مرتضی نعمتی در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه محیط پیرامون ما، آکنده از عوامل عفونت­ زایی است که انسان را از هر سو تهدید می­ کنند، گفت: بدیهی است در تأمین سلامتی و تندرستی افراد، ورزش از اهمیت ویژه­ ای برخوردار است. علاقه و نیاز جامعه به ارتقای سلامتی از طریق ورزش، موضوعی است که توجه محققان را به سازوکارهایی که موجب تقویت عملکرد دستگاه ایمنی هنگام فعالیت ورزشی می شود جلب کرده است.

نعمتی افزود: به این ترتیب سؤالی که برای پژوهشگران به وجود آمده این است که آیا شرکت منظم در فعالیت ­های ورزشی می‌­تواند موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شود؟ برپایه­ مطالعات، فعالیت‌های ورزشی با شدت متوسط، کارکرد سیستم ایمنی بدن در مقابل بیماری­‌های عفونی نظیر سرماخورگی و آنفلوآنزا را ارتقا بخشیده و بر حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماری­‌ها اثر بسزایی دارد.

وی ادامه داد: گلبول­‌های سفید خون سلول‌­های سیستم ایمنی بدن هستند که با بیماری‌­ها مبارزه می­‌کنند. با ورزش کردن آنتی­بادی­‌ها و سلول­‌های سفید خون با سرعت بیشتری در خون گردش می‌کنند و ممکن است بیماری‌­ها را سریع­تر شناسایی کنند.

این متخصص ورزشی خاطرنشان کرد: افزایش دمای بدن در طول ورزش از رشد باکتری­ ها جلوگیری می‌کند و به بدن در مبارزه بهتر با عفونت­ ها یاری می‌رساند. اگر در طول روز تحرک کمی دارید و یا پشتِ میز نشین هستید، خطر ابتلا به بیماری­ های عفونی در شما دو تا سه برابر بیشتر از دیگران است. تحقیقات نشان می­‌دهد کسانی که به صورت مداوم ورزش می­‌کنند خطر ابتلا به عفونت­‌های تنفسی مثل سرماخوردگی در آنها تا یک­ سوم کاهش می‌­یابد.

نعمتی تصریح کرد: یک پژوهش بر روی ۷۵۰ ورزشکار (دامنه سنی ۴۰ تا ۸۱ سال) نشان داد که ۸۰ درصد کمتر از همتایان کم ­تحرکِ خود دچار انواع بیماری­‌ها شدند. سیستم ایمنی بدن از سن ۲۰ سالگی به بعد هر سال دو تا سه درصد ضعیف‌تر می‌شود. به همین دلیل افراد در کهنسالی نسبت به انواع بیماری‌های عفونی، روماتیسم مفصلی و سرطان آسیب­‌پذیرتر هستند.

وی افزود: بررسی‌های اخیر نشان داده است که ورزش در دوران سالمندی از تضعیف سیستم ایمنی بدن جلوگیری می‌کند و سبب می‌شود افراد از بیماری­ها و عفونت‌ها مصون باشند. محققین ۱۲۵ دوچرخه سواری که در حال سپری کردن ۸۰  سالگی خود بودند را مورد مطالعه قرار دادند. یافته‌های این بررسی نشان داد که سیستم ایمنی بدن این دوچرخه سواران مشابه یک فرد ۲۰ ساله است. محققان همچنین دریافتند افرادی که در سنین پیری ورزش می‌کنند، بدنشان بهتر به واکسن‌ها واکنش نشان می‌دهد و در نتیجه در مقابل بیماری‌هایی مثل آنفلوانزا مقاوم­تر هستند. بر اساس نتایج بدست آمده از تحقیقات، استنباط می‌شود که فعالیت ورزشی منظم و مداوم موجب تقویت سیستم ایمنی در دوره میانسالی و متعاقب آن سالمندی می‌گردد.

آیا ورزشکاران حرف‌ه­ای و مسابقه­‌ای در برابر بیماری­‌ها مقاوم­‌ترند؟

نعمتی در ادامه با بیان اینکه برخلافِ فعالیت­‌های ورزشی با شدت متوسط که کارکرد سیستم ایمنی بدن را ارتقا می­‌بخشد، فعالیت‌­های ورزشی شدید و وامانده‌­ساز؛ کارکرد سیستم ایمنی را تضعیف می‌کند، گفت: بنابراین ورزشکارانی که در سطحِ قهرمانی فعالیت می‌کنند احتمالاً در معرض بیماری‌­های عفونی قرار دارند. ورزشکاران با رعایت سه نکته می‌توانند عوارض ناشی از تمرینات پرشدت را کاهش دهند. مهمترین موضوع ریکاوری است. اگرچه بیشتر سلول‌­های ایمنی هنگام ورزش افزایش می‌یابند اما پس از تمرینات پرشدت، یک مرحله سرکوب دستگاه ایمنی اتفاق میفتدکه پیامد آن افزایش احتمال ابتلا به عفونت است.

وی ادامه داد: به نظر می‌­رسد که تمرینات پرشدت باعث کاهش اثر گلبول­ های سفید خون و دیگر سلول­ های ایمنی، و در نهایت کاهش عملکرد دفاعی بدن علیه عفونت می‌شود. بنابراین ریکاوری بین دو جلسه تمرین از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

نعمتی افزود: موضوع دوم تغذیه است. بر اساس پژوهش­ ها چنانچه تمرینات پرشدت پس از مصرف گلوتامین اجرا شوند، می‌توانند عملکرد دستگاه ایمنی بدن به ویژه اثر گلبول­ های سفید خون، به عنوان اولین سد دفاعی بدن را بهبود بخشند. در انتها توصیه می‌کنیم که ورزش در شرایط محدودیت اکسیژن انجام نشود. زمانی که فشارِ تمرینات با هایپوکسی (کمبود اکسیژن) همراه می­‌شود، بیشترین اثر سرکوب­ کنندگی را بر سیستم ایمنی دارد. با توجه به استقبال ورزشکاران حرف‌ه­ای از ماسک‌­های ورزشی، توصیه می‌شود که با احتیاط بیشتری از این ماسک­‌ها استفاده گردد. خون وقتی در شرایط هایپوکسی شدید قرار می­‌گیرد، استرس‌­های اکسیداتیو شدیدی به آن وارد می­‌شود. این استرس‌های شدید باعث تغییر و مرگ سلوهای ایمنی و افزایش خطر ابتلا به بیماری­های عصبی و عفونتی می­گردد.

انتهای پیام