به گزارش ایسنا، شیلی کانون رخداد بزرگترین زلزله تاریخ بوده است و بزرگترین زلزله تاریخ با شدت 9.5 ریشتر در این کشور در سال 1960 میلادی به وقوع پیوسته است.

زلزله‌های شیلی مربوط به پهنه رانش ورقه اقیانوسی  پلیت – نازکا به زیر ورقه قاره‌ای آمریکای جنوبی هستند. این رانش‌ها در نواری پیرامون اقیانوس آرام رخ می‌دهند که زمین شناسان به آن حلقه آتش می‌گویند. البته این نوار حالت حلقه کامل ندارد و بیشتر به شکل نعل اسب است. این نوار با طول حدود ٤٠ هزار کیلومتر فعال‌ترین ناحیه بر روی کره خاکی است و بر نواری از پهنه‌های رانش ورقه اقیانوسی که در ناحیه اقیانوس آرام ایجاد شده، منطبق است که در مرزهایی همگرا به زیر ورقه‌های قاره‌ای رانش می‌کند.

این نوار محل وقوع گودال‌های اقیانوسی، کمان‌ها و رشته‌کوه‌های آتشفشانی و زلزله های متعدد است. به طوریکه حدود ٤٥٠ آتشفشان فعال (حدود ٨٠ درصد آتشفشان‌های فعال بر روی زمین) و حدود ٩٠ درصد زلزله‌های جهان و ٨٠ درصد زلزله‌های بزرگ – زلزله‌های با بزرگای بیش از هشت - جهان در این نوار دور اقیانوسی رخ می‌دهد که در ساحل شرقی از ساحل کشورهایی چون آرژانتین، شیلی، پرو و کلمبیا در آمریکای جنوبی، نیکاراگوئه و مکزیک در آمریکای مرکزی، آمریکا و کانادا در آمریکای شمالی و در ساحل غربی‌اش از ساحل کشورهایی مانند روسیه، ژاپن، فیلیپین، اندونزی و نیوزلند عبور می‌کند. دلیل وقوع زلزله‌های بزرگ، وجود پهنه‌های فعال زمین ساختی در ناحیه رانش، تغییر شکل و تغییر مکان زیاد در این نواحی است.

 در سال 1960 زلزله‌ای با بزرگی 9.5 و سونامی بسیار بزرگ شیلی را لرزاند که از آن به عنوان نقطه عطف مبارزه با زلزله در این کشور نام برده می‌شود.

پس از این زلزله‌ مقامات این کشور به این نتیجه رسیدند که زلزله مانند بارش باران و برف برای شیلی پدیده‌ای متناوب و همیشگی محسوب می‌شود و اگر قرار باشد پس از هر زلزله یک فاجعه انسانی رخ دهد این کشور هیچ‌گاه روی آرامش را به خود نخواهد دید.

بعد از این تاریخ بیش از 35 زمین‌لرزه بزرگ در این کشور به وقوع پیوسته است و به همین دلیل مردم شیلی زلزله‌هایی که تا بزرگای کمتر از هفت رخ می‌دهند را به عنوان مخرب و تهدید کننده تلقی نمی‌کنند. بیشتر زلزله‌های مهم شیلی در دریا رخ می‌دهد. این کشور حدود 4500 کیلومتر خط ساحلی دارد و اساسا کشور شیلی در ساحل غربی آمریکای جنوبی به صورت یک نوار باریک(با پهنای متوسط حدود 177 کیلومتر) کشیده شده است؛ بنابراین طبیعی است که مردم از سوانح ساحلی نظیر سونامی برای مردم این کشور از خسارت مستقیم زمین‌لرزه (که تلفات آنها در سالهای اخیر به نسبت در این کشور از بسیاری از کشور های دیگر دنیا کمتر بوده است) بیشتر هراس داشته باشند.

