به گزارش ایسنا، دکتر محمد اسماعیل اکبری - مشاور عالی وزیر بهداشت در نشست خبری بسیج ملی کنترل فشار خون بالا با بیان این که در سال گذشته ۹۷ هزار نفر به دلیل فشار خون بالا جان خود را از دست داده‌اند، گفت: این آمار یعنی حدود ۲۰ درصد مرگ و میر کشور به دلیل فشار خون بالا اتفاق افتاده است و حدود ۴ برابر این عدد کسانی هستند که به دلیل فشار خون بالا دچار مشکلات فیزیکی و حرکتی، دیالیز، سکته‌های قلبی و مغزی و غیره شدند. به همین دلیل است که ما در ساختار جدید وزارت بهداشت در نظر داریم تا با این اقدامات کوچک راهی برای پیشگیری از ابتلاء به بیماری‌های غیر واگیر را فراهم کنیم.

وی در ادامه با بیان این که ۲۱ درصد ایرانی‌ها فشار خون دارند که از این تعداد هشت درصد مبتلا به فشار خون جدید شده‌اند، گفت: متأسفانه ۵۰ درصد افرادی که فشار خون قدیمی داشته‌اند نسبت به کنترل صحیح آن اقدام نمی‌کردند. البته ما در ایران مردم فهیمی داریم و با اطلاع رسانی و آگاهی درست مردم به سمت کنترل فشار خون سوق پیدا می‌کنند.

اکبری افزود: در ایران، خانم‌ها، کسانی هستند که بیشتر مبتلا به فشار خون بالا می‌شوند که این چند دلیل عمده دارد. دلیل اول وزن بالای خانم‌ها و دلیل دوم ساختار هورمونی آنهاست. البته با توجه به اینکه مردان کمتر به سلامتی خود اهمیت می‌دهند و کمتر به پزشک مراجعه می‌کنند، درصد زیادی از آنها نسبت به فشار خون خود مطلع نیستند.

وی در ادامه با تاکید بر لزوم پیگیری افراد شناسایی شده در این بسیج ملی گفت: مردم باید از ساختارهای حکومتی مطالبه‌گر باشند تا اگر شخصی را که فشار خون بالا داشت را شناسایی کردیم، موظف به پیگیری روند درمان او باشیم. همچنین امیدواریم بتوانیم به عنوان اولین کشور در دنیا نتایج اثربخشی از این بسیج را به جهان ارائه دهیم.

اکبری ادامه داد: با آغاز فاز اجرایی بسیج ملی فشار خون تا امروز ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر هم با حضور در پایگاه‌های کنترل فشار خون ما و هم از طریق خود اظهاری اقدام به اندازه‌گیری فشار خون خود کرده‌اند. مساله فشار خون به نوعی حالت ژنتیکی دارد، اما این که از چه سنی فرد درگیر این بیماری می‌شود، مهم است. تمام تلاش ما به تعویق انداختن زمان ابتلاء به فشار خون بالا بوسیله پیشگیری است.

مصرف نمک در ایرانیان سه برابر استانداردهای جهانی

اکبری در ادامه کنترل مصرف نمک را در دنیا موفق ندانست و گفت: کشور ایران سه برابر استاندارد موجود نمک مصرف می‌کند. منظور ما سدیم موجود در نمک است که سوخت و ساز بدن را تأمین می‌کند. افزایش سدیم باعث دفع عنصر پتاسیم در بدن شده که همین امر باعث خستگی و بی‌حالی در افراد می‌شود. البته سدیم تنها در نمک مصرفی موجود نیست، بلکه در جوش شیرین‌ هم موجود است و تمام شیرینی‌ها دارای جوش شیرین هستند.

درخواست از متخصصان صنایع غذایی

متخصصین صنایع غذایی باید به فکر باشند که چگونه می‌توان کنسرو فرآوری شده و پنیر تولید کنند تا میزان نمک موجود در آن زیاد نباشد. با توجه به پشتوانه مذهبی که مصرف نمک در ایران دارد ما به هیچ عنوان خواستار قطع مصرف نمک نیستیم، اما باید توجه شود تا در روز بیش از پنج گرم نمک مصرف نشود.

