نماینده مردم گلپایگان و خوانسار و و عضو فراکسیون امید در گفت‌وگویی تفصیلی با ایسنا درباره واکنش برخی جریان‌های سیاسی به عهد شکنی غرب در زمینه برجام و انتقاد از توافق هسته‌ای و دولت می‌گوید که «همه این رفتارها نتیجه یک جمله است و آن این است که عده‌ای منافع ملی را ارجح بر منافع گروهی نمی‌دانند و فکر می‌کنند برای این‌که گروه و حزب خودشان بتواند نشان دهد که برجام زمین خورده است باید انگشت اشاره را به سمت دولت و رییس‌جمهور بکشند. در صورتی که چارچوب این مذاکرات توسط مقام معظم رهبری روشن شده بود.

وی با اشاره به مجوز مقام معظم رهبری برای مذاکرات برجام و تبیین شرایط آن خاطر نشان کرد: «مقام معظم رهبری در همان ابتدا تاکید داشتند که به آمریکایی‌ها نمی‌شود اعتماد کرد اما فرمودند که فرزندان این ملت برای مذاکره رفتند و باید از آن‌ها حمایت کرد و باید برای به نتیجه رسیدن این مذاکرات همه کمک کنند. آن‌چه امروز شاهد هستیم و در ابتدای شکل‌گیری مذاکرات نیز بود این است که عده‌ای به دنبال تخریب آن بودند.

این عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از این گفت‌وگو تاخیر شاپرک در اعلام موجودی حساب‌های بانکی را تخلف بانک مرکزی دانست و گفت: حتما باید کمیسیون انرژی به این موضوع رسیدگی کند.

وی با بیان این‌که «زمانی می‌توان به سود بانکی یک درصد رسید که اقتصاد ما «تورمی» و متکی بر درآمد نفتی نباشد» به عنوان عضو فراکسیون گردشگری مجلس گفت: گردشگری می‌تواند اقتصاد ما را از نفت جدا کند اما بحث نیاز به سرمایه‌گذاری و دانش مطرح است که ما این را نداریم.

این عضو فراکسیون امید هم‌چنین در بخش دیگری از این گفت‌وگو یکی از دلایل ناکارآمدی مجلس را وجود سه فراکسیون در آن دانست و ابرار عقیده کرد: ما اصلا فراکسیون مستقلین نداریم و هیچ وقت وجود نداشته است. فراکسیون مستقلین یعنی بازی به هم زن، یعنی شما هر کاری بخواهید در مجلس انجام دهید نمی‌توانید آن را انجام دهید.

متن کامل گفت‌وگوی ایسنا با علی بختیار نماینده مردم گلپایگان و خوانسار به شرح زیر است:

پرسش: شما عضو کمیسیون حقوقی مجلس هم بوده‌اید؛ چیزی که امروز به آن احتیاج داریم بیش از هر چیزی وحدت و همدلی است و در شعارهای سال‌ نیز این امر دیده شده است. آیا واقعا این شعار در دستگاه‌های مختلف و قوه‌ها اجرایی می‌شود؟ آیا صداوسیما بلندگوی این وحدت و همدلی است؟

ما امروز نیازمند به اتحاد بین ارکان مختلف تصمیم‌گیر در کشور هستیم تا بتوان با همگرایی ارکان مختلف در کنار یکدیگر کار کنیم؛ در غیر این صورت نمی‌توانیم مسیر رشد و تعالی را در کشور طی کنیم. متاسفانه علیرغم نشست‌های سران قوا ما شاهد واگرایی بین بخش‌های مختلف اجرایی، قضایی و تقوینی در کشور هستیم. چندی پیش نشستی در مجلس داشتیم که مسئولان عالی سه قوه در آن حضور داشتند اما متاسفانه در خصوص موضوعات ساده‌ای نظیر تلگرام در این نشست‌ها تصمیم‌گیری نمی‌شود. در این نشست‌ها می‌توان راجع به چنین مسائل ساده‌ای تصمیم‌گیری کرد. البته تصمیم‌گیری به معنای دخالت در کار یکدیگر نیست؛ چرا که قانون اساسی ما قائل بر اصل تفکیک قوا است؛ یعنی هر یک از قوا باید برای خود تصمیم‌گیری کنند. قوه قانونگذار باید صرفا مجلس باشد و هیچ یک از قوا حق ندارند در کار قانونگداری دخالت کنند. کار قضایی صرفا باید در اختیار قوه قضاییه باشد و کار اجرایی نیز در اختیار دولت. اما اصل تفکیک قوا به شکل مناسبی اجرا نمی‌شود چرا که برخی از قوا در کار یکدیگر دخالت می‌کنند. یکی از کارهایی که می‌توان در نظام انجام داد این است که سران قوا و ارکان مختلف تصمیم‌گیرنده در کشور با یکدیگر همگرایی داشته باشند تا چالشی که برای یک قوه ایجاد می‌شود با همکاری قوا از سر راه برداشته شود و کشور رو به جلو حرکت کند. اگر نتایج جلسات سران قوا این باشد نشان می‌دهد که جلسات خروجی خوبی داشته است.

پرسش: آیا مجلس می‌تواند قوانینی را تصویب کند تا در این زمینه شفاف‌سازی صورت گیرد و همگرایی بیشتر و دخالت‌ها کمتر شود؟

در قانون اساسی جمهوری اسلامی ماموریت هر رکن مانند قوای نظامی و انتظامی و بقیه دستگاه‌هایی که در این سه رکن قضایی، تقنینی و اجرایی نمی‌گنجد مشخص است. در قانون اساسی یک فصل مربوط به ماموریت پنج‌گانه قوه قضاییه آمده است و کاملا وظیفه این قوه مشخص شده است. همچنین وظایف دستگاه تقنینی و دستگاه اجرایی نیز در قانون اساسی کاملا روشن است اما می‌توانیم قوانینی تصویب کنیم که نشست سران قوا و همکاری آنها نظام‌مند شود. هم راجع به مسائل شکلی و نحوه برگزاری این جلسات و اینکه آیین‌نامه‌ای در این زمینه وجود داشته باشد می‌توان به صورت قانونی در مجلس اقدام کرد. ما می‌توانیم راجعه به محتوای این جلسات نیز در مجلس قانونگذاری داشته باشیم. اکنون که ما چنین جلساتی را داریم نیاز به تنظیم و تدوین یک قانون در این زمینه داریم تا بتوانیم این جلسات را نظام‌مند کنیم.

