به گزارش ایسنا، دکتر محمدتقی جغتایی در نشست خبری امروز با بیان اینکه در دنیا هفتهای با عنوان "هفته آگاهی از مغز" برگزار میشود، افزود: نامگذاری این هفته به دلیل چندین اتفاق در حوزه علوم شناختی و مغز بوده است.
وی در این باره توضیح داد: در نیمه دوم قرن بیستم آگاهی بشر از مغز محدود بود و از این زمان توسعه برخی فناوریها موجب شد تا بشر با عملکرد و ساختار مغز آشنا شود.
جغتایی تصویربرداری از مغز را از جمله این فناوریها دانست و ادامه داد: علاوه بر آن سیستمهای تحریک عمقی و سطحی مغز، IT و الکتروفیزیولوژی از دیگر فناوریهایی بودهاند که منجر به شناخت بیشتر بشر نسبت به مغز شدند.
دبیر علمی هفته آگاهی از مغز با تاکید بر اینکه تصور غلطی بود که مغز از زمان ایجاد تغییر نمیکند، افزود: ولی با توسعه فناوریها و شناخت بیشتر ساختار مغز، بشر به این مهم دست یافت که مغز یک بافت دینامیک و قابل تغییر است و افزایش توانمندیهای آن در گرو محیط زیست فرد است.
جغتایی با بیان اینکه توسعه این فناوریها موجب شد که امروز یک ششم مقالات علمی دنیا مربوط به عصب شناسی و نیز بیماریهای مربوط به آن باشد، خاطرنشان کرد: علاوه بر آن بشر دریافت که همانگونه که جسم انسان نیاز به مراقبت دارد، مغز نیز باید به آن توجه شود. از این رو از ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ "دهه مغز" نامگذاری شد و در این هفته تلاش شد با استفاده از ابزارهای علمی نسبت به شناخت مغز اقدام شود.
جغتایی با اشاره به فعالیت NGOها و سازمانهای مردم نهاد در این عرصه یادآور شد: با ایجاد NGOیی در آمریکا تلاش شد تا هر سال هفتهای با عنوان "هفته آگاهی از مغز" نامگذاری شود و به تدریج سایر کشورها به این برنامه پیوستند، به گونهای که در حال حاضر ۱۰۰ کشور دنیا در برنامه جهانی هفته آگاهی از مغز مشارکت دارند.
مشاور عالی ستاد توسعه علوم شناختی با اشاره به پیوستن ایران در برنامه جهانی هفته آگاهی از مغز یادآور شد: در این هفته که از ۴ تا ۱۰ اسفند ماه برگزار میشود، با حمایت ستاد علوم شناختی معاونت علمیوفناوری ریاستجمهوری تلاش شده است تا در قالب برنامههای ملی عموم جامعه را نسبت به عملکردهای مغز آشنا کنیم.
جغتایی همچنین به اقدامات این ستاد برای توسعه علوم شناختی اشاره کرد و گفت: از آنجایی که علوم شناختی جزو اولویت الف نقشه جامع علمی است، در این ستاد نیز علاوه بر ایجاد رشتههای مرتبط با این حوزه در گرایشهای کارشناسی ارشد و دکتری حمایتهایی از طرحهای تحقیقاتی این حوزه به عمل آمده است.
ایجاد آزمایشگاه تحقیقاتی علوم شناختی
جغتایی با اشاره به راهاندازی ۴۰ آزمایشگاه و مرکز تحقیقاتی در حوزه عصبشناختی در دانشگاهها، اضافه کرد: با برنامههایی که ستاد علوم شناختی اجرایی کرده است، در حال حاضر ۵۰ هزار دانشآموز تحت برنامههای این ستاد قرار دارند. ضمن آنکه ۵۰ انجمن مغز و شناخت در دانشگاههای کشور ایجاد شده است.
وی مأموریت این انجمنها و مراکز تحقیقاتی را ترویج علوم شناختی و اعصاب دانست و یادآور شد: در برنامههای "هفته آگاهی از مغز" که با برنامهریزی ستاد علوم شناختی برگزار میشود، انجمنهای مرتبط مشارکت دارند. ضمن آنکه وزارت بهداشت و آموزش و پرورش نیز در برگزاری این برنامهها مشارکت میکنند.
افتتاح رسمی موزه مغز
مشاور عالی ستاد علوم شناختی از افتتاح رسمی پردیس (موزه) مغز خبر داد و گفت: طی مراسمی در روز هشت اسفند ماه با حضور دکتر جهانگیری معاون اول رئیس جمهور و دکتر ستاری معاون علمی رئیس جمهور پردیس مغز در باغ کتاب افتتاح رسمی خواهد شد.
وی همچنین از اکران فیلم مستند مغز من با عنوان "کاپیتان من" خبر داد.
تکامل مغز از سنین جنینی
جغتایی با اشاره به آسیبهای مغزی گفت: از آنجایی که مداخلات بههنگام میتواند از آسیبهای بیشتر مغز جلوگیری کند، از سوی وزارت بهداشت، بیمارستانهایی در قالب شبکه مغز ایجاد شده است تا در این شبکه بتوان مبتلایان به سکتههای مغزی را بلافاصله به مراکز درمانی منتقل کرد و مداخلات پزشکی را برای این افراد انجام داد.
وی با بیان اینکه در آسیبهای مغزی بخشی از سلولهای مغز از بین میرود، خاطرنشان کرد: ولی با مداخلات بههنگام میتوان در جهت توانمندسازی سایر سلولهای مغز اقدام کرد.
به گفته وی، بر اساس آمارهای آمریکا سالانه ۷۵۰ نفر مبتلا به سکته مغزی میشوند که از این تعداد ۲۰ درصد آنها میمیرند و دو سوم باقیمانده به خدمات توانبخشی نیازمند هستند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به عملکرد مغز، خاطرنشان کرد: مغز انسان ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ گرم وزن دارد که این میزان در زمان تولد ۴۰۰ گرم است و تا سن سه سالگی وزن مغز فرد به ۱۱۰۰ گرم افزایش مییابد و از سن سه سالگی به بعد تنها ۳۰۰ گرم به مغز انسان اضافه میشود. اگر قرار باشد که به توانمندیهای مغز اضافه شود، باید از دوره جنینی تا سه سالگی مورد توجه قرار گیرد.
انتهای پیام
نظرات