آقای دکتر 60 سال را رد کرده است، موهای سرش ریخته است و عینک دو دید استفاده می‌کند، تمام مدتی که پشت میزش نشسته دست چپش در جیبش ثابت است. وقتی برای معاینه یا بدرقه بیماران از پشت میز بلند می‌شود، مدام سعی می‌کند لرزش دست چپش را با دست راست مهار کند تا کسی متوجه آن نشود؛ کاری که در طول سال‌های گذشته مدام برایش مشکل‌تر شده است.
بیماری «پارکینسون» که آقای دکتر را مبتلا کرده، بعد از آلزایمر، شایع‌ترین بیماری مخرب اعصاب دنیاست. بنیاد پارکینسون آمریکا تخمین زده است که بین هفت تا 10 میلیون نفر در سر تا سر دنیا به این بیماری مبتلا هستند و مردان یک و نیم برابر بیشتر از زنان به این بیماری مبتلا می‌شوند.
پارکینسون که مانند بسیاری دیگر از بیماری‌ها نام خود را از اولین پزشکی که علائم آن را توصیف کرده گرفته است، در سال 1817 توسط پزشک بریتانیایی «جیمز پارکینسون» کشف شد. علت به وجود آمدن این بیماری، تخریب سلول‌های عصبی در مغز میانی است که مسوول تشرح ماده‌ای به نام «دوپامین» هستند؛ عاملی که وقتی در تشرح بیش از 80 درصد آن اختلال ایجاد شود، سایر نقاط مغز که مسوول کنترل حرکات اندام‌ها هستند دچار بی‌نظمی می‌شوند.
بیماری این طور شروع می‌شود: با لرزش اندام‌ها در هنگام استراحت، معمولا یکی از دست‌ها یا پاها، بعد از آن سستی و کند شدن حرکت، سستی و سختی حرکت در عضلات صورت، یکنواختی صدا، کاهش کنترل بر حرکات که در طول زمان بدتر می‌شود و در نتیجه میتواند زندگی معمولی، غذا خوردن، اصلاح‌کردن، حمام‌کردن و مانند آنها را مشکل‌تر کند، علاوه بر این بیماران مبتلا به دلیل ناراحتی که از ناتوانی در کنترل حرکاتشان دارند، فشار روحی زیادی را تحمل می‌کنند و ممکن است گوشه‌گیری را ترجیح دهند.
درمان‌هایی که تا به حال در مورد این بیماری پیشنهاد شده‌اند همه کنترلی هستند. معنی‌اش این است که پارکینسون درمان قطعی ندارد. برخی بررسی‌ها نشان می‌دهد مصرف تنباکو، فلفل و سبزیجات گلدار میتواند علائم این بیماری را کاهش دهد، همچنین دو دارویی که معمولا برای درمان مالاریا استفاده می‌شود در آزمایش‌های بالینی نتایج مثبتی بر ترشح «دوپامین» نشان داده‌اند، با این حال تلاش برای پیدا کردن درمان قطعی این بیماری هنوز ادامه دارد.
ممکن است فکر کنید پارکینسون بیماری کهنسالان است، اما جوانان هم ممکن است به این بیماری مبتلا شوند، اغلب مبتلایان به پارکینسون قبل از 50 سالگی متوجه علائم آن می‌شوند، با این حال این بیماری با افزایش سن پیشرفت می‌کند.
«محمدعلی»، «مشت‌زن اسطوره‌ای» و مشهور و محبوبی که روز جمعه در 74 سالگی درگذشت در 42 سالگی متوجه شد که مبتلا به پارکینسون شده است، او بیماری خودش را علنی و کمک زیادی به جمع‌آوری کمک مالی برای بنیادهای علمی که روی این بیماری کار می‌کنند، همین‌طور برای بیمارانی که درگیر علائم پارکینسون هستند کرد. اعلام این که محمدعلی کلی هم به پارکینسون مبتلاست باعث شد رسانه‌ها توجه بیشتری به این بیماری نشان دهند و مردم بیشتری در دنیا در مورد آن آگاه شوند.
