به گزارش ایسنا، در مقدمه این پژوهش نگاشته شده است که مسجد به عنوان اصلیترین پایگاه اجتماعی، اسلامی کارکردها و مأموریتهای تمدنی فراوانی در ابعاد علمی، فرهنگی، سیاسی، امنیتی، اقتصادی و مدیریتی بوده و نقش مهمی در تربیت کادر و نیروی انسانی مورد نیاز برای اداره شئون مختلف جامعه مسلمانان دارد. با توسعه نمازهای جماعت بسیاری از مشکلات فردی و اجتماعی کاهش یافته و تهاجم فرهنگی بیگانه به نسل نو چندان کاری از پیش نخواهد برد و در مسائل فکری و اخلاقی از انحراف مصون خواهند ماند.
امروز با تغییر نیازهای نسل جوان و تحول روحیات آنها، نقش بارز مسجد به عنوان کانون تربیت دینی به روشنی مشخص میشود. این پژوهش بر آن است تا شیوههای تشویق و ترغیب عموم مردم به ویژه کودکان، نوجوانان و جوانان به نماز جماعت را بیابد.
بنابراین هدف اصلی این پژوهش برنامه ملی انس با مسجد و نماز جماعت، ایجاد بستری علمی و قانونی برای ترویج و توسعه حضور مردم در مساجد و نمازهای جماعت و رفع موانع موجود در شرکت حداکثری عموم مردم بهویژه کودکان، نوجوانان و جوانان در مساجد و نمازهای جماعت است.
همچنین در راستای هدف اصلی این پژوهش، اهداف فرعی ذیل قابل توجه است:
حفظ سلامت اجتماعی،
تقویت جنبههای معنوی، انقلابی، تعلیمی و تبلیغی مساجد،
رونق و افزایش کارایی و شکوفایی هرچه بیشتر مساجد،
افزایش کارایی مساجد در اعتلای فرهنگ عمومی،
تقویت رابطه مردم با علما و روحانیت،
ارائه سیاستها، راهبردها و راهکارها در ارتباط انس با مساجد و نمازهای جمعه و جماعت.
همچنین رویکرد پژوهشی بهکار برده شده در این پژوهش تلفیقی از روش کتابخانهای و مطالعات آماری و میدانی است که عمدتاً با انجام مصاحبههای مبتنیبر گردآوری تاریخ شفاهی مساجد واحیاناً سفر به برخی مساجد خاص کشور انجام شده است. جامعه آماری مورد مراجعه در این تحقیق مساجد منتخبی است که دارای یکی از دو ویژگی پر رونق بودن یا کم رونق بودن هستند.
بخشی از این پژوهش ذیل عنوان «موانع جذب عموم مردم بهویژه کودکان، نوجوانان و جوانان به مساجد» برخی از موانع به شرح ذیل بیان شده است:
متنوع نبودن برنامههای مسجد،
ناهمخوانی برنامههای بسیاری از مساجد با نیازهای فکری و فرهنگی عموم مردم بویژه کودکان، نوجوانان و جوانان و وضع زمان و مسائل روز،
اختصاصی شدن تدریجی برخی مساجد تنها برای قشر پیران و احساس غربت و حقارت برای عموم مردم بهویژه کودکان، نوجوانان و جوانان،
طولانی بودن نماز جماعت و سخنرانی،
وضع نامناسب و عدم آراستگی ظاهری مسجد،
وجود برخی هیأت امناها و خادمان تندخو،
تشخیص ندادن و درک ناصحیح از روانشناسی دورههای مختلف زندگی،
القای ترک لذت و بهره نبردن از مواهب و نعمتهای حلال الهی و پرهیز از شیکپوشی و آراستگی به اسم دین و تلقین این نکته که دیندار واقعی نباید بخندد، لذت ببرد و شیک بپوشد.
عوامل جذب عموم مردم بهویژه کودکان، نوجوانان و جوانان به مساجد را میتوان به دو دسته بیرونی و درونی تقسیم کرد: محیط و فرهنگ اجتماعی پاک، فضای سیاسی مناسب و کارکرد درست نهادهای آموزشی و اجرایی موجب رو آوردن نسل جوان به مسجد میشود، ولی چون دور از دسترس مدیریت مساجد و اولیای آن است، عوامل بیرونی نامیده میشوند.
در بخش دیگری از این پژوهش ذیل عنوان «عوامل اساسی در جذب نسل جوان به مسجد» چند عامل نقش اساسی ایفا میکنند که عبارتند از: احیای معنویت و کارکردهای مسجد، احیای وظیفه ذاتی مسجد، احیای کارکرد آموزشی مساجد، فعال ساختن کتابخانه مسجد و احیای دیگر کارکردهای جنبی مسجد.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، همچنین در بخش دیگری از این پژوهش بیان شده است:
نوجوانان و جوانان ما بهطور طبیعی به کارهای نو و افکار جدید علاقمند هستند. آنان شیفته مطالب و مقالات تازه و سبکهای نوین روزگار خود میباشند. به سخنان جدید با کمال دقت گوش میدهند و درباره مطالب نو با علاقه فراوان گفتگو میکنند. بنابراین مسجدهای ما باید متحول شوند و پاسخگوی نیازهای روز جوانان باشند. مسجدها باید به امکانات و ابزارهای آموزشی و اطلاعرسانی روز دنیا مانند کامپیوتر، انواع سایتهای مذهبی و فرهنگی، برنامههای آموزشی در رشتههای مختلف و ... مجهز شوند و برای جذب عموم مردم بهویژه کودکان، نوجوانان و جوانان جاذبه کافی را داشته باشند.
وضعیت ظاهری مساجد، طولانی نشدن نمازهای جماعت، ویژگیهای امام جماعت، کتابخانه، فعالیت کانونهای فرهنگی، هیأت امنا و ... از عوامل مؤثر در جذب عموم مردم بهویژه کودکان، نوجوانان و جوانان به مساجد هستند.
در بخش پیشنهادات پژوهش ذیل عنوان «طراحی و تدوین برنامه ملی انس با مساجد و نماز جماعت» بهشرح زیر است:
توسعه آموزشهای محتوایی درخصوص فلسفه و ارزش جماعات و حضور در مساجد،
توسعه کمی و کیفی مساجد طراز نظام اسلامی،
ایجاد زمینههای توسعه حضور زنان در مساجد بهعنوان محور خانواده،
نهضت مهارتافزایی در بین روحانیون و ائمه جماعات،
توسعه برنامههای چندرسانهای و آفرینشهای سینمایی و تلویزیونی درخصوص مسجد و نماز جماعت،
ادغام برنامههای علمی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مساجد با مدارس و دانشگاهها،
احیای کارکردهای مختلف مسجد از جمله آموزش، فعالیتهای ورزشی، فرهنگی، هنری و....،
ارائه الگو از قهرمانان ورزشی و هنرمندان و اهل علم در حال نماز خواندن و حضور در مساجد برای اقشار هدف،
عدم انحصاری کردن امورات و فعالیتهای مسجد و پایگاه مقاومت و کانونهای مساجد و رفع موانع حضور و عضویت علاقمندان در این نهادها،
بازسازی و تقویت بینش و شناخت عموم مردم بهویژه کودکان، نوجوانان و جوانان در مورد اهمیت، فضیلت، نقش نماز و نماز جماعت.
انتهای پیام
نظرات