مجله تایم،‌ امسال چهره پنج زن را به عنوان شخصیت سال روی جلد خود گذاشته است؛ بخشی از حرکتی که اواسط سال جاری میلادی،‌ با یک گزارش علیه تهیه کننده سرشناس هالیوود، هاروی واینستین، شروع شد و مساله رواج تعرض به زنان در هالیوود را دوباره به صدر اخبار رساند. علیه واینستین البته از سال‌ها قبل ادعاهایی مطرح شده بود اما این بار ‌قضیه واقعا فرق می‌کرد. ‌یک روزنامه‌نگار تحقیقی، با همکاری زنانی که در سال‌های اخیر قربانی واینستین شده بودند آن قدر مدرک و سند از آقای تهیه کننده متجاوز جمع کرد که انکار مساله غیرممکن شد و تازه بعد از آن که این گروه بازیگران زیبا و خوش لباس که همیشه فکر می‌کنیم شبیه ما،‌ باقی زنان معمولی دنیا نیستند، شروع به حرف زدن در مورد تجربه‌ها دردناک زندگی حرفه‌شان کردند روشن شد که پول و خانه‌های آنچنانی و کشته‌ و مرده‌های فراوان هم نمی‌تواند از زنان در برابر مهاجمانی در میان همکاران و آشنایان و نزدیکانشان حفاظت کند.

این بار شبکه‌های مجازی به کمک روزنامه‌نگاران و قربانیان آمدند. تارنا بروک،‌ یکی از اولین زنانی که حرف زدن در مورد مشکل را آغاز کرد در این مورد به تایم گفته «۲۴ ساعت بعد از توییتی که در مورد هاروی واینستین نوشتم،‌ با ۳۲ هزار پاسخ به توییتم مواجه شدم.» نقل تجربه‌های مشابه از دست‌مالی شدن و برخوردهای نامناسب گرفته تا تجاوز جنسی،‌ خیلی زود راه خودش را با هشتگ #MeToo  باز کرد. در ۸۵ کشور دنیا به ده‌ها زبان مختلف،‌ زنان و مردان زیادی در مورد تجربه‌های تحمیلی جنسی‌شان صحبت کردند؛ کاری که  همیشه و حتی همین حالا، با احساس گناه و شرم و غم همراه است، در چند ماه گذشته به کمک رسانه‌های مجازی، کمی آسان‌تر شد.

تنها هالیوود نبود که در جریان افشاگری‌های اخیر پرده از چهره به شدت مردانه‌اش برداشته شد. در «سیلیکن ولی» جایی که خیلی‌ها امیدوار هستند جوانان تازه نفس و تحصیلکرده مقدمات ساخت دنیایی بهتر از رویاهای هالیوودی را فراهم کنند،‌ زنانی بودند که پرده از وضعیت مشابه هالیوود در شرکت‌های فناوری برداشتند. یک وبلاگ نویس مشهور از تجربه‌های مشابه زنان هالیوود،‌ در سیلیکن ولی نوشت و منجر به اخراج تعدادی از متعرضان شد.

پرونده در همین جا متوقف نشد. رسوایی‌های جنسی سناتورها،‌ نماینده‌های سابق و فعلی و کاندیداهای رقابت‌های آتی مجلس آمریکا، یکی بعد از دیگر افتضاح‌هایی را به بار آورد که در هر دو حزب اصلی چندین استعفای مهم و کناره‌گیری از کارهای سیاسی به دنبال داشت.

در وال استریت،‌ موارد مشابهی مطرح شد و حتی در میان روزنامه‌نگاران سرشناس و مجریان تلویزیونی هم سابقه بدرفتاری جنسی با همکاران زن،‌ تلاش برای تحت سلطه قرار دادن آنها و طرح درخواست‌های نامناسب باعث کناره‌گیری برخی و ادای توضیح و عذرخواهی برخی دیگر شد.

اشلی جاد،‌ بازیگر و فعال سیاسی،‌ تیلور سویفت، خواننده، سوزان فاولر، مهندس نرم افزار و فعال مدنی،‌ ادما لو، بانی کمپین پایان دادن به سکوت علیه آزار خاموش زنان، به همراه ایزابل پاسکال پنج چهره‌ای هستند که مجله تایم امسال به عنوان چهره سال خودش انتخاب‌شان کرده است.