ضرر شیرهای طعم‌دار

وی با اشاره به تغییر ذائقه کودکان گفت: این یک ظلم است که در حال رخ دادن است. به عنوان مثال تبلیغاتی که برای شیرهای طعم دار در تلویزیون پخش می‌شود ذائقه کودکان را به سمتی سوق می‌دهد که خواهان مصرف شیر ساده نباشند و نکته قابل توجه آن است که در این شیرهای طعم‌دار، نمک موجود است. تبلیغات این چنینی مضر است و ما خواستار آن هستیم تا از انتقال مفاهیمی این چنینی که به طور پنهان یا عیان تشویق به مصرف نمک می‌کنند، جلوگیری شود.

مصرف کم میوه و سبزی و خطر ابتلا به سرطان

اکبری در ادامه مصرف سبزی و میوه در کشور را پایین دانست و گفت: در ایران یک سوم کمتر از میزان استاندارد سبزیجات مصرف می‌کنیم؛ به طور مثال در سال‌های پیش سرطان مری در استان گلستان و در شهرستان آق قلا بسیار شایع بود تا جایی که این بخش از کشور قسمتی از کمربند سرطان را تشکیل می‌داد که یکی از دلایل این امر مصرف کم سبزی و میوه بود. در سال ۱۳۷۳ با اقداماتی که انجام دادیم سبزی فروشی و میوه فروشی در این شهر رونق پیدا کرد تا بتواند الگوی غذایی افراد منطقه را اصلاح کند و خوشبختانه پس از ۹ سال سطح سرطان مری در این استان کاهش چشم‌گیری داشت.

سبوس از آرد نان گرفته نشود

رئیس مرکز تحقیقات سرطان، حبوبات را یک عامل مهم برای کنترل فشار خون معرفی کرد و افزود: مردم در کشور روزانه ۳۳۰ گرم نان مصرف می‌کنند. گندم مصرفی در نان در صورتی که سبوسش گرفته شده باشد، برای مصرف مناسب نیست. در این زمینه وزارت بازرگانی یا مسئولین مربوطه باید کمک کنند تا سبوس از نان گرفته نشود. بیش از یک سوم گندم‌ها در سیلوها نگهداری نشده و حدود سه ماه زیر برزنت و در شرایط نامناسب نگهداری می‌شوند. وزارت بهداشت مطالبات خود را در این زمینه بیان می‌کند، اما اتفاق مثبتی نمی‌افتد. پس باید اصلی‌ترین راهکار ما آگاه سازی مردم نسبت به مصرف سبوس باشد. این که به تازگی در برخی از نانوایی‌ها سبوس را جداگانه و هنگام پخت نان به آن اضافه می‌کنند، امری غلط است؛ چرا که هنگام پخت، این سبوس بر روی سطح نان قرار گرفته می‌سوزد و به زغال تبدیل می‌شود که اصلاً برای سلامت بدن مناسب نیست.

وی در ادامه افزود: با توجه به موارد گفته شده وزارت بهداشت باید تمرکز خود را در بخش آگاهی‌سازی منسجم کند؛ چرا که ما نمی‌توانیم قوانینی وضع کنیم که تا موارد آسیب رسان به سلامت نظیر پفک، سیگار، کالباس و … تهیه و تولید نشود؛ چرا که مباحث تجاری دست و بال ما را بسته، اما ما با توجه به حضور رسانه‌ها بازوهای خوبی برای آگاه کردن مردم داریم.

حبوبات از عوامل کنترل کننده فشار خون

اکبری در ادامه نسبت به مصرف حبوبات به عنوان یکی از عوامل کنترل کننده‌ فشار خون تاکید کرد و گفت: نسبت به مصرف سبزی در کشور، حبوبات در سطح مناسب‌تری از مصرف قرار دارد، اما باز هم نیاز است تا مردم بیشتر اقدام به مصرف حبوبات کنند. البته سبک غذایی مردم نیز عوض شده تا جایی که در گذشته بیشتر شاهد مصرف آش یا آبگوشت‌ها که منابع غنی مصرف حبوبات هستند، بودیم، اما در حال حاضر در کمتر خانه‌ای این غذاها پخته می‌شود.

