امین مسعودی در پنجاه ودومین نشست تخصصی توسعه سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان گیلان که با موضوع «تحقق رویکرد شهر خلاق؛ گذار از کمیت به کیفیت در شهرها» برگزار شد، با بیان اینکه طی سه دهه اخیر شاهد تحولات جدیدی در نظام برنامه ریزی شهری در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه هستیم، اظهار کرد: این تحولات به دنبال مشکلات ناشی از توسعه کمی شهرها اتفاق افتاده است.

وی با اشاره به تلاش صاحب نظران و نظریه پردازان حوزه شهری برای اتخاذ رویکردهای نوین و کیفی جهت کاهش چالش ها و تبعات زیست محیطی و فضای کالبدی شهرها، افزود: یکی از این رویکردها که از سال 1980 مطرح شده «رویکرد شهر خلاق» است لذا شهر خلاق یک روش راهبردی در عرصه تفکر، برنامه ریزی و اجرای طرح های شهری بوده و این خلاقیت در تمامی آحاد شهری وجود دارد.

این پژوهشگر حوزه شهری، شهر خلاق را نیازمند شهروند خلاق دانست و تصریح کرد: شهر ظرف و شهروند مظروف است و لذا رفتار شهروندان تاثیر مستقیم بر شهر می گذارد.

مسعودی، رویکرد شهر خلاق را جرو نظریه های نوپا دانست و عنوان کرد: واژه «شهر خلاق» به موتور محرک مدنی در شهرها تبدیل شده و توسعه فرهنگی شهرمحور را مد نظر قرار داده است. فلسفه اصلی رویکرد شهر خلاق استفاده از پتانسیل هایی است که شهرها در ذات خودشان دارند، اما نظام برنامه ریزی شهر کمتر به آنان می پردازد.

وی با اشاره به مغفول ماندن جایگاه فرهنگ و اقتصاد در نظام برنامه ریزی شهری، اضافه کرد: خلاقیت در شهرسازی یک مفهوم فراتر و علمی تر از معنای عام خلق کردن و آفریدن است لذا جغرافیای خلاقیت به چهار بخش از جمله فرایندی که از طریق آن خلاقیت اتفاق می افتد(فرایندی)، محصولی که از طریق آن خلاقیت تولید می شود(محصولی)، فردی که آن خلاقیت را به وجود می آورد(فردی) و مکانی که آن خلاقیت در آن روی می دهد(مکانی) تقسیم می شود.

مسعودی با بیان اینکه خلاقیت شهری دارای چهار عنصر طبقه خلاق، شهر خلاق، صنایع خلاق و محیط خلاق است، گفت: شکل گیری شهر خلاق مبتنی بر خلاقیت شهری همه عرصه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، نوآورانه و فناورانه را شامل می شود.

وی طبقه خلاق را متشکل از تمامی افرادی دانست که در زمینه های علوم مهندسی، معماری، طراحی و آموزش و انواع هنرها و سرگرمی کار می کنند و کارکرد اقتصادی شان خلق آینده های جدید، فناوری های جدید و محتواهای جدید است.

این پژوهشگر حوزه شهری، صنایع فرهنگی و خلاق را صنایع هنرمندمحور دانست که جنبه های زیبایی شناسانه آن بر جنبه های اقتصادی اولویت دارد و متذکر شد: صنایع خلاق مبتنی بر صنایع فرهنگی است که ریشه در خلاقیت و مهارت و استعدادهای فردی دارد و در راستای کارآفرینی برای بهره برداری از دارایی هوشمندانه طبقه خلاق مورد استفاده قرار می گیرد.

مسعودی با بیان اینکه هنرمندان زمینه ساز ایجاد صنایع فرهنگی هستند، اظهار کرد: شهر خلاق یک مجتمع شهری است که فعالیت های فرهنگی بخش عمده ای از کارکردهای اقتصادی و اجتماعی شهر را به خودش اختصاص می دهد و مرکز شهر نقطه ثقل اشتغال خلاق است لذا شهر خلاق بیشترین ظرفیت را برای جذب طبقه خلاق دارد و محیط خلاق نیز به افراد با استعداد اجازه می دهد که در یک مکان و زمان پیشرفت کنند.

