عواقب استفاده از مواد مخدر در زنان بیشتر از مردان است

در این میزگرد، مریم بیدخام بابیان اینکه استان قزوین از نظر اعتیاد استانی امن است، تصریح کرد: استان قزوین دارای پیشینه فرهنگی و تاریخی است که از نظر ابتلا به آسیب‌های اجتماعی به‌ویژه اعتیاد از میانگین کشوری پایین‌تر است.

وی افزود: اعتیاد نوجوانان، اعتیاد زنان و تغییر مصرف از سنتی به صنعتی از مهم‌ترین آسیب‌های اجتماعی جدی در حوزه اعتیاد است، بااین‌حال استان قزوین با مسئله اعتیاد زنان درگیری زیادی ندارد و می‌توان گفت اعتیاد زنان در استان قزوین آمار کمی دارد.

مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری قزوین خاطرنشان کرد: پایین بودن اعتمادبه‌نفس، نیاز به تائید، اضطراب و افسردگی، عدم رشد یافتگی، حضور در مهمانی‌های نامتعارف، دسترسی آسان به مواد مخدر و عوامل روحی و روانی مختلفی سبب می‌شود که زنان به سمت اعتیاد گرایش پیدا کنند.

معصومه مرادیان نیز بابیان اینکه طبق آمار کشوری در حال حاضر 10 درصد جمعیت معتادان را زنان تشکیل می‌دهند، تأکید کرد: زنان در جامعه نقش بسزایی دارند و به‌عنوان رکن اصلی خانواده محسوب می‌شوند، بنابراین اعتیاد در زنان آسیب‌های گسترده‌تری برای جامعه و خانواده در پی دارد.

وی افزود: اعتیاد زنان باعث متلاشی شدن بنیان خانواده می‌شود ازاین‌رو مقوله اعتیاد زنان باید به‌صورت ویژه موردبررسی و آسیب‌شناسی قرار بگیرد، عواقب استفاده از مواد مخدر در زنان بیشتر از مردان است وزنان طی دو سال مصرف به‌صورت کامل به مواد مخدر وابسته می‌شوند این در حالی است که مردان طی هشت سال وابستگی کامل پیدا می‌کنند.

مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری یادآور شد: زنان اغلب قربانیان اعتیاد هستند به‌طوری‌که به‌واسطه یکی از اعضای معتاد خانواده که معمولاً پدر، برادر، همسر و پدرشوهر است به اعتیاد کشیده می‌شوند و برخی از مردان این افراد را وادار می‌کنند که مواد را مصرف کنند.

وی عنوان کرد: زنان معتاد دچار افسردگی شدید می‌شوند و اغلب خودکشی می‌کنند، از طرفی زنان معتاد از خانواده طرد می‌شوند، شغل خود را از دست می‌دهند و به همین دلیل به روابط خارج از چارچوب کشیده می‌شوند و اغلب وارد جرگه زنان خیابانی می‌شوند.

مهدیه سادات قافله باشی نیز بابیان اینکه معتاد بیمار است نه مجرم، عنوان کرد: ما باید نگاه به اعتیاد را از جرم انگارانه به سمت بیمارگونه تغییر دهیم، در حال حاضر انواع مختلفی از مواد مخدر وجود دارد درواقع مصرف سیگار و قلیان را نیز می‌توان اولین قدم اعتیاد مطرح کرد.

وی خاطرنشان کرد: علی‌رغم اینکه استان قزوین ازنظر اعتیاد وضعیت بحران‌زا نیست اما به دلیل قرار گرفتن در مسیر ترانزیت، سکونتگاه‌های غیررسمی و مهاجرپذیر بودن وزندگی اتباع بیگانه در بخش‌های مختلف قزوین سبب می‌شود که این استان در معرض آسیب‌های اجتماعی قرار بگیرد. بنابراین باید برنامه‌ریزی مناسبی در جهت کاهش آسیب صورت بگیرد.

عضو شورای شهر قزوین یادآور شد: در حال حاضر شاهد کاهش سن اعتیاد به‌ویژه در بانوان هستیم، عدم گفت‌وگو و تعامل در خانواده، خلأ عاطفی و ارتباطی، شکاف نسلی و حضور در مهمانی‌های غیرمتعارف از دلایل اصلی است که فرد از خانواده جدا و به گروه همسالان خود می‌پیوندند و ارتباطات کنترل نشده ممکن است فرد را به اعتیاد بکشاند.

