدهاند و مقامها تهدید کردهاند که از مهمات واقعی علیه معترضان استفاده کنند.
سوتلانا تیخانوفسکایا، رهبر اپوزیسیون که در انتخابات شکست خورده بود، از کشور گریخت و اکنون در لیتوانی به سر میبرد. وی از پایتخت این کشور خودش را رهبر منتخب و مشروع بلاروس اعلام کرده و گفته که میخواهد بر دوره گذار پیش از برنامه ریزی برای یک انتخابات جدید و آزاد نظارت کند.
تیخانوفسکایا از بلاروسیها خواسته تا امروز جادهها را مسدود کنند، محلهای کار خود را تعطیل کنند، از فروشگاهها و خدمات دولتی استفاده نکنند و پول خود را از حسابهای بانکی بلاروس بیرون بکشند.
وی در بیانیهای نوشت: این رژیم یک بار دیگر به بلاروسیها نشان داد که اجبار و زور تنها چیزی است که تواناییاش را دارد. به همین دلیل است که از امروز اعتصاب سراسری در بلاروس آغاز شده است.
با این حال تعداد کمی در مینسک انتظار دارند که اعتصاب سراسری امروز موفقیت آمیز باشد. اعتصابهای اوت و سپتامبر اگرچه از سوی کارگران کارخانههای بزرگ حمایت شد اما به زودی سرکوب شد.
اینکه اعتصاب امروز موفقیت آمیز باشد یا نه، مشخص است که لوکاشنکو مشروعیتش را در میان جمعیت کثیری از بلاروسیها از دست داده و به نظر میرسد شانس کمی برای به دست آوردن آن داشته باشد. همچنین روز یکشنبه قرار بود یک راهپیمایی حمایتی از وی در مینسک برگزار شود اما متوقف شد و علت آن هم اجتناب از برخورد و درگیری با معترضان اپوزیسیون است.
لوکاشنکو هنوز حمایت و وفاداری نیروهای امنیتی خود را دارد و اگر اعتصاب امروز عملی نباشد، این سوال به وجود میآید که آیا جنبش اعتراضی که اکثرا به صورت صلح آمیز برگزار شده، به سوی رادیکالی شدن میرود یا اینکه در نتیجه خستگی مردم و فرا رسیدن فصل سرما متوقف میشود. خشونتهای مجدد از جانب مقامها در یکشنبه عصر ممکن است به انگیزهای برای جنبش اعتراضی منجر شود.
رئیس جمهوری کنونی بلاروس در کنار تهدیدها همچنین متعهد شده که روند اصلاحات قانون اساسی را کلید بزند. وی همچنین از زندان کا.گ.ب در پایتخت این کشور در ماه جاری میلادی و با هدف مذاکرات با زندانیان سیاسی و در تلاشی برای جلب حمایت آنها بازدید کرد. بسیاری این ابتکارعمل را به خاطر آنکه خیلی دیرهنگام مطرح شده، رد میکنند اما اینکه اوضاع چطور پیش میرود، همچنان نامعلوم است.
از زمان آغاز اعتراضات در بلاروس، اتحادیه اروپا، آمریکا، انگلیس و کانادا ممنوعیت سفر و مسدود سازی اموال علیه یکسری مقامهای این کشور به اتهام تقلب در انتخابات و نقض حقوق بشر وضع کردهاند.
انتهای پیام
نظرات