نشست تخصصی مرکز پژوهش‌های شورای شیراز عصر پنجشنبه 23 مرداد و با طرح سئوال‌هایی نظیر اینکه شورا در نظام تصمیم‌گیری و در سطوح شهری، استانی و ملی چه جایگاهی را دارد، چه عواملی عملکرد پارلمان‌های شهری را تحت تاثیر قرار داده است و راهکارهای رفع چالش‌های مهم چیست؟ همراه بود.

لزوم حفظ و ارتقاء شان شوراها

رئیس شورای اسلامی شهر شیراز در این جلسه با یادآوری مواد قانونی وظایف شوراهای اسلامی شهر و روستا و جایگاه واقعی شورای عالی استان‌ها، گفت: باید دید از نگاه کلان کشوری، شأن شوراها به عنوان پارلمان‌های محلی با وجود قوانین مرتبط در خصوص چرایی، چگونگی و نحوه عملکرد شوراها چقدر رعایت می‌شود.

سید عبدالرزاق موسوی ادامه داد: در اصل یکصد و یکم قانون اساسی به مأموریت شورای عالی استان‌‎ها اشاره شده که این نشان می‌دهد شأن شوراهای اسلامی شهر را قانون اساسی و خبرگان قانون اساسی، هم تراز با شورای عالی استان‌ها می‌دانند.

او با اشاره به قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران و با تاکید بر ماده یک فصل اول که هدف از تشکیل شورای عالی استان‌ها را جلوگیری از تبعیض و جلب همکاری در تهیه برنامه‌های عمرانی و رفاهی استان‌ها و نظارت بر اجرای هماهنگ آن می‌داند، افزود: در این قانون تأکید بر اداره امور به طور مطلق، کاملاً مشهود بوده تا جایی که تقسیم بخش‌های مختلف، همگی از وظایف شورای شهر قید شده، حال آنکه این ماده با وظایف شوراها ذیل ماده ۸۰ در تعارض است.

عضو شورای عالی استان‌ها افزود: این تعارض نه تنها به لحاظ محدودیت وظایف در نظر گرفته شده برای شوراها بلکه در مباحث نظارتی که با اخذ موافقت دستگاه‌ها و ارگان‌های مرتبط انجام می‌پذیرد نیز دیده می‌شود.

بررسی پیشنهادهای واصله از سوی شوراهای استان‌ها، اعلام نارسایی‌ها و اشکالات نهادها و سازمان‌های اجرایی در حدود اختیارات و وظایف شوراها، بررسی پیشنهادها و ارایه آنها در قالب طرح به مجلس شورای اسلامی یا دولت، تصویب، اصلاح، تتمیم و تفریغ بودجه، ارائه پیشنهادهای اصلاحی در مورد برنامه و بودجه مذکور به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، تهیه آیین‌نامه نحوه هزینه بودجه شوراها و ابلاغ آن پس از تصویب هیأت وزیران به شوراها، برنامه‌ریزی به منظور آموزش و آشنایی اعضاء شوراها با وظایف خویش بخشی از وظایف شورای عالی استان‌ها است که موسوی به آن اشاره کرد.

موسوی با تاکید بر اینکه مهم‌ترین چالش موجود برای شوراها در خود قانون، اجرای قانون و به طور مشخص در وزارت کشور است، گفت: موضوعی که در این قسمت مطرح می‌شود این است که در این جمع که برای مصوبات شورا یا شورا تصمیم گرفته می‌شود، دو نفر از اعضا، منتخب مستقیم مردم نیستند؛ حال آنکه هیأت تطبیق به‌طور معنوی از خاستگاه فرماندار مسائل را بررسی می‌کند.

بسترسازی برای مدیریت متمرکز شهری

رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و ترافیک شورای اسلامی شهر شیراز نیز گفت: نمایندگان مجلس شورای اسلامی می‌توانند با نگاه مثبت و غیر رقابتی به عملکرد شوراها در تقویت مباحث قانون‌گذاری ورود کنند.

نواب قائدی ادامه داد: برخی نبود تخصص کافی در نهاد شورا و شهرداری را عامل مخالفت دیگر متولیان مدیریت شهری در مبحث مدیریت یکپارچه شهری می‌دانند.

