منصوره زالی، دبیر خبر ایسنا در یادداشتی نوشته است: دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا پنجشنبه شب در ادامه تکرار رفتارهای خارج از عرف آمریکاییها و در میان بیخبری رسانهها و حتی مقامات دولت افغانستان وارد خاک این کشور شد و به رسم دیگر مقامات ایالات متحده نه در کابل که مستقیما در پایگاه هوایی آمریکا در بگرام فرود آمد.
این رفتار پرزیدنت ترامپ که بیشتر شبیه حضور در یک کشور مستعمره است البته چندان دور از ذهن نبود، همین چند روز پیش معاونش مایک پنس در عراق همین کار را کرد و در اقدامی مشابه و در سفری از پیش اعلام نشده به پایگاه عین الاسد در استان الانبار و از آنجا به شهر اربیل در اقلیم کردستان رفت و ضمن دیدار با نیروهای کشورش، به کردها درباره حمایت واشنگتن اطمینان خاطر داد؛ رفتاری که نه فقط مغایر با عرف دیپلماتیک بلکه توهینی به مسئولان دولت عراق بود.
گرچه واشنگتن کوشید با بهانه وجود خطرات امنیتی این اقدام خارج از عرف و البته توهین آمیز پنس را توجیه کند اما کار معاون ترامپ که خواستار دیدار با مقامات عراقی نه در بغداد پایتخت که در پایگاه نیروهای آمریکایی در الانبار شده بود، موجی از نارضایتی و خشم ملت و مسئولان عراقی را به دنبال داشت.
در مقابل عراقیها با رد این درخواست تاکید کردند که پایتخت عراق بغداد است نه اربیل یا پایگاه عین الاسد!
پس از آن عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق نیز به درخواست توهین آمیز پنس برای سفر به پایگاه عین الاسد و دیدار با وی که بیشتر به نظر تلاش برای کم اهمیت جلوه دادن دولت عبدالمهدی بود تا جبران اشتباه، پاسخ رد داد و گفت مردم عراق مردمی عزتمند هستند.
عبدالباری عطوان، تحلیلگر مطرح جهان عرب درباره سفر پنس به عراق میگوید: مایک پنس وقتی به جای بغداد مستقیما به پایگاه عین الاسد در الانبار رفت بدون اینکه به رئیسجمهور و نخستوزیر عراق درباره این سفر از پیش اطلاع بدهد، ضربهای شدید و تحقیرآمیز به نخبگان حاکم بر این کشور و به ویژه عادل عبدالمهدی، نخستوزیر وارد کرد؛ او سپس بدون دیدار با این دو رهبر عراقی، عازم کردستان عراق شد.
البته سفر پنس نخستین باری نبود که یک مقام ارشد آمریکایی بدون اطلاع مسئولان عراق و بدون سفر به بغداد به پایگاه نظامی این کشور در الانبار میرود. پیش از این نیز مایک پامپئو، وزیر خارجه دولت ترامپ در مه ۲۰۱۹ به همین شیوه به عراق رفت. خود ترامپ هم کریسمس سال جاری میلادی در سفری هماهنگ نشده به بهانه گذراندن کریسمس کنار نیروهای نظامی کشورش به عین الاسد رفت.
رفتارهای اینچنینی مقامات واشنگتن و سفر غیرمنتظره به کشوری بدون اطلاع مقامات میزبان که مشابهش را بارها در دولت باراک اوباما، رئیس جمهور سابق ایالات متحده در قبال افغانستان نیز شاهد بودیم بیش از هرچیز یادآور سالهای نه چندان دور حکومتهای استعماری انگلیس و آمریکاست که اکنون و با سپری شدن دوران استعمار و مستعمرهداری با هیچ بهانهای قابل توجیه نیست.
افغانستان و عراق کشورهایی مستقل و دارای حاکمیت ملی هستند که رهبرانشان به همان اندازه در عرف روابط بینالملل جایگاه دارند که ترامپ، پنس و دیگر مقامات آمریکایی دارند و باید به این جایگاه توجه و شان دولت و ملتها حفظ شود.
گرچه آمریکاییها همواره امنیت را بهانهای برای این رفتارهای خارج از عرف دیپلماتیکشان قرار دادهاند اما یقینا مساله امنیت نمیتواند دلیل واقعی آن باشد؛ به ویژه این که رهبران و مقامات دیگر کشورها بارها به شکل علنی و در روشنایی روز، نه نیمه شب به بغداد و کابل سفر کردهاند و مشکل امنیتی خاصی ملاحظه نشده است.
به عنوان مثال میتوان به سفر سه روزه ۲۰ اسفندماه حسن روحانی، رئیسجمهور کشورمان به عراق اشاره کرد که در جریان آن علاوه بر دیدار با مقامات رسمی و سیاستمداران این کشور با مردم و شیوخ قبایل عراق نیز دیدار کرد و به شکلی علنی به شهرهای مقدس این کشور رفت و در میان مردم زیارت عتبات عالیات را به جای آورد.
از همین رو میتوان این طور نتیجه گرفت که این قبیل رفتارهای آمریکا در عراق و افغانستان طوری که انگار این کشورها مستعمره یا حیاط خلوت آمریکاییها هستند، تنها یک پیام دارد و آن زیر سوال بردن صریح استقلال و حاکمیت ملی کشور مقصد است؛ مسالهای که مقام معظم رهبری هم پیشتر به درستی به آن اشاره کرده و گفتند: "آمریکاییها بیاجازه بلند میشوند میآیند وارد یک کشوری میشوند مثل کشور عراق، نه به سراغ دولت آن کشور میروند، نه به سراغ پایتخت آن کشور میروند، آنجا پایگاه دارند، میروند داخل پایگاه خودشان! یعنی آزادی ملتها و استقلال ملتها را رسماً مورد توهین قرار میدهند."
انتهای پیام
نظرات