علیرضا ایزدی در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به مشکلات محصولات صنایع دستی و سنتی در امر صادرات، یکی از چالشهای مهم این حوزه را نبود بستهبندی مناسب دانست و گفت: خرید صنایع دستی با نمای بصری کالا ارتباط مستقیم دارد و هرچه بستهبندی مناسبتر باشد، جلب نظر خریدار نیز بیشتر است.
وی با اشاره به مشارکت معاونت صنایعدستی سازمان میراث فرهنگی کشور جهت آموزش هنرمندان در بعد بستهبندی تولیدات و آثار، افزود: در زمینه تولید گیوه و صنعت چوب و منبت، بستهبندیهای معمولی را شاهد هستیم که معرف اصالت و ارزش تولیدات استان نیست، به همین دلیل بحث آموزش و بازاریابی را برای صادرات به صورت تخصصی دنبال میکنی م.
خلاء برندسازی / سفال سلطانآباد باید برند شود
ایزدی با بیان اینکه در حوزه صنایع دستی به دنبال برندسازی تولیدات استان هستیم، خلاء برندسازی را یکی از مشکلات ضربهزننده به صادرات دانست و گفت: بخشی از تولیدات استان از نظر کیفی وضعیت خوبی دارد، اما به لحاظ عدم برندسازی گم و ناآشنا باقی مانده و حتی به نام نقاط دیگر صادر میشوند. متأسفانه نتوانستهایم حلقه واسط بین عوامل صادرات باشیم و از طرفی در استان مرکزی به لحاظ جغرافیا دسترسی مناسبی به مرز نداریم و اکثر تولیدات و آثار در قالب صادرات چمدانی از استان صادر میشود و به دلیل اینکه اینکار از مبادی گمرکی انجام نمیشود، آماری مشخصی از میزان صادرات در دست نیست، هرچند بالاخره تولیدات به فروش میرسد، اما غالباً در بازار داخلی شناخته شده است.
وی در خصوص اقدامات صورت گرفته در جهت برندسازی صنایعدستی استان مرکزی بیان کرد: برای اولین بار سفال سلطانآباد برندسازی میشود. سفال سلطان آباد پیشینه ارزشمند تاریخی دارد و مربوط به قرون میانی اسلامی است و به همت یک زوج هنرمند از همین استان، این سفال و لوگوی آن به ثبت رسیده است. این اثر شاخصههای بینظیری از نظر استحکام، نوع، نقوش و لعاب (فاقد آلودگی سربی) دارد و با برندسازی میتواند وارد مقوله تجاریسازی و تولید انبوه شود.
شرایط به سود صنایع دستی است
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی تعداد هنرمندان صنایع دستی استان را هشت هزار و ۲۲۵ نفر عنوان کرد که از این تعداد ۲ هزار و ۲۰۰ نفر تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی هستند و گفت: با توجه به مشکلات دولت برای تأمین اعتبارات بیمه فعالان عرصه صنایع دستی کشور، تعدادی از هنرمندان تحت پوشش بیمه روستایی و عشایری قرار گرفتند که با احتساب مشمولان بیمه تأمین اجتماعی، در حال حاضر حدود ۳ هزار هنرمند صنایع دستی استان دارای بیمه هستند و پیگیریم سالانه سهمی از بیمه تأمین اجتماعی به استان مرکزی اختصاص یابد.
وی با تاکید بر اینکه آموزش زیربنای توسعه است، تصریح کرد: تمامی هشت هزار هنرمند صنایع دستی استان دارای پروانه، شناسنامه و هویت هستند و غالباً دورههای آموزشی را گذراندهاند، و از نظر کیفیت آثار وضعیت خوبی در استان حاکم است، اما از نظر کمیت شاید به دلیل اینکه فعالیت برخی هنرمندان به صورت تفننی است، میزان تولید و فروش انبوه تحت تأثیر قرار گیرد.
ایزدی در خصوص میزان فروش تولیدات در شرایط فعلی کشور اظهار کرد: خوشبختانه شرایط اقتصادی به نفع حوزه صنایعدستی تمام شده است و اگر بتوانیم ارتباط را با خارج از کشور و حوزه صادرات قوی کنیم سود بیشتری حاصل خواهد شد که در این راستا از ظرفیت اتاق بازرگانی استفاده میشود، البته در تهیه مواد اولیه سختیهایی وجود دارد، اما در بحث فروش و ارزآوری شرایط مطلوب شده به طوری که وضعیت فروش بهتر از سالهای گذشته است.