اما اگر شما هم می‌خواهید بدانید خودتان یا نزدیکانتان باید در مورد این بیماری مشورت پزشکی بگیرید یا نه، در ادامه 10 نشانه زودرس پارکینسون را که مرکز ملی پارکینسون در بریتانیا منتشر کرده است بخوانید:
1. لرزش
آیا متوجه لرزش مختصر در انگشت، دست، چانه یا لب خود شده‌اید؟ پایتان در هنگام استراحت یا نشستن می‌لرزد؟ این لرزش‌ها میتواند نشانه‌های اولیه بیماری پارکینسون باشد. اما به خاطر داشته باشید که اگر فعالیت ورزشی زیادی داشته‌اید، اگر زخمی شده‌اید یا داروی خاصی مصرف می‌کنید، این لرزش‌ها میتواند نشانه بیماری نباشد.
2. ریز شدن دست‌خط
تغییر ناگهانی در دست‌خط میتواند ناشی از پارکینسون باشد؛ بنابراین اگر متوجه شده‌اید که یک‌باره دست‌خط تان کوچک‌تر شده است یا کلمات را نزدیک‌تر به هم می‌نویسید، این نشانه را جدی بگیرید. اگر دست‌خط شما در طول زمان کوچک‌تر شده است، یا نسبت به چند سال قبل و سال‌های جوانی‌تان حروف را کوچک‌تر می‌نویسید جای نگرانی نیست؛ دست‌خط میتواند در طول زمان تغییر کند، اما تغییرات ناگهانی را باید جدی گرفت.
3. از دست‌دادن بویایی
اگر به تازگی متوجه شده‌اید که دیگر بوی غذاها یا میوه‌هایی مثل موز را به خوبی قبل حس نمی‌کنید، وقتش است که با دکترتان در مورد علائم پارکینسون صحبت کنید، ممکن است قوه بویایی به دلایل دیگری مثل سرماخوردگی یا گرفتگی بینی برای مدتی ضعیف شود. اگر ضعف بویایی شما مقطعی باشد جای نگرانی نیست.
4. غلت‌زدن در خواب
ممکن است همسرتان متوجه شده باشد که شب‌ها در طول خواب، زیادی غلت می‌زنید، ممکن است پیش آمده باشد که از تخت روی زمین افتاده باشید؛ اگر این اتفاق یک بار افتاده باشد، همه چیز عادی است، اما اگر آن قدر تکرار شده باشد که مثلا همسرتان بخواهد جای خوابش را عوض کند، ممکن است که با یکی از علائم پارکینسون رو به رو باشید.
5. مشکل در حرکت کردن یا راه رفتن
احساس سستی در بدن، در پاها یا بازوها اگر به سرعت برطرف نشود میتواند از نشانه‌های پارکینسون باشد . ممکن است متوجه شوید که در هنگام راه رفتن دیگر بازوهایتان حرکت نمی‌کند یا این که دیگران متوجه سستی حرکات شما شوند. درد یا سستی در شانه‌ها هم میتواند علامت بیماری باشد. اگر بازو یا شانه‌تان آسیب دیده است یا دچار ورم مفاصل هستید، درد یا سستی در آن به پارکینسون ربطی ندارد.
6.یبوست
آیا یبوست مشکل هر روزه شماست؟ اگر آب یا فیبر کافی در برنامه غذایی‌تان ندارید، یا داروی خاصی مصرف می‌کنید که تاثیرات جانبی دارد، مشکل میتواند عادی باشد؛ اگر برنامه غذایی عادی دارید و داروی خاصی مصرف نمی‌کنید، بهتر است با پزشکتان در مورد این علامت پارکینسون مشورت کنید.
7. صدای یکنواخت یا پایین
اگر دیگران به شما می‌گویند که ُتن صدایتان تغییر کرده یا یکنواخت شده است، ممکن است فکر کنید قوه شنوایی