به دلیل این‌که در آب‌های زیرزمینی و در تاریکی غارها زندگی می‌کنند به ماهی کور غارزی معروف هستند. این کلیاتی از اطلاعاتی است که در مورد ماهی کور غار لرستان در فضای مجازی می‎توان به آن دست یافت.

به گزارش‌ ایسنا، اخیرا با پژوهش‎های به عمل آمده مشخص شده است که جنس جدیدی از ماهیان کور غار در استان در اثر طبیعی ملی غار ماهی کور وجود دارد که با شنیدن این خبر موضوع را پیگیری کردیم.

سگ ماهی کور استان لرستان متعلق به جنس Paracobitis نیست

مهندس مهرداد فتحی بیرانوند، مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان در این باره گفت: براساس نتایج مطالعاتی که با هماهنگی دفتر تخصصی سازمان "حیات وحش و تنوع زیستی" توسط دکتر ایرج هاشم‌زاده سقرلو، عضو هیئت علمی دانشگاه شهرکرد و کارشناسان محیط زیست با بررسی‎های مولکولی و ریخت شناسی انجام شده مشخص شد سگ ماهی کور استان لرستان متعلق به جنس Paracobitis نیست و جنس جدیدی است که فقط در همین منطقه وجود دارد.

وی در رابطه با توصیف جنس منحصر به فرد ماهی کور در استان لرستان بیان کرد: با افزایش اطلاعات و آگاهی نسبت به ذخایر ژنتیکی استان و به ویژه اثر طبیعی ملی غارماهی کور می‎توان در مجامع ملی و بین المللی بر ضرورت حفاظت از این میراث طبیعی کشور(که در سطح جهان کم نظیر است) تأکید بیشتری کرد و با شناخت حاصل از زیست­شناسی این ماهیان مدیریت و حراست آنها افزایش یابد و برای نسل‎های آینده حفاظت شوند.

سگ‌ماهی کور استان لرستان متعلق به جنس Paracobitis است

دکتر ایرج هاشم‌زاده، عضو هیأت علمی دانشگاه شهرکرد و مجری مطالعات نیز گفت: غار ماهی کور با داشتن سه گونه که به صورت هم بوم زیست می‎کنند، یکی از زیستگاه‎های منحصر به فرد و متنوع حیات زیرزمینی کشور و جهان است.

وی اظهار کرد: در این غار دو گونه ماهی سنگ­لیس شامل Garra lorestanensis و Garra typhlops و یک گونه سگ‎ماهی جویباری زیست می‎کنند.

هاشم‌زاده خاطرنشان کرد: پیش­تر باور بر این بود که سگ‌ماهی کور استان لرستان متعلق به جنس Paracobitis است که گونه‎های مختلف آن در ایران پراکنش گسترده­ای دارند اما با بررسی‎های مولکولی و ریخت شناسی انجام شده مشخص شد که نه­تنها این ماهی متعلق به جنس یادشده نیست، بلکه به هیچ یک از جنس‎های گزارش شده در ایران، سایر نقاط خاورمیانه، اروپا و غرب هندوستان نیز نزدیک نیست.

عضو هیأت علمی دانشگاه شهرکرد با بیان اینکه می‎توان جنس مستقلی را برای آن تعریف کرد که بر پایه اطلاعات موجود تنها در حوضه رود دز حضور دارد، افزود: با توجه به فاصله ژنتیکی زیاد در بین سگ‎ماهی کور لرستان و سایر جنس‎های شناخته شده می‎توان گفت که این جنس از نظر تاریخی در منطقه زاگرس به صورت بومی تکامل یافته و از این پس می‎توان در تنوع زیستی گونه‎های بومی (اندمیک) استان لرستان و خوزستان شاهد یک جنس جدید بود.

وی ادامه داد: جنس جدید با نظر اداره کل محیط زیست استان لرستان و به منظور ارج نهادن به تلاش‎ها و جانفشانی‎های جامعه محیط بانان کشور و محیط بان منطقه غار ماهی کور آقای عیدی حیدری به نام Eidinemacheilus نامگذاری و ثبت شده است.

مطالعات کاملی از تنوع زیستی و بانک ژن طبیعی استان انجام نشده است

نبی‎الله قائدرحمتی، معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست و دبیر شورای پژوهشی استان لرستان نیز گفت: استان لرستان با وجود سازه‎های کارستی زاگرس و وجود حفرات زیرزمینی مرتبط با سازه‎های یاد شده، یکی از مناطقی است که از ظرفیت بالایی برای تکامل و اشتقاق گونه‎های موجودات غارزی برخوردار است.

وی اضافه کرد: یکی از نمونه‎های زیستگاه‎های زیرزمینی غار ماهی کور استان در بخش پاپی شهرستان خرم‎آباد بوده که به عنوان اثر طبیعی ملی در سال 1382به ثبت رسیده است.

قائدرحمتی ادامه داد: متأسفانه علی رغم وجود تنوع زیستی و بوم شناسی غنی در سطح استان هنوز مطالعات کاملی از تنوع زیستی و بانک ژن طبیعی استان انجام نشده و در حقیقت خلاء اطلاعات از وضعیت تنوع زیستی به ویژه ماهیان کور غار و کمبود پژوهش و تحقیقات مبتنی بر اصول علمی در این زمینه مشهود است که امیدواریم با تخصیص اعتبارات ویژه و هدایت و حمایت از پایان نامه‎های دانشجویی این مهم محقق شود.

 معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان تصریح کرد: البته در سال‎های اخیر اقدامات خوبی  جهت حفاظت و حراست از این گونه‎ها انجام شده که از جمله می‎توان به احداث و تجهیز پاسگاه محیط بانی در داخل محدوده غار جهت حفاظت و کنترل گونه، نصب تابلوهای هشدار دهنده و برگزاری کارگاه‎های آموزشی و اشاعه فرهنگ زیست‌محیطی در بین جوامع بومی و محلی اشاره کرد.

وی یادآور شد: همچنین اجرای پروژه‌های تحقیقاتی درخصوص گونه‎های ماهی کور غار مانند مطالعات پایه، مطالعات جامع و تفصیلی اثر طبیعی ملی غار ماهی کور، حمایت از چندین پایان نامه دانشجویی و... باید انجام شود.

قائدرحمتی اضافه کرد: یکی از تهدیدات در غار ماهیان کور موضوع فرسایش دهانه غار و محیط بالادست و پیرامون آن به دلیل بی‎ثباتی تشکیلات زمین‌شناختی زیستگاه، نوع بافت خاک و توپوگرافی غار بوده و مشکل دیگر  کمبود نیرو در یگان حفاظت و محیط بانی جهت حفاظت از عرصههای طبیعی و ذخایر ژنتیکی در استان است که امیدواریم با توجه به ساختار تشکیلاتی مصوب، دستگاه‎های متولی همکاری لازم را جهت بکارگیری و جذب نیرو در محیط زیست استان بعمل آورند.

بر طبق این خبر برای حفاظت و حمایت بیشتر جنس مورد نظر باید تحقیقات بیشتری به عمل آید و در این راه باید  حمایت تیم تحقیقاتی بیشتر از قبل مورد حمایت قرار بگیرند و این نیازمند توجه بیشتر مسئولین است.

انتهای پیام