بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
خط مشي خبري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)
تعريف:
خط مشي خبري، اخلاقي خبرگزاري دانشجويان ايران شامل كليه اصول و ارزشهاي اعتقادي و حرفه‌اي حاكم بر تحريريه خبر است كه مي‌تواند خبرگزاري را در مسير دستيابي به اهداف اصلي مندرج در اساسنامه آن قرار دهد و همه اعضا ملزم به رعايت آن هستند.
مقدمه:
اين خط مشي با توجه به اهداف اصلي تاسيس ايسنا شامل ايفاي نقش دانشگاهيان در توسعه فضاي رسانه‌اي كشور و ارتقاي آگاهي‌هاي علمي، فرهنگي، ديني، سياسي، اجتماعي، اقتصادي و شكل‌گيري حلقه واسط بين مسوولان، نخبگان و مردم و همچنين تلاش براي دست‌يافتن به موجوديتي جامع و كامل از يك خبرگزاري معتبر و موثر در عرصه داخلي و بين‌المللي، در دو فصل اصول كلي و اصول حرفه‌اي تدوين شده است.
فصل اول:
اصول كلي
اصول كلي حاكم بر تحريريه خبرگزاري دانشجويان ايران همان اصول اعتقادي و باورهاي جهادگران جهاد دانشگاهي، شامل شش اصل زير است:
1ـ اسلام، 2ـ ارزشهاي انقلاب اسلامي و نظام مقدس جمهوري اسلامي، 3ـ قانون اساسي
4ـ انديشه‌هاي حضرت امام خميني(ره)، 5ـ ولايت فقيه، 6ـ منافع و ارزشهاي ملي
1ـ اسلام:
اعتقاد و التزام عملي به آموزه‌هاي اسلام ناب محمدي (ص) و ترويج آن از اصول كلي خدشه‌ناپذير حاكم بر تحريريه خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) است. ايسنا در راستاي حفظ هويت اسلامي و عمل به رهنمودهاي بزرگان دين، اشاعه فرهنگ و آموزه‌هاي اصيل اسلامي را همواره وظيفه خود مي‌داند.
خبرگزاري دانشجويان ايران، همچنين تلاش در راستاي تحقق وحدت مسلمانان جهان را از مباني مهم خبري خود مي‌داند.
2ـ ارزشهاي انقلاب اسلامي و نظام مقدس جمهوري اسلامي:
پايبندي به آرمان‌ها و ارزشهاي انقلاب اسلامي و پاسداري از محتواي شعار جاودانه «استقلال، آزادي ، جمهوري اسلامي» به عنوان عصاره مطالبات ملت بزرگ ايران و تلاش در جهت تحقق كامل آن همواره سرلوحه فعاليت‌هاي خبرگزاري دانشجويان ايران قرار دارد.
ايسنا در اين زمينه، با تاكيد بر اشاعه گفتمان ، ادبيات و فرهنگ اصيل انقلاب اسلامي، حمايت از اصول ، ارزش‌ها و اركان نظام مقدس جمهوري اسلامي را وظيفه خود مي‌داند.
3ـ قانون اساسي:
اعتقاد و التزام به قانون اساسي و دفاع از آن به عوان ميثاق ملي و تلاش در جهت حاكميت و اجراي قانون اساسي از اصول موكد حاكم بر تحريريه خبرگزاري دانشجويان ايران است.
4ـ انديشه‌هاي حضرت امام خميني(ره):
پايبندي به آرمان‌ها و آموزه‌هاي و الاي حضرت امام خميني(ره)، بنيان‌گذار جمهوري اسلامي و تلاش در جهت ترويج انديشه‌ها و رهنمودهاي ايشان، به ويژه تكيه بر وصيت‌نامه سياسي – الهي ايشان از اصول خدشه‌ناپذير ايسناست.
5ـ ولايت فقيه:
اعتقاد و التزام عملي به ولايت مطلقه فقيه به همراه دفاع از اصل ولايت مطلقه فقيه و تبيين و ترويج ديدگاههاي مقام معظم رهبري، اصل هميشگي حاكم بر سياست‌هاي خبري و تحريريه خبرگزاري دانشجويان ايران است.
6ـ منافع و ارزشهاي ملي:
تحريريه خبرگزاري دانشجويان ايران همواره در جهت حفظ و تقويت وحدت ملي و تبيين منافع و مصالح ملي و صيانت از آن‌ها تلاش مي‌كند. در همين راستا حفظ هويت اصيل ايراني ـ اسلامي و حراست از آن، اشاعه فرهنگ و باورهاي درست كهن و عميق مذهبي و ملي، توجه جدي به مساله امنيت ملي ، پاسداري از تماميت ارضي و اقتدار نيروهاي مسلح و همچنين ترويج و تقويت روحيه اميد، خودباوري و مشاركت در عرصه‌هاي ملي با تاسي به پيام رهبر معظم انقلاب اسلامي حضرت آيت‌الله خامنه‌اي براي آغاز بكار ايسنا ( اخبار خوب، مفيد و اميدبخش مخابره كنيد، ان‌شاءالله موفق باشيد) از وظايف خبرگزاري دانشجويان ايران است.
