به گزارش ایسنا، حجت‌الاسلام علی اکبر رشاد در سومین کنگره کرسی‌های نظریه‌پردازی نقد و مناظره در ۴۰ سالگی انقلاب اسلامی که امروز (دوشنبه) در دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی در حال برگزاری است، به اهمیت شکل‌گیری دبیرخانه هیأت نظریه‌پردازی و نقش این شکل‌گیری نظریه‌های دانشگاهی و حوزوی، تاکید کرد و در این باره گفت: به نظر من حدود یک دهه طول کشید که جامعه دانشگاهی و حوزوی بپذیرند که این نهاد انقلابی، علمی و بی‌طرف می‌تواند در شکل‌گیری نظریه‌های جدید به خصوص در حوزه علوم انسانی بسیار تأثیرگذار باشد، چرا که ما در عرصه نظریه‌پردازی علوم انسانی مشکل و مانع اساسی داشتیم. به همین دلیل در سال ۸۱ نامه‌ای مبنی بر موضوع نظریه‌پردازی و نهایی شدن آن به مقام معظم رهبری نوشتیم.
وی در ادامه، خاطر نشان کرد: مقام معظم رهبری بعد از دریافت نامه در حوزه نظریه‌پردازی پاسخی را دادند و در پیرو این پاسخ ما پیشنهاد نهادی برای ممیزی نظریه‌ها را شکل دادیم تا بر اساس آن افرادی که نظریه‌های خود را عرضه می‌کنند بتوانند به این نهاد مراجعه کنند. در واقع این نهاد به منظور تشخیص و حمایت از نظریه‌های ارائه شده شکل گرفته است.
رئیس هیأت حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی با تاکید بر اینکه در حوزه نوآوری و نظریه‌پردازی با ۴۶ مانع مواجه هستیم، اظهار کرد: این ۴۶ مانع در ۶ رشته با تعاریف مشخصی عنوان شده است که عوامل روانشناختی، عدم شجاعت، عدم جرأت، موانع اخلاقی، آفاقی در عرصه فرهنگ، سخت افزاری، عدم حمایت از نظریه‌پردازان از جمله این موانع محسوب می‌شود. به گونه‌ای که با وجود تاکید بر نوآوری و نظریه‌پردازی در اغلب اساسنامه نهادها، ولی نظریه‌پردازی واقعی شکل نمی‌گیرد.
حجت‌الاسلام رشاد با تاکید بر اینکه کلیشه‌اندیشی مشکل و مانع اصلی نظریه‌پردازی در حوزه و دانشگاه‌ها است، در این رابطه خاطر نشان کرد: متأسفانه ما در حوزه‌ها و به خصوص در دانشگاه‌ها اسیر کلیشه‌اندیشی هستیم و دانشگاه‌های ما، اگر چه متعهد، متدین، دلسوز و هدفمندتر هستند، اما غالباً از زندان کلیشه‌ها خارج نشده‌اند و یک سلسله ابزارها، سنت‌ها، اوصیات و … در این مراکز وجود دارد که مانع شکل‌گیری نظریه‌پردازی می‌شود.
به گفته وی، یکی از نمونه‌های کلیشه‌اندیشی در دانشگاه‌ها این است که برای ارتقای اعضای هیأت علمی مقاله‌نویسی و چاپ آن در ISI به عنوان شرط اصلی ارتقای آنها عنوان می‌شود که این نوعی کلیشه‌اندیشی در دانشگاه‌ها است. چه بسا نظریه‌های زیادی از سوی این اعضا مطرح می‌شود، اما مورد توجه قرار نمی‌گیرند. بنابراین تا زمانی که مشکلات کلیشه‌ای در دانشگاه‌ها رفع نشود، نمی‌توانیم در حوزه نظریه‌پردازی نیز موفق شویم.
رئیس هیأت حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی با بیان اینکه در حوزه با مشکل اجتهاد تقلیدی مواجه هستیم، اظهار کرد: یکی از تفاوت‌های حوزه و دانشگاه، این است که وحدتی بین این دو نهاد وجود دارد و در حوزه قله‌ای به نام "اجتهاد" تعریف شده است و وقتی داوطلب وارد این مدرسه می‌شود، از همان ابتدا می‌خواهد مجتهد شود و به دنبال نوآوری می‌رود، اما در دانشگاه‌ها دانشجو به دنبال مهندس، پزشک و یا عناوین دیگر است، یعنی از همان آغاز نکته کلیدی پیش روی آنها قرار نمی‌گیرد.
به گفته رشاد، آفتی که در حوزه با آن مواجه هستیم، این است که اجتهاد تقلیدی پیش روی طلاب قرار می‌گیرد و شاگرد خود را در افکار استاد درگیر می‌کند، اما نمی‌تواند از استاد خود عبور کند. بنابراین این نوع اجتهادهای تقلیدی و کلیشه‌ای باید از حوزه و دانشگاه‌ها خارج شود تا بتوانیم به نوآوری در عرصه نظریه‌پردازی دست یابیم.
انتهای پیام
نظرات