وی عقد تفاهم‌نامه با سایر دستگاه‌ها و نهادهای اجرایی و خدمات رسان شهری به ویژه در شورای چهارم و پنجم و تصویب ردیف بودجه مشخص را نشانگر این دانست که با بسترسازی مناسب می‌توان به سمت مدیریت متمرکز شهری حرکت کرد.

قائدی خاطرنشان کرد: عملکرد مناسب شوراهای شهر در کلان‌شهرها و ارایه گزارش‌های مناسب و شفاف می‌تواند اذهان عمومی شهروندان را نسبت به نهاد شوراها اصلاح کند.

ارتباط مستقیم با مردم مهم‌ترین رکن شوراها

رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر شیراز هم با تاکید بر اینکه کوتاهی عمر شوراها از عوامل کاهش میزان اثربخشی آنهاست، گفت: مقاومت نسبت به شکل‌گیری مدیریت واحد شهری و پارلمان محلی از آسیب‌های جدی فکری در کل کشور است.

علی ناصری افزود: ایران علی‌رغم داشتن شخصیت‌های ارزشمندی چون سعدی، حافظ، ملاصدرا و امیرکبیر نیازمند یک باور درونی است تا امکان به وجود آمدن شخصیت‌هایی هم تراز یا با تراز بالاتر در فضای جامعه کنونی را رقم زند.

عضو شورای اسلامی شهر شیراز گفت: در هر فرآیندی فراز و نشیب‌هایی وجود دارد مهم قدردان بودن از زحمات سایر اعضا در دوران گذشته عمر شوراها است.

ناصری مهم‌ترین رکن شوراها را ارتباط مستقیم با شهروندان دانست و افزود: پخش زنده جلسات صحن شورا، دیدارهای چهره به چهره اعضا با شهروندان، پاسخگویی تلفنی و ارتباط در فضای مجازی از مصادیق این موضوع در شورای پنجم است.

لزوم گسترش وظایف و اختیارات شوراها

یکی از اعضای دوره‌ی اول شورای اسلامی شهر شیراز نیز در این نشست، گفت: تکثر آرا در آغاز شروع فعالیت شوراها در شورای اول اسلامی بسیار فراوان دیده می‌شد تا جایی که برخی از افراد، داشتن تخصص‌های مرتبط با شرح وظایف شورا را مطرح می‌کردند.

سید مرتضی دستغیب ضمن تأیید مباحث مطرح شده از سوی موسوی،‌رئیس شورای شیراز، گفت: شوراهای کنونی بیشتر شورای شهرداری است تا شورای شهر؛ و در حقیقت شورای شهر از منظر قانونی نمی‌تواند مراودات خاص با فرمانداری داشته باشد و تنها از مسیر اعتبارات افراد است که اینگونه مراودات برای هماهنگی سیستم شهری برقرار می‌شود.

مرتضی دستغیب با اشاره به اینکه شوراها با سیستم شهری نیز دچار تعارض هستند، یادآور شد: این مساله گواه این است که شوراها نیاز به گسترده‌تر شدن وظایف و اختیارات دارند تا مباحث نظارتی بطور کامل‌تر و جامع‌تری در حوزه شهر پیاده‌سازی و عملیاتی شود.

عملیاتی شدن مدیریت متمرکز شهری

عضو هیئت امنای مرکز پژوهش‌های شورای شهر شیراز هم گفت: نبود آموزش‌های لازم برای استفاده از توان فکری جمع، موضوعی‌ست که باید از ابتدا در محتوای آموزش‌های ما قرار گیرد چرا که دلیل ایجاد شوراها، استفاده از این پتانسیل فکری بوده که متاسفانه زمینه پذیرش آن بوجود نیامده است.

کرامت‌الله اکبری با تاکید بر اینکه پارلمان شهری باید به عنوان دهنده شهرداری در مدیریت شهر ‌باشد، افزود: نظارت یا مدیریت متمرکز نه به عنوان یک شعار، بلکه باید در عمل مورد توجه قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه باید متخصصان شهری شناسایی شوند و نظرات و پیشنهادات تخصصی آنها در قالب سند منطقه‌ای برای بهبود مدیریت انبوه شهری در اختیار شورا و شهرداری قرار گیرد، افزود: تا زمانی‌که حقوق شهروندی به رسمیت شناخته نشود بستر مناسب برای بکارگیری افراد متخصص شهری نیز فراهم نمی‌شود.