پرسش: برجام از کجا شروع شد، در آغاز مقام معظم رهبری فرمودند یک نرمش قهرمانی صورت بگیرد، امروز فضایی علیه دستگاه دیپلماسی و برجام بوجود آمده و می‌گویند که چرا ما این کار را انجام داده‌ایم.

برجام در شرایطی بود که کشور به دلیل مسائل و دعواهای بین‌المللی که ساخته و پرداخته آمریکایی‌ها بود، شرایط خوبی نداشت و آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها توانسته بودند با بی‌تدبیری که ما در عرصه دیپلماسی داشتیم استفاده بهینه کنند و فضای منطقه‌ای را که در جنگ ۳۳ روزه رژیم صهیونیستی را دچار انزوا کرده بود و یک اجماع منطقه‌ای علیه رژیم صیونیستی در حال شکل‌گیری بود و حتی ترکیه و عربستان اجماعی علیه رژیم صهیونیستی ایجاد کرده بودند، تغییر دهند و رژیم صهیونیستی خودش را از انزوا خارج کرد و سعی کرد جمهوری اسلامی را جایگزین خود کند. در عرصه دیپلماسی باید با تدبیر کار را جلو برد، اتفاقی که در این دولت به دلیل تجربه‌ای که رییس‌جمهور در شورای عالی امنیت ملی داشت، شرایط خوبی ایجاد شد. کاری که در برجام اتفاق افتاد خروج جمهوری اسلامی از دعوای بین‌المللی از فصل هفت منشور ملل متحد بود که دستاورد بزرگی است که این دولت تحت عنوان برجام به دست آورد. فصل هفتم ملل متحد مربوط به کشوری است که دنیا و شورای امنیت ملی به عنوان یک تهدید برای جهان آن را می‌شناسد و در فصل هفتم قرار می‌دهد و یک اجماع بین‌المللی علیه آن شکل می‌گیرد. کشوری که در فصل هفتم ملل متحد قرار می‌گیرد می‌توان از ابزارهای خشونت علیه آن استفاده کرد. دولت آقای روحانی و تدبیر رییس‌جمهور و قرار دادن آقای ظریف در وزارت خارجه توانست کشور را از این مسیر خارج کند. با همه نقاط ضعفی که در برجام وجود دارد و هر کاری نیز نقاط ضعفی دارد می‌توان گفت که برجام کار بزرگی است که انجام شده است. البته بعد از مذاکرات برجام، مذاکرات دیگری باید انجام می‌شد تحت عنوان مذاکره با کشورهای منطقه که این مذاکرات منطقه‌ای کمی به تعویق افتاد. در جلساتی که با رییس دستگاه دیپلماسی کشور داشتیم بر روی این موضوع که باید در مذاکرات منطقه‌ای تسریع شود نمایندگان تاکید داشته‌اند. موضوع دیگر مذاکرات اقتصادی است که باید ادامه یابد، سفارتخانه‌های ما باید به سفارتخانه اقتصادی سیاسی تبدیل شود که بارها مورد تاکید نمایندگان قرار گرفته است اما محقق نشده است.

پرسش: قرار بود برجام را با یک نرمش قهرمانانه شروع کنیم، در همان مقطع زمانی مقام معظم رهبری اعلام کردند که ما نسبت به غرب بی‌اعتماد هستیم و جلو می‌رویم و آن‌ها نشان خواهند داد که بی‌اعتمادی ما درست است، از این فرمایش مقام معظم رهبری اینگونه برداشت کردیم که همین جایی را که امروز قرار داریم ایشان در آن زمان دیدند و پیش بینی ایشان این بود که ما به این نقطه می‌رسیم. با شناختی که ایشان از غرب داشتند گفتند که غرب عهدشکنی خواهد کرد. موضوع برجام را خود دولت بدون اجازه مقام معظم رهبری نمی‌توانست حل کند. حال امروز که برجام مورد بدعهدی آمریکا قرار گرفته است چرا با دولت به گونه‌ای برخورد می‌شود که انگار کم کاری کرده است؟ یعنی عهدشکنی آمریکا تقصیر دولت است. ریشه این برخوردها از کجاست؟

ریشه این امر از آنجا است که از آن روزی که مقام معظم رهبری اجازه داد مذاکرات برجام انجام شود و حتی شرایط آن را تبیین کرد، برخی در داخل کشور به دنبال زمین خوردن برجام بودند. بعضی‌ها جوری رفتار کردند که انگار منافع ملی بر منافع گروهی و حزبی ارجحیت دارد. خود مقام معظم رهبری فرمودند که این مذاکرات در سطح وزرای خارجه به بالا انجام نشود. مقام معظم رهبری تاکید داشتند که به آمریکایی‌ها نمی‌شود اعتماد کرد اما فرمودند که فرزندان این ملت برای مذاکره رفتند و باید از آنها حمایت کرد و باید برای به نتیجه رسیدن این مذاکرات که دستور خود مقام معظم رهبری بود و همه چارچوب آن را مشخص کرده بودند همه کمک کنند. آنچه که در داخل امروز شاهد هستیم و در ابتدای شکل‌گیری مذاکرات نیز بود و تا زمانی که مذاکرات به نتیجه رسید و در یک روز همه مصوبات شورای عالی امنیت به یک قطعنامه تبدیل شد که برجام بود عده‌ای به دنبال تخریب آن بودند. معنای برجام تنها مذاکره چند کشور نبود، بلکه این قطعنامه به شورای امنیت رفت و به تصویب رسید و تمام قطعنامه‌های قبل از آن را خنثی کرد، چنین دستاورد بزرگی که دولت روحانی به دست آورد دستاورد نظام بود و همه باید پای این دستاورد می‌ایستادند تا بتوانیم شاهد آثار اقتصادی و سایر آثار آن برای کشور باشیم اما متاسفانه برخی در داخل کشور اینگونه عمل نکردند و مسیر عکس را دنبال کردند. امروز نیز برخی به دنبال این هستند که به هر شکلی که هست آمریکایی‌ها از این تعهدنامه بین‌المللی بیرون بیایند تا بگویند که ما گفته بودیم که برجام نتیجه‌ای نخواهد داشت.

