مهدی امانی سه شنبه شب در کارگاه "روانشناسی در عکاسی" عنوان کرد: ابزاری که هنرمندان برای تولید یک اثر و سبک خاص خود استفاده می کنند باید قابلیت انتقال تمامی هیجانات و عواطف روان انسان از قبیل عشق، خشم، غم، ترس و شادی را داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه هنر مدرن تعریف مشترکی ندارد، اضافه کرد: باید به تفاوت هنر با فن توجه کرد، در حقیقت فن مهارت ها و تکنیک های به کارگیری ابزار و اجسام برای تولید یک اثر است که الزاما نیازی به داشتن ویژگی های هنری ندارد.
استاد روانشناسی دانشگاه پیام نور بوشهر با برشمردن هفت هنر اصلی عنوان کرد: شاخه های متنوع هنر شامل موسیقی (آهنگسازی، نوازندگی، خوانندگی،...)؛ ترسیمی (نقاشی، خطاطی، گرافیک، طراحی دیجیتال،...)؛ نمایشی (تئاتر، خیمه شب بازی، نقالی)؛ ادبیات (داستان، شعر، نمایشنامه، فیلمنامه،...)؛ رقص و حرکت که به عقیده من می تواند زیرمجموعه هنرهای نمایشی باشد؛ تجسمی (حجم سازی، عکاسی، طراحی،...) و سینما که مجموعه ای متشکل از تمامی هنرها است.
امانی با ارائه سوالاتی جهت تامل افراد حاضر در کارگاه بیان کرد: آیا عطرسازی می تواند به عنوان یک شاخه هنری جداگانه باشد؟ آیا هر کسی که با دوربین عکس می گیرد یک هنرمند عکاس است؟ آیا هر عکسی را میتوان به عنوان یک اثر هنری محسوب کرد؟ آیا یک کار سفارشی تولید شده که با باورهای ذهنی و روانی هنرمند خالق آن اثر متناقض است، باز هم یک اثر هنری محسوب می شود؟ آیا تیپ شخصیتی و خلق و خو در نوع عکاسی ما اثر دارد؟
مدرس کارگاه روانشناسی در عکاسی اظهار کرد: عکاسی دریافت نور منعکس شده از اجسام و ثبت آن است و هنر عکاسی به ثبت تصاویر زیبا و خلاقانه ای اطلاق می شود که توسط فردی آگاه با هدف انتقال ادراک و بینش خالق اثر انجام می شود. در یک اثر هنری ساعت ها زمان برای جزئیات سوژه گذاشته می شود، برای نمونه مصاحبه با سوژه عکاسی پرتره که در آن یک شرح حال گرفته می شود تا با شخصیت و حالات او آشنا شده و با توجه به اطلاعاتی که به دست می آوریم پارامترهای خلق اثر را تغییر دهیم.
وی با اشاره به اهمیت تعامل بین روانشناسی و عکاسی بیان کرد: استفاده از عکاسی در روانشناسی شامل خوانش عکس در آزمون TAT و بروز هیجانات و عکاسی درمانی است؛ استفاده از روانشناسی در عکاسی نیز شامل انتخاب ژانر عکاسی با توجه به نوع شخصیت عکاس، ذهن آگاهی در عکاسی، برقراری ارتباط قوی و درک بهتر افرادی که به عنوان سوژه عکاسی انتخاب می شوند، درک بهتر نظر مخاطبان و منتقدان و درک تقریبی از هیجانات و شخصیت دیگر عکاسان (در صورت صادقانه بودن اثر) است.
مهدی امانی خاطرنشان کرد: عکس درمانی یکی از شاخه های هنردرمانی است که در آن با توجه به نوع بیماری و اختلال فرد، تکالیفی به منظور عکاسی متناسب با مشکل درمانجو به او داده می شود تا علائم بیماری کاهش یافته یا بهبود پیدا کند. این روش در درمان بیماری هایی چون افسردگی، اوتیسم، میوتیسم و یا فوبیاها کاربرد دارد و عکاسی با روشهای شرطیزدایی فعال و حساسیتزدایی منظم باعث درمان و تاثیر در ناخودآگاه افراد می شود.
او با اشاره به انتخاب ژانر با توجه به تیپ شخصیتی عکاس گفت: نوع شخصیت D معمولا به سمت کارهای تبلیغاتی و صنعتی میرود و تایپ شخصیتی C به سمت عکاسی خبری و مستند اجتماعی میرود که البته این مورد مشمول استثنا نیز میشود.
این روانشناس با بیان مبحث ذهن آگاهی در عکاسی افزود: این یک رویکرد درمانی است که می تواند در عکاسی استفاده شود. ذهن آگاهی به معنای حضور در لحظه است، یعنی آگاهی از تجربه کنونی و پذیرش آن توام با نگه داشتن توجه در زمان حال بدون قضاوت و پیشداوریهای ذهنی.
مهدی امانی با شرح برخی از تکنیکهای ذهنآگاهی در عکاسی اظهار کرد: پیش از اقدام به عکاسی و ثبت یک تصویر آگاه باشید. با تمرین سه دقیقهای تنفس و ریلکسیشن بدن و ذهن خود را آرام کنید. از پیشداوری ذهنی درباره سوژهها خودداری کنید تا خلاق بمانید. بدانید که هدف اصلی شما از عکاسی لذت بردن در زمان حال است و سعی کنید صداها را به دقت گوش دهید. اگر موقعیت دارید مثلا در ساحل با دراز کشیدن بر روی ماسهها یک Body Scan سریع انجام دهید و با تمرکز بر تکتک اعضای بدن خود به تنآرامی بپردازید.
وی افزود: برای درک بهتر نظرات مخاطبان و منتقدان از آنها سوالاتی درباره اثر خود بپرسید و سعی کنید بیشتر شنونده باشید. آیا هیجان یا پیام شما را دریافت کرده؟ آیا از نظر او اثر شما زیبا و خلاقانه است، چرا؟ پیشنهاد مخاطب برای بهتر شدن عکس شما چیست؟ و در کنار اینها برای شنیدن نظرات مخاطبان اشتیاق نشان دهید و نظر مخاطبان را با تیپ شخصیتی آنها تطبیق دهید.
استاد روانشناسی دانشگاه پیام نور بوشهر با بیان اینکه از اثر عکاس میتوان تا حدودی به هیجانات و شخصیت او پی برد، ادامه داد: این در صورت صادقانه بودن اثر امکانپذیر است، برای مثال از طریق ژانر مورد انتخاب عکاس (خبری، جنگ، مینیمال، مدلینگ) و یا نوع روایت فنی عکس (کادربندی، ترکیببندی، نور و تونالیته رنگ)، انتخاب سوژهها، زاویه نگاه عکاس به موضوعات و خط فکری او به یک درک تقریبی از هیجانات و شخصیت عکاس دست یابید.
به گزارش ایسنا، این کارگاه با محورهای روانشناسی در خوانش عکس، روانشناسی در بیان و اجرای ایده، شخصیت شناسی سوژه در عکاسی، روانشناسی رنگ و نور و به همت موسسه پویش جمعه های عکاسی جوان با همکاری انجمن علمی روانشناسی دانشگاه پیام نور بوشهر و با حضور جمعی از عکاسان، دانشجویان و علاقمندان برگزار شد.
انتهای پیام
نظرات