به گزارش ایسنا، محرم در هرمزگان مانند دیگر جاهای ایران اجرا می‌شود و میراثی مشترک است. اما سننی در گوشه و کنار این استان یافت می‌شود که منحصر به این خطه است. یکی از این سنن طبخ حلیم در خمره‌های گِلی (جُم) است که پختن حلیم در جُم به آن مزه و طعم مطلوبی می‌دهد.

طبخ حلیم در خمره‌های گِلی (جُم) از آغاز محرم، به سبکی خاص در منبرهای (حسینیه‌های) شهرستان فین آغاز می‌شود. خمره‌های مخصوص پخت حلیم را از لشتغان که از گذشته مرکز سفالگری هرمزگان بوده خریداری و بدنه بیرونی آن با موی بُز و گل‌اندود می‌کنند سپس در چاله‌هایی که قبلاً تعبیه‌شده گل می‌گیرند تا ثابت شود و تکان نخورد.

پخت حلیم از ساعات آغازین صبح شروع می‌شود و به صبر و بردباری فراوانی احتیاج دارد. بسیاری از لغت شناسان نام این خوراکی را برگرفته از واژه عربی حلیم و از ریشه حلم و بردباری می‌دانند زیرا که پخت این خوراک به صبر و حلم زیادی نیاز دارد.

حلیمی که داخل جُم  و روی آتش چوب و هیزم پخته می شه (عکس پایین ) خیلی خوشمزه‌تر از حلیمی که داخل دیگ پخته می‌شود  و طرفداری بیشتری دارد.

جُم حلیمی خمره‌ای به بلندی تقریبی یک متر و مخروطی شکل است و برای تهیه حلیم به ترتیبی خاص گل می‌گیرند. این کار هنگام افروختن آتش مانع از ترکیدن خمره سفالی می‌شود. هیزم بار گذاشتن حلیم از کنده درخت نخل یا تا فال است و بافاصله در کنار خمره‌ها قرار می‌گیرند. تعداد آن‌ها بین 4 تا 5 خمره  است. به میزان دوسوم جُم از آب پر می‌شود و در ادامه 5 کیلو بلغور گندم به آن اضافه می‌شود.

مراسم حلیم‌پزی در خمرهای گلی در فین که قدمت 400 ساله دارد در فهرست معنوی میراث فرهنگی کشورمان ثبت‌شده است.

مراسم پخت این نذری در منبر شیخ غلام محمد حاج علی، منبر خضر، منبر قتال یا ولی‌الله، منبر کل تراب یا پا قلعه و منبر کل خیری منسوب به خانواده جعفری‌ها معمولاً طبخ می‌شود.

خمره‌های مخصوص پخت حلیم را از لشتغان که از گذشته مرکز سفالگری هرمزگان بوده خریداری و بدنه بیرونی آن با موی بُز و گِل اندود می‌کنند سپس در چاله‌هایی که قبلاً تعبیه‌شده گل می‌گیرند تا ثابت شود و تکان نخورد.

این کار هنگام افروختن آتش مانع از ترکیدن خمره سفالی می‌شود.هیزم برای پخت حلیم از کنده درخت نخل یا تافال است و بافاصله در کنار خمره‌ها قرار می‌گیرد.

مردان هیئت به همراه یک آشپز خبره بر نحوه پخت حلیم نظارت دارند و باهم زدن حلیم مراقب ته نگرفتن نذری هستند که در اصطلاح محلی این عمل را (دار توی حلیم آوردن) می‌گویند. حوالی عصر حلیم آماده می‌شود و عزاداران پس از مراسم سینه‌زنی یا در بازگشت از مراسم معروف تعزیه‌خوانی (منبرپاقلعه فین) در گروه‌های چندنفری به منبرهای محل توزیع نذری می‌روند.

در پایان دهه اول محرم جُم ها از زمین خارج و تمیز می‌شوند و در انبار حسینیه‌ها و تکایا قرار می‌گیرند تا سالی دیگر و محرمی دیگر فرارسد و بساط حلیم‌پزان به سبک فرهنگ مردم فین برپا شود.

***

برای دیدن    پخت سنتی حلیم در ایام محرم در شهر فین در خمره‌های گِلی (جُم) کلیک کنید