دکتر غلامرضا معصومی در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه آمارها نشان میدهند هر ساله تعداد زیادی از هموطنانمان در اثر مسمومیت با گاز مونو اکسیدکربن از دست میروند، گفت: نکته مهم این است که این حادثه عملا محدود به زمان خاصی از سال نیست. درست است که بیشترین فوتیها مربوط به فصول سرد سال هستند، اما متاسفانه حتی در شش ماه اول امسال نیز بر اساس گزارش سازمان پزشکی قانونی ۱۷۷ نفر از هموطنان را بر اساس مسمومیت با گاز از دست دادهایم. همچنین بر اساس آمارها در سال گذشته ۷۷۶ نفر بر اثر مسمومیت با گاز مونوکسید کربن در کشور فوت کردهاند که البته خوشبختانه نسبت به زمان مشابه در سال ۱۳۹۵ در حدود ۷.۲ درصد در این زمینه کاهش داشتهایم.
وی با بیان اینکه مونوکسید کربن گازی بیرنگ و بیبو با قابلیت اتصال به هموگلوبین خون با قدرتی ۲۰۰ برابر اکسیژن است که بدلیل احتراق نادرست گاز یا هر نوع ماده سوختنی مانند چوب ایجاد میشود، افزود: این احتراق نادرست اصولا به دلیل عدم اکسیژنرسانی و تهویه مناسب رخ میدهد. به همین دلیل در محیطهای بسته مانند خانه و محیطهای کار بسته بیشتر اتفاق میافتد و متاسفانه به دلیل بیرنگ و بیبو بودنش معمولا تا زمانیکه حال فرد را به وخامت نکشیده، مشخص نمیشود که متاسفانه در آن مرحله نیز خود فرد توان انجام کاری را نخواهد داشت.
معصومی با بیان اینکه قطعا حضور و کارکرد نیروهای امدادی مانند اورژانس پیش بیمارستانی و بیمارستانی در زمانیکه افراد با این گاز دچار مسمومیت شدهاند، غیرقابل چشم پوشی است، افزود: آمارها نشان میدهند که چندین برابر فوتیهای ناشی از گازگرفتگی دچار مسمومیت با این گاز شدهاند که خوشبختانه نجات پیدا کردهاند. البته باید توجه کرد که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است و واقعا این امکان وجود دارد که حتی یک مورد فوتی ناشی از گازگرفتگی را هم نداشته باشیم. این موضوع هم با رعایت قوانین ایمنی، بازدید دورهای وسایل گاز سوز و توجه به علائم و نشانههای ابتدایی مسمومیت امکانپذیر است.
این متخصص طب اورژانس با بیان اینکه شایعترین مکانی که مسمومیت در آن اتفاق میافتد، در اتاقهای منازل است، گفت: نباید فراموش کنیم که این اتفاق در هر جای در بستهای اعم از محیط کار، خودرو و... میتواند رخ دهد. در نتیجه نصب و راهاندازی وسایل گرمایشی توسط پرسنل تعلیم دیده و کنترل دورهای وسایل گاز سوز بسیار مهم و حیاتی است که متاسفانه بعضا رعایت نمیشود. در عین حال مردم باید از وسایل گرمایشی استاندارد استفاده کنند، از وسایل گازسوز و گرمایشی بدون دودکش استفاده نکنند، قبل از استفاده از وسایل گرمایشی، دودکش را کنترل کرده و از باز بودن مسیر آن اطمینان حاصل کنند و روزنههای آن را با فویلهای آلومینیومی یا روشهای مناسب دیگر مسدود کنند.
معصومی ادامه داد: باید توجه کرد که سادهترین راه برای کنترل دودکش، لمس کردن آن در هنگام روشن بودن بخاری است. در صورتی که دودکش سرد باشد، هواکشی و خروج دود انجام نمیشود. دودکش بخاری هرچه کوتاهتر و مستقیم باشد، بهتراست. محل اتصالات دودکش نیز باید محکم باشد تا دودکش از جای خود بیرون نیاید. همچنین دودکشهای بالای پشتبام باید دارای کلاهک مخصوص بوده و حداقل ۷۵ سانتیمتر از سطح پشت بام بالاتر باشند.
وی افزود: اگر به هر دلیل در موقعیت مسمومیت با گاز مونوکسید کربن قرار گرفتیم، یادمان باشد که علائم اولیه مسمومیت با گاز مونواکسیدکربن بسیار غیر اختصاصی است. این شامل سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ، خواب آلودگی و ... است. اگر فرد در این فاز بتواند تشخیص غیرعادی بودن شرایط را بدهد، میتواند از خطر بگذرد وگرنه بعد از این مرحله مغز فرد مسموم به دلیل کمبود اکسیژن وارد وضعیتی میشود که امکان قضاوت برایش مقدرو نیست. در نتیجه دیگر نمیتواند خود و بقیه افراد درگیر را نجات دهد. بعد از این فاز نیز فرد وارد فاز بیقراری و بعد کما و مرگ خواهد شد.
معصومی همچنین اظهار کرد: اگر در مراحل اولیه شرایطمان را تشخیص دادیم، مهمترین اقدامی که باید انجام دهیم برقراری تهویه محیط است. یعنی باید بلافاصله درب یا پنجره را باز کرد و با یک حوله خیس جریان هوا را به سمت بیرون تسریع کرد. انتقال خود و افراد مسموم به بیرون محیط آلوده نیز بسیار حائز اهمیت است. همانطور که اشاره شد مونوکسید کربن در اتصال به هموگلوبین ۲۰۰ برابر قویتر است، پس تنها راه جدا کردن و جایگزینی آن با اکسیژن افزایش میزان اکسیژن محیط است که با خارج شدن از محیط آلوده و رفتن در فضای بیرونی شروع شده و با اکسیژنتراپی تا بر طرف شدن سردرد در اورژانس ادامه دارد. بنابراین اگر به محیطی وارد شدید که احتمال این مسمومیت برای افراد آنجا وجود داشت، با حفظ خونسردی، با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید و جریان هوا را منتقل کرده و تا حد ممکن مسمومین را به محیط خارجی ببرید.
انتهای پیام
نظرات