پرسش: مگر از روز اول مقام معظم رهبری نفرموده بودند که آمریکایی‌ها عهدشکن هستند؟ پس چرا امروز هجمه به دولت وارد است و به جای این‌که با یکدیگر متحد باشیم و در برابر بیگانگان بایستیم با خودمان درگیر هستیم؟

همه این رفتارها نتیجه یک جمله است و آن این است که عده‌ای منافع ملی را ارجح بر منافع گروهی نمی‌دانند و فکر می‌کنند برای اینکه گروه و حزب خودشان بتواند نشان دهد که برجام زمین خورده است باید انگشت اشاره را به سمت دولت و رییس‌جمهور بکشند. در صورتی که چارچوب این مذاکرات توسط مقام معظم رهبری روشن شده بود. این افراد هم اگر واقعیت را نگاه کنند می‌فهمند که اگر برجام زمین بخورد باز دستاورد بزرگی برای کشور داشته است و آن این است که دنیا فهمید به آمریکایی‌ها نمی‌توان اعتماد کرد. امروز حتی اروپایی‌ها و برخی از کشورهای اروپایی که در این مذاکرات حاضر بودند و حتی آنهایی که به آمریکایی‌ها امتیاز دادند تا پای برجام بمانند آنها هم نسبت به آمریکا با موضع‌گیری جدید ترامپ به این نتیجه رسیدند که حرفی که ایرانی‌ها در روز اول زدند و مقام معظم رهبری فرمود به آمریکایی‌ها نمی‌توان اعتماد کرد درست بوده است. یکی از دستاوردهای بزرگ اتحادیه اروپا این بود که توانستند در جلو بردن این مذاکرات موفقیتی را کسب کنند و این بزرگ‌ترین و شاید اولین مذاکره‌ای باشد که اتحادیه اروپا توانسته به نتیجه برساند اما برجام با نقض آمریکا دچار اختلال شده است.

پرسش: شما عضو کمیسیون انرژی مجلس هم هستید. مشکلی که شاپرک برای جایگاه‌داران سوخت ایجاد کرده است این است که اکنون موجودی نقدینگی جایگاه‌ها را حتی تا ۳۶ ساعت با تاخیر اعلام می‌کند، در حالی که جایگاه‌دار در حسابش پول دارد اما نمی‌تواند سوخت را بخرد ، خیلی از جایگاه‌دارهای ما به شکل خصوصی کار می‌کنند، شما که در کمیسیون انرژی و فراکسیون تولید و اشتغال هستید چه کمکی می‌توانید به این جایگاه‌داران کنید؟

ما در حوزه نفت بخشی را برون‌سپاری کردیم. به بخش خصوصی پروانه و مجوز می‌دهیم تا بتواند بخشی از خدماتی که تا به حال بر دوش بخش دولتی بوده است را انجام دهد و بار بخش دولتی را کمتر کند، باید برای بخش خصوصی نیز تامین سوخت داشته باشیم و به موقع سوختش را در اختیارش قرار دهیم و هم اقدامات دیگری که برای پشتیبانی از این بنگاه‌ لازم است انجام دهیم تا امور این بنگاه اقتصادی به درستی اجرا شود. کاری که شاپرک انجام داده است به این امر آسیب زده است. رییس کل بانک مرکزی که در مجلس نیز حضور یافتند در پاسخ به این موضوع گفتند که ما آنلاین کردیم یعنی نه تنها آنها نباید ۲۴ ساعت کارشان طول بکشد بلکه یک ساعت هم نباید معطل شوند. زمانی که پولی پرداخت می‌شود باید به صورت آنلاین در اختیار بنگاه قرار گیرد نه اینکه اگر پولی در حساب موجود است تا ۲۴ ساعت بعد امکان استفاده‌اش وجود داشته باشد...

پرسش: اما اکنون این زمان از ۲۴ ساعت بیشتر است و در روز تعطیل به بیش از ۳۶ ساعت می رسد.

کاری که بانک مرکزی انجام می‌دهد خلاف است و حتما باید کمیسیون انرژی به موضوع رسیدگی کند. متاسفانه نظامات بانکی ما یکی از دلایل اصلی عدم رونق اقتصادی و ایجاد فضای کسب و کار مناسب در کشور هستند. نظام بانکی ما که از تولیدکننده حمایت نمی‌کند و چوب لای چرخ تولیدکننده می‌گذارد مضر است. به عنوان مثال در یک تولیدی قرار بوده همان‌طور که در کارگروه اشتغال تعیین شده است مبلغی در سه دوره در اختیار یک بنگاه قرار بگیرد، مبلغ دوره اول توسط بانک پرداخت شده است اما دور دوم و سوم پرداخت نشده است تا بنگاه اقتصادی به اتمام برسد و به مرحله سودآوری برسد. اکنون بعد از پرداخت قسط اول این مبلغ سررسید شده و بانک مطالبه قسط اول خود را دارد و بانک پاسخگو نیست که چرا قسط دوم و سوم خود را به موقع به این بنگاه اقتصادی پرداخت نکرده است. ما مشکلات زیادی در نظام بانکی داریم. بنده در سفری که به چین رفته بودم و با مدیرعامل اگزین‌بنک جلسه داشتم ایشان گفتند اگر از تولیدکنندگان ما سفارش دهید و کالایی که مدنظر ما بود در چین ساخته شود بنده فاینانس خواهم کرد با سود یک درصد. این نشان می‌دهد که آنها حاضرند به طور صددرصد از تولیدکننده‌شان حمایت کنند اما کدام یک از مدیران بانک‌های ما چنین تعصبی را نسبت به تولید داخلی و تولید ملی دارند؟ روزی در جلسه‌ای در فراکسیون تولید و اشتغال که وزیر اقتصاد نیز حضور داشتند ایشان گفتند بنده زورم به این بانک‌ها نمی‌رسد. این گرفتاری‌هایی است که ما در سیستم بانکی خود داریم و بارها نیز در فراکسیون‌های تخصصی و هم در صحن مجلس راجع به این مسائل تذکر داده شده است. امروز یکی از دلایل مشکلات اصلی کشور در باب تولید این است که نظام بانکی ما ناکارآمد است. ناکارآمدی نظام بانکی، نظام بیمه، مالیات، نیاز به جراحی اقتصادی دارد. یعنی نظامات گمرک، بیمه، مالیات و مالیات ارزش افزوده مشکلات زیادی برای تولیدکنندگان ایجاد کرده است.

