شاید عجیب به نظر برسد در دوره‌ای که اکثر روستاییان به دلایل مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی به شهرها مهاجرت می‌کنند، روستایی وجود دارد که در آن فقط یک خانوار زندگی می‌کند. زندگی در روستای دیزج شهرستان ملکان با سکونت یک خانوار، هنوز هم جریان دارد.

 برای دیدن روستای تک خانوار دیزج ابتدا از شهرخوشه‌های طلایی و تاکستان‌های سرسبز ملکان که در 127 کیلومتری شهر تبریز قرار دارد، گذر می‌کنیم.

بعد از طی مسافت پنج کیلومتری و گذر از چند روستا به روستای همجوار دیزج، روستای شیخ الاسلام می‌رسیم، گذر از میان راه شنی و رودخانه‌ی پرآب و عریض، تنها راه رسیدن به روستای دیزج است، این رودخانه عریض دو روستای شیخ الاسلام و دیزج را از هم جدا کرده است، البته گذر از این راه شنی به دلیل طغیان  رودخانه در فصل زمستان برای اهالی این روستا غیرممکن است.

پس از گذر از راه شنی و پرآب وارد روستای دیزج می‌شویم، آثار به جا مانده از خانه‌های کاه گلی ترک شده، روستا را به مکانی متروکه تبدیل کرده است، مدرسه‌ای فرسوده و قدیمی با تکیه بر دیوارهای ریخته شده در گوشه‌ای از روستا هنوز هم پابرجاست.

چهار خانه‌ی سنگی و کاه گلی بازسازی شده در چند متری تنها مسجد روستا به چشم می‌خورد که سرپناه 15 نفر از اعضای یک خانواده در این روستاست.

به گفته‌ی پدر این خانواده‌،  نزدیک به 30 سالی می‌شود اهالی روستا از دیزج به شهرهای مراغه و ملکان  مهاجرت کردند.

   تایوردی پیروهن 65 ساله- پدر و بزرگ تنها خانواده‌ی ساکن در دیزج بوده که از بدو تولد در این روستاست، اکنون نیز همراه همسر خود، سه پسر، عروس‌ها و نوه‌هایش در دیزج زندگی می‌کند، کار اصلی این خانواده کشاورزی و دامداری است.

آقای پیروهن از کار کردن زیاد از قسمت پا دچار آرتروز شدید است و اکنون نمی‌تواند در تاکستان‌های خود، کاری انجام دهد، تنها با نشستن و نظارت بر کار، پسرانش را در زمین‌های کشاورزی همراهی می‌کند.

او در خصوص علت ماندگاری خود در روستای دیزج، توضیح می‌دهد: 30سال قبل، درآمدی برای مهاجرت کردن و خرید مسکن در شهر نداشتیم، کسانی که پول کافی برای خرید مسکن در شهر داشتند، همگی کوچ کردند و رفتند.

وی با بیان این‌که کار اصلی ما در این روستا کشاورزی و دامداری است، ادامه می‌دهد: از طریق کشاورزی و دامداری امرار معاش می‌کنیم، علاوه بر تامین خورد و خوراک خانواده از طریق کشاورزی و دامداری، می‌توانیم از فروش محصولات کشاورزی و لبنیات به اهالی سایر روستاها، درآمدزایی کنیم.

نبود راه مناسب برای تردد روستاییان، اصلی‌ترین مشکل دیزج

وی نبود راه مناسب جهت تردد از روستا به سایر روستاها و مرکز شهرستان را از اصلی‌ترین مشکل خانواده خود در روستا عنوان می‌کند و می‌گوید: تابستان برای رفت و آمد به شهر و سایر روستاها باید از وسط رودخانه‌ی عریض عبور کنیم، سایر فصول هم عبور از آن به دلیل زیادی آب غیرممکن است و ما مجبور هستیم از راه دوم که انتهای آن نیز به جویباری دره مانند می‌رسد با تراکتور یکی از اهالی روستای همجوار عبور کنیم.

وی ادامه می‌دهد: انتظار آسفالت ریزی نداریم ولی وقتی تنها با ایجاد یک پل کوچک در انتهای این جاده‌ی خاکی مشکل ما حل می‌شود؛ چرا دولت آن را از ما دریغ می‌کند.

وی با بیان این‌که زمستان‌ مشکل ترددمان از روستا به شهر چندین برابر می‌شود، ادامه می‌دهد: هیچ راننده‌ی تاکسی و آژانسی حتی با اخذ هزینه‌ی اضافی حاضر نمی‌شود به روستا مراجعه کند.

پیروهن با انتقاد از نبود برق مناسب و قطعی مکرر آن در این روستا، ادامه می‌دهد: بسیاری از وسایل برقی خانه از جمله یخچال در اثر قطع و وصل مکرر برق به دلیل ضعیفی ولتاژ می‌سوزند، ضعیفی ولتاژ برق در این منطقه به دلیل نبود ترانس مناسب و انتقال بی رویه‌ی آن به خانه باغ‌های اطراف روستاست، به دلیل ضعیف بودن فشار برق در آبیاری باغات خود از طریق چاه نیز با مشکل مواجه هستیم.

