به گزارش ایسنا، دکتر سیدمحمد هاشمی در نشست علمی با عنوان «دستاوردها و ناکامی‌های ارتقای حقوق انسانی پس از گذشت ۷ دهه از تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر» که در دانشکده حقوق دانشگاه تهران برگزار شد، ضمن یادی از مرحوم دکتر عراقی، اظهار کرد: ذکر خیر حقوق بشر در همه جا می‌شود و برای آن جشن‌هایی می‌گیرند و یادآوری‌هایی می‌کنند و به قول معروف به عمل کار برآید به سخنرانی نیست. درک مراتب حقوق انسانی در سیر تاریخ لازم به یادآوری است و می‌توان گفت تاریخ کهن بشریت حکایت از سلطه و سیطره خودخواهانه افراد قوی بر افراد ضعیف داشته است.

وی ادامه داد: با نگاه به مسیر گذشته شاهد تحولات ناخجسته‌ای به ویژه در اروپا هستیم که مفهومی به نام تبلور دوباره یا رنسانس ایجاد شد که حکومت‌های دین‌نما بر مردم ظلم کردند و اینجاست که تحولی ایجاد شد که می‌توان گفت تجدید حیات علم و ادب در تاریخ مغرب زمین است که روشنگری را به همراه خود داشته است. هنگامی که فضای مقابله با زور و استبداد ایجاد شد ماحصل آن انگاره‌های متداول اول اروپایی و بعد موثر منطقی بود. در این خصوص ۷۰ سال قبل متنی آغازین به نام اعلامیه جهانی حقوق بشر مطرح شد.

هاشمی با اشاره به اصول پایه‌ گذار حقوق بشر بیان کرد: این حقوق خیلی مفصل است و مانند درختی است که پایه‌ها و ریشه‌هایی دارد که اصول آن بر روی آن ریشه‌ها قرار داشته و دارای چهار اصل اساسی است.

وی در ادامه گفت: اصل اول، اصل حیثیت و منزلت انسانی بوده و اصل دوم آزادی است که عبارت از حقی است که افراد بر اساس آن حقوقی را بدست آورند به شرط آنکه آزادی دیگران را به خطر نیاندازند.

این حقوقدان اضافه کرد: اصل سوم حقوق بشر اصل برابری است که اختلافات متعددی در این خصوص از نظر طبقاتی، قومی، پولی و... داریم که نمی‌توانیم آنها را نادیده بگیریم و یکی از آلودگی‌هایی که گریبان جوامع را گرفته اختلاف طبقاتی و خصوصا پدیداری اشرافیت و برتری افراد بر یکدیگر است. در خصوص اصل برابری در اعلامیه حقوق بشر، منشور حقوق بشر و همچنین در قانون داخلی خود موارد متعدد داریم که همه افراد با هم برابر هستند.

هاشمی تصریح کرد: اصل چهارم حقوق بشر، اصل همبستگی است که به عنوان نسل سوم حقوق بشر از آن یاد می‌شود.  

وی ادامه داد: برای رسیدن به جایگاه مطلوب از حقوق بشر لوازمی وجود دارد که یکی از عوامل آن توسعه سیاسی است که در قرآن نیز به آن اشاره شده و عامل دیگر عدالت اجتماعی است.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: در مجموع حقوق بشر از لحاظ هنجاری مطلوب بوده است اما از نظر ساختاری پاره‌ای از تاملات وجود دارد. ما کسری در رابطه با حقوق بشر داریم و آن مفهوم آزادگی است و اخلاقی به نام آزادگی باید وجود داشته باشد که مظهر آن حضرت علی (ع) و امام حسین (ع) هستند که باید از آنها درس بگیریم و سرلوحه خود در زندگی قرار دهیم.

انتهای پیام