به گزارش ایسنا، مراسم "نوبل ۲۰۲۰" از تاریخ ۵ تا ۱۲ اکتبر( ۱۴ تا ۲۱ مهر) برگزار خواهد شد. اکنون سایت رسمی نوبل تاریخ‌ اهدای جوایز امسال در حوزه‌های مذکور را اعلام کرده که به شرح زیر است:

دوشنبه ۵ اکتبر اهدای "جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی" ساعت ۱۱:۳۰ صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (ساعت ۱۳ ظهر به وقت تهران)

سه شنبه ۶ اکتبر اهدای "جایزه نوبل فیزیک" ساعت ۱۱:۴۵ صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (ساعت ۱۳:۱۵ ظهر به وقت تهران)

چهارشنبه ۷ اکتبر اهدای "جایزه نوبل شیمی" ساعت ۱۱:۴۵ صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (ساعت ۱۳:۱۵ ظهر به وقت تهران)

پنج شنبه ۸ اکتبر اهدای "جایزه نوبل ادبیات" ساعت ۱۳ بعد از ظهر به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (ساعت ۱۴:۳۰ بعد از ظهر به وقت تهران)

جمعه ۹ اکتبر اهدای "جایزه نوبل صلح" ساعت ۱۱ صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (ساعت ۱۲:۳۰ ظهر به وقت تهران)

دوشنبه ۱۲ اکتبر اهدای "جایزه نوبل علوم اقتصادی" ساعت ۱۱:۴۵ صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (ساعت ۱۳:۱۵ بعد از ظهر به وقت تهران)

جایزه نوبل معتبرترین جایزه‌ای است که در حوزه‌های علمی به یک دانشمند تعلق می‌گیرد. جایزه نوبل در سال ۱۸۹۵، به وصیت" آلفرد نوبل" ، کارخانه‌دار وشیمی‌دان سوئدی، که بیشتر او را به دلیل ابداع" دینامیت" می‌شناسند، پایه‌گذاری شد. طبق وصیت وی، پنج جایزه به‌طور سالانه در رشته‌های فیزیک، شیمی، فیزیولوژی و پزشکی، ادبیات و صلح به افرادی تعلق می‌گیرد که بیشترین خدمت را به مردم کرده باشند. "آکادمی سلطنتی علوم سوئد" وظیفه انتخاب برنده جایزه نوبل در رشته‌های فیزیک و شیمی و "موسسه کارولینسکا" نیز وظیفه گزینش برنده جایزه نوبل در رشته فیزیولوژی و پزشکی را برعهده دارد.

نگاهی به برندگان نوبل پزشکی، شیمی و فیزیک سال ۲۰۱۹

نوبل پزشکی ۲۰۱۹

جایزه نوبل پزشکی سال ۲۰۱۹ به طور مشترک به "ویلیام جی کالین جونیور"، "پیتر جی راتکلیف" و "گرگ ال‌ سمنزا" به خاطر دستاورد آنها در مورد چگونگی سازگاری سلول‌ها با اکسیژن موجود تعلق گرفت.قرن‌هاست که اهمیت اساسی اکسیژن برای دانشمندان شناخته شده است. اما اینکه چگونه سلول‌ها با تغییرات سطح اکسیژن سازگار می‌شوند، از مدت‌ها قبل ناشناخته مانده بود. جایزه نوبل پزشکی ۲۰۱۹ به تحقیقی راجع به چگونگی مکانیسم مولکولی و چگونگی سازگاری سلول‌ها با تغییرات ذخیره اکسیژن تعلق گرفت. احساس اکسیژن برای بسیاری از بیماری‌ها مهم است. اکتشاف برندگان نوبل پزشکی ۲۰۱۹ برای علم پزشکی از اهمیت بالایی برخوردار است و راه را برای کشف روش‌های جدید برای مبارزه با کم‌خونی، سرطان و بسیاری از بیماری‌های دیگر هموار کرد. این سه دانشمند یک تشکیلات مولکولی را شناسایی کردند که فعالیت ژن‌ها در پاسخ به میزان مختلف اکسیژن را تنظیم می‌کند.کشف بزرگ این سه نفر یکی از اساسی‌ترین فرآیندهای سازگاری بدن را نشان می‌دهد. این افراد پایه و اساسی برای درک ما از "چگونگی تاثیر اکسیژن بر متابولیسم سلولی و عملکرد فیزیولوژیکی بدن" ایجاد کردند.

