مهدی مطهرنیا در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به شروط رهبری برای ادامه برجام با اروپا، گفت: در ادبیات سیاسی اساسا مذاکره به معنای قبول برد ـ برد و شرایط ناشی از واقعیت‌های موجود است. وقتی مذاکره می‌کنیم و پای میز مذاکره می‌نشینیم بالطبع در چارچوب توانایی‌ها و قدرت خود شرایطی برای رسیدن به توافق را مدنظر قرار می‌دهیم و طرف مقابل هم در چارچوب توانایی‌ها و امکانات خود برای دستیابی به امتیاز شرایطی برای انجام توافق دارد.
وی تصریح کرد: بنابراین دیپلماسی در نفس خود شامل دو نیم رخ برد ـ برد و مشروط بودن برای گرفتن امتیاز است لذا اکنون بعد از دیپلماسی متکی بر نیم رخ برد ـ برد، وجه مشروط بودن آن بروز پیدا کرده و هر کدام از طرفین شرط‌های خود را بیان می‌کنند.
این استاد دانشگاه همچنین بیان کرد: مفهوم دیپلماسی در اصل دچار بحران گفتمانی و واژگانی شده است و مذاکره از سوی برخی از طرف‌های مذاکره‌کننده با مناظره خلط معنا پیدا کرده و این خلط معنا موجب شده که وجه صریح دیپلماسی یا مذاکره مورد تاکید قرار گیرد.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل در ادامه یادآور شد: زمانی که دور اول مذاکرات برجام شروع شد، حسن روحانی رییس‌جمهور کشورمان از برد ـ برد سخن گفت در حالیکه برد ـ برد ویژگی و خصلت مذاکره است و در مناظره ما برد ـ باخت داریم و دیپلماسی برای انجام مناظره وارد عمل نمی‌شود.
مطهرنیا ادامه داد: اکنون ما در وجه مشروط قرار گرفته‌ایم و آمریکا، ایران و طرف‌های اروپایی قبل از آغاز دور جدید مذاکرات همه چیز را مشروط می‌کنند و این نشان دهنده فقدان ضمانت اجرای توافقات در بعد از انجام آن و در روابط بین‌الملل و نظامات حاکم بر آن است و لذا از این جهت باید این دوره را دیپلماسی مشروط بنامیم.
وی درباره پذیرش شروط و ادامه برجام با طرف‌های اروپایی نیز اظهار کرد: این یک مساله دوطرفه است، از یک طرف آیا ایران توانایی، امکانات و یا قدرت اعمال توانمندی خود برای حصول به این شرایط و ضوابط را دارد؟ آیا ایران می‌تواند شرایط را به اروپا دیکته کند؟ آیا اروپا خواهان است که این شرایط ر ا بپذیرد و به تعبیر دیگر این شرایط را به نفع خود می‌داند؟
این استاد دانشگاه افزود: باید بگوییم اروپا در عین حال که متحد آمریکا است رقابت شدیدی نیز با آمریکا در جهت نظم آینده جهانی دارد و به مثابه یک رقیب قدر در برابر آمریکا خودنمایی می‌کند اما اینکه تا چه اندازه می‌تواند با آمریکا رقابت کند در اینجا مبانی قدرت و تطبیق قدرت اروپا و آمریکا در پیشران‌های متفاوت مدنظر قرار می‌گیرد.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد قدرت ایالات متحده آمریکا در دیکته کردن عزم خود بر اروپا بیش از توانایی اروپایی‌ها برای دیکته کردن اراده آنها بر عزم آمریکا است، لذا آمریکایی‌ها از توان بیشتر و قدرت مانور فزونی‌تری برخوردار هستند اما در عین حال اروپایی‌ها، هم می‌خواهند آمریکا را در جهت منافع خود داشته باشد و هم ایران را حفظ کنند و در وجه سوم هم به گونه‌ای عمل نمایند تا بتوانند از آمریکا امتیاز بگیرند.
مطهرنیا اظهار کرد: همه این مسائل نمایان‌گر یک حرف معنادار است و آن حرف معنادار هم این است که آنها تا جایی که منافع‌شان در وهله نخست و در مرحله دوم توانایی استقامت آنها در برابر فشارهای آمریکا اجازه دهد، تلاش می‌کنند شرط‌هایی را که در چارچوب منافع و توانایی‌شان امکان‌پذیر است مدنظر قرار داده و آنها را پیاده‌سازی کنند.
وی همچنین ابراز کرد: اما در صورتی که این وضعیت تغییر پیدا کند یا منافع‌شان اقتضا نکند و یا اینکه اراده تحمیلی آمریکا بر آنها و شرکت‌های اروپایی دیکته شود، بی‌تردید آنها سمت و سوی گرایش به آمریکا را مدنظر قرار خواهند داد و آمریکا را به ایران ترجیح می‌دهند.
این استاد دانشگاه گفت: ما در هر چیزی به دنبال ایجاد یک فضای مطلق بودن هستیم و وقتی از توان اروپا صحبت می‌کنیم در حالیکه توان آنها نسبی است در تطبیق با دیگر توانایی‌ها سنجیده می‌شود. کشورهای اتحادیه اروپا هر کدام از توانایی بالایی برخوردارند که این توانایی‌ها مطلق نیست و نسبی است و ما نیز در اعمال خواسته‌های خود نسبت به اروپایی‌ها از توان تعریف شده و دارای وجوه قابل اندازه‌گیری نسبی برخورداریم. اگر اینگونه بیندیشیم باید بگوییم اروپایی‌ها می‌توانند متعهدانه رفتار کنند.
مطهرنیا با بیان اینکه تعهد اروپا نسبت به ایران متاثر از چند شاخصه است، گفت: منافع آنها میزان مقاومت آنها در برابر نیروهای رقیب به ویژه آمریکا و نوع رفتار و کنش سیاسی ایران نسبت به اتحادیه اروپا و تک تک کشورهای اروپایی سه شاخصه تعریف شده است و لذا اروپایی‌ها اگر با ایران و به شروط ایران عمل کنند بی‌تردید آنها نیز شروطی خواهند داشت و ایران نمی‌تواند با توجه به شروط خود به طور یکجانبه شروط آنها را نپذیرد.
وی در پایان اظهار کرد: بنابراین نمی‌توان با اتحادیه اروپا همکاری کرد و فردا متوقع بود که در فلان کشور بتوان رفتارهایی انجام داد که خلاف قوانین دولت حاکم بر آن کشور است.
انتهای پیام
نظرات