به گزارش ایسنا، عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه رأی الیوم در تحلیلی درباره قدس نوشت: «زمانی که هزاران تن از معترضان خشمگین در سرتاسر اردن شعارهایی را علیه محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سر دادند و وی را به نوکری برای آمریکا متهم کردند و زمانی که عبدالفتاح سیسی، رئیس‌جمهور مصر همین شعارها را در کشور خود شنید و نیروهایش تعدادی از تظاهرکنندگان را بازداشت کردند این  فقط به معنای به رفتن محور "میانه‌رو" عربی به اردوگاه آمریکا و اسرائیل نیست بلکه به معنای آغاز فروپاشی و عزلت این محور نیز هست.

نمی‌دانیم این محور قواعد استراتژیک خود را بر چه اساسی می‌سازد و بر پایه چه معیارهایی عقاید نظامی و سیاسی خود را تعیین می‌کند اما می‌دانیم که دشمنان منطقه‌ای آن نتیجه این اشتباهات را می‌بینند و آنها در جرگه کسانی به حساب می‌آیند که با سیاست‌ها و مواضع کنونی آمریکا همکاری می‌کنند آن هم در زمانی که معادله‌های قدرت و ائتلاف‌ها با کاهش نفوذ آمریکا با سرعت در منطقه درحال تغییر است.

دشوار است که با یقین بگوییم چه کسی، دیگری را گمراه کرد، آیا ترامپ هم‌پیمانان "میانه‌رو" خود را با این اعتقاد که مشغول بحران‌های دیگری هستند گمراه کرد؛ بحران‌هایی مثل وخامت اوضاع اقتصادی در مصر یا جنگ یمن و خطر ایران که به اعتقادشان مهم‌تر از مسئله قدس و فلسطین است یا اینکه این هم‌پیمانان هستند که ترامپ را گمراه کردند زمانی که به او گفتند مردم جهان عرب و اسلام در مرگ تدریجی به سر می‌برند و بهتر است او برای انتقال سفارت هرچه سریع‌تر گام بردارد و سیاست تحمیل واقعیت اسرائیل با زور بر تمامی اراضی فلسطین را به رسمیت بشناسد. گمراه کننده و گمراه شده هر کسی که باشد، این فاجعه و شوک بزرگ شعله بیداری در جهان عرب و اسلام را برخواهد افروخت.

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه با روشی ماهرانه از این لحظه تاریخی استفاده کرد و تصمیم گرفت اشتباهات محور میانه‌رو و جانبداری‌اش از آمریکا را اصلاح کند. او بعد از اینکه به محور مقاومت شامل ایران، عراق، سوریه و حزب الله پیوست و به غرب و آمریکا پشت کرد خود را وقف این کار کرده است. بعید نیست که نشست فوق العاده سازمان همکاری اسلامی که اردوغان برای پاسخ به اهانت آمریکا خواهان برگزاری آن شده است، مهم‌ترین گام در مسیر تقویت طرح ترکیه برای "رهبری بر جهان اسلام" باشد.

عربستان با بیش از 500 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری و معامله سلاح به ترامپ رشوه می‌دهد و روابطش را به شکل سریع با اسرائیل ازسر می‌گیرد و به برخی نویسندگان برای بهبود چهره یهود و اسرائیلی‌ها و ستودن آن‌ها با این اعتبار که یک عربستانی را هم نکشته‌اند، چراغ سبز می‌دهد تمامی این کارها را برای مقدمه چینی جهت جنگ‌های آتی خود با ایران می‌کند اما نمی‌داند که با این اقدامات پاداشی را که رهبران ترکیه و ایران منتظر آن هستند به آن‌ها می‌دهد بدون اینکه یک دلار را در مقابل از دست بدهند.