پرسش: شما فرمودید وزیر اقتصاد گفته بنده زورم به بانک‌ها نمی‌رسد، شما نیز به عنوان یک نماینده مجلس معتقد هستید که بانک‌ها کارآیی لازم برای پاسخگویی به نیازها در جامعه را ندارند، این در حالی است که اخیرا مقام معظم رهبری تاکید کردند مشکل بیمه، بانک و مالیات باید به نفع تولیدکنندگان حل شود اما با این شرایط  چگونه این اتفاق خواهد افتاد؟ شما فرمودید که مجلس در راس امور است اما چرا اقدامی انجام نمی‌دهید، آیا قرار است که ما دیوارها را از شعارهای سال تزیین کنیم اما در عمل کاری انجام ندهیم؟

چند زنجیره در نظامی که تابع موضوع اقتصادی با یکدیگر کار می‌کنند که یکی از آنها کمیسیون اقتصادی مجلس است که به عنوان مثال در رابطه با قانون مالیات بر ارزش افزوده در بودجه سال ۹۶ موافق نبودیم که این قانون تنفیذ شود و الزام کردیم که دولت باید لایحه جدیدی بیاورد، لایحه جدیدی که دولت داد حدود یک سال در کمیسیون اقتصادی مجلس کار شد و ماه گذشته با پیگیری‌هایی که داشتیم کمیسیون اقتصادی تصمیم گرفت تا این لایحه را به صحن بیاورد و از مجلس رای بگیرد که این موضوع را مطابق اصل ۸۵ در کمیسیون به تصویب برساند و مجلس با این امر مخالفت کرد، اکنون باید بند بند مواد این لایحه در صحن مجلس به تصویب برسد. اینکه وضعیت دلار در یک بازار آشفته‌ای در یک روز افزایش یافت اتفاق ناگواری برای کشور است و قطعا هم دولت و هم مجلس مقصر است. در مجلس کمیسیون اقتصادی بیشتر از همه مقصر است البته مجلسی کارآمد است که همه بخش‌های آن با یکدیگر کار کنند و کار را پیش ببرند پس نمی‌توان گفت که تنها کمیسیون اقتصادی مقصر است بلکه تک تک نمایندگان در این  امر مقصر هستند که وضعیت نظام بانکی امروز به این روز افتاده است. اما نمی‌توان گفت که مشکلات نظام بانکی که در اقتصاد کشور تاثیر گذاشته است امروز ایجاد شده است.

پرسش: در هر صورت این مشکلات وجود دارند و شما به عنوان نمایندگان مجلس درقبال آنها مسئولید، نمایندگان زمانی که بر سر کار آمدند کاملا به مشکلات کشور آگاه بودند.

کشور مانند یک جاده خاکی است. اگر شما ۱۰۰ کیلومتر جاده خاکی را طی کنید باید ابتدا ۱۰۰ کیلومتر جاده خاکی را برگردید تا بتوانید به اول راه درست برسید، اگر ۱۰ سال یک مسیر غلط طی شده باشد نمی‌توان یک ساله از آن جاده خاکی بازگشت.

پرسش: مجلس برای ریل‌گذاری و بازگشت به راه درست چه برنامه‌ای دارد؟

مجلس قصد دارد در جلسات غیرعلنی بتواند تعدادی از این مسائل را حل کند. به عنوان مثال موضوع بهم ریختگی موسسات اعتباری که دیگران آن را ایجاد کرده‌اند و بارش به دوش مجلس افتاد را مجلس حل کرد. مجلس برای حل این معضل نظاماتی را در نظر گرفت که امروز ۹۸ درصد سپرده‌گذاران پول خود را دریافت کردند. هر کدام از نمایندگان مجلس باید در زمینه حل مشکلات اقدام کنند و اگر کم کاری داشته باشند باید مورد سوال قرار گیرند. اگر امروز ما می‌گوییم مجلس در یک زمینه کار کرده است ما باید افرادی را که در این زمینه کار نکرده‌اند نیز شناسایی کنیم. در روزهای آغازین مجلس بنابر این گذاشته شد که به جای اینکه توپ را از زمین مجلس به زمین دولت و از زمین دولت به زمین مجلس بیندازیم در جلسات غیرعلنی در خصوص ۱۰ موضوع مساله‌دار کشور که سال‌هاست حل نشده باقی مانده اقدام کنیم و حداقل دو موضوع را در این دوره از مجلس حل کنیم. این مسائل مهم کشور که حل نشده باقی مانده است در مجلس شناسایی شد در سال‌های اخیر به دلیل درگیری‌هایی که مجلس با دولت داشته است این مشکلات حل نشده باقی مانده است. یکی از مسائلی که در جلسات غیرعلنی راجع به آن بحث شده و کار جلو رفته است قاچاق کالا است. از دیگر موضوعات نیز بحث بهم ریختگی صندوق‌های بازنشستگی است. صندوق‌های بازنشستگی ما که روی پای خود ایستاده بودند و بنگاه‌های اقتصادی فعالی داشتند امسال در بودجه ۹۷، ۶۰ هزار میلیارد تومان منابع بودجه را گرفتند و آویزان دولت شدند. این صندوق‌ها خود بنگاه‌های اقتصادی فعالی داشتند و کار می‌کردند اما به دلیل اینکه در آنها فساد است و یا اینکه بنگاه‌های ناکارآمدی هستند و یا مدیرهای ناکارآمد سیاسی در آنها گمارده شده است امروز از مسیر واقعی خود خارج شده‌اند. این دو موضوع در جلسات مختلف غیرعلنی مورد بحث قرار گرفته است و در این خصوص قرار است مجلس تا پایان این دوره اقدام کند. البته تعداد دیگری از مسائل ده‌گانه را نیز مجلس دنبال می‌کند و قطعا به حل مساله ده‌گانه نخواهد رسید.

