به گزارش ایسنا، با توجه به اینکه تنبیه دانش‌آموزان تاثیر بسزایی در بعد روحی و جسمی دانش‌آموز دارد و این مسئله مهم می‌تواند باعث به‌وجود آمدن مشکلاتی از قبیل کاهش عزت‌ نفس کودک، گرایش فرد به ناهنجاری‌های اجتماعی، نفرت کودک از فرد تنبیه‌ کننده، دوری کودکان از والدین و معلمان و مقابله با درخواست‌های آنان ‌شود.

در پی حادثه اخیر در یکی از مدارس قاین، ایسنا در نظر دارد، اخباری تحت عنوان عواقب تنبیه در کودکان که به صورت میزگرد با حضور رضا دستجردی استادیار روانشناسی دانشگاه علوم‌پزشکی بیرجند، حجت الاسلام مرتضی مرادی معاون نهاد نمایندگی دانشگاه علوم‌ پزشکی بیرجند، عباس لامعی مدیرکل آموزش و پرورش خراسان‌جنوبی و معظمه حسن‌پور، کارشناس مسئول دفتر مراکز اورژانس اجتماعی معاونت امور اجتماعی بهزیستی استان تهیه شده است را ارسال کند آنچه در پی می‌آید قسمت اول این میزگرد است.

تنبیه جسمانی با خطراتی جبران‌ناپذیر همراه است

دکتر رضا دستجردی استادیار روانشناسی دانشگاه علوم‌پزشکی بیرجند، در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص تعریف تنبیه گفت: تنبیه نوعی محرک آزارنده از طرف فرد یا افرادی نسبت به فرد یا افراد دیگر برای کاهش رفتار نامطلوب انجام می‌شود.

وی اظهارکرد: تنبیه از نظر تنبیه‌شونده در راستای کاهش رفتار نامطلوب و افزایش رفتار مطلوب انجام می‌شود در حالی که برای فرد تنبیه‌ شونده تنبیه فیزیکی، روانی و کلامی آزارنده و تاثیرات منفی در پی دارد.

این استادیار روانشناسی دانشگاه علوم‌پزشکی بیرجند، تنبیه جسمانی را ساده‌ترین شکل تنبیه ذکر کرد و ادامه داد: تنبیه جسمانی گاهی با خطراتی جبران‌ناپذیر همراه است.

دستجردی، تنبیه روانی، اجتماعی، کلامی را انواع تنبیه عنوان و تصریح کرد: استفاده از کلام نیشدار، مقایسه افراد با یکدیگر نمونه بارز تنبیه روانی و اجتماعی است.

وی اظهارکرد: اسلام در حوزه‌های تربیتی بشارت و انزار را مورد توجه قرار داده و تشویق را اولین راه‌حل برای حذف رفتار نامطلوب و ایجاد رفتار مطلوب معرفی کرده و در صورتی که تشویق نتیجه نداد تنبیه به عنوان آخرین روش مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این استادیار روانشناسی دانشگاه علوم‌ پزشکی بیرجند با تاکید بر اینکه نباید تنبیه به هر روشی انجام شود، تصریح کرد: تنبیه باید تاثیر مطلوب و موردنظر را در فرد ایجاد کند، چراکه گاهی اوقات تنبیه پیامدهایی از قبیل نفرت از فرد تنبیه‌کننده را در پی دارد که پیامدهای منفی در پی دارد.

دستجردی ادامه داد: گاهی‌اوقات تنبیه توسط والدین و معلمین با هدف ایجاد رفتار مطلوب انجام می‌شود، اما نتیجه معکوس و تنفر را در پی دارد.

وی با اشاره به اینکه استفاده از روش تنبیه منجر به توسعه پرخاشگری می‌شود، افزود: والدین و معلمین الگو کودک هستند و این افراد باید با اعمال و رفتار خوب خود بهترین الگو برای کودک باشند.

این استادیار روانشناسی دانشگاه علوم‌پزشکی بیرجند، جابه‌جایی را از دیگر پیامدهای تنبیه ذکر کرد و ادامه داد:  زمان تنبیه فرد واکنش نشان نمی‌دهد، اما جایی دیگر هیجان حاصل از تنبیه نهفته شده را به صورت رفتارهای نابهنجار نشان می‌دهد.

افراط در بحث ملامت و تنبیه باید ترک شود

حجت الاسلام مرتضی مرادی، معاون نهاد نمایندگی دانشگاه علوم‌پزشکی بیرجند نیز با اشاره به اینکه یکی از اصول تربیتی اسلام بحث تنبیه و تشویق است، گفت: توجه و تاکید اسلام بیشتر بر تشویق است.

وی ادامه داد: تنبیه در اسلام به عنوان راهکاری برای هشدار دادن به انسان و آگاهی‌ بخشی نسبت به غفلت‌های فرد به کار می‌رود.

معاون نهاد نمایندگی دانشگاه علوم‌پزشکی بیرجند در خصوص روش‌های مورد استفاده تنبیه تصریح کرد: تنبیه روش‌های مختلفی دارد و تنها کتک زدن نیست، اما بسیاری افراد تنبیه را تنها کتک زدن می‌دانند.