نکاتی جالب درباره نوبل پزشکی

۱. ۱۱۰ جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی بین سال‌های ۱۹۰۱ و ۲۰۱۹ اهدا شده است.

۲. تاکنون ۱۲ زن جایزه نوبل پزشکی دریافت کرده‌اند.

۳. "فردریک جی بانتینگ" (Frederick G. Banting) ۳۲ ساله جوانترین برنده جایزه نوبل پزشکی بود که به دلیل کشف انسولین جایزه پزشکی ۱۹۲۳ را دریافت کرد.

۴. " پیتون روس" (Peyton Rous) ۸۷ ساله نیز مسن ترین فردی بود که در سال ۱۹۶۶ به دلیل کشف ویروس‌های القا کننده تومور، جایزه نوبل پزشکی را دریافت کرد.

۵. از سال ۱۹۰۹ تا سال ۲۰۱۹ ،۲۱۹ نفر موفق به دریافت جایزه نوبل پزشکی شده‌اند.

نوبل فیزیک ۲۰۱۹

جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۹، به "جیمز پیبل" (James Peebles) برای کشفیات نظری در کیهان شناسی فیزیکی و "میشل مِیِر" (Michel Mayor)و "دیدیه کولوز" (Didier Queloz) برای کشف یک سیاره فراخورشیدی که به دور یک ستاره شبیه به خورشید می چرخد، اهدا شد. نیمی از جایزه مالی ۱.۱ میلیون دلاری نوبل فیزیک ۲۰۱۹ به جیمز پیبلز تعلق گرفته و نیمی دیگر بین مِیِر و کولوز تقسیم خواهد شد.پیبلز در پژوهش خود، کیهان را با میلیاردها کهکشان و خوشه‌های کهکشانی آن مورد بررسی قرا داده است. چارچوب نظری او، بنیانی برای درک سابقه کیهان از زمان وقوع بیگ بنگ تا به امروز به شمار می‌رود.میشل مِیر و دیدیه کولوز در پژوهش خود، کهکشان محل سکونت ما یعنی راه شیری را در جستجوی جهانی ناشناخته مورد بررسی قرار داده‌اند. آنها در سال ۱۹۹۵ نخستین سیاره فراخورشیدی را بیرون از منظومه شمسی پیدا کردند. سیاره ای که به دور یک ستاره شبیه خورشید موسوم به پگاسی ۵۱ می‌چرخید.اکتشاف کولوز و مایور توانست تحول بزرگی در ستاره‌شناسی به وجود آورد. پس از این کشف بزرگ، بیش از چهار هزار سیاره فراخورشیدی در راه شیری کشف شده‌اند و همچنان، سیارات بزرگی در اندازه‌ها، شکل‌ها و مدارهای گوناگون در حال ظهور هستند.

نکاتی جالب درباره نوبل فیزیک

۱. از سال ۱۹۰۱ تاکنون، ۱۱۳ جایزه نوبل فیزیک اهدا شده است و شش بار در سال‌های ۱۹۱۶، ۱۹۳۱، ۱۹۳۴، ۱۹۴۰، ۱۹۴۱ و ۱۹۴۲ اعطا نشد اما دلیل اینکه جوایز نوبل در آن شش سال اعطا نشد این است که بنا بر آنچه در اساسنامه بنیاد نوبل آمده است: اگر هیچ کدام از آثار مورد بررسی، دارای اهمیت ویژه‌ای نباشد، پول جایزه تا سال بعد حفظ می‌شود. در کل در طول جنگ جهانی اول و دوم، جایزه‌های نوبل کمتری اهدا شد. اولین دریافت‌کنندگان این جایزه "ماری و پیر کوری"، "پل دیراک" و" آلبرت انیشتین" بودند، اما بعد از آن افراد زیادی از جمله "دیمیتری مندلیف" خالق جدول تناوبی عناصر  و "لیز مایتنر"، کاشف تقسیم هسته‌ای باید نوبل را دریافت می‌کردند که چنین نشد.

۲. از سال ۱۹۰۱ تا سال ۲۰۱۹ ، نوبل فیزیک به ۲۱۳ فرد اعطا شده است. از آنجا که "جان باردین" دو بار جایزه دریافت کرده است،در اصل ۲۱۲ نفر از سال ۱۹۰۱ جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرده‌اند.

۳. تا به امروز جوانترین برنده نوبل فیزیک "لارنس براگ"( Lawrence Bragg)است که در سال ۱۹۱۵ و در حالیکه ۲۵ ساله بود به همراه پدرش جایزه نوبل را دریافت کردند.