وی بیان کرد: درمان اعتیاد در زنان بسیار سخت است چراکه اغلب اعتیاد را کتمان می‌کنند و دردآور این است که زنان اغلب به‌واسطه مردان معتاد شده‌اند و قربانی رابطه عاطفی هستند و این افراد اغلب دسترسی راحت‌تری به مواد دارند.

قافله باشی یادآور شد: زنان ناقل و حامل هستند و زنان حامل مواد که در زندان هستند اغلب به‌واسطه همسرانشان مواد را جابه‌جا می‌کنند درواقع استثمار می‌شوند، اعتیاد چندجانبه است و مقوله یک وجهی نیست.
 

زهرا احمدی مدیر مددیاری کمپ ترک اعتیاد «ساحل امن» که خود 15 سال درگیر اعتیاد بوده است نیز خاطرنشان کرد: به مدت 7 سال مواد مخدر سنتی استفاده می‌کردم و بعدازآن برای راحتی مصرف به سمت مواد صنعتی گرایش پیدا کردم، درواقع مواد در زندگی من اثرگذار بود و مواد مصرف می‌کردم تا بتوانم زندگی کنم.

وی بیان کرد: برادرم معتاد بود و وقتی فوت کرد ضربه عاطفی بزرگی به من وارد شد، قبل از آن زندگی معمولی داشتم و باردار بودم اما در مراسم ختم برادرم به وسیله یکی از اقوام برای اولین بار مصرف کردم و بعدازآن نتوانستم مواد را ترک کنم.

احمدی یادآور می‌شود: خانواده‌ام در این مدت بسیار تلاش کردند که من را از اعتیاد رها کنند و سه بار در مرکز سم‌زدایی بستری شدم اما چون نمی‌خواستم مواد را ترک کنم بلافاصله بعد از بازگشت مصرف را شروع می‌کردم؛ اما برای آخرین بار تصمیمم را گرفتم و موفق شدم بعد از 15 سال ترک کنم و حالا 4 سال از پاک شدنم می‌گذرد.

اهمیت برنامه‌ریزی در حوزه‌های پیشگیری، مداخلاتی و بعد از ترک 

بیدخام تأکید کرد: شناخت علل اعتیاد می‌تواند به ارائه راهکار مناسب منجر شود، ما باید در حوزه‌های پیشگیری، مداخلاتی و بعد از ترک برنامه‌ریزی کنیم، جامعه اعتیاد مردان را پذیرفته است اما پذیرش اعتیاد زنان سخت است، وقتی زنان دچار اعتیاد می‌شوند قاطبه مردان به‌جای کمک کردن آن‌ها را از خانواده طرد می‌کنند که به دنبال آن آسیب‌های فراوانی رخ می‌دهد.

وی افزود: در حوزه پیشگیری باید خانواده‌ها را نسبت به مواد مخدر و ویژگی‌های فرد معتاد آگاه کنیم چراکه بسیاری از افراد معتاد در سال‌های اولیه به‌صورت پنهانی مصرف می‌کنند، اگر خانواده‌ها به‌خوبی آگاه باشند و از فرزندان خود تا 18 سالگی مراقبت کنند بعدازآن مشکل کمتری ایجاد می‌شود.

مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری قزوین خاطرنشان کرد: تعریف برنامه مناسب برای اوقات فراغت نوجوانان و جوانان، افزایش نشاط اجتماعی، استفاده از اعیاد و مناسبت‌های ملی و مذهبی و استفاده از ظرفیت هنر جهت غنی‌سازی اوقات فراغت، اشتغال‌زایی، استفاده از ظرفیت NGO ها و تقویت سازمان‌ها مردم‌نهاد، افزایش مشارکت مردمی ازجمله راهکارهایی است که می‌تواند از اعتیاد پیشگیری کند درواقع باید بتوانیم یک عزم همگانی در فضای کنترل، مداخله، پیشگیری و درمان ایجاد کنیم.

مرادیان بیان کرد: اعتیاد پنهان را نیز باید موردتوجه قرار دهیم، در حال حاضر مصرف قرص‌های مسکن و کدئین‌دار و قرص خواب افزایش پیداکرده است، در جامعه بدون توجه به عوارض بی‌رویه این قرص‌ها شاهد دسترسی راحت به آن‌ها هستیم.

وی با اشاره به راهکار کاهش اعتیاد تصریح کرد: عوامل اصلی اعتیاد مانند فقر، تورم و بیکاری باید از بین بروند زمانی اعتیاد ریشه‌کن می‌شود که این عوامل از بین برود؛ از طرفی توانمندسازی بانوان را باید در دستور کار قرار دهیم.

مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری اظهار کرد: ما باید افراد عادی جامعه را توانمند کنیم و سطح تاب‌آوری را افزایش دهیم، خیلی از زنان در خانواده‌ها احساس ناامنی می‌کنند و بنابراین به سمت اعتیاد کشیده می‌شوند در همین راستا تقویت و توانمندسازی تاب‌آوری زنان باید صورت بگیرد.
 

وی خاطرنشان کرد: آموزش‌وپرورش نیز باید ورود پیدا کنند و از طریق مشاوران تخصصی دانش‌آموزان را نسبت به اعتیاد آگاه کنیم، همچنین باید استراتژی‌ها را تغییر دهیم و به‌جای اولویت دادن به کاهش عرضه، کاهش تقاضا را موردتوجه قرار دهیم.

مرادیان یادآور شد: یکی از نکات مهم در حوزه اعتیاد زنان که اغلب مورد غفلت قرار می‌گیرد بیماری مقاربتی در زنان خیابانی است، چراکه این بیماری نه‌تنها خود زنان را بلکه نسل بعدی را نیز تهدید می‌کند به این موضوع چون تابو است پرداخته نمی‌شود بنابراین باید امکانی برای رسیدگی به این بحث ایجاد شود.

قافله‌باشی نیز تصریح کرد: نگاه اینکه معتاد بیمار است باید در حوزه زنان نیز فراگیر شود و باید آموزش در حوزه اعتیاد صورت بگیرد، شورای شهر قزوین مصوب کرده است که شهرداری به‌صورت ماهانه 22 میلیون تومان به بهزیستی در جهت کاهش آسیب‌های اجتماعی کمک می‌کند.
 

وی افزود: شلتر زنان پس از پیگیری فراوان شورای شهر به نتیجه رسید و تأسیس شد، پیش‌ازاین زنان کارتن‌خواب زیر پل‌ها زندگی می‌کردند که این بسیار دردآور است، اگرچه تأسیس شلتر زنان اولویت همه اعضای شورا نبود.

این مسئول تأکید کرد: باید خانواده‌ها را نسبت به اعتیاد آگاه کنیم چراکه اعتیاد پنهان سال‌ها شکل می‌گیرد؛ خانواده‌ها باید در تقویت روابط اجتماعی فرزندشان تلاش کنند و قدرت گفتن «نه» را به فرزندان خود به‌ویژه دختران بیاموزند.

قافله‌باشی یادآور شد: آموزش‌وپرورش نیز باید آموزش‌های جدی را در دستور کار قرار دهد و صرف امتحان و نمره گرفتن نباشد، از طرفی مدیریت شهری باید نشاط شهری را افزایش دهد تا نوجوانان اوقات فراغت خود را به‌خوبی طی کنند و هیجانات خود را تخلیه کنند بنابراین همه دستگاه‌ها باید در حوزه اعتیاد به‌ویژه اعتیاد زنان ورود پیدا کنند.

برای انسانیت ننگ است که زنان زیر پل بخوابند

احمدی نیز با بیان اینکه مسئولان باید راهکارهای کاربردی ارائه دهند، تأکید کرد: مسئولان باید به این فکر کنند که شخص بهبودیافته در جامعه باید چگونه زندگی کند که این روال برایش مستدام بماند، خانواده و جامعه باید شخص را باور کنند و بپذیرند.

وی افزود: ارگان‌های دولتی می‌توانند بهبودیافتگان را رشد دهند، مسئولان معتقد هستند که اعتیاد بیماری است و همه ارگان‌ها باید برای کاهش آن در جامعه تلاش کنند؛ اما من که چهار سال است بهبودیافته‌ام هیچ ارگانی به من و امثال من کمکی نکردند و آموزش‌های لازم ارائه نشده است.

مدیر مددیاری ساحل امن خاطرنشان کرد: زن معتاد که بهبودیافته است نیازمند حمایت مالی، عاطفی و اجتماعی است؛ اگر دوباره به اعتیاد برگردم آسیب من بیشتر است زیرا به امید این‌که کسی دستم را بگیرد ترک کردم اما در این مدت آموزش خاصی دریافت نکردم و موردحمایت قرار نگرفتم درحالی‌که سواد و قدرت بیان دارم.

وی عنوان کرد: اگر من آموزش ببینم قطعاً می‌توانم به روند بهبودی افراد بیشتری کمک کنم؛ ما باید حمایت شویم و اشتغال‌زایی برای ما صورت بگیرد، برای انسانیت ننگ است که زنان زیر پل بخوابند بنابراین با برگزاری دوره‌های آموزشی، روانشناسی و ایجاد اشتغال زنان را از بند اعتیاد رها کنند.