وی با اشاره به زیرساخت های فرهنگی و هنری شهر خلاق، ادامه داد: تحکیم و تقویت کالبدفرهنگی و هنری لازمه تبدیل شدن به شهر خلاق است.

این پژوهشگر با بیان اینکه شهر خلاق باید بر چالش های شهری غلبه کند؛ در غیر این صورت محکوم به فناست، عنوان کرد: شهرها خالق ثروتمندی، خلاقیت، شکوفایی و کامیابی مردم هستند، اما تکنولوژی، استعداد و ظرفیت تحمل پذیری بسترساز شهر خلاق است.

مسعودی ادبیات، سینما، موسیقی، هنرهای مردمی، صنایع دستی، طراحی، اغذیه و هنرهای رسانه ای را از جمله شاخص های شهر خلاق دانست و افزود: این شاخص ها بر فرهنگ و اقتصاد اثرگذار هستند. در این راستا شهر رشت یه شهر خلاق در حوزه اغذیه است و استانداردهای مورد نظر را به خودش اختصاص داده لذا تمرکز بر شهر امن، ایجاد هویت قوی، صنایع خلاق، پیوند با دانشگاه و بهبود صنایع فرهنگی، تاریخی و طبیعی باید مورد توجه قرار گیرد.

وی چهار شهر ایران را در قلمرو شهرهای خلاق یونسکو دانست و تصریح کرد: رشت شهر خلاق غذا، اصفهان شهر خلاق صنایع دستی و هنرهای مردمی، سنندج شهر خلاق موسیقی و بندرعباس شهر خلاق صنایع دستی است. وقتی یک شهر از استانداردهای لازم برخوردار شود عنوان شهر خلاق را می گیرد و باید آن خلاقیت ها را بروز دهد لذا این عنوان گرفتنی نیست و باید با برنامه های مدون از سوی شهرداری و میراث فرهنگی به معرفی و اطلاع رسانی این خلاقیت ها پرداخت.

این پژوهشگر حوزه شهری، رشت را از جمله شهرهای فرهنگی و تاریخی ایران دانست که نامش جهانی شده و تاکید کرد: اصلی ترین مانع در حوزه جذب و پرورش استعدادهای خلاق نبود تضمین مناسب برای بازگشت سرمایه است که رفع این مشکل از طریق افزایش آگاهی عمومی و حمایت گسترده از استعدادهای نو ممکن می شود. متاسفانه مدیران شهری ما صرفا تفکر مهندسی دارند و مدیریت شهری را به ایجاد فضای سبز و آسفالت و پاکسازی خلاصه می کنند.

وی حمایت از مدیریت شهری جوان و خلاق، بالا بردن کیفیت محیطی در شهر برای جذب و نگهداشت نخبگان و تکیه بر اصول مشارکت شهروندان در طراحی و برنامه ریزی های شهری را از جمله آموزه های قابل به کارگیری تجارب جهانی برای شهر خلاق دانست و اضافه کرد: حمایت از نوآوری و پژوهش های شهری، توجه به ایده های خلاقانه همه شهروندان و ساکنین شهر، کارآفرینی و ایجاد اشتغال برای شهروندان، ایجاد همگرایی میان متخصصین جامعه و مسئولان شهر و تقویت بسترهای لازم جهت ایجاد و ارتقای گردشگری نیز مورد تاکید است.

مسعودی، خواستار تحقق حضورپذیری، جذب و نگهداشت طبقه خلاق، تحقق کیفیت محیطی، کالبدی و زیرساختی و انسجام نهادی، اجتماعی شدن و احیای هویت فرهنگی و تاریخی در شهر رشت شد و اظهار کرد: بازار رشت بسترساز تحقق خلاقیت های غذایی است و لذا باید از این پتانسیل استفاده مطلوب کنیم.

انتهای پیام