به گزارش ایسنا، نصرت‌الله تاجیک با این مقدمه در «خبرآنلاین» نوشت: سعودی‌ها از سال ۲۰۰۲ که سیاست مهار دوجانبه ایران و عراق مطرح شد و آنگونه که حتی دنیس راس می‌گوید نمی‌داند چرا بخش ایران آن در سال ۲۰۰۳ حذف و آمریکا فقط به عراق حمله کرد، دیگر آرام و قرار نداشتند و به هر دری زدند تا ایران نتواند در قامت و جایگاه منطقه‌ای خود ایفای نقش کند!
عربستان خیلی تلاش و هزینه پنهان و آشکار کرد و خیلی سناریو نوشت تا آمریکا را به عنوان حامی در اردوگاه خود حفظ کند. وقتی موفق نشد و همزمان با وزیدن نسیم بهار عربی، همچنان دید آمریکا خیلی آماده دفاع از سلاطین و شاهان خاورمیانه نیست و پشت حسنی مبارک را خالی کرد، از در دیگری وارد شد و همراه قطر و ترکیه با فراهم‌کردن زمینه گسترش داعش و سایر گروه‌های مسلح در سوریه از طریق جنگ نیابتی به اختلافات طائفه‌ای دامن زد تا شاید از این طریق جایگاه منطقه‌ای خود در مقابل ایران را تثبیت کند. خوشبختانه در دوران دولت دموکرات‌ها به دلیل سیاست آنها مبنی بر اصرار به مسائل حقوق بشری، روابط دو کشور به حدی از تلخی و گزندگی رسیده بود که به راحتی می‌شد زاویه سیاست خارجی دو کشور را در اواخر دوران اوباما ملاحظه کرد.
با آغاز ریاست جمهوری ترامپ، سعودی‌ها زود پیامش را گرفتند که وی کاسبکارانه به دنبال دریافت هزینه‌های آمریکا در دفاع از عربستان است. بنابراین سر کیسه سخاوتمندی‌شان از جیب مردم عربستان شل شد و عربستان تلاش زیادی کرد تا پای ترامپ را به مشکلات منطقه باز کند و آنچه که از اعداد و ارقام ۴۸۰ میلیارد دلاری خرید تسلیحاتی عربستان مطرح می‌شود فقط شامل رومیزی‌هاست و سعودی‌ها در همین مدت کوتاه نیز خرج‌های پنهان دیگری داشته‌اند که با این اوضاع و احوال نه چندان محکمی که ترامپ دارد بعید نیست چند وقت دیگر گندش در آید!
اگر چه ترامپ در آغاز سفر به صراحت گفته در نزد او تجارت سعودی با آمریکا بر مسائل حقوق بشری اولویت دارد و در سخنرانی‌اش هم از سرمایه‌گذاری حجیم سعودی و تولید شغل در آمریکا تشکر کرده است اما همه ماجرا به تجارت ختم نمی‌شود. دولت آمریکا به خوبی می‌داند که عربستان بخش مهمی از گسترش تروریسم در منطقه و شکل‌گیری و حتی هویت داعش را از طریق دامن زدن به جنگ‌های طائفه‌ای شکل داده است. سعودی‌ها علاوه بر اعمال روش‌های تخریبی در سیاست خارجی‌شان در خاورمیانه و شروع و ادامه جنگ در یمن که باعث یک فاجعه انسانی شده است، هیچ عملکرد قابل دفاعی ندارند و اینکه ترامپ برای مبارزه با داعش به عربستان رفته است مضحکه‌ای بیش نیست و کاریکاتورهایی که در مطبوعات منتشر شده به راحتی پیام این اقدام سبک و سخیف دولت آمریکا را به تصویر می‌کشند.
شروع اولین سفر خارجی ترامپ از عربستان نه اقدامی مقرون به عقل و مصلحت سیاسی و نه کمکی به کاهش تنش در منطقه است بلکه می‌تواند به افزایش تنش هم بینجامد. این سفر تبعات مخرب فراوانی در منطقه خواهد داشت و باعث غرور بیش از حد سعودی‌ها می‌شود. این سفر ممکن است از دید ترامپ اقدامی مصلحت‌گرایانه یا کاسبکارانه باشد اما مسئولانه نیست و دودش به چشم همه خواهد رفت.
سعودی‌ها به خوبی می‌دانند که ترامپ جایگاه چندان محکمی در آمریکا ندارد و حتی اگر دوران ریاست جمهوری‌اش را هم تمام کند آن فرد قدرتمندی نیست که بتوان روی اعمال و اقوالش حساب کرد. اینگونه اقدامات نمایشی کمکی به حل مشکلات منطقه‌ای در روابط دو و چندجانبه نمی‌کند. اختلاف در نظرات و دیدگاه‌ها و حتی عملکرد دو کشور در سیاست خارجی امری پذیرفته شده است اما تبدیل این مسائل به رویکرد امنیتی یا تعریف مرزهای منافع در سطح منطقه و گله از ایران به اینکه در مسائل منطقه دخالت می‌کند خیلی قابل قبول نیست.
ایران، اهدافی در سیاست خارجی خود دارد که سعودی‌ها هم دارند و این نباید منشاء رویکرد تخاصمی دو کشور شود. خنده‌دار این است که شاه عربستان، مردم و حکومت ایران را از یکدیگر جدا می‌کند یا عادل جبیر از ایران می‌خواهد که در مسائل داخلی کشورهای منطقه دخالت نکند و در همان حال رعایت مسائل حقوق بشری از سوی ایران را خواهان است. یعنی عربستان حق دارد در مسائل ایران دخالت کند اما ایران نمی‌تواند به دنبال منافع و اهداف سیاست خارجی‌اش باشد!
انتهای پیام
نظرات