وی ادامه می‌دهد: دولت انتظار دارد روستاییان در روستاهای خود جهت اشتغال و رونق تولید ماندگار شوند اما بدون امکانات زندگی در این شرایط بسیار سخت است ما از داشتن یک ترانس برق در این منطقه محروم هستیم ولی با این‌حال از برق ضعیف روستای ما به چند خانه باغ اطراف برق منتقل می‌شود.

حوری پناهی- مادر 58 ساله‌ی خانواده دارای 17 نوه‌ از پنج فرزند است، به گفته‌ی خودش دیگر  پاهایش مثل قدیم به دلیل انجام کار زیاد، توان راه رفتن ندارند، دست نوه‌ی کوچکش را گرفته و کنار گوسفندان قدم می‌زنند.

وی با بیان این‌که با پسر و عروس‌هایم در این روستا مانند همسایه کنار هم در خانه‌ای جداگانه زندگی می‌کنیم،  بیان می‌کند: بعد از ازدواج با همسرم به این روستا عروس آمدم، 30 سال گذشته اکثر اهالی این روستا به دلیل نبود امکاناتی اعم از گاز، آب و برق و تلفن از این محل مهاجرت کردند، هر روز صبح همراه عروسم برای برداشت محصولاتی از جمله گوجه، خیار و سبزی و غیره به باغ می‌رویم و قسمتی از این محصولات را برای خانواده کنار گذاشته و قسمتی را نیز به اهالی روستاهای همجوار می‌فروشیم البته امسال به دلیل کمبود آب و برق مناسب نمی‌توانیم محصول زیادی برداشت کنیم.

او در مورد تنها مسجد روستا که از سال‌های گذشته در روستا پابرجاست، توضیح می‌دهد: فدای مسجد بشوم، هر سال پشت بام مسجد را با همراهی عروس‌ها و پسرانم تعمیر می‌کنیم، بعد از کوچ اهالی، کلید آن برای خواندن نماز و رسیدگی به نظافت آن در اختیار ما قرار گرفت،هر سال اهالی سابق روستای شیخ الاسلام بخشی از عزاداری خود را در روز تاسوعا در این مسجد برپا می‌کنند.

وی با بیان این‌که تصمیمی برای مهاجرت به شهر نداریم، ادامه می‌دهد: با توجه به هزینه‌های سنگین زندگی در شهر، نمی‌توانیم در شهر امرار معاش کنیم، ما از زندگی در این روستا راضی هستیم فقط خواستار رسیدگی به راه و برق و آب روستا هستیم، فرزندان من با چوبانی و فرشبافی توانستند زمین‌های کشاورزی را خریداری کنند ولی دو سال قبل عده‌ای به راحتی یک هکتار از زمین کشاورزی ما را بدون پرداخت هیچ خسارتی تخریب کردند.

رستم پیروهنی-پسر بزرگ خانواده نیز که ما را در این گزارش همراهی می‌کند، تا کلاس چهارم در مدرسه‌ی قدیمی این روستا درس خوانده است، بعد از مهاجرت روستاییان، پایه‌ی پنجم را نیز در مدرسه‌ی روستای شیخ الاسلام به پایان رسانده است.  

وی با بیان این‌که زندگی در روستا بهتر از شهر است ولی به شرطی که امکانات اولیه‌ در آن فراهم شود، اظهار می‌کند: هر روز در زمین‌های کشاورزی یونجه یا تاکستان‌های انگور همراه برادرانم مشغول کار هستیم، خانم‌های روستا خانه دار بوده و به قالیبافی مشغول هستند یا هر ازگاهی در زمین های کشاورزی و در تهیه لبنیات کمک حالمان می‌شوند.

وی با بیان این‌که نام  روستای دیزج به دلیل زندگی یک خانوار در آن ماندگار شد، ادامه می‌دهد: پس از کوچ روستاییان دولت امکانات زندگی را تا حدودی برای ما فراهم کرد، اگر مشکلات فعلی ما نیز حل شود ما برای همیشه در این روستا ماندگار خواهیم شد، حتی هر کسی که بخواهد در روستا با ما همسایه شود، از حضورشان استقبال می‌کنیم، تصمیمی برای مهاجرت به شهر ندارم، کار و اشتغالی در شهر وجود ندارد در این روستا همراه برادرانم کار می‌کنیم.

رستم با اشاره به استقرار مدرسه‌ی کانکسی در گوشه‌ای از روستا، می‌گوید: مدرسه‌ی کانکسی را از هلال احمر امانت گرفته‌ایم البته برای گرفتن آن حدود دوماه به شهر مراجعه کردم،  به دلیل مشکل راه، زمستان معلم برای تدریس به سختی در این روستا حضور می‌یابد، دو سالی است می‌خواهند در این روستا مدرسه‌ای سه کلاسه احداث کنند و تنها کار انجام شده در این دو سال برای ساخت مدرسه، کندن گوشه‌ای از حیاط مدرسه‌ی قدیمی بوده که اکنون نیز نیمه کاره رها شده است.