۴. مسن ترین برنده نوبل فیزیک تا به امروز "آرتور اشکین" (Arthur Ashkin) است که هنگام دریافت جایزه نوبل در سال ۲۰۱۸، ۹۶ ساله بود.

۵. از میان ۲۱۲ نفری که جایزه نوبل فیزیک دریافت کرده‌اند، سه نفر خانم هستند.

نوبل شیمی ۲۰۱۹

جایزه نوبل ۲۰۱۹ در رشته شیمی به طور مشترک به جان بی گودیناف، ام. استنلی ویتینگهام و آکیرا یوشینو اهدا شد. "گوران هانسون" دبیر کل آکادمی نوبل نام جان بی گودیناف، ام. استنلی ویتینگهام و آکیرا یوشینو را به عنوان برندگان جایزه نوبل شیمی سال ۲۰۱۹ به خاطر توسعه باتری‌های لیتیوم-یونی معرفی کردند."آکیرا یوشینو"(Akira Yoshino) برنده ژاپنی جایزه نوبل شیمی ۲۰۱۹ موفق شد لیتیوم خالص را از باتری حذف کند، در عوض آن را کاملاً بر اساس یون‌های لیتیوم ایجاد کند که از لیتیوم خالص ایمن‌تر است. این کار باعث شد باتری در عمل کارایی بیشتری داشته باشد.

"جان.بی گودایناف" (John B. Goodenough) نیز به توسعه باتری‌های لیتیوم یونی کمک بسیاری کرده‌ است. جان بی. گودایناف دانشمند زمینه فیزیک حالت جامد اهل ایالات متحده آمریکا است که پتانسیل باتری‌های لیتیومی را دو برابر کرده است و شرایط مناسبی را برای توسعه باتری‌های بسیار قدرتمندتر و کاربردی‌تر مهیا کند.

"استنلی ویتینگهام" (Stanley Whittingham)  نیز هنگامی که در اوایل دهه ۷۰ میلادی اولین باتری لیتیوم کاربردی را تولید کرد، از رانش عظیم لیتیوم برای انتشار و آزاد کردن الکترون خارجی آن استفاده کرد.جالب اینکه هر سه نفر آنها از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ همواره جزو نامزدهای دریافت کننده جایزه نوبل بوده‌اند تا اینکه بالاخره سال ۲۰۱۹ موفق به کسب آن شدند.

نکاتی جالب درباره نوبل شیمی

۱. ۱۱۱ جایزه نوبل شیمی از سال ۱۹۰۱  تاکنون اهدا شده است اما در این هشت سال این جایزه اهدا نشده است ۱۹۱۶ ، ۱۹۱۷ ، ۱۹۱۹ ، ۱۹۲۴ ، ۱۹۳۳ ، ۱۹۴۰ ، ۱۹۴۱ و ۱۹۴۲. علت این امر اینگونه در اساسنامه بنیاد نوبل آمده است:اگر هیچ یک از آثار مورد بررسی از اهمیت مندرج در بند اول برخوردار نباشد ، مبلغ جایزه تا سال بعد ذخیره می‌شود. اگر حتی جایزه اهدا نشود، آن مبلغ به بودجه بنیاد اضافه می‌شود. در طول جنگ جهانی اول و دوم ، جایزه نوبل کمتری اهدا شد.

۲. ۶۳ جایزه نوبل شیمی فقط به یک برنده اهدا شده است.

۲۳ جایزه نوبل شیمی توسط دو برنده به اشتراک گذاشته شده است.

۲۵ جایزه نوبل شیمی بین سه برنده به اشتراک گذاشته شده است.

۳. تا به امروز جوانترین برنده جایزه نوبل شیمی "فردریک جولیوت" (Frédéric Joliot) است که هنگام دریافت جایزه شیمی در سال ۱۹۳۵ به همراه همسرش "ایرن جولیوت کوری" (Irène Joliot-Curie) ۳۵ ساله بود.

۴. مسن ترین برنده جایزه نوبل شیمی تا به امروز "جان بی گودایناف" (John B. Goodenough) است ، هنگامی که در سال ۲۰۱۹ جایزه شیمی را دریافت کرد ۹۷ ساله بود.

۵. ۱۸۳ نفر از سال ۱۹۰۱ تاکنون جایزه نوبل شیمی را دریافت کرده‌اند.از ۱۸۳ فردی که جایزه نوبل شیمی دریافت کرده‌اند، ۵ نفر زن هستند.

انتهای پیام