پرسش: با این حساب می‌توان امیدی به حل مسائل بانکی داشت؟

حل مشکل بانکی به این مجلس نخواهد رسید. روند حل مشکلات بانکی یکی یکی جلو می‌رود، اما تعدادی از این مشکلات به مسائل بین‌المللی ما گره خورده است. ما در فراکسیون دیپلماسی و منافع ملی جلساتی را با وزیر اقتصاد در رابطه با FATF‌  داشته‌ایم. ما باید حتما نظام بانکی شفاف داشته باشیم تا بتوانیم مسائل و مشکلات بانکی را حل کنیم. امروز یکی از دلایل ناکارآمدی نظام بانکی ما غیرشفاف بودن آن است. البته مساله فساد در کشور بدون شفافیت حل نخواهد شد و کشورهایی که توانسته‌اند در مساله بزرگ فساد که امروز در کشور ما وجود دارد فائق بیایند با استفاده از شفافیت بوده است. ما باید نظام بانکی داشته باشیم که وضعیت تراکنش‌های بانکی تمام نمایندگان مجلس را به طور شفاف ارائه دهد. ما باید نظام ثبتی داشته باشیم که وضعیت نقل و انتقال خانواده مسئولان کشور را به طور کامل نشان دهد. اگر این کار را انجام دهیم حتما معضل فساد و رانتی که در کشور وجود دارد و باعث بی‌اعتمادی مردم به مسئولان شده است قطعا حل خواهد شد. ما به دنبال نوشتن طرحی به همراه نمایندگان در رابطه با این موضوع هستیم تا بتوانیم موضوع شفافیت را بنیانگذاری کنیم تا نظام شفافی را تحت یک قانون مشخص داشته باشیم.

پرسش: تولیدکننده بدون وجود نظام بانکی حامی قوی و شفاف چه میزان می‌تواند در ایران موفق باشد؟

قطعا اگر نظام بانکی شفاف و حامی وجود نداشته باشد و آیین‌نامه‌ها و دستورات آن در جهت حمایت از تولیدکننده نباشد و همه مدیران آن از هیات مدیره گرفته تا اعضای آن در شعب آن به این معتقد نباشند که نظام بانکی باید در خدمت تولید و اشتغال باشد، نظام بانکی نخواهد بود که بتواند مساله تولید و اشتغال را حل کند. نظام بانکی اگر صرفا به دنبال سودآوری خود باشد و وضعیت صورت‌های مالی خود بخواهد نشان دهد نمی‌تواند در خدمت تولید باشد. یکی از ایرادات موجود نظام بانکی غیرشفاف است که خودش را در خدمت تولید نمی‌داند. در نهایت باید گفت تولیدکننده بدون وجود نظام بانکی شفاف و حامی نمی‌تواند موفق باشد اما ما در سال گذشته یک و نیم میلیارد تومان از صندوق توسعه ملی با همکاری دولت و وزارت کار برای اشتغال‌آفرینی روستایی تخصیص دادیم و چهار بانک صندوق کارآفرینی امید، پست بانک، بانک تعاون را برای این امر تعیین کردیم و مسیر را روشن ساختیم. اکنون ۱۵۰۰ میلیارد تومان از این یک و نیم میلیارد تومان تخصیص داده شد و تقریبا تعیین تکلیف شد و سهم هر شهرستان در آن مشخص شد اما هنوز پرداخت نشده است. ۱۵۰۰ میلیارد تومان دوم نیز تخصیص داده شده اکنون نیز مجددا در حال طی کردن این مراحل است تا بتوان برای ایجاد اشتغال از آن استفاده کرد. نمایندگان تاکیدشان بر این است که این منابع نباید در جاهایی صرف شود که شغلی را ایجاد نکند. ما می‌خواهیم از داخل این منابع کارآفرینی در روستاها ایجاد شود. این یک و نیم میلیارد تومان صرفا برای اشتغازایی در روستاها در نظر گرفته شده است و این کار دارای چند دلیل است. یکی از دلایل این است که وضعیت مهاجرت از روستاها مناسب نیست و روستاها در حال خالی شدن از جمعیت هستند. با وجود اینکه ما امکانات زیادی را برای روستاها فراهم کرده‌ایم اما روستاییان شغل ندارند به همین دلیل به شهرها مهاجرت می‌کنند و شتاب خالی شدن روستاهای ما نسبت به جهان شتاب بالایی است. از این رو ما تصمیم گرفتیم منابعی را تزریق کنیم تا مشکل اشتغال را در روستاها حل کنیم. اگر مشکل اشتغال را در روستاها حل نکنیم وضعیت به شکل نامطلوبی در چند سال آتی بروز می‌کرد و حاشیه‌نشینی در اطراف شهرهای بزرگ به مراتب بیشتر می‌شد. امیدواریم با این منبع اختصاص یافته گام موثری حداقل در جهت جلوگیری از مهاجرت به شهرها صورت گیرد. ما باید بعضی از تصمیمات را به گونه‌ای بگیریم تا از بدتر شدن وضعیت جلوگیری کنیم. برخی از منابعی که ما در بودجه‌ می‌گذاریم و یا قانون‌گذاری انجام می‌دهیم و یا نظارتی که داریم باید از این سو باشد. ما در بودجه سال ۹۶، ۱۰ هزار میلیارد تومان برای تسهیلات خرد و معوقات بانکی که چند سال معوق شده بود و مردم توان پرداخت آن را نداشتند در نظر گرفتیم. ما پیش‌بینی کردیم که ما ۱۱۰هزار میلیارد تومان می‌گذاریم و وام‌های خرد بدون سود و جرایم تسویه می‌شود. با ۱۰ هزارمیلیارد تومان، ۱۵۰ هزار میلیارد تومان از معوقات بانکی بازگشت به بانک‌ها در ابتدا دولت با این کار موافق نبود ولی در انتها دولت نیز متوجه شد که هم به مردم و هم به بانک‌ها کمک شد. ما در مجلس ۳۲۰۰ میلیارد تومان در تبصره ۱۸ برای اشتغال و کارآفرینی غیر از آنچه که برای اشتغالزایی در روستاها درنظر گرفته شده است اختصاص دادیم. اکنون ما در مجموع ۴۲۰۰ میلیارد تومان منابع در اختیار داریم تا بتوانیم با این بودجه مناسب حداقل مشکل بانکی خود را حل کنیم. در فراکسیون تولید و اشتغال بخش عمده‌ای از پروسه‌های پیچیده در فضای کسب و کار با کمک وزرا حل کردیم. به عنوان مثال وزارت ارشاد به تنهایی ۵۰ نوع مجوز و پروانه صادر می‌کند. تعداد پروانه‌ها و مجوزهایی که  هر یک از دستگاه‌ها برای ایجاد بنگاه‌ها یا یک شغل صادر می‌کند متعدد است و باعث کند شدن کشور شده است. در این فراکسیون تصمیم گرفته‌ایم تا در زمینه کاهش این پروسه‌ها اقدام کنیم و بخش اعظم این کار انجام شده است. ما طی این سال‌ها حدود هزار فرآیند را کاهش دادیم اما حدود ۵۰۰۰ فرآیند همچنان وجود دارد که باید گام به گام در جهت کاهش این فرآیندهای پیچیده برای تسهیل فضای کسب و کار گام برداریم.