فروش ۲ میلیاردی صنایع دستی در بهار ۹۸/ قیمت بالا نرفته
وی میزان فروش صنایع دستی در سه ماهه نخست سال جاری را ۲ میلیارد تومان عنوان کرد و با بیان اینکه برگزاری نمایشگاهها و حضور استان در آنها میتواند اتفاقات خوبی را رقم بزند، گفت: استان در اکثر نمایشگاههای کشور حضور داشته و محصولات عرضه شده است، از طرفی برخی هنرمندان در سال جاری نه تنها قیمت را بالا نبردهاند بلکه حتی در صنعت چوب با توجه به تولید انبوه و تجاریسازی کاهش قیمت نیز رقم خورده است به طوری که در تولید غزال کاهش ۵ تا ۱۰ هزار تومانی را شاهد هستیم.
ایزدی با اشاره به فعالیت صندوق حمایت از هنرمندان به عنوان یک صندوق ملی که برش استانی ندارد، افزود: بخشی از مجموعه فعالیتها در صنعت هنرهای دستی و سنتی معطوف به بحث تسهیلات و بیمه است که در قالب فعالیتهای حمایتی جای میگیرد. مباحث آموزشی نیز از سوی صندوق مورد حمایت قرار دارد و حتی امسال و اواخر سال گذشته در حوزه حمایتی آموزشهایی برای زندانیان ارائه شد. همچنین ۶ نمایشگاه دائمی صنایع دستی در استان افتتاح شد، امسال ۳ نمایشگاه دیگر به بهرهبرداری میرسد و موافقت افتتاح ۲ نمایشگاه دیگر نیز اخذ شده که در حوزه حمایت جای میگیرد. تسهیلات و بستههای حمایت در حوزه روستایی بهتر است چراکه با سود کمتری پرداخت میشود.
خوشه بسازیم / از خام فروشی فاصله گرفته ایم
وی ضعف موجود در زمینه صنایعدستی استان را عدم وجود خوشه دانست و گفت: در این صنعت فعالیتهای انفرادی خوبی انجام میشود، اما در راستای شکلگیری خوشه باید تلاش بیشتری صورت گیرد تا فعالیتها رویکرد جمعی به خود بگیرند چراکه قطعاً در کنار فعالیتهای منسجم با کیفیت بهتر، امکان پرداخت تسهیلات بهتر نیز وجود دارد و خوشه فعالیت حوزه بازاریابی را نیز تسهیل میکند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی تسهیلات پرداخت شده در حوزه روستایی در سال گذشته را بالغ بر ۳۰۰ مورد برشمرد و گفت: سقف تسهیلات انفرادی تا ۵۰ میلیون تومان است، اما در خوشههای صنایع دستی این سقف وجود ندارد. مسلماً با وضعیت کنونی تأمین یک فضای کارگاهی با ۵۰ میلیون تومان کار سختی است، اما در خوشه بحث حمایتی قویتر است و قدرت مانور نیز افزایش مییابد.
وی با تاکید بر ضرورت ارزیابی و سنجش نیاز و تمایل بازار، تصریح کرد: انتظار به حقی است که جامعه تغییر را از ما بخواهد، امسال با نمایشگاه ملی صنایع دستی که دو روز پیش در اراک به کار خود پایان داد، استان مرکزی در ۲۳ نمایشگاه شرکت داشته، البته این حضور باید برای مجموعه میراث فرهنگی توجیه داشته باشد. بواسطه همین اتفاق و حضور، استان از خامفروشی فاصله گرفته است.
در پی ثبت روستای سمقاور هستیم
ایزدی اضافه کرد: صنعت چوب، مبلمان و منبت در روستای سمقاور و شهسواران به هنری ارزشمند تبدیل شده است، اما بخشی از تلاشها نادیده گرفته میشود. تمام زحمت را این هنرمندان متقبل میشوند، اما سود را کسی که مبل را تکمیل میکند میبرد به همین در تلاش هستیم که برای صیانت از این تلاشها برای اولین بار روستای ملی سمقاور را به ثبت برسانیم و امیدواریم با دفاع مناسب در جلسه ۳۱ تیرماه این امر محقق شود.
