به گزارش ایسنا، بنابراعلام شیمی بازار، رتبه اول در تأمین منابع ارزی کشور متعلق به صنعت پتروشیمی است. به همین دلیل پتروشیمی از جایگاه ویژه‌ای در ایران برخوردار است. در سال‌های اخیر، سیاست کشور در قبال فروش نفت در حال دگرگونی است و دولت تصمیم دارد از خام فروشی نفت به سمت تولید محصولات با ارزش افزوده بالا گام بردارد.

در واقع سیاست ایران در حال حاضر این است که با پالایش نفت و فرآوری آن، تولید فرآورده‌های نفتی و گازی را افزایش دهد و سپس آن را در بازارهای جهانی به فروش برساند؛ بنابراین تولیدات پتروشیمی بخش مهمی از تراز صادرات را به خود اختصاص می‌دهند و سرمایه‌گذاری هنگفتی نیز تاکنون در این زمینه صورت گرفته که مهم‌ترین آن پروژه سیراف است.

کاهش صادرات اتیلن و افزایش صادرات محصولات با ارزش افزوده بالاتر همچون پلی اتیلن، نمونه‌ای از این تغییر سیاست است. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که تحریم‌ها تأثیر بیشتری بر صادرات اتیلن داشته و بر صادرات پلی اتیلن تأثیر قابل‌ توجهی نداشته‌اند.

در سال «جهش تولید» یکی از مهم‌ترین تصمیمات در عرصه سیاست‌های کلان صنایع پتروشیمی، انجام اقداماتی در راستای افزایش تاب‌آوری این صنعت ارزش‌آفرین است. برنامه‌ریزی در جهت تکمیل و بهره‌برداری از طرح‌ها و پروژه‌ها، تسهیل صدور مجوزهای جدید به‌منظور تکمیل زنجیره‌های ارزش و متنوع‌سازی سبد تولید محصولات پلیمری، پتروشیمی و شیمیایی در راستای این اهداف، در دستور کار متولیان این صنعت قرار گرفته است.

سیاست سابق شرکت پتروشیمی متمرکز بر احداث پتروشیمی‌هایی با یک خوراک و یک محصول بود، ولی در حال حاضر هدف این است که سیاست توسعه‌ای یک خوراک و چندین محصول تعریف شود و برنامه‌های نوینی در این راستا در حال اجراست تا بتوان بعضی از ناپایداری‌ها در این حوزه را کاهش داد.

آمارها نشان می‌دهد فعالین صنعت پتروشیمی طی دو سال گذشته، در حوزه صادرات محصولات پتروشیمیایی وظیفه خود را به‌خوبی انجام داده‌اند. در ابتدای سال به دلیل بحران کرونا، تغییراتی در عملکرد این صنعت رخ داد، اما در دوره فعلی و با رسیدن به ثبات، معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالا نسبت به سال گذشته ۱۱ درصد افزایش داشته است.

آنچه در سال ۹۸ گذشت

به‌طورکلی صنعت پتروشیمی ۳۵ میلیون تن خوراک تحویل گرفت که این خوراک دربرگیرنده گاز، اتان، میعانات گازی، نفتا و... بود. اگر این ۳۵ میلیون تن را معادل با نفت خام در نظر بگیریم، این میزان به رقم ۸۰۰ هزار بشکه نفت در روز می‌رسد.

از ۵۶ مجتمع‌ پتروشیمی که در کشور فعالیت داشتند ۵۳ واحد آن پتروشیمی و ۳ واحد دیگر یوتیلیتی بودند.

ظرفیت تولیدی صنعت پتروشیمی در سال گذشته، بالغ‌ بر ۶۶ میلیون تن بود که این محصولات تولیدی در چهار زیرمجموعه پلیمری، شیمیایی، هیدروکربنی و کود اوره بودند. از این میان، رقمی حدود ۳۱ میلیون تن به‌صورت محصول نهایی به فروش رسید که ۲۳ میلیون تن آن به کشورهای دیگر صادر شد و ۸ میلیون تن آن در داخل کشور مصرف گردید.

درآمد ارزی حاصل از صدور این اقلام ۱۰ میلیارد دلار بوده و ۵ میلیارد دلار نیز از طریق فروش محصولات پتروشیمی در داخل کشور حاصل‌ شده است. به‌ این‌ ترتیب مجموع درآمد حاصل از این صنعت در سال ۹۸، رقمی بالغ‌ بر ۱۵ میلیارد دلار بوده است.

چشم‌انداز روشن سال ۱۴۰۰

در راستای تحقق اهداف سال جهش تولید، دو برنامه توسعه پتروشیمی به‌صورت جهش دوم و سوم تعریف‌ شده است. طبق برنامه جهش دوم تا پایان سال ۱۴۰۰ از ۲۷ طرح جدید بهره‌برداری می‌شود و میزان تولید از ۶۶ میلیون تن به ۱۰۰ میلیون تن افزایش خواهد یافت.

این هدف دقیقا مطابق با برنامه ششم توسعه است که صد در صد محقق خواهد شد. در جهش دوم قرار بر این است که درآمد حاصله از این صنعت، از ۱۵ میلیارد دلار به ۲۵ میلیارد دلار برسد.

همچنین فعالان و متولیان این صنعت در نظر داشتند تا انتهای سال ۹۹ احداث ۱۶ طرح پتروشیمی را به پایان برسانند؛ اما به دلیل مشکلات حاصل از شیوع ویروس کرونا این برنامه با کمی تاخیر انجام خواهد شد.

به‌ این‌  ترتیب ۱۲ طرح تا پایان امسال بهره‌برداری خواهد شد و اتمام ۴ طرح دیگر به اوایل سال ۱۴۰۰ موکول می‌شود. پس از احداث این ۱۶ طرح، میزان تولید محصولات رشد ۳۵ درصدی خواهد داشت و از ۶۶ میلیون تن در سال ۹۸ به ۹۰ میلیون تن در سال ۹۹ خواهد رسید.

پیش‌بینی می‌شود در جهش سوم و تا انتهای سال ۱۴۰۴، ۲۷ طرح دیگر نیز تکمیل خواهد شد و میزان تولیدات صنعت پتروشیمی به ۱۳۰ میلیون تن افزایش خواهد یافت. درآمد حاصل از فروش این محصولات نیز به ۳۴ میلیارد دلار خواهد رسید.

در جهش سوم، مشارکت بخش خصوصی سه برابر شده و ۱۰ محصول جدید در پایان برنامه به سبد محصول اضافه می‌شود.

در این راستا توسعه هوشمندانه، مهم‌ترین راهکار در بخش توسعه صنعت پتروشیمی به شمار می‌رود. تولید در جهت برطرف کردن نیاز داخلی، بازگرداندن ثبات به بازار، بی‌نیاز شدن از واردات محصولات، برقراری توازن و متنوع‌سازی در زنجیره پایین‌دستی و درنهایت تکمیل زنجیره ارزش پتروشیمی از جمله اقدامات مهمی است که پیگیری می‌شود. سبد تولیدی این طرح‌ها بر مبنای متانول، پروپیلن، بنزن و اتیلن تعریف‌ شده است.

همچنین فعالان حوزه صنایع شیمیایی، برای فروش بی‌واسطه محصولات خود می‌توانند در سایت شیمی عضو شوند. این پلتفرم B۲B کمک می‌کند تا محصولات خود را به مشتریان بالقوه معرفی کرده و فروش خود را توسعه دهند.

انتهای رپرتاژ آگهی