دو کشور اصلی که تاکنون از ائتلاف محور میانه رو عربی خارج شده‌اند اردن و مراکش هستند و تعجبی ندارد که مصر در آینده نزدیک سومین کشور باشد آن هم در سایه وضعیت آشوب و تنشی که خیابان‌های مصر را دربرگرفته است؛ آشوبی که دلیل آن سه مسئله است یکی تقدیم جزایر تیران و صنافیر به عربستان و دوم افزایش گزارشات درباره ایجاد وطن جایگزین برای فلسطینی در سینا و سوم افزایش سرکوب و آزادی‌ها با ادامه بحران اقتصادی.

فکر نمی کنم که احمد الطیب، شیخ الازهر و پاپ تئودوروس دوم، رهبر قبطی‌ها زمانی که به شکل قاطع درخواست مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور آمیرکا را برای دیدار با آن‌ها رد کردند، از جانب خودشان این کار را کرده باشند. دو تفسیر برای این موضع شریفانه از احمد الطیب و تئودوروس دوم وجود دارد:

اول اینکه آن‌ها به درخواست عبدالفتاح سیسی، رئیس‌جمهور مصر جهت تلاش برای توزیع نقش‌ها و راضی کردن مردم مصر و مهار خشم آن‌ها این موضع را اتخاذ کرده باشند. مردم مصر مردمی هستند که هرگز هیچ گونه کوتاهی درباره قدس و مسئله فلسطین را قبول ندارند.

دوم اینکه شیخ الازهر و پاپ تئودوروس دوم یک موضع ملی-مسیحی-اسلامی مستقل اتخاذ کرده باشند که با تجاوزات پی در پی اسرائیل به قدس و تلاش برای یهودی کردن آن مخالفند.

شاید زود است که این تفسیر یا آن تفسیر را ترجیح دهیم. هنوز در اوایل راه هستیم اما آنچه که یقینا نسبت به آن اطمینان داریم این است که مصر که صاحب میراث ملی عظیم و تمدن و تاریخ است امکان ندارد در برابر این اقدامات و توهین‌های آمریکا و اسرائیل ساکت بنشیند و به ابزاری برای توجیه طرح‌های یهودی سازی فلسطین تبدیل شود.

زمانی که شیخ الازهر از قدسی‌ها و تمامی فلسطینیان می‌خواهد آتش انتفاضه سوم را شعله‌ور کنند این تحول مهمی است چه با همکاری دولت صورت گرفته باشد و چه از طریق شورش علیه مواضع قاهره که با مواضع رئیس‌جمهور آمریکا همخوانی دارد.

نشست سران همکاری اسلامی که روز چهارشنبه با رهبری اردوغان در استانبول برگزار می‌شود پاسخ به نشستی است که ماه مه در ریاض برگزار شد و در آنجا از ترامپ و دار و دسته‌اش استقبال شد. اما خشم شیخ الازهر پیامی است مبنی بر اینکه ادامه حبس مصر در قفس عربستان و شورای همکاری خلیج فارس و حساب بازکردن‌های آمریکا زیاد طول نخواهد کشید و حتی ممکن است به پایان خود نزدیک شده باشد.

با همین میزان از اهمیت می‌توان درباره شورش رسمی و مردمی اردن علیه سلطه عربستان بر تصمیمات جهان عرب صحبت کرد. رفتن ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن به استانبول قوی‌ترین اشاره در این راستا برای تقویت آشتی و ائتلاف بین مرجعیت اسلامی عثمانی و هاشمی و مقدمه‌ای برای گسترش آن است طوری که شامل قم و نجف اشرف نیز بشود.

رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا به رهبری عربستان نصیحت کرد که در برخورد با بحران‌ها و اختلافاتش در یمن، لبنان و قطر با آرامش بیشتری عمل کند و در سیاست‌هایش در این باره بازنگری نماید. ما به عربستان و هم‌پیمانانش در مصر و امارات توصیه می‌کنیم که عقربه قطب‌نمایشان را به سمت قدس بکشند و با ننگ آمریکا مقابله کنند.»

انتهای پیام