به گزارش خبرنگار ایسنا، صبح امروز (سه شنبه) رضا نصر اصفهانی در نشست راهبردهای شهرسازی و معماری، اظهار کرد: در اقتصاد شهری، توسعه شهر مطرح است، زمانی که در اقتصاد درباره توسعه صحبت میکنیم تفاوتی ماهوی با رشد دارد. رشد یعنی تعداد خیابانها افزوده میشود و کمیت بیشتر میشود، اما در توسعه مباحث کیفی و فرهنگی مطرح است. در شاخص گذاری برای توسعه گاهی تعداد حصارها و تابلوهای شهری را میشمارند تا میزان فرهنگ مردم را شناسایی کنند.
وی افزود: واژه دیگر علم اقتصاد است، یک کار اقتصادی در جامعه تنها به معنای سود است. اما در علم اقتصاد، باید منابع محدود را به شکل بهینه اختصاص دهیم و حداکثر رضایت خاطر را به دست بیاوریم. بنابراین در علم اقتصاد، مصرف کننده به فکر مطلوبیت، تولید کننده به فکر سود و کل اقتصاد در تلاش برای بهبود رفاه است.
مدیرگروه اقتصاد شهری دانشگاه هنر اصفهان ادامه داد: نظام اقتصادی تصمیم میگیرد چه کالا و خدماتی تولید شود، چگونه تولید و چگونه توزیع شود. حال این نظام متمرکز یا بر اساس بازار باشد. در نظام اقتصاد بازار نفع شخصی انگیزه اصلی فعالیت است. در این نظام کارگران به دنبال حقوق، تولید کننده به دنبال سود و صاحبان سرمایه کارمزد و اجاره بها را دنبال میکنند.
رضا نصر اصفهانی تصریح کرد: در نظام اقتصاد بازار، قیمت چراغ راهنما است. مکانیزم دست نامرئی نیز در این نظام شکل میگیرد. در این بازار دخالت نیروها ممنوع است. دخالت در بازار همواره بازار سیاه و ثانویه را شکل میدهد. در نظام بازار باید حداقل دخالت انجام شود. زمین شهری همین ویژگی را دارد و امروز در بازار آزاد میتوان با دانستن قیمت یک زمین همه جزئیات آن را حدس زد.
وی تاکید کرد: در این نظام شکست بازار رخ میدهد و گاهی نظام بازار به درستی عمل نمیکند. در یک آپارتمان بخشهای مشاع با اینکه متعلق به همه است اما در اختیار مطلق کسی نیست و تأمین و نگهداری این فضاها دچار چالش میشود. بر همین اساس نظامی شکل میگیرد به نام حق شارژ، در مقیاس بزرگتر خدمات اطراف آپارتمان همین ویژگی را دارد و بر همین اساس مالیات تعریف میشود.
مدیرگروه اقتصاد شهری دانشگاه هنر اصفهان اظهار کرد: در نظام شهری سوال دیگری مطرح میشود که خدمات و فعالیتها چگونه باید مکانیابی شود. شهرها به این دلیل ایجاد میشوند که هیچکس نمیتواند همه نیازهای خود را تأمین کند. صرفههای ناشی از مقیاس، تجمع و تمرکز دلیل تشکیل شهر است. نظام برنامه ریزی بر اساس اهداف خیرخواهانه گاهی خدماتی تعریف میکند موجب تضاد منافع میشود. به همین دلیل در نظام برنامه ریزی نیز دست نامرئی شکل میگیرد.
نصر اصفهانی با اشاره به اینکه در صرفههای ناشی از تجمع، بنگاههای اقتصادی از گرد هم آمدن سود میبرند و خوشهها را شکل میدهند و عوارض جانبی مثبت در این نظام شکل میگیرد، ادامه داد: صرفههای ناشی از تجمع شهری موجب فرصت شغلی میشود. هزینههای تولید در شهرهای بزرگ کاهش پیدا میکند. به همین دلیل بنگاهها شهرهای بزرگ را ترجیح میدهند. شیوه مکانیابی بنگاهها برای سرمایهگذاری اهمیت بسیاری دارد. در سیاستهای منطقهای باید شیوههای مکان یابی مورد بررسی قرار گرفته شود.
وی با بیان اینکه حتی اینکه یک خانوار چگونه مکان زندگی خود را انتخاب میکند از اقتصاد شهر ناشی شده و بر فرآیند برنامه ریزی مؤثر خواهد بود و تقاضای فضایی در شهرها بر همین اساس شکل میگیرد، در مسکن مهر صحبتهای زیادی شد. اما اقتصاددانان باور دارند خانوارهایی که درآمد کمتری دارند، ترجیح میدهند در مرکز شهر زندگی کنند چرا که هزینه برای رفت و آمد کمتر شود. بنابراین برای خانه ساختن نمیتوان برای کاهش هزینه تولید، هزینه زندگی را افزایش داد.
مدیرگروه اقتصاد شهری دانشگاه هنر اصفهان تصریح کرد: شناخت این رفتار اقتصاددانان شهری را به مفهومی میرساند که تحلیل ساختار فضایی شهر نامیده میشود. در علم اقتصاد باید اندازه واحدهای مسکونی، ارتفاع، کیفیت و دیگر ویژگیهای فضایی شهر را بشناسیم. در نظام بازار زمین یک کالای مهم است. برنامههای شهری برای زمینهایی تصمیم میگیرد که متعلق به خودش نیست و همینجا تقابل آغاز میشود. زمین غیر منقول است، ارزش ذاتی دارد، از بین نمیرود. زمین در شهر محدود است و به همین دلیل اگر این محدودیت در نظر گرفته نشود، زمین روز به روز گرانتر میشود. باید بدانیم شهری که برای آن برنامه ریزی میکنیم چه کسب و کارهایی در خود دارد! باید بدانیم شهر چه مزیتهایی دارد که برنامه ریزی بر اساس آنها انجام شود. بنابراین در شهر متقاضیان هستند که ارزش زمین را تعیین میکنند.
انتهای پیام
نظرات