فصل دوم:
اصول حرفه‌اي
مهمترين اصول حاكم بر تمامي مراحل و سطوح تهيه و انتشار خبر(شامل هرآنچه بر روي سايت خبري ايسنا قرار مي‌گيرد) در خبرگزاري دانشجويان ايران، شامل دو بخش «اصول خبري» و« اخلاق و روشهاي حرفه‌اي» مي‌شود.
بخش اول:
اصول خبري
اصول خبري خبرگزاري دانشجويان ايران، اصولي غير قابل تغيير و خدشه است كه در كليه سطوح توليد و انتشار خبر در تحريريه خبرگزاري از سوي خبرنگاران ، دبيران ، سردبيران ، مديران و مديرعامل رعايت مي‌شود.
اين اصول شامل شش اصل «صحت»، «دقت»، «سرعت»، «بي‌طرفي»، « استقلال «تحريريه» و «جامعيت» هستند.
1ـ صحت:
صحت اخبار به معناي روايت واقعي و دقيق رويدادها، مورد تاكيد جدي ايسناست و تحريريه خبرگزاري دانشجويان ايران صحت خبر را مقدم بر سرعت انتشار آن مي‌داند. در همين راستا اخبار ايسنا تنها پس از اطمينان كامل از صحت آن برمبناي منابع موثق ، يا اسناد معتبر خبري ارسال مي‌شود.
2ـ دقت:
رعايت اصول حرفه‌اي خبرنويسي از جمله انعكاس و نگارش صحيح خبر بر مبناي روشهاي حرفه‌اي و علمي، ذكر دقيق جزئيات موجود در خبر، روشني و وضوح متن خبر و رعايت آيين نگارش صحيح زبان فارسي، مجموعا تعريف «دقت» در نگاه تحريريه ايسناست و رعايت آن پس از اصل صحت، مقدم بر سرعت ارسال خبر است.
3ـ سرعت:
ارسال خبر در سريع‌ترين زمان ممكن پس از رعايت صحت و دقت يكي از اصول خبري حاكم بر تحريريه ايسنا محسوب مي‌شود.
4ـ بي‌طرفي:
ايجاد امكان برابر و غيرجانبدارانه براي طرح ديدگاههاي مختلف افراد، تشكل‌ها و نهادهاي قانوني در موضوعات گوناگون، در چارچوب قانون و اصول كلي خط مشي خبرگزاري، از جمله اصول خبري حاكم بر تحريريه خبري ايسناست.
5ـ استقلال تحريريه:
حفظ استقلال تحريري و عدم وابستگي به جريان‌ها، تشكل‌ها، احزاب، نهادها، سازمان‌ها و اشخاص دولتي و غيردولتي، از اصول مهم خبري حاكم بر تحريريه خبرگزاري دانشجويان ايران محسوب مي‌شود. پذيرش نظرات و پيشنهادات مراجع خارج از خبرگزاري تنها در چارچوب قانون خواهد بود.
6ـ جامعيت:
نگاه فراگير، همه‌جانبه، و متنوع به مسائل خبري و طرح ديدگاههاي مختلف با رويكرد كارشناسانه در چارچوب قانون، فارغ از ملاحظات جغرافيايي، نژادي، قومي، زباني و فكري از اصول خبري حاكم بر تحريريه خبرگزاري دانشجويان ايران است.
بخش دوم:
اخلاق و روشهاي حرفه‌اي
1ـ پاسخگويي:
خبرگزاري دانشجويان ايران نسبت به اخبار منتشره خود با احساس مسووليت و تعهد، به مخاطبان اعم از مردم و مراجع كسب خبر پاسخگوست؛ در اين ارتباط «توضيحات»، «تكذيبيه‌ها» و «اصلاحيه‌هاي» ارسالي به خبرگزاري بر اساس قانون مطبوعات، رعايت كامل اصول اخلاقي و با ارزيابي صحت ادعاهاي مطرح شده منتشر مي‌شود و ايسنا درصورت لزوم توضيحات و مستندات خود را نيز در انتهاي اين مطالب ارائه مي‌كند.
خبرگزاري دانشجويان ايران پاسخگوي اخبار ديگر رسانه‌ها نيست و الزامي به انتشار تكذيبيه‌ها، توضيحات و اصلاحيه‌هاي مربوط به اخبار ديگر رسانه‌ها ندارد، بديهي است اطلاعيه‌هاي رسمي در مورد برخي شايعات و اخبار از اين قاعده مستثني است.
2ـ اعتماد:
جلب اعتماد مخاطبان اعم از مردم و مراجع خبري روح كلي حاكم بر تحريريه ايسناست و مواردي همچون اطمينان يافتن از صحت خبر، تكيه بر منابع موثق خبري، پاسخگويي و احترام به سليقه مخاطبان مختلف از اركان اين اعتمادسازي است.
ايسنا در همين زمينه سخنان كسي را كه قبل از انتشار خبر به نحوي قابل استناد نارضايتي خود را نسبت به انتشار بخش و يا كل سخنانش اعلام كند، منتشر نميكند.