در تصویر زنان سیاه‌پوشی که برای جلد شماره هفته گذشته مجله تایم انتخاب شده،  یک چیز دیگر هم هست. بازوی زنی که هر چند در عرصه عمومی به عنوان یکی از کسانی که سکوت را شکسته‌اند و علیه رفتار نامناسب جنسی اظهار نظر کرده‌اند، شناخته نمی‌شود اما گفته می‌شود  مادر مجردی است که در یک کارخانه علیه رفتار نامناسبی اعتراض کرده و منجر به اخراج متعرضان شده است؛ او هم مثل خیلی‌های دیگر از قربانیان تجاوز و آزار جنسی، می‌ترسد اگر چهره‌اش دیده شود،‌ روی زندگی روزمره خودش و پسر خردسالش تاثیر بگذارد. نگران است که کارش را از دست بدهد و نتواند کار دیگری پیدا کند، درست مثل خیلی‌های دیگر که از ترس از دست دادن شغل و موقعیت اجتماعی‌شان وضعیت ناخوشایندی را تحمل می‌کنند، درست مثل بازیگرانی که در سال‌های گذشته به خاطر از دست ندادن قراردادهای کاری‌شان در مورد تعرض‌های جنسی سکوت کردند،‌ مثل زنانی که در سلیکن ولی کار می‌کنند،‌ یا حتی مثل بسیاری از خود ما که در مترو و تاکسی و اتوبوس و محل کارمان،‌ از ترس این که « تابلو نشویم»،‌ «مردم نگاهمان نکنند»،‌ «زندگی خانوادگی‌مان به هم نریزد» یا اصلا از ترس این که کسی بفهمد ما هم انسان هستیم و حق داریم بخواهیم از بدن خودمان دفاع کنیم،‌ در برابر رفتارهای ناشنایست،‌ آزارهای کلامی و جنسی و تبعیض‌های آشکار سکوت کرده‌ایم.

ادما لوا می‌گوید: « این بار دیگر بس است». دانا لوییز،‌ کارمند هتلی که از کارفرمای خود به خاطر سکوت در مقابل تعرض جنسی به کارکنان شکایت کرده است، می‌گوید: «من یک دختر یازده ساله دارم و سعی کردم به دخترم نشان بدهم که درست‌ترین کار این است که برای حق خودت مبارزه کنی، حتی اگر تمام دنیا علیه تو باشد. اگر ما به مبارزه ادامه بدهیم، بالاخره یک روزی آفتاب در خواهد آمد».

داستین هافمن بازیگر سرشناس آمریکایی و یکی از کسانی که در جریان حرکت تازه برای مبارزه به آزار خاموش زنان متهم شده است،‌ اخیرا در واکنش به انتقادهایی که علیه او مطرح شده گفته است: «به توصیه مشاورانم عذرخواهی کردم. گفتم که "اگر" کار بدی انجام داده‌ام، بابت آن متاسف هستم و معذرت می‌خواهم».

بسیاری دیگر از کسانی که متهم به تعرض و تجاوز جنسی شده‌اند،‌ حتی این قدر هم تواضع نداشته‌اند. خیلی‌ها بدون هیچ توضیحی کناره‌گیری کردند، خیلی‌ها اتهام را رد کردند و پرونده خیلی‌های دیگر. از جمله پرونده دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا که در این مورد هنوز باز است. هر روز آدم‌های بیشتری متهم می‌شوند که ادعاهایشان حقیقت ندارد. در مورد درد و رنجی که تحمل کرده یا می‌کنند اغراق می‌کنند یا این که «خودشان خواسته و دانسته وارد موقعیت آزار و تعرض جنسی شده‌اند و می‌توانستند آنجا نباشند،‌ یا رفتار دیگری در پیش بگیرند که مورد تعرض قرار نگیرند».  خیلی‌ها متهم می‌شوند که می‌توانستند و باید در برابر آزار مقاومت می‌کردند یا باید زودتر به فکر اعتراض می‌افتادند. به خیلی‌ها می‌گویند باید ساکت باشند چون ممکن است حرف‌شان بد تعبیر شود،‌ در موردشان قضاوت بدی شود،‌ زندگی و آینده‌شان تحت تاثیر قرار بگیرد و خیلی چیزهای دیگر از این دست.

درست همین مساله است که باعث می‌شود شکستن سکوت و روایت کردن، شریک کردن دیگران در درد و رنج چنین حوادثی و توضیح دادن این که بسیاری از چیزهایی که در نظر بخشی از مردم عادی و طبیعی و نوعی حق‌ محسوب می‌شود،‌ در نظر دیگران آزاردهنده، دردناک و توهین آمیز است، زنانی که پیش قدم شده‌اند موثرترین چهره‌های سال ۲۰۱۷ مجله تایم شناخته شوند.

ایسنا-فاطمه کریمخان

انتهای پیام