پرسش: اشاره کردید که با سیستم بانکی کنونی تولیدکننده نمی‌تواند موفق باشد، از طرفی اشاره کردید که در مجلس فعلی نیز نمی‌توان اقدامی در این زمینه انجام داد، وزیر اقتصاد نیز گفته‌اند حریف بانک‌های کشور نمی‌شوند، در این حالت رسما پشت تولیدکنندگان کشور خالی شده است و امیدی نیز نمی‌توان به آن‌ها داشت. این نشان می‌دهد تمام مصاحبه‌هایی که ما در از ابتدای سال در حمایت از تولید ملی با کارشناسان داشته‌ایم اتلاف وقت بوده است؟

بانک مرکزی ما از وزارت اقتصاد مستقل است، اگر وزیر اقتصاد نمی‌تواند به بانک‌ها دستور دهد به این دلیل است که بانک‌ها تحت نظارت بانک مرکزی هستند و تحت نظارت وزارت اقتصاد نیستند. این یک اشکال در ساختار کشور است. بانک مرکزی در مقابل مجلس پاسخگو نیست، بانک مرکزی تنها به رییس‌جمهور پاسخ می‌دهد.

ما می‌توانیم از وزیر اقتصاد سوال کنیم یا می‌توانیم ایشان را استیضاح کنیم تا به ایشان تذکر کتبی یا شفاهی دهیم اما از رییس بانک مرکزی نمی‌توانیم سوال کنیم. مجلس می‌تواند طرح دهد. ما امروز به دلیل اینکه نسبت به عملکرد بانک مرکزی منتقد بودیم جزء سوال کنندگان از رییس‌جمهور هستیم در صورتی که مخاطب ما بانک مرکزی است، ما تعدادی مشکل و مساله ساختاری داریم. هر یک از نمایندگان نیز در مجلس دیدگاه خاص خود را دارند. بنده خودم معتقد هستم که بانک مرکزی نباید بانک باشد و فعالیت بانکی داشته باشد. بانک مرکزی وظیفه فروش ارز در بازار را نباید داشته باشد. بانک مرکزی نباید تنظیم‌کننده بازار ارز باشد اما دیدگاه بنده دیدگاهی نیست که همه نمایندگان در داخل مجلس داشته باشند. ما می‌توانیم طرحی بنویسیم و بانک مرکزی را نیز یک وزارتخانه کنیم و یا قانونی را تدوین کنیم که بانک مرکزی مانند سایر وزارتخانه‌ها باید در مقابل مجلس پاسخگو باشد اما دلیل تعلل مجلس این است که در بین نمایندگان مجلس بر سر این موضوع همگرایی وجود ندارد یعنی همه معتقد نیستند بانک مرکزی نیز همانند وزارت اقتصاد باید در مقابل مجلس پاسخگو باشد. ما موضوعات زیادی نظیر این مساله را داریم که در مجلس طرفدار ندارد نظیر سازمان ثبت اسناد. بنده شخصا طرحی را آماده کردم که سازمان ثبت اسناد زیرمجموعه وزارت دادگستری شود تا ما بتوانیم از وزیر دادگستری سوال کنیم و بخواهیم در رابطه با نظام ثبتی به ما پاسخگو باشد چرا که ما هر وقت وزیر دادگستری را در خصوص هر مساله‌ای احضار می‌کنیم و می‌خواهیم پاسخگو باشد می‌گوید من صرفا نامه‌رسان هستم و هیچ اختیار دیگری ندارم. در گذشته نیز سازمان ثبت اسناد زیر نظر وزارت دادگستری بوده است اما همین طرح با چند چالش بزرگ مواجه شد. ما در قانونگذاری در رابطه با بانک مرکزی نیز با چالش‌هایی از این قبیل مواجه هستیم. یکی دیگر از مشکلاتی که بر سر راه مستقل کردن بانک مرکزی وجود دارد اصل ۷۵ است. زمانی که ما طرحی را می‌آوریم به دلیل اینکه بار مالی ایجاد می‌کند حتما توسط شورای نگهبان رد خواهد شد.

پرسش: ضرری که بانک مرکزی به دلیل عدم حمایت از تولیدکننده دارد بیشتر از بار مالی که شما به آن اشاره کردید نیست؟

همانطور که گفتم این مساله باید حل شود، اما راه‌حل آن این است که یا دولت باید لایحه بیاورد و یا مجلس باید طرح بدهد. دادن طرح نمایندگان نیز دچار این مشکل خواهد شد که با ایرادات متعدد قانون اساسی توسط شورای نگهبان روبرو خواهد شد.

پرسش: با این حساب چه امیدی به اصلاح نظام بانکی در حمایت از تولید کنندگان می‌توان داشت؟

بانک مرکزی و ساختار آن که ما می‌گوییم ایراد دارد مربوط به امروز نیست. ما می‌خواهیم با تغییر ساختاری در بانک مرکزی راندمان آن را افزایش دهیم و نمی‌توان گفت که امروز بانک مرکزی ناکارآمد است بلکه راندمان آن با این نوع ساختار پایین است. یک حرکت جدی با تعامل با دولت در این سال‌ها انجام شده است. یکی این است که ما در تعامل دوسویه با دولت توانستیم تعداد کثیری از بنگاه‌های اقتصادی تحت نظر بانک‌ها را واگذار کنیم. دوم اینکه بانک مرکزی بانک‌ها را از فعالیت اقتصادی جدید منع کرد. یکی از دستاوردهای ما در مجلس این است که بانک‌های ما در طی این مدت هیچ کدام فعالیت اقتصادی جدیدی ایجاد نکردند و تعداد کثیری از بنگاه‌های اقتصادی تحت نظر خودشان را واگذار کردند اما با وجود همه این کارهای انجام شده ما برای اینکه راندمان بانک مرکزی بالا رود نیاز داریم بانک مرکزی را تحت نظارت مجلس در بیاوریم. ما نیاز داریم خیلی از بخش‌های کشور را که تحت نظارت مجلس نیست را به نظارت مجلس در بیاوریم.