وی با بیان این که در تأمین سلامت برای مردم، وزارت بهداشت ۲۵ درصد و حکومت ۷۵ درصد نقش دارند، گفت: انتظار داریم در بسیج ملی کنترل فشار خون بتوانیم فشار ۴۰ میلیون نفر را کنترل کنیم و ۲ میلیون نفر فرد جدید مبتلا به فشارخون بالا شناسایی کرده و بعلاوه هشت میلیون نفری که از قبل نسبت به فشار خون خود آگاهی داشتند، اما آن را کنترل نمی‌کردند؛ بتوانیم ۱۰ میلیون نفر را تحت نظر بگیریم و در نظر داریم پس از اتمام این بسیج ملی آمار و ارقام مرگ و میر ناشی از فشار خون بالا در سال قبل از بسیج و یک سال پس از بسیج را مقایسه کرده و در قالب مقاله‌ علمی، موفقیت خود را به اطلاع جهان برسانیم.

وی افزود: در این کمپین اگر فشار افراد بین ۱۲ تا ۱۴ قرار گرفته باشد دچار پیش فشاری هستند که باید سالی دو بار نسبت به گرفتن فشار خود اقدام کنند و اگر فشار فردی بیشتر از ۱۴ بود از طریق سیستم ما به پزشک ارجاع داده می‌شود.

استرس از عوامل تغییر فشارخون

بسیج شادمانی راه‌اندازی شود

وی همچنین استرس حاد و مزمن را یکی از عوامل تغییر دادن فشار خون معرفی کرده و گفت: استرس‌ها باعث واکنش‌های هورمونی شده و همین امر می‌تواند فشار خون را افزایش دهد. به همین دلیل یکی از نظراتی که بنده ارائه کردم راه‌اندازی بسیج شادمانی است تا بتوانیم با در اولویت قرار دادن شادمانی در زندگی، استرس‌ها را کاهش داده و از بروز بیماری‌های غیر واگیر جلوگیری کنیم.

نقش ویتامین D در بروز فشارخون، افسردگی و سرطان‌ها

اکبری با اشاره به کمبود ویتامین دی در ایرانیان گفت: در تحقیقاتی که در سال ۸۰ انجام دادیم مردم ۶۰ درصد کمبود ویتامین دی داشتند که این عدد در سال ۹۱ به ۸۰ درصد رسیده بود. ویتامین دی عاملی است که در فشار خون، افسردگی، سرطان‌ها و غیره نقش دارد.

روغن‌های تبلیغی حاوی ویتامین دی، نیاز بدن را تامین نمی‌کند

اکبری در خصوص مصرف ویتامین دی ادامه داد: ویتامین دی که در روغن‌های مصرفی وجود دارد و تبلیغات آن در رسانه ملی اتفاق می‌افتد، نمی‌تواند نیاز بدن به این ویتامین را تأمین کند و البته به هیچ عنوان منطقی نیست که با مصرف روغن انتظار تأمین ویتامین دی را اشته باشیم؛ چرا که مصرف روغن خود می‌تواند باعث بروز بیماری‌های دیگری باشد. در واقع هر فرد تنها باید یک درصد از کالری بدن را با روغن تأمین کند. همچنین اسید چرب اشباع شده در روغن حیوانی بیشتر است و قدرت متابولیسم خفیفی دارد که می‌تواند بر دیواره عروق باقی بماند. اما اسید چرب ترانس به درون سلول نفوذ کرده و بسیار مضر است.

وی در پایان افزود: یکی از هشدارهای جدی ما نسبت به میزان مصرف نمک در کشور است. صحبت‌هایی که در خصوص سالم‌تر بودن نمک دریا می‌شود، صحت ندارد و بهتر است افراد تنها اقدام به مصرف نمک تصفیه شده ید دار کنند.

انتهای پیام