امید صدیقی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه اولین روز جهانی مهاجرت ماهی‌ها در ۲۴ ماه می سال ۲۰۱۴ میلادی برگزار شد و از آن پس هرساله این روز با هدف آگاه‌سازی در خصوص مسائل مربوط به مهاجرت ماهی‌ها به‌صورت محلی در سراسر جهان برگزار می‌شود، گفت: این روز جهانی برای افزایش توجه و ادراک عمومی نسبت به اهمیت مسیر رودخانه‌ها، ماهیان مهاجر و نیازهای آن‌ها گرامی داشته می‌شود.

نیاز حیاتی ماهی‌ها به مهاجرت

وی با تاکید بر اینکه مهاجرت آزادانه برای دستیابی به جمعیت‌های پایدار ماهی امری ضروری است، تصریح کرد: اگرچه برخی از گونه‌های ماهی به مسافت‌های کوتاهی برای مهاجرت نیاز دارند اما برای برخی دیگر از گونه‌ها همچون ماهی آزاد، گربه‌ماهی و مارماهی پیمودن هزاران کیلومتر برای تکمیل چرخه زندگی الزامی است. در صورتی‌که این ماهی‌ها قادر به مهاجرت نباشند، جمعیت آن‌ها به کلی از بین می‌رود و این واقعه‌ای است که متأسفانه تاکنون در بسیاری از نقاط جهان از جمله ایران رخ داده است.

این کارشناس حیات وحش و آبزیان داخلی با بیان اینکه تعداد زیاد سدها و بندهایی که با مقاصد مختلف از جمله مدیریت آب، در مسیر رودخانه‌ها و سواحل ساخته می‌شوند، تولید مثل را برای ماهیان مهاجر بسیار دشوار کرده است، گفت: بر اثر فعالیت‌های مخرب انسانی از جمله برداشت شن و ماسه، تغییر مسیر رودخانه‌ها، احداث انواع سدها، تخلیه انواع آلاینده‌های صنعتی، فاضلاب‌های انسانی و زه‌آب‌های کشاورزی و صید غیر مجاز و بی‌رویه (به‌ویژه در زمان مهاجرت و تخم‌ریزی ماهیان)، رودخانه‌ها به آبراهه‌هایی مسدود، تخریب شده و مرده تبدیل شده است که کارکردهای زیستی و اکولوژیک خود را از دست داده‌اند.

صدیقی ضمن تأسف از تخریب و وضعیت نامساعد رودخانه‌های مهم و ارزشمند کشور که نقش حیاتی در تجدید نسل و تولید مثل ماهیان دارند، گفت: نمونه بارز و عینی این موضوع تخریب شدید و نابودی رودخانه‌های زاینده و حیات بخش حوضه آبریز خزر است که به‌دلیل فعالیت‌های مخرب انسانی تبدیل به رودخانه‌هایی آلوده، مسدود و ناکارآمد شده‌اند. رودخانه منتهی به دریای خزر در سال‌های نه چندان دور پذیرای میلیون‌ها ماهی مولد خاویاری، کپور ماهیان، ماهی آزاد و دیگر گونه‌های ارزشمند کوچ‌رود بو د که هر ساله در فصل تولید مثل و مهاجرت، بستر و زیستگاه حیاتی تکثیر طبیعی این ماهیان را تأمین می‌کرد، در حالی‌که اکنون به دلیل تخریب بستر این رودخانه‌ها، آلودگی شدید و احداث سدهای متعدد امکان مهاجرت این ماهیان به بالادست جهت تخم‌ریزی و تجدید نسل تقریباً غیر ممکن شده است.

این متخصص حوزه ماهیان تصریح کرد: در موارد بسیار نادر که تعدادی بسیار معدودی از ماهیان مولد مهاجر که با خوش اقبالی موفق به عبور از تمامی موانع از جمله تورها و قلاب صیادان، سدها و بندها می‌شوند، در بالادست رودخانه به‌دلیل تخریب بستر و آلودگی شدید، عمدتاً تخم‌ریزی و هم‌آوری آنها با موفقیت همراه نمی‌شود و همان تعداد معدود بچه لارو ماهیان تولیدی به دلیل آلودگی و تخریب زیستگاه بقا نیافته و قبل از رسیدن به مراحل رشد و بلوغ دچار مرگ و میر می‌شوند.

صدیقی در پایان مهمترین عامل نابودی و در معرض انقراض قرار گرفتن بسیاری از ماهیان از جمله ماهیان خاویاری را تخریب و نابودی رودخانه به عنوان بستر و زیستگاه مهاجرت و تولید مثل این ماهیان دانست و بر ضرورت اجرای هر چه سریع‌تر برنامه حفاظت، احیا و بازسازی رودخانه‌های مهم به‌عنوان مسیر مهاجرت و تولید مثل ماهیان تاکید کرد همچنین از تمامی فعالان و دوستداران محیط زیست، سازمان‌های غیردولتی و مردم‌نهاد و دستگاه‌های دولتی دعوت کرد که سازمان حفاظت محیط زیست را در حفاظت و احیای رودخانه‌ها به‌عنوان شریان‌های حیاتی کشور کمک و حمایت کنند.

انتهای پیام