همواره این سوال درباره «شهر خلاق» پیش میآید که مفهوم «شهر خلاق» چیست و چگونه میتوان به شهرسازی خلاق دست یافت. آیا با توجه به وجود شهر خلاق نیاز به طرحهای جامع و تفضیلی خواهد بود؛ بر اساس استانداردهای یونسکو «شهر خلاق» شهری است که از نوآوری و توانمندیهای شهروندان در توسعه پایدار شهری استفاده میکند و نیز مدیریت شهری باید همگام و هماهنگ با تفکر خلاق ساکنان خود حرکت کند.
*مولفه های شهر خلاق
زینب صالحی کارشناس ارشد برنامهریزی شهری در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به اینکه یونسکو در سال ۲۰۰۴ با پایهگذاری شهر خلاق، خلاقیت مردم در کنار صنایع دستی، معماری، طراحی، رسانهها، موسیقی و همچنین تنوع غذایی را جزء مؤلفههای «شهر خلاق» اعلام کرد، اظهار کرد: تعداد ۱۸۰ شهر از مجموع شهرهای جهان به شبکه «شهر خلاق» متصل هستند و این خلاقیت از هر منبعی در جامعه مانند بازرگان، مددکار اجتماعی، دانشمند، مهندس، مدیر اجرایی و غیره میتواند سرچشمه بگیرد.
وی با بیان اینکه خلاقیت باعث میشود که بتوانیم از بنبستهایی که در شهرسازی با آن رو بهرو هستیم رهایی پیدا کنیم، تصریح کرد: زیرا در هر شهری همیشه ظرفیتی بسیار بیشتر از آنچه ما در وهله نخست تصور میکنیم وجود دارد و اگر بتوانیم شرایطی ایجاد کنیم که مردم بتوانند بر اساس تخیلات قدرتمندانه خود به برنامهریزی بپردازند و در کنار آن فرصتهای توسعه این تخیلات به طور مداوم تکامل یابد، میتوانیم به تحقق «شهر خلاق» نزدیکتر شویم.
این کارشناس ارشد برنامهریزی شهری گفت: این فرصتها میتوانند در برگیرنده اقداماتی برای تولید ثروت و افزایش بازده اقتصادی و یا ارتقای زیباییهای محیط شهری و یا حتی حل مسائل اجتماعی باشند.
*اهداف ۸ گانه یک شهر ایده آل
صالحی با بیان اینکه مدیریت شهری برای ایجاد یک شهر ایدهآل دارای اهداف هشتگانه است،خاطرنشان کرد: شهر برای مردم، شهر خلاق ، برخورداری اقتصادی، شهردانش، شهر اکولوژیک، شهر متصل، شهر پیش رو و استفاده بهینه از منابع برای ارتقای کیفیت زندگی از جمله اهداف مدیریت شهری برای ایجاد یک شهر ایده آل است.
وی افزود: این ارکان هشتگانه در راستای بنگاههای اقتصادی، فضاهای موجود کاربری و کاربردی، پیوندها و ابتکارات، انعطافپذیری، چشماندازهای گوناگون شهری، خطرپذیری جامعه و از همه مهمتر مردم، رهبری و مدیریت بهینه منابع است.
* بهینهسازی کیفیت ساختار شهری در "شهر خلاق"
این کارشناس ارشد برنامهریزی شهری با اشاره به اینکه ایده «شهر خلاق» در واقع پاسخی به مشکلات شهری و خلاقیت هم ابزاری برای بازنویسی قواعد و تصویرسازی بدیع و راه حلهای محتمل و کشف نقاط مشترک در بین تفاوتها و دیدگاهها است، تصریح کرد: در روی دیگر سکه یکی از کمبودها و ضعفهای اساسی الگوها از جمله طرحهای جامع و تفضیلی، جدایی و شکاف عمیق میان دو محور و شریان اصلی شهرسازی یعنی برنامهریزی و طراحی شهری است.
وی ادامه داد: علت این وضعیت نوع نگرش بر شیوه و عملکرد طرحها است، از آنجایی که طرحهای جامع و تفضیلی شهرها جز لاینفک شهرها هستند؛ پس «شهر خلاق» میتواند باعث سهولت و بهینهسازی کیفیت ساختار شهری شهرها و رشد اقتصادی استانها شود.
*کدام استان های کشور جز استان های خلاق اند؟
صالحی تأثیرگذاری و تمرکز خلاقیت به شکل ویژه بر روی ویژگیهای فرهنگی شهرها را حائز اهمیت دانست و افزود: رشت، اصفهان و مازندران توانستهاند با همسو شدن طرحها، ظرفیتها و خلاقیتهای موجود و مطرح، جز شهرها و استانهای خلاق قرار گیرند؛به عنوان نمونه، استان مازندران توانسته است جایگاه شهر خلاق مُد و لباس، رشت شهر خلاق غذا و اصفهان شهر خلاق صنایع دستی را از آن خود کند.
وی یادآور شد: آمار بالای دانشآموختگان رشتههای طراحی مُد و لباس در استان مازندران و دانش خوراک سنتی و فرهنگ غذایی در رشت و در نهایت برخورداری از صنایع دستی و هنرهای مردمی اصفهان، گواه ظرفیتهای بالای این شهرها است.
صالحی با بیان اینکه در مازندران شهرهای ساری و بابل توانسته اند به موجودیت شهر خلاق نزدیک شوند، خاطرنشان کرد: امیدواریم همه شهرهای ایران تمامی منابع موجود و ظرفیتهای بالقوه را به فعلیت برسانند تا به رتبه حداکثری بهرهبرداری کافی و بهرهگیری مطلوب از امکانات شهری دست یابند.
انتهای پیام
نظرات