پرسش: شما می‌گویید بانک مرکزی باید تحت نظارت قرار بگیرد اما برای اینکه تحت نظارت قرار بگیرد بار مالی دارد و شورای نگهبان مخالفت می‌کند و این کار شدنی نیست، از طرف دیگر می‌گویید تولیدکننده بدون حمایت بانک مرکزی پیشرفتی نمی‌تواند کند؛ در این میان تولید کننده از چه حمایتی برخوردار است؟

ما بانک مرکزی را در فراکسیون تولید و اشتغال وادار کردیم که مصوب کند که بانک‌ها کار بنگاه‌داری نکنند تا منابعی که در اختیار بانک‌ها است و چه منابعی که از دولت به آنها تزریق می‌شود در اختیار تولیدکننده قرار گیرد. ما در این جهت موفق شدیم اما نه موفقیت صددرصد.

پرسش: یک تولیدکننده برای کار نیاز به تسهیلات بانکی دارد، اما بانک با چه بهره‌ای این تسهیلات را به آن می‌دهد؟

این وام برای نواحی روستایی با بهره ۱۰ درصد و نواحی صنعتی شهرها ۶  درصد. ما حدود هشت ماه گذشته پرداخت وام به روستاییان را تصویب کردیم. بعد از تصویب و تایید شورای نگهبان فرستادیم و سازمان برنامه و بودجه ۱۵۰۰ میلیارد تومان اولیه را تخصیص داد. سهم هر استان مطابق با مولفه‌های اشتغال در آن استان تعیین شده است. امروز تعدادی این وام را دریافت کردند و تعدادی در حال دریافت هستند. ۱۵۰۰ میلیارد دوم نیز تخصیص داده شده و باید این مسیر را طی کند تا این کار انجام شود اما آن ۳۲۰۰ میلیون تومان که گفتم از بانک صنعت و معدن پرداخت می‌شود منابعی است که می‌خواهیم با بروکراسی کم کار انجام شود و اختصاص یابد. در ابتدای این مجلس بهره بانکی بالای ۲۰ درصد بود و با جلسه‌ای که با وزیر اقتصاد قبل داشتیم تصمیم گرفته شد ما در اصلاحیه لایحه بودجه ۹۵ بدهی دولت به بانک‌ها که در آن روز ۱۴۰ هزار میلیارد تومان بود را بپذیریم و در قبال آن وزارت اقتصاد مکلف شود نرخ سود بهره را کاهش دهد. امروز نرخ سود و بهره به میزان زیادی کاهش پیدا کرده است و به ۱۶ درصد رسیده است.

پرسش: با بهره ۱۶ درصدی بانک، تولیدکننده چگونه می‌تواند موفق باشد، شما اشاره کردید در چین بهره بانکی یک درصد است، در ترکیه نیز این بهره به نوعی مشابه است، در حالی که تاکید مقام معظم رهبری بر اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولیدکننده داخلی است، سود بانکی ۱۶ درصد چگونه می تواند راهگشا باشد؟

زمانی ما می‌توانیم به سود بانکی یک درصد برسیم که اقتصاد ما «تورمی» نباشد. در اقتصاد تورمی هزینه پول بالاست. اکنون بانک‌ها بیش از ۱۰ درصد برای پول هزینه می‌کنند چرا که اقتصاد ما یک اقتصاد تورمی است. ما سال‌های متوالی است که تحت عنوان اقتصاد غیرنفتی شعار می‌دهیم و می‌گوییم باید از اقتصاد نفتی به سمت اقتصاد غیرنفتی برویم. منابع مازادی را به عنوان مثال در قانون برنامه پنجم ۱۰ درصد و سالی سه درصد اضافه کردیم که ابتدا قرار بود ما ۲۰ درصد و سالی ۲۰ درصد در نظر بگیریم تا در پایان برنامه پنجم به یک اقتصاد غیرنفتی برسیم. ما در برنامه ششم سال پایه را ۳۰ درصد و سالی دو درصد باید اضافه کنیم یعنی امسال باید ۳۲ درصد از منابع صادرات نفت را به صندوق توسعه ملی برسانیم اما بعدا برداشت خواهیم کرد. در دولت‌ها و مجالس گذشته نیز این برداشت انجام شده است چرا که اقتصاد ما اقتصاد دانش محورنیست. تا زمانی که اقتصاد ما به سمت اقتصاد دانش بنیان نرود به اقتصاد غیرنفتی نخواهیم رسید. برای رسیدن به اقتصاد دانش بنیان باید کسب و کار الکترونیک و استارآپ‌ها فعال شوند اما در همین راه نیز با چالش‌های بزرگی مواجه هستیم. می‌بینیم که در تلگرام کسب و کار مجازی انجام می‌شد اما به دلیل اختلاف بین مسئولان به این کسب و کارها نیز آسیب وارد شد. امروز ما چالش‌هایی در داخل خود مجلس داریم و چالش‌هایی نیز به جد با قوه قضاییه داریم. البته ما با خارج از این سه رکن نیز چالش‌های دیگری داریم. این چالش‌ها باید حل شود تا ما بتوانیم به سمت اقتصاد دانش بنیان که بتواند دانش ایجاد کند حرکت کنیم. ما منابع داخلی‌مان برای سرمایه‌گذاری کافی نیست. در طی برنامه ششم محاسبه‌ای انجام شد که ما نیاز به ۸۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری داریم و در بهترین شرایط ۲۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری داخلی داریم و بیش از ۶۰۰ میلیارد تومان باید سرمایه‌گذاری خارجی داشته باشیم. در چه شرایطی سرمایه‌گذاری خارجی محقق خواهد شد؟ در شرایطی که کشور وارد دعواهای بین‌المللی نشود. اگر ما به سمت برجام رفتیم برای این بود که خیلی از این مسائل را حل کنیم، برجام صرفا یک توافقنامه سیاسی نبود.

پرسش: در حال حاضر برجام به هر شکلی که بوده است آن را نادیده گرفتند و خودمان باید کاری انجام دهیم. از نظر شما اگر گردشگری فعال شود چقدر می‌تواند به کشور کمک کند و آیا می‌تواند اقتصاد ما را از نفت بی‌نیاز کند؟

گردشگری می‌تواند اقتصاد ما را از نفت جدا کند اما بحث نیاز به سرمایه‌گذاری و دانش مطرح است که ما این را نداریم. در زمینه حفظ میراث فرهنگی و سرمایه‌گذاری و در زمینه جلوگیری از این که گردشگری به آثار تاریخی ما آسیب برساند ما عقب هستیم. اینکه ما به وسیله گردشگری از آثار تاریخی‌مان می‌خواهیم صرفا پول در بیاوریم آسیب جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت و در نهایت مانند دریاچه ارومیه خواهد شد که امروزی کاری برای آن نمی‌شود انجام داد. گردشگری نیاز به دانش دارد که متاسفانه ما نداریم.

