به گزارش ایسنا، بنابر اعلام ابزار سنجش آریا، گیج فشار که پرشر گیج و فشارسنج نیز نامیده می‌شود، ابزارهایی برای سنجش فشار موجود در محیط واکنش یا محیط صنعتی هستند که از یک شیوه خاص برای اندازه‌گیری فشار استفاده می‌کنند.

پرشر گیج در انواع مختلف مانند گیج فشار عقربه‌ای، دیجیتال، دیافراگمی، گاز، وکیوم، آب، گاز، استیل، برنجی و ... وجود دارد. وجود گیج فشار در صنعت و در پالایشگاه‌ها بسیار مهم و ضروری است و از رخ دادن بسیاری از حوادث جلوگیری می‌کند.

فشار یکی از اصلی‌ترین عوامل تأثیرگذار بر واکنش شیمیایی شناخته می‌شود و تغییر در آن می‌تواند سرعت واکنش را تغییر دهد. پس مسئله سنجش فشار هم در صنعت و هم در واکنش‌های شیمیایی موضوع مهمی است؛ بنابراین در این مطلب تصمیم داریم که پرشر گیج رو معرفی کنیم و نشان دهیم که چگونه عمل می‌کند.

گیج فشار یا پرشر گیج pressure gauge چیست؟

گیج فشار یک دستگاه صنعتی برای اندازه‌گیری فشار در یک مخزن، در یک سیستم لوله‌کشی، در محیط واکنش یا حتی در یک مخزن دفن شده در زمین یا در زیردریا است. این فشارسنج‌ها هم مانند عقربه‌های ساعت هستند و در حقیقت حرکت عقربه‌های آن‌ها با توجه به فشار اعمال‌شده روی آن‌ها صورت می‌گیرد.

فرض بگیرید که شما یک لوله پلاستیکی منعطف در دست دارید و با دمیدن در آن، لوله پلاستیکی حالت سفت و غیر منعطف به خود می‌گیرد. اگر فشار دمیدن خود را کم کنید، ابتدا کمی خمیده شده و درنهایت به‌طور کامل می‌خوابد.

این اصول اولیه حاکم بر طراحی پرشر گیج است که در ابتدا توسط شخصی به اسم بوردون طراحی شد. پرشر گیج ابزاری برای اندازه‌گیری فشار در یک سیستم و گزارش آن به‌صورت داده‌های آنالوگ یا دیجیتال است.

در این ابزارها یک قسمت حسگر و یک قسمت نشانگر به کار گرفته‌ شده است که تغییرات هر کدام از آن‌ها در برابر فشار ما را به یک عدد می‌رساند که می‌توانیم آن را به‌عنوان تغییرات فشار گزارش کنیم.

گیج اختلاف فشار و گیج فشار عملکردی مشابه دارند، اما گیج اختلاف فشار اختلاف بین دو نقطه را نشان می‌دهد و از پرشر گیج برای اندازه‌گیری فشار یک نقطه نسبت به حالت استاندارد و مبنا استفاده می‌شود. این گیج از لحاظ کاربرد با گیج اختلاف فشار متفاوت است.

پرشر گیج چگونه عمل می‌کند؟

اگر به دنبال درک نحوه عملکرد پرشر گیج هستید، مثال لوله پلاستیکی ذکر شده در بند قبلی را در نظر بگیرید. اگر این لوله پلاستیکی را به شیر آب وصل کنید، در ابتدا فقط کمی از حالت خوابیده خارج می‌شود؛ اما اگر شیر آب را بیش‌ از اندازه باز کنید، به‌طور کامل به‌صورت افقی یا عمودی باقی‌مانده و همان حالت را حفظ می‌کند.

در حالت دوم ما فشار زیادی به لوله پلاستیکی وارد کرده‌ایم و این همان سیستمی است که در پرشر گیج استفاده‌ شده است. دستگاه فشارسنج به یک مخزن یا به یک سیستم لوله‌کشی وصل می‌شود.

اگر فشار محیطی کم باشد، عقربه‌های آن بر روی فشار کم باقی‌ مانده و در فشارهای بالا، به سمت اعداد بالاتر می‌کند. نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشیم این است که هر فشارسنج دارای ظرفیت محدود فشاری بوده و در فشار بالاتر از آن دچار مشکل می‌شود.

پرشر گیج چگونه ساخته شد؟

در بندهای قبلی گفتیم که اولین پرشر گیج توسط بوردون ساخته شد. اگرچه گیج‌های فشاری تفاضلی، پرشر گیج‌های دیافراگمی یا حتی گیج‌های فشاری روغنی با سیستم‌های متفاوتی طراحی‌ شده‌اند، اما به‌طورکلی طراحی آن‌ها بر مبنای گیج طراحی‌ شده توسط بوردون بوده است.

بوردون یک لوله C شکل از جنس برنز، برنج، آلیاژهای مس، فولاد ضدزنگ و نیکل ساخت. این لوله انعطاف‌پذیری نسبتاً مناسبی داشت که انتهای آن بسته بود. انتهای این لوله به یک اهرم دندانه‌ای متصل به یک عقربه وصل شده بود که با حرکت لوله C شکل، امکان حرکت عقربه هم فراهم می‌شد.

بوردون به این نتیجه رسید که هنگام دمیدن در داخل این لوله یا وصل کردن آن به شیر آب، خمیدگی لوله کمتر شده و کم‌کم بافت آن باز می‌شود و عقربه به سمت راست حرکت می‌کند.

فشارسنج اولیه بوردون بسیار ساده و ابتدایی بود، اما به‌اندازه خود در پیشرفت این حوزه نقش مهمی داشته است. این سیستم معمولی بعدها با سیستم‌های استاندارد فشاری عددگذاری شد و به‌عنوان نسل اولیه پرشر گیج معرفی شد. البته سایر سیستم‌ها بر مبنای روش‌های متفاوتی کار می‌کنند که نتیجه همه آن‌ها یکسان است. گیج فشار در سایزهای مختلف مانند صفحه ۶ سانتیمتر، صفحه ۱۰ سانتیمتر و صفحه ۱۶ سانتیمتر تولید می‌شود.

انواع گیج فشار

با توجه به سازوکار طراحی‌ شده برای گیج‌های فشار، انواع مختلفی از آن‌ها در صنعت وجود دارد که هرکدام از آن‌ها در حوزه خاص استفاده می‌شوند. البته سازوکار کلی و مبنای بستر ساده از این فشارسنج‌ها یک سیستم کلی است، اما در هر صورت از سیستم‌های متفاوتی برای نمایش فشار موجود در محیط استفاده می‌کنند. معروف‌ترین مدل‌های مربوط به این فشارسنج‌ها عبارت‌اند از:

· عقربه‌ای

· تست

· روغنی

· تفاضلی

· منفی

· خلاء

· دیافراگمی

· اکسیژن

· آب

· گاز

· استیل

· برنجی

انتهای رپرتاژ آگهی