وی در بخش دیگر سخنان خود با بیان این‌که  اداره امور آب شهرستان ملکان یک هکتار از زمین کشاورزی ما را به دلیل مستقر بودن کنار رودخانه تخریب کرد، ادامه می‌دهد: زمینی که 15 سال گذشته خریده بودیم، دو سال گذشته توسط اداره امور آب ملکان تصرف شد، اگر این محل حریم رودخانه بود؛ چرا چند سال گذشته برای چاه زمین برای ما مجوز رسمی صادر کردند؟ اکنون چاه مجوز دار جزیی از حریم رودخانه است، در حالی که طبق نقشه‌ها و تصاویر ماهواره‌ای چند سال گذشته، ملک سند دار ما جزیی از حریم رودخانه نبوده است.

وی با بیان این‌که هیچ خسارتی از تخریب یک هکتاری زمین کشاورزی به ما پرداخت نشد، بیان می‌کند: 500 درخت زردآلود، 100 درخت سیب و غیرهرا در این زمین به بهانه‌ی قرار گیری آن در حریم رودخانه بریدند، دار و ندار خود را برای تجهیز چاه و رسیدگی به زمین کشاورزی خرج کرده بودیم، اکنون نیز با وجود مجوز چاه، یک هکتار زمین کشاورزی ما را با عنوان حریم رودخانه غصب و سالانه 500 میلیون تومان از آن محل شن برداشت کرده و به فروش می‌رسانند.

وی با بیان این‌که برای دریافت تسهیلات کشاورزی جهت آبیاری قطره‌ای زمین‌های کشاورزی به دلیل نبود ضامن اقدام نکردیم، ادامه می‌دهد:  برای دریافت تسهیلات، ضامن لازم است، یک فرد کشاورز، ضامن کارمند از کجا پیدا کند، به خاطر نبود ضامن، وام ازدواج یکی از بردارانم را ، یکی از آشنایان اخذ کرد.

نجفی- عضو شورای اسلامی روستای شیخ الاسلام، با بیان اینکه روستای دیزج روستایی قدیمی است، بیان می‌کند: قبل از سال 68، حدود 30 خانوار در این روستا زندگی می کردند ولی اهالی روستا به دلیل نبود امکانات و زیرساخت های اولیه برای یک زندگی اعم از آب لوله کشی شده، برق، گاز و خط تلفن مجبور به ترک روستا شدند.

وی ادامه می‌دهد: این روستا از گذشته راه مناسبی برای تردد روستاییان نداشت و اکنون نیز راه دسترسی به آن نیز مناسب نیست به ویژه در فصل زمستان به دلیل طغیان رودخانه امکان عبور از راه وسط رودخانه وجود ندارد، راه دوم نیز به دلیل وجود دره‌ای از سمت روستای شیخ بابا ناهموار است و باید با تراکتور از آن عبور کرد.

وی بیان می‌کند: درخواست و مکاتبات زیادی را با فرمانداری و اداره راه و ترابری برای ایجاد پلی کوچک جهت رفت و آمد اهالی این روستا انجام داده ایم ولی تاکنون کسی به درخواست ما اهمیتی نداده است.

عضو شورای اسلامی روستای شیخ الاسلام با بیان این‌که اهالی روستای دیزج آب شرب خود را از چاه تامین می‌کنند، ادامه می‌دهد: بزرگ ترین مشکل در این روستا و روستای شیخ الاسلام تامین آب آشامیدنی است، آب  روستای ما نیز شور است و قابل آشامیدنی نیست تا از آن به اهالی دیزج نیز منتقل کنیم..

وی نبود پل میان گذر بین روستای شیخ الاسلام و دیزج را مشکل بزرگی برای اهالی این دو روستا عنوان می‌کند و می‌گوید: حدود 110 خانوار در روستای شیخ الاسلام زندگی می‌کنند که اکثر باغات اهالی شیخ الاسلام در جوار روستای دیزج است، رفت و آمد برای آن‌ها از وسط رودخانه بسیار سخت است، اگر پل میان گذری از روی رودخانه، روستای شیخ الاسلام و دیزج را به هم وصل کند می توانیم طرح هادی را به خوبی در این روستا اجرا کرده و 50 خانوار از شیخ الاسلام را به دیزج منتقل کنیم، این امر نیز آبادی دو روستا را به همراه خواهد داشت.

دستور فرماندار ملکان برای ایجاد پل جهت تسهیل تردد اهالی روستای دیزج

صابر تقویمی-فرماندار شهرستان ملکان در واکنش به راه نامناسب روستای دیزج، به ایسنا می‌گوید: اهالی این روستا نیز جزیی از شهروندان ما هستند و وظیفه داریم به نحو احسن برای آن‌ها خدمات رسانی کنیم، لازم است  راه این روستا جهت تسهیل تردد روستاییان نیز اصلاح شود.

وی با بیان این‌که دستورات لازم برای ایجاد پل در مسیر روستای دیزج-شیخ بابا صادر می‌شود، ادامه می‌دهد: بررسی‌های لازم برای راه‌اندازی پل به زودی در این منطقه انجام می‌شود.

انتهای پیام