به گزارش ایسنا، سال پایه محاسبات آمارهای اقتصادی طی سال‌های گذشته در دو مرجع اصلی محاسبه بر انتشار آمار در بانک مرکزی و مرکز آمار دستخوش تغییراتی شده است. به طوری که چندی پیش بانک مرکزی سال پایه خود را از ۱۳۸۳ به ۱۳۹۰ تغییر داد و مرکز آمار نیز سال پایه را از ۱۳۷۶ به ۱۳۹۰ رساند تا در جهت انتشار و کنترل متغیرهای عمده اقتصادی با اطلاعاتی به روزتر و اختلافی کمتر حرکت کرده باشند.
این در حالی است که به طور کلی و با توجه به تجارب و رهنمودهای بین‌المللی، عواملی همچون تغییر سلیقه مصرفی خانوارها در طول زمان، تغییرات درآمد خانوارها، تغییرات نسبی قیمت کالاها و خدمات و همچنین نیازهای جدید و تنوع کالاهای تولید شده در جامعه از جمله عللی هستند که باعث ایجاد اختلاف بین سبد مصرفی و ضرایب اهمیت تعیین شده در سال پایه با الگوی مصرفی فعلی خانوارها خواهند شد و بر این اساس، سال پایه هر چند سال یک‌بار نیازمند به هنگام‌سازی و روزآمد کردن است.
بر این اساس همان‌طور که بانک مرکزی در پایان سال گذشته وعده داده بود قرار بر این شد تا مرداد ماه امسال سال پایه محاسبات تورم به ۱۳۹۵ تغییر کند. این در حالی است که تا پیش از این سال پایه شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی سال ۱۳۹۰ بود و با شرایط جدید شاخص تورم درمرداد ماه به ۱۳۹۵ تغییر بر اساس آن اعلام و منتشر خواهد شد.
آن طور که پیمان قربانی- معاون اقتصادی بانک مرکزی- توضیح داده است نرخ تورم تیرماه که در مردادماه امسال اعلام می‌شود، آخرین نرخ تورمی خواهد بود که بر اساس سال پایه انجام می‌شود.
به گفته قربانی با توجه به ضروریات تغییر سال پایه و به منظور بهبود کیفیت آمار تولیدی برای نرخ تورم، شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی که از سال ۱۳۱۵ تاکنون توسط بانک مرکزی محاسبه و منتشر می‌شود، دستخوش تغییرات در سال پایه شده و پس از سال‌های ۱۳۱۵، ۱۳۳۸، ۱۳۴۸، ۱۳۵۳، ۱۳۶۱، ۱۳۶۹، ۱۳۷۶ و ۱۳۸۳، سال ۱۳۹۰ به عنوان سال پایه جدید انتخاب شده است و در مردادماه سال جاری نیز، سال پایه به ۱۳۹۵ تغییر خواهد یافت.
بنابر توضیحات معاون اقتصادی بانک مرکزی تغییر سال پایه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران مستلزم طی کردن فرآیندهای عملیاتی و آماری دقیق و طولانی است بنابر این به منظور تغییر سال پایه، در قدم نخست، از سال ۱۳۹۴ اصلاح و رفع مغایرت نقشه شهرهای مورد بررسی انجام گرفت و پس از تعیین بلوک‌های جغرافیایی، فرآیند عملیات فهرست‌برداری اطلاعات کامل خانوار ساکن آغاز شد. با انتخاب بلوک‌های نمونه، انتخاب خانوار نمونه در هر بلوک انجام و مراجعه مستقیم به جهت کسب اطلاعات درآمد هزینه-خانوار بر اساس توزیع مناسب زمانی در طول سال انجام شد.
بر این اساس در سال ۱۳۹۵، ۱۷۶۰۰ خانوار نمونه مورد پرسش آمارگیران این بانک قرار گرفته و پس از تعمیم اطلاعات نمونه به کل کشور، اقلام سبد مصرفی خانوار و ضرایب اهمیت آن‌ها در سال ۱۳۹۵ تعیین شد.
در حال حاضر سبد شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران بر اساس سال پایه ۱۳۹۰ مشتمل بر ۳۸۵ سرفصل کالا و خدمت است که در تجدید نظر به عمل آمده اخیر، دوسرفصل حذف، دو سرفصل ادغام و چهار سرفصل به سبد فعلی افزوده شده و در مجموع ۳۸۶ قلم کالا و خدمت انتخاب شده است که بر اساس قیمت‌گیری از این اقلام، شاخص تورم محاسبه می‌شود.
انتهای پیام
نظرات