به گزارش ایسنا منطقه خوزستان، ایوب سلطانی افزود: مجموعه باستانی قلعه خواجه امروزه در مرکز شهر قلعه خواجه (مرکز شهرستان اندیکا) قرار داد. توسعه شهر قلعه خواجه طی سالیان اخیر و احتمال محصور شدن یا دفن این آثار در زیر بافت شهری، مسؤولان اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان را بر آن داشت تا علاوه بر انجام مطالعات باستان‌شناختی در خصوص این مجموعه ارزنده عرصه و حریم قانونی آن را بر مبنای ضوابط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری معیین شود.

وی ادامه داد: هیاتی متشکل از چند باستان‌شناس به سرپرستی زهرا جوادی‌نیا این مطالعات را آغاز کردند. لازم به ذکر است که در سال گذشته پرونده این مجموعه به منظور ثبت در فهرست آثار ملی تکمیل شد و هم‌اکنون در حال تهیه طرح تعیین عرصه وحریم از سوی مشاور هستیم.

سلطانی گفت: با تعاملات صورت گرفته با واحد گنجینه آب سازمان آب و برق خوزستان در زمینه طرح بازسازی سازه‌های آبی به دنبال مرمت سد قلعه خواجه هستیم. مضافا این که به اتفاق مشاوران سازمان آب و برق طرح جامعی از سازه‌های آبی اندیکا تهیه شده که فعلا در فاز اول سدهای مهم قلعه خواجه و آبزالو در اولویت مرمت قرار دارند .

زهرا جوادی‌نیا، سرپرست این گروه مطالعاتی، نیز در این زمینه اظهار داشت: در ابتدا تصور می‌شد که مجموعه باستانی قلعه خواجه تنها بقایای قلعه و سد است اما پژوهش‌های اخیر منجر به شناسایی بقایای دو قلعه دیگر، یک گورستان، مظهر یک قنات و یک محوطه باستانی در جوار این قلعه و سد شد. همچنین طی این پژوهش‌ها مشخص شد که قلعه، بنای چهار برجی با صفه‌ای بزرگ در بخش جنوب غربی و مشرف بر دریاچه پشت سد بوده است. سد یا بند قلعه خواجه نیز به منظور ذخیره آب و استفاده بهینه از آن در زمینه مختلف از جمله کشاورزی در نزدیکی قلعه احداث شد.

وی افزود: مطالعات رسوب‌شناسی و ژئومورفولوژی به عمل آمده بر روی رسوبات پشت سد و شواهد موجود بر روی دیواره آن نشان داد که سد دارای 2 مرحله ساخت‌وساز است. قلعه و سد قلعه خواجه منتسب به خلیل‌خان از حکام منطقه بختیاری در دورة صفویه است.

جوادی‌نیا بیان کرد: اندیکا به رغم این که سرزمینی گرم و خشک است اما همواره نمادی از دانش به کارگیری و مهندسی آب جهت استفاده بهینه از منابع آبی همچون چشمه‌ها و رودخانه‌ها است. سرتاسر این سرزمین را سازهای آبی متنوع و گوناگونی همچون سدها (بندها) مخزنی، آب انبارها، حمام‌ها و گرمابه‌ها، قنات‌ها، تونل‌ها، کانال‌های انتقال آب و صدها آسیاب آبی دربرگرفته است که قدمت آن‌ها گاه به چندین هزار سال نیز می‌رسد.