همچنين در گفت‌وگوهاي اختصاصي، پرسش از مصاحبه‌شونده درباره لزوم يا عدم لزوم اخذ تاييديه پيش از انتشار خبر ، از روشهاي ايسنا براي اعتمادسازي با مراجع خبري است.
3ـ نقد:
ايسنا نقد منصفانه را از وظايف ذاتي رسانه‌ها مي‌داند. روش كلي نقد در خبرگزاري دانشجويان ايران «نقد منصفانه» به معني ايجاد فرصت برابر براي همگان در بيان نكات مثبت و منفي يك موضوع به همراه ارائه راهكارها از منظري علمي است كه با هدف آگاهي و اصلاح امور صورت مي‌گيرد.
ايسنا درصورت انتشار انتقاد، اخذ و انتشار توضيحات طرف مورد انتقاد را نيز وظيفه خود مي‌داند.
4ـ افكارعمومي:
ايسنا توجه و پاسخگويي به پرسش‌ها و موضوعات مورد علاقه و توجه افكار عمومي و همچنين احترام به احساسات، عقايد و هنجارهاي عمومي و رعايت حرمت آن‌ها را درچارچوب قانون، وظيفه خود مي‌داند.
5ـ اعتدال:
تقويت گرايش‌ها و رويكردهاي عقلاني و ميانه‌روانه در تمام موضوعات و عرصه‌ها و دوري از حركات و نگاههاي افراطي و تفريطي مشي كلي حاكم بر سياست‌هاي خبري تحريريه ايسناست.
6ـ حقوق شهروندي:
خبرگزاري دانشجويان ايران توجه كامل به هرآنچه در قوانين و مقررات كشور از آن به عنوان حقوق شهروندي ياد مي‌شود، به ويژه رعايت حريم خصوصي، اجتناب جدي از ايراد تهمت و افترا و پاسداري از حقوق انساني فرد فرد اعضاي جامعه را، سرلوحه سياست‌هاي خبري خود مي‌داند و در همين راستا در جهت تروج، اعتلاء و توسعه فرهنگ رعايت حقوق شهروندي گام بر مي‌دارد.
7ـ دسترسي آزاد به اطلاعات:
خبرگزاري دانشجويان ايران بر ضرورت احترام به حق مردم در دستيابي به اطلاعات در چارچوب قانون تاكيد دارد و محدوديت اطلاع‌رساني را تنها در چارچوب قانون و خط مشي خبري خود و اخلاق حرفه‌اي اعمال مي‌كند.
تحريريه ايسنا عدم انتشار مطالب طبق چارچوب‌هاي قانوني را «سانسور» تلقي نميكند.
8ـ ذكر منبع:
استفاده از مطالب ديگر منابع در سايت خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) با ذكر منبع و احترام به مالكيت معنوي منتشر مي‌شود.
9ـ حريم خبر:
خبرگزاري دانشجويان ايران حريم خبر را منزه از هرگونه منافع اقتصادي، سياسي و يا نگاههاي شخصي مي‌داند و در همين راستا به ويژه بر جدا بودن كامل هرگونه فعاليت اقتصادي خبرگزاري از بخش خبري آن تاكيد دارد.
10ـ نوآوري‌هاي خبري:
تحريريه ايسنا پيشرو بودن در پرداخت بهنگام به موضوعات جاري و جريان‌سازي‌هاي مثبت با رويكردهاي خلاقانه و ابداعات خبري ، همراه با روشهاي نوين تكنولوژيكي و رسانه‌اي را از اصول حرفه‌اي خود مي‌داند.
11ـ نگاه دانشجويي:
ايسنا نگاه دانشجويي آرمان‌خواهانه، جستجوگرانه، حقيقت‌جويانه و جسورانه با رويكردهاي علمي ـ تخصصي در انتشار و پيگيري اخبار را وظيفه خود مي‌داند.
12ـ عدم افشاي منبع خبر:
درصورتيكه خبرگزاري دانشجويان ايران تشخيص دهد خبري حاوي ارزشهاي خبري قابل اعتناست، اما منبع خبر مي‌خواهد نامش محفوظ بماند، مي‌تواند پس از اطمينان از صحت، عدم مغايرت آن با خط مشي ايسنا و ثبت و ضبط مستندات، خبر را بدون ذكر نام منبع منتشر كند، بديهي است در اين صورت نام منبع خبر در ايسنا محفوظ است و تنها با حكم مراجع رسمي قضايي قابل اعلام به اين مراجع خواهد بود.
13ـ حمايت از محرومان:
ايسنا همواره حامي گفتمان حمايت از محرومان و مستضعفان و مدافع جدي حقوق اين قشر به عنوان صاحبان اصلي انقلاب شكوهمند اسلامي است.
14ـ توجه ويژه به اخبار علمي و دانشگاهي:
تحريريه ايسنا علاوه بر حفظ رويكرد علمي نسبت به كليه موضوعات خبري، توجه خاصي به اخبار علمي و دانشگاهي به ويژه در موارد مربوط به پيشرفت‌هاي علمي كشور دارد.
«رهرو آن نيست گهي تند و گهي خسته رود رهرو آن است كه آهسته و پيوسته رود»