اکبری برگزاری دوره‌های آشنایی و آگاهی از وظایف، قوانین و شرایط شهر و شهرداری برای منتخبین مردم در شوراها را لازم و ضروری دانست.

تبیین جایگاه و نقش شورا در امور کشور

یک حقوقدان و مدرس دانشگاه نیز شوراها را ادامه مجلس دانست و تاکید کرد: شوراها به عنوان پارلمان محلی از ارکان تصمیم‌گیری و اداره امور محسوب می‌شوند.

کورش استوارسنگری ادامه داد: اینکه نگرانیم با به کارگیری نهادهایی چون شورا در مباحث مدیریتی به نتیجه مناسب نمی‌رسیم، ناشی از تفکر تمرکزگرایی در مدیریت است.

استوارسنگری با طرح این سئوال که در ساختار کلان، نقش شوراها در اداره کشور چیست؟، گفت: در حوزه امور کشور باید نقش و جایگاه شورا مشخص شود.

انتخاب شهردار بر مبنای تحقیق و پژوهش

شهردار اسبق شهر شیراز، شورا را پدر شهر دانست و افزود: نگاه اعتمادی، پدرانه، اجتماعی و اقتصادی به شهر می‌تواند اثربخشی بالایی در میان شهروندان و بطور مستقیم در نوع انتخاب منتخبین این نهاد مردمی ایجاد کند.

مهران اعتمادی یادآور شد: شورا و شهرداری نیازمند مباحث تحقیقاتی و پژوهشی در نحوه انتخاب شهردار و تیم‌های مدیریتی شهری است.

او ایجاد شرایط مطلوب برای شهر و شهروندان با اتکا به روش‌های مدرن مدیریتی را مورد اشاره قرار داد و گفت: ایجاد مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی گامی بزرگ در رفع عقب ماندگی‌ها و آینده‌پژوهی شهر در شورای پنجم است.

اعتمادی ادامه داد: حداقل ۴۰ درصد از وقت علنی و کمیسیون‌های مختلف شوراها به موضوع افزایش قدرت مدیریت شهری سپری می‌شود که این موضوع عملاً شوراها را وارد استحاله درونی می‌کند.

لزوم استقلال مالی شوراها

عضو و نایب رئیس شورای چهارم شهر شیراز نیز روشن نبودن جایگاه شوراها در نظام تصمیم‌گیری کشور را دلیل کاهش میزان نقش‌آفرینی آن‌ها دانست.

محمودرضا طالبان اضافه کرد: عدم استقلال مالی شوراها یک آسیب است که موجب بروز مشکلاتی در تصمیم‌گیری‌های شوراها می‌شود.

وی ادامه داد: عملکرد شوراها را در سه بخش برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و نظارت می‌توان خلاصه کرد.

نگاه سیاسی مشکل‌زاست نه سابقه سیاسی

یک عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز نیز گفت: اینکه اعضای شورا افرادی سیاسی باشند محل مناقشه نیست، بلکه نگاه به دسته سیاسی خاص در مباحث کلی مدیریت شهری است که مشکل ساز می‌شود چرا که در نهایت باید میزان مقبولیت مردمی در نظر گرفته ‌شود.

خلیل حاجی‌پور ادامه داد: هر چه درصد مشارکت مردم در انتخاب اعضای شورا بالاتر باشد، میزان تأثیرپذیری اجتماعی نیز از شورا و شهرداری در جامعه شهری و شهروندی افزایش می‌یابد.

به گزارش ایسنا، مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر شیراز، اگرچه از دوره چهارم در دستور کار قرار گرفت اما نهایتا از ابتدای فعالیت شورای پنجم در شیراز عملیاتی شد اما هنوز هیچ برون‌دادی از روند فعالیت این مرکز و نتیجه‌ای از پژوهش‌های مد نظر یا انجام شده و در حال انجام، ارائه نشده است.

انتهای پیام

انتهای پیام