یکی از ویژگی‌های مردم شیلی درباره زلزله این است که آنها به طور کامل درباره اقدامات پیشگیرانه، رفتارهای حین زلزله و پس از آن به خوبی آموزش می‌بینند و این موضوع به کاهش تلفات کمک شایانی می‌کند. برای مثال سرعت تخلیه مردم از بنادر و مناطق حساس در پی اعلام هشدارهای زلزله و سونامی به خاطر آموزش صحیح و تمرین اصولی، بسیار زیاد است.

در بنادر کشور شیلی معمولا زلزله‌ها با سونامی همراه هستند و این موضوع سبب آسیب دیدن کشتی‌های زیادی در این کشور می‌شود اما همچنان شیلی توانسته آمار تلفات خود را در پی این زلزله‌های مهیب پایین نگاه دارد.

نکته جالب توجه این است که در شیلی با وجود این پدیده‌های طبیعی، سهام شرکت‌های ساختمانی ثبات خوبی دارند و با رخ دادن حادثه دچار افت یا سقوط شدید نمی‌شوند.

کشور شیلی از کشورهای نسبتا پیشرفته در زمینه مطالعات زلزله شناسی و مهندسی زلزله و مدیریت بحران است. متخصصان این کشور از دانشمندان شناخته شده در دنیا هستند. پس از زلزله‌های دهه 60 و 80 میلادی مقامات این کشور با شبیه‌سازی اصول مقابله با زلزله در کالیفرنیا و کانادا مجموعه قوانینی برای ساختمان‌سازی در این کشور وضع کردند که کمک شایانی به کاهش تلفات در زلزله‌های بعدی کرده است. ساختمان‌هایی که در مناطق شهری ساخته می‌شوند، در برابر نیروهای عمودی و افقی که بر اثر زلزله به پی ساختمان وارد می‌شوند، مقاومت بسیار خوبی دارند و می‌توان گفت مقاوم‌ترین ساختمان‌ها در شیلی ساخته می‌شود.‌

تلاش‌های علمی و آکادمیک شیلی نیز در این زمینه بسیار گسترده بوده است. برای نمونه دکتر رائول ماداریاگا که استاد برجسته زلزله‌شناسی در دانشگاه پاریس بوده است(اکنون بازنشسته شده) تبار شیلیایی دارد. در زمینه‌های علمی این کشور در عرصه‌های بین‌الملی بسیار فعال است به نحوی که شانزدهمین کنفرانس جهانی مهندسی زلزله در شهر سانتیاگو در سال 2016 در این کشور برگزار شد. از نظر توسعه زیرساخت‌های مناسب نیز در سال‌های اخیر هم از نظر ایجاد سامانه هشدار پیش هنگام سونامی و هم ایجاد سازمان مستقل برای مساله مدیریت سانحه (ONEMI) شیلی کارنامه مثبتی دارد. همچنین آیین نامه‌های ساختمانی زلزله در این کشور به طور منظم به روز می شود.

دولت شیلی هم از نظر توسعه کارآمدی و هم از نظر مهار فساد اداری موفق‌ترین دولت در آمریکای جنوبی در دهه گذشته بوده است. این جنبه‌های مختلف در توسعه کمک کرده است که در زلزله‌های مهم اخیر به ویژه زلزله ٢٧ فوریه ٢٠١٠ ساحل بیو بیو در شیلی با بزرگای ٨.٨ (که موجب مرگ حرود ٥٧٠ نفر و حدود ٣٠ میلیارد دلار خسارت شد) و یکی از مهمترین زلزله‌های ابتدای سده بیست و یکم است، بیشتر خسارت به این کشور مالی باشد. این شاخص و معیار بیشتر به کشورهای صنعتی پیشرفته لرزه خیز مانند آمریکا و ژاپن شبیه است تا کشورهای توسعه نیافته یا در حال توسعه و این موضوع خود موید موفقیت‌آمیز بودن تلاش‌های شیلی برای مقابله اصولی با پدیده‌های طبیعی است هر چند مقامات این کشور همیشه اعلام کرده‌اند که در حال بهبود شرایط هستند و به وضعیت موجود اکتفا نخواهند کرد.

انتهای پیام