پرسش: با این حساب فراکسیون گردشگری با چه هدفی در مجلس تشکیل شد ؟ امروز برای تغییر کاربری یک خانه به یک مکان تاریخی بین چهار تا هفت ماه طول می‌کشد تا به شما مجوز دهند. این هفت ماه می‌تواند تاثیر زیادی داشته باشد.

تک تک اینها چالش‌هایی است که بنده خودم در حوزه انتخابیه‌ام دارم. امروز تعداد زیادی از خانه‌های تاریخی در خوانسار در حال از بین رفتن است. 

پرسش: هدف از تشکیل فراکسیون گردشگری چه بود؟

امسال در منطقه گردشگر پنج برابر شده است. دستاورد فراکسیون گردشگری امسال این بوده است که طی این دو سال فعالیت توانستیم تعداد گردشگر را افزایش دهیم و ثبت آثار تاریخی را نیز بالا ببریم.

پرسش: مردم آماده هستند خانه‌های تاریخی ثبت ملی را بخرند و با هزینه خود آن را مرمت کنند و در اختیار گردشگر قرار دهند، دریافت مجوز این کار بین چهار تا هفت ماه زمان می‌برد. کدام سرمایه‌گذاری حاضر است چنین کاری را انجام دهد؟

ما خودمان نسبت به این مساله منتقد هستیم و شما باید این موضوع را از رییس سازمان میراث فرهنگی  بپرسید.

ما یکی از کارهایی که برای پاسخگو بودن سازمان میراث فرهنگی انجام داده‌ایم دادن طرح وزارت میراث فرهنگی و گردشگری است. ما این طرح را به صورت فوریتی آوردیم چرا که سازمان میراث فرهنگی در مقابل ما پاسخگو نبود. سازمان میراث فرهنگی نیز یکی از سازمان‌هایی است که در مقابل مجلس پاسخگو نیست. ما علیرغم اینکه عضو فراکسیون گردشگری هستیم و البته دستاوردهای خوبی نیز داشته‌ایم نمی‌توانیم از سازمان میراث فرهنگی سوال کنیم. فضای کسب و کار به گونه‌ای است که وقتی شما می‌خواهید یک خانه بوم‌گردی را با پول خودت بخری و پروانه بگیری هفت ماه طول می‌کشد، ما منتقد این امر هستیم منتهی ما در مجلس کار اجرایی انجام نمی‌دهیم. ما در مجلس قانونگذاری می‌کنیم. آیا من می‌توانم بر کار رییس سازمان میراث فرهنگی نظارت کنم؟ آیا می‌توانم در کار اجرایی مدیرکل استان دخالت کنم؟

شما عضو فراکسیون گردشگری هستید، چگونه نمی‌توانید در این زمینه دخالت داشته باشید؟ ما در حالی از صنعت گردشگری صحبت می‌کنیم که تور استانبول سه روز با هواپیما ۷۰۰ هزار تومان است، و تور شیراز با قطار سه روز، ۸۵۰ هزار تومان است، بلیت هواپیمای چارتر تهران به رشت ۱۰۰ هزار تومان است و از تهران به استانبول ۹۰ هزار تومان است. با این حساب کدام گردشگری حاضر است با این هزینه‌ها به شیراز و رشت برود و به ترکیه نرود؟ فرق ترکیه با ما در چیست؟ اینکه ما یک الگو داشته باشیم و بتوانیم از آن استفاده کنیم اتفاق خوبی است اما ما امروز حتی نمی‌توانیم یک کپی کار خوب باشیم؟

بنده نیز نسبت به این وضعیت منتقد هستم اما مجلس قوه قانونگذار است ولی آقای رییس‌جمهور مسئول اجرای این کار است. اگر ایشان بگوید که قانون ندارد مقصرش مجلس است. اگر آقای مونسان بگوید که من لایحه دادم و در مجلس باقی مانده است باز هم مقصر مجلس است. ما خوشبختانه در این زمینه قانون کم نداریم چرا که سعی کرده‌ایم با حضور خود اعضای دولت در برنامه ششم به طور کامل قانونگذاری کنیم. شما اگر امروز بگویید ما در زمینه گردشگری قانون کافی نداریم بنده می‌گویم ما قانون داریم اما در حوزه اجرا به درستی اجرا نمی‌شود. بنده راجع به خیلی از امور کشور به دولت معترض هستم. به خیلی از اموری که در قوه قضاییه اجرایی می‌شود انتقاد دارم حتی به خود مجلس نیز انتقاد دارم. مجلس ۲۹۰ نماینده دارد، چرا استیضاح‌ها به نتیجه نرسیده است؟ بنده یکی از دلایل ناکارآمدی مجلس را سه فراکسیون بودن آن می‌دانم. ما اصلا فراکسیون مستقلین نداریم و هیچ وقت وجود نداشته است. فراکسیون مستقلین یعنی بازی به هم زن، یعنی شما هر کاری بخواهید در مجلس انجام دهید نمی‌توانید آن را انجام دهید. نه اصلاح طلبان می‌توانند کاری کنند و نه اصولگراها می‌توانند کار را پیش ببرند. یکی از دلایل ضعیف شدن مجلس، سه فراکسیون بودن آن است.

پرسش: با این حساب اگر اصلاح‌طلب‌ها و اصولگراها با هم نزدیک‌تر شوند آیا مجلس دستاورد بیشتری نخواهد داشت؟ هر موقع ما به مجلس می‌رسیم مجلس می‌گوید ما قوانین‌مان آماده است و دولت باید آن را اجرا کند.

امیدوارم در خرداد ماه در مجلس تغییراتی انجام شود و مجلس بتواند مشکل سه فراکسیونی را حل بکند و هم در جهت تقویت مجلس گام بردارد. تصمیمات اصلی در فراکسیون‌های سیاسی گرفته می‌شود. در جاهایی که باید نظارت قوی باشد و کار را جلو ببریم این سه فراکسیون بودن مانع می‌شود. سه فراکسیون بودن مجلس باعث تضعیف آن شده است.

گفت‌وگو از خبرنگار ایسنا: علی قورچیان

انتهای پیام