به گزارش ایسنا و به نقل از مجله دیسکاور، چشم ما انسانها دید سه رنگی دارد. ما تنها سه رنگ قرمز، سبز و آبی را میبینیم. تشخیص نهایی و کامل رنگ در مغزمان رخ میدهد. اگر چشم ترکیبی از طیف رنگهای قرمز و سبز ببیند و اثری از رنگ آبی نباشد، مغز تشخیص میدهد که شما دارید به شی با رنگ زرد نگاه میکنید. هر رنگی که مقدار مساوی از قرمز، سبز و آبی داشته باشد، در چشم انسان خاکستری به نظر میرسد.
دانشمندان از رنگ به نام طول موج یاد میکنند. هر رنگی مختص به طول موج خاصی است. با این وجود هر طول موجی در همه جای جهان به یک نام خوانده نمیشود. به عنوان مثال در لغتنامه بریتانیکا، نور آبی این طور تعریف شده: نوری که طول موجی در حد 450 نانومتر دارد، اما یک شخص عادی هر چیزی که طول موج بین 425 و 490 نانومتر داشته باشد را آبی میداند.
در برخی زبانها، از جمله بسیاری از زبانهای قبایل آفریقایی، سبز و آبی به عنوان سایههای مختلف یک رنگ در نظر گرفته میشوند. در روسیه، ماجرا برعکس است؛ آبی تیره و آبی روشن به جای این که سایههای مختلف یک رنگ محسوب شوند، رنگهای متفاوتی هستند و نامهای مختلفی به خود میگیرند.
فرقی نمیکند که ما چند رنگ را میبینیم. همه رنگها در اثر فعل و انفعالات بین نور و الکترونها ایجاد میشوند. با این وجود، این که چه نوع فعل و انفعالاتی منجر به هر نوع رنگ میشود هنوز هم یک راز است. 15 مکانیسم مختلف در این زمینه شناسایی شده است.
به عنوان مثال رنگدانه کبالت باعث میشود که یک نوع یاقوت آبی بسیار پررنگ به نظر برسد، در حالی که نوعی یاقوت کبود بعد از تماس با اشعه به رنگ آبی غلیظ در میآید.
بر حسب این که نور چگونه به بالهای پروانه مورفو میتابد، ما طیفی از سایههای مختلف آبی یا حتی بنفش را روی بال پروانه میبینیم. این اثر معمولا در ساختارهایی مثل فلسهای ظریف روی بال حشره که نور را پراکنده میکنند، دیده میشود. با این وجود در سال 2015، محققان دریافتند که بالهای سجاقک Zenithoptera lanei هر چند که ظاهرا شبیه به بالهای مورفو است، اما رنگ آبیاش به خاطر وجود کریستالهای مومی است که لایههای ملانین روی بال را میپوشانند.
این تاثیر در آفتابپرستها نیز مشاهده شده است. آنها به کمک همین نانوکریستالها، رنگ پوستشان را به خاطر استتار و احتمالا تنظیمات دمایی تغییر میدهند.
رنگها میتوانند بر اثر واکنشهای شیمیایی تغییر کنند. وقتی هموگلوبین در سلولهای قرمز خون اکسیژن از دست میدهد، تن آبی به خود میگیرد. خون سبز تیره هم ماجرای دیگری است. در یک مورد غیرکشنده در سال 2005، یک مرد کانادایی بعد از این که داروهای میگرن دریافت کرد متوجه شد که خونش سبز شده است. اتمهای سولفور با هموگلوبین خون این فرد پیوند تشکیل داده بودند؛ فرایندی که تنها در اجساد در حال فساد رخ میدهد.
سابقه غذاهای رنگی دست کم به 3500 سال پیش باز میگردد؛ در آن زمان مصریان باستان مواد رنگدانهدار را به آب نبات اضافه میکردند تا جذابیت بصری آن را افزایش دهند. با این حال نکات تیره و ناخوشایندی هم در تاریخچه غذاهای رنگی به چشم میخورد.
زمانی استفاده از ترکیبات سرب و جیوه سمی در آسیا و اروپا فراگیر بود مردم این مواد را به چای و پودر فلفل و کاری اضافه میکردند تا رنگ ظاهری آنها را بهبود بخشند. در اواسط قرن 13، آمریکاییها غالبا شیر زرد مینوشیدند. این شیر با کرومات سرب رنگی شده بود. مردم از خرید شیر سفید خودداری میکردند چون فکر میکردند که این شیر رنگ شده است. البته خیلی هم در اشتباه نبودند. در دهه 1660 ایزاک نیوتون نشان داد که نور سفید تقریبا هر چیزی هست به جز نور خالص؛ رنگ سفید ترکیبی است ار تمام طیفهای رنگی.
انتهای پیام
نظرات