وی حضور در نمایشگاهها را عامل تبادل تجربیات و آشنایی با سلایق و علایق جامعه دانست و افزود: به عنوان مثال براساس این تجربیات به این نتیجه رسیدهایم که در نمایشگاه کهگیلویه و بویراحمد تقاضا برای دستبافتههای استان بیشتر است، یا در نمایشگاه همدان قطعاً نباید صنعت چوب و مبل و منبت خود را عرضه کنیم بلکه باید صنعت میناکاری خود را به نمایش بگذاریم و صنعت چوب خود را به تبریز که بازار خوبی برای مبلمان استان مرکزی قلمداد میشود ببریم.
مدیرکل میراث فرهنگی استان مرکزی در خصوص حضور استان مرکزی در بازارها و نمایشگاههای خارجی بیان کرد: مسلماً به دست آوردن بازارهای خارجی دستخوش کنشهای سیاسی است، اما امیدواریم با برندسازی و معرفی همه داشتههایمان راه را باز کنیم. استان مرکزی در تولید سازههای موسیقی ظرفیت بالایی دارد، اما این ظرفیت در بازار داخلی هم شناخته نشده است. سال گذشته تجربه موفق حضور در نمایشگاه هلند برای استان رقم خورد، اما در این بین حلقههای گمشدهای وجود دارد.
دعوت ژاپن از استان مرکزی برای حضور در نمایشگاه
وی با بیان اینکه استان مرکزی در اکثر نمایشگاههایی که حاضر شده، موفق بوده است، گفت: اخیراً از استان برای حضور در نمایشگاه ژاپن دعوت شده است که البته این حضور مشروط به حمایت مسئولان امر است، اگر این امر میسر شود قطعاً نقطه عطفی برای هنرهای سنتی استان خواهد بود.
ایزدی با تاکید بر اینکه حضور در نمایشگاه ژاپن هزینهبر است و هیچ هنرمندی به تنهایی توان حضور در آنرا ندارد و بر فرض فروش ۱۰۰ درصدی تمام محصولات و تولیدات، باز هم این حضور توجیه ندارد، گفت: مگر یک هنرمند چه میزان بار میتواند با خود ببرد؟ در حال حاضر رفت و برگشت به ژاپن ۵۰ میلیون تومان هزینه دارد که اگر فروش کامل محصولات هم انجام گیرد بازهم برای هنرمند صرفه اقتصادی ندارد، به همین دلیل باید مسئولان امر حمایت کنند.
ارز مسافرتی چه معنایی دارد؟ چرا صنایع دستی نباید در فضای مجازی فعالیت کند؟
وی تصریح کرد: خواسته ما در بعد کلان از مسئولان این است که مشکل ارز را حل کنند، رفع این مشکل خارج از توان استان است و اینکه هنرمند ارز ۱۳ هزار تومانی بگیرد و در نمایشگاه خارجی حاضر شود قطعاً ممکن نیست. به شخصه یکی از معترضین به ارز مسافرتی هستم، ارز مسافرتی معنایی ندارد. از طرفی اگر پرداخت این ارز لازم است حداقل به بخش هنرهای دستی ارز مسافرتی داده شود تا انگیزه هنرمند و بازاریابی را رقم بزند.
مدیرکل میراث فرهنگی استان مرکزی با اشاره به اثرگذاری فضای مجازی در فروش محصولات و بازاریابی اظهار کرد: بسیاری از هنرمندان برای بازاریابی داخلی از فضای مجازی استفاده میکنند، مسئله اینجاست که اجازه فعالیت مجازی به این حوزه داده نمیشود و بلافاصله مباحث مربوط به معضلات فعالیت شرکتهای هرمی مطرح میشود.
وی تاکید کرد: بدترین حالت مواجهه با یک مشکل، حذف و منع است، باید راهکار ارائه کرد. امروز مردم لباس خود را هم از طریق فضای مجازی تهیه میکنند، چرا صنایع دستی این امکان را ندارد؟ در حالی که ضریب نفوذ این فضا در جامعه بسیار بالاست.
انتهای پیام
نظرات