به گزارش ایسنا، وحید احمدی در مراسم بزرگداشت روز علم در خدمت صلح و توسعه که امروز در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برگزار شد، با بیان اینکه سازمان یونسکو و شورای بین‌المللی علوم ۱۰ نوامبر را به عنوان روز بزرگداشت در خدمت صلح و توسعه نامیده‌اند، گفت: این روز با تاکید بر اهمیت علم در توسعه کشورها و کاهش شکاف بین علم و جامعه نامگذاری شده و همه هم و غم ما هم این است که علم در لایه‌های مختلف جامعه نفوذ کند.

وی با اشاره به اینکه این روز در سال ۲۰۱۹ با محوریت "همگانی شدن علم و علم برای همه" نام‌گذاری شده، افزود: در این بحث باید دید که علم در چه لایه‌هایی باید نفوذ کند و دارای چه ابعادی است‌؛ در گذشته ایفای نقش علم در همه ابعاد زندگی بشر ملموس نبود، اما در جامعه مدرن این موضوع حساس می‌شود.

رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور ادامه داد: با ورود فناوری‌های نوین، رسانه‌ها و فضای مجازی تحول نگرش علمی در مجموعه‌های مختلف جامعه را لمس می‌کنیم، اما آیا توسعه بیشتر باعث زندگی علمی شده است؟

احمدی، شکاف بین جوامع علمی و لایه‌های مردم را خطرناک توصیف کرد و گفت: با تعارض جدی بین توسعه علمی و شکاف بین لایه‌های مردمی مواجه هستیم و پیشرفته شدن علم به رسوخ در جامعه  نینجامیده است و شاهد هستیم که علیرغم شفافیت و توسعه رسانه‌ها شبه علم و شایعات وجود داشته و مردم دچار تشویش علمی از لحاظ شیوه نگرش علمی هستند.

وی خاطر نشان کرد: اگر مرزهای بین جامعه علمی و لایه‌های مختلف جامعه را بر نداریم،  مرزها پیچیده‌تر شده و دچار بحران می‌شویم.

رئیس مرکز تحقیقات سیاست‌ علمی کشور دسترسی به داده‌ها را یکی از اجزای علم باز دانست و گفت: بر این اساس نتایج پژوهش‌هایی که با بودجه عمومی تعریف شده، بایستی در فرمت دیجیتالی و بدون نیاز به صرف هزینه در خدمت مردم قرار گیرد. این در حالی است که علوم باز تنها به این مورد محدود نشده و فرایند ساختار و ارتباطات علمی باید در بین همگان به اشتراک گذاشته شود.

احمدی افزود: شفافیت علم در کنار همگانی بودن آن از ویژگی‌های علم مدرن است. همچنین علم مدرن به جمعی بودن و به اشتراک‌گذاری نیز تعهد دارد. بنابراین علم باز به تمامی جنبش‌های مختلفی ابلاغ می‌شود که قصد برداشتن موانع برای به اشتراک گذاشتن علم را دارند.

تحریم‌های علمی با بحث "علم باز" مغایرت دارد
نمی‌توانیم به خاطر شعارهای سیاسی درهای علم را ببندیم

وی نرم‌افزارهای باز، دفترهای باز، منابع آموزشی باز، علم شهروندی، پژوهش‌های مردم نهاد و امکان مرور نظرات دیگران به صورت آزادانه را از جمله دیگر اجزای علم باز  عنوان کرد و افزود: تحریم‌های علمی با بحث "علم باز" مغایرت دارد، چرا که نمی‌توانیم به خاطر شعارهای سیاسی درهای علم را ببندیم.

رییس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور تاکید کرد: انجمن‌های علمی باید فارغ از هرگونه محدودیت به منابع علمی دسترسی داشته باشند، امروز علی رغم این که شعار علوم باز مطرح شده، با این تعارض مواجه هستیم که انجمن‌های علمی چنین امکانی ندارند.

احمدی، درهای باز دانشگاه را یکی دیگر از شعارهای مرتبط با موضوع امسال روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه عنوان کرد و گفت: وقتی عالمی نتواند به  زبان مردم صحبت کند یا سایر متخصصان در رشته‌های دیگر حرف او را نفهمند، علم باز معنی ندارد.

وی تصریح کرد: باید امکان انتقال علم به همه اقشار به زبان خودش وجود داشته باشد. به عنوان مثال تفکر عدم قطعیت در فرایند فیزیک در سیاست‌های اجتماعی و اقتصادی هم وجود دارد. 

رییس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور خاطرنشان کرد: زمانی که ضریب نفوذ علم از دایره متخصصان محض جامعه خارج نشود، جامعه  رشد نمی‌کند؛ پس نباید با مساله علم باز به صورت شعاری برخورد شود.

احمدی با تاکید بر آنکه امروز برای ایجاد گفتمان بین بازیگران مختلف عرصه‌ ترویج علم فضاسازی می‌کنیم، گفت: باید به مسائل پیش رو با نگرش‌های مختلف نگاه شود و به فرهنگ مبتنی بر علم و این که چه کسانی دایه‌دار ترویج علم هستند؛ بپردازیم. به عبارتی شناخت مسئولیت اجتماعی بزرگترین مساله‌ای است که باید به آن پرداخته شود.

انتهای پیام