مرادی به سخنی از امام صادق(ع) اشاره کرد و گفت: "انسان عاقل با ادب موعظه می‌شود و کار اشتباهش را ترک می‌کند اما برای چهارپایان باید تنبیه جسمی باشد".

وی ادامه داد: از نظر اسلام تنبیه در موقعیت‌ها و سنین مختلف متفاوت است و قهر کردن و اخم کردن نیز نوعی تنبیه است.

معاون نهاد نمایندگی دانشگاه علوم‌پزشکی بیرجند با تاکید بر اینکه افراط در بحث ملامت و تنبیه باید ترک شود، تصریح کرد: اصل با تشویق است و انسان‌ها را باید با تشویق به سمت کارهای مطلوب هدایت کرد.

رد پای اعتیاد، بیسوادی، کم‌فرهنگی در کودک‌آزاری

معظمه حسن‌پور، کارشناس مسئول دفتر مراکز اورژانس اجتماعی معاونت امور اجتماعی بهزیستی استان نیز در ادامه با اشاره به اینکه فوریت‌های پزشکی مدنظر همه افراد است و هر فردی برای اینکه سلامتی فردی و خانوادگی‌اش را حفظ کند به فوریت‌های پزشکی نیاز دارد، گفت: فوریت‌های اجتماعی یا اورژانس اجتماعی نیز لازمه زندگی اجتماعی افراد است.

وی ادامه داد: کنترل و کاهش بحران از وظایف اورژانس اجتماعی است که با توجه به گزارشات بیشترین زمینه بحران، خشونت است.

کارشناس مسئول دفتر مراکز اورژانس اجتماعی معاونت امور اجتماعی بهزیستی استان افزود: زمینه‌های خشونت پیامدهای متعددی دارد و افراد مختلفی از قبیل کودکان، همسران، خانواده و اعضای جامعه را شامل می‌شود.

حسن‌پور با اشاره به اینکه تنبیه بیشتر در کودکان مشاهده می‌شود، اظهارکرد: بعد از گزارش کودک‌آزاری  اورژانس اجتماعی در راستای کاهش و جلوگیری از پیامدهای تنبیه ورود پیدا می‌کند.

وی ادامه داد: اورژانس اجتماعی در کنار مقامات قضایی و انتظامی، خدمات مشاوره، مددکاری و روانشناسی را در راستای تاثیرگذاری هرچه بیشتر در زندگی فرد در محل ارائه می‌دهد؛ چراکه مردم برای تشکیل پرونده و مراجعه به مرکز مشاوره همکاری لازم را نمی‌کنند.

کارشناس مسئول دفتر مراکز اورژانس اجتماعی معاونت امور اجتماعی بهزیستی استان افزود: خط تلفن 123 در راستای گزارش موارد کودک‌ آزاری، همسرآزاری راه‌اندازی شده است.

حسن‌پور با اشاره به اینکه کارکنان اورژانس اجتماعی در مواردی که با کودک‌آزاری مواجه می‌شوند به فرد آزاردهنده و آزاردیده خدمات ارائه می‌دهد، تصریح کرد: فرد تنبیه‌کننده خود نیز دچار مشکلاتی است که نیاز به دریافت خدمات مشاوره و مددکاری دارد.

وی اظهارکرد: با توجه به گزارشات کودک‌آزاری اورژانس اجتماعی، رد پای اعتیاد، بی‌سوادی، کم‌فرهنگی مشاهده می‌شود که این افراد تنبیه را تنها راه تحت کنترل قرار دادان دیگران می‌دانند که از نسل گذشته خود به ارث برده‌اند.

کارشناس مسئول دفتر مراکز اورژانس اجتماعی معاونت امور اجتماعی بهزیستی استان با اشاره به پیامدهای خشونت، تصریح کرد: گسترش خشونت یکی از پیامدهای تنبیه است و کودک آزارگر در آینده به والد آزارگر تبدیل می‌شود.

آگاهی معلمان از قوانین جاری تنبیه بدنی دانش‌آموزان را به صفر می‌رساند

عباس لامعی، مدیرکل آموزش و پرورش خراسان‌جنوبی نیز گفت: موضوع تنبیه جسمی دانش‌آموزان در یکی از مدارس شهرستان قائن از طریق مدیریت آموزش و پرورش شهرستان قائن، بازرسی و حراست کل پی‌گیری و معلم مربوط به هیئت رسیدگی به تخلفات اداری معرفی شده و همچنین ادامه مدیریت رئیس آموزشگاه در دست بررسی است.

وی اظهار کرد: با عنایت به بخش نامه‌های متعدد و توصیه‌های شفاهی و مؤکد تا کنون گزارشی مبنی بر تنبیه بدنی در مدارس خراسان‌جنوبی  واصل نشده بود و همکاران در خراسان‌جنوبی علی رغم تمامی مشکلات فراروی آموزش و پرورش  از سعه صدر و اخلاق پسندیده اسلامی در مواجه با ناملایمات برخوردار بوده‌اند.

مدیر کل آموزش و پرورش خراسان‌جنوبی یادآور شد: مدارس شبانه‌روزی از طریق کارشناسان مربوطه دائماً مورد بازدید و رصد قرار گرفته‌اند و واکنش نسنجیده یکی از همکاران که در شرایط غیر عادی صورت گرفته ناقص تلاش و دلسوزی سایر همکاران نیست.

ادامه دارد...