علی امیدی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، در خصوص کم و کیف پیمان مودت ایران و آمریکا که در سال 1955 میلادی میان این دو کشور منعقد شد، اظهار کرد: مادامی که اراده‌ای سیاسی برای بهبود روابط و مذاکره بین ایران و آمریکا وجود نداشته باشد نه تنها پیمان مودت بلکه هیچ پیمان و معاهده دیگری نمی‌تواند راهی برای مذاکره باشد.

وی افزود: نه آمریکا و نه ایران اراده‌ای برای عادی شدن رابطه دو کشور ندارند و هم‌چنین در آمریکا گروه‌هایی وجود دارند که از خصومت با ایران نفع می‌برند، در ایران هم هیچ اراده‌ سیاسی برای اینکه رابطه‌ ایران و آمریکا عادی شود وجود ندارد. اگر اراده‌ی سیاسی برای حل و فصل اختلافات باشد پیمان مودت می‌توانست تهسیل‌گر عادی شدن روابط دو کشور شود.

این استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان در پاسخ به این سؤال که چرا ایران از پیمان مودت برای رفع تحریم‌های دهه ۸۰ در مقابل آمریکا استفاده نکرده است، گفت: تحریم‌های آمریکا دو دسته هستند، تحریم‌های اولیه و تحریم‌های ثانویه که در تحریم‌های اولیه فقط شرکت‌های آمریکایی حق تجارت با ایران را نداشتند که این تحریم‌ها اثر تعیین کننده‌ای در وضعیت اقتصادی ایران نداشت، اما در تحریم‌های ثانویه شرکت‌هایی هم که آمریکایی نیستند حق تجارت با ایران را ندارند که از ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ شاهد آثار منفی این تحریم‌ها هستیم.

امیدی با بیان اینکه بعد از برجام تحریم‌های ثانویه برداشته شدند، تصریح کرد: با روی کار آمدن ترامپ تحریم‌های ثانویه دوباره بازگشتند و ایران که نمی‌خواست تجربه‌ی تلخ سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ را داشته باشد در چندین جبهه برای خنثی کردن این اقدام آمریکا عمل کرد.

این استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان، ادامه داد: ایران در جبهه‌ اقتصادی سعی کرد راه‌های مختلف دور زدن تحریم‌ها را پیدا کند، در جبهه‌ سیاسی برای زنده نگه داشتن برجام با اروپا و چین مذاکره کرد و قرار شد اروپایی‌ها سازوکارهایی برای دور زدن تحریم‌های آمریکا ایجاد کنند و از آن برای معاملات اقتصادی استفاده کنند. در جبهه‌ حقوقی برای اینکه فشارها، اقدام و چهره‌ آمریکا کاملاً نامشروع جلوه داده شود ایران باید رأی یک دادگاه و نهاد معتبر بین‌المللی را در این زمینه داشته باشد که از طریق پیمان مودت ۱۹۵۵ برای غیرقانونی و نامشروع جلوه دادن اقدامات ترامپ به دیوان دادگستری لاهه شکایت کرد.

وی افزود: تحریم‌های اولیه اثر تعیین کننده‌ای در اقتصاد نداشتند و هم‌چنین مقامات ما بعد از انقلاب به خاطر تلقی آمریکا به عنوان شیطان بزرگ مایل نبودند با آمریکا رابطه داشته باشند و در نتیجه ضرورتی نداشت برای اینکه تحریم‌ها خنثی شوند به نهادی دیگر متوسل شوند.

امیدی در پاسخ به این سؤال که آیا ایران می‌تواند برای رفع خسارت خروج آمریکا از برجام، از پیمان مودت استفاده کند، گفت: باید صبر کرد که دیوان دادگستری بین‌المللی چه رأیی می‌هد، دیوان لاهه در حال حاضر حکم موقت صادر کرده است و حکم موقت این است که بر اساس پیمان مودت آمریکا حق ندارد ارسال داروهای پزشکی و مبادلات مربوط به کالاهای ضروری به ایران را مورد تحریم قرار دهد.

این استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان، گفت: ممکن است حکم نهایی دیوان نیز همین باشد. اگر دیوان در مرحله‌ نهایی به نفع ما حکم صادر کرد و خروج آمریکا از برجام و تحریم‌ها را غیرقانونی قلمداد کرد می‌توانیم از آمریکا خسارت بگیریم. البته به دلیل اینکه آمریکا می‌گوید که نهادهای بین‌المللی نمی‌توانند برای آمریکا و حاکمیتش تصمیم‌گیری کنند و در خیلی موارد قطعنامه‌های صادر شده توسط دیوان را مورد توجه قرار نداده عملاً نمی‌شود از آمریکا خسارت گرفت و فقط به شکل تئوری می‌شود این کار را انجام داد.

وی افزود: در کل ایران به دنبال دو راهکار است یکی از طریق سیستم اروپا، روسیه و چین تحریم‌های آمریکا را دور بزند و کلا خنثی کند و دیگر اینکه ایران می‌گوید این تحریم‌های آمریکا در بعد روانی کوتاه مدت فشارش بیشتر است و در نتیجه اگر بتوانیم شش ماه یا یک سال مقاومت کنیم به تدریج خود آمریکا هم به این نتیجه می‌رسد که تحریم‌ها تأثیرگذار نخواهد بود و این امیدواری هم هست که انتخابات در آمریکا به گونه‌ای شود که دموکرات‌های بیشتری وارد کنگره‌ی آمریکا شوند، یعنی ایران به دنبال خرید زمان است و امیدوار است که با گذشت زمان و مقاومت تحریم‌ها، تحریم‌های آمریکا را بی‌اثر ‌کند و ممکن است در نهایت آمریکا به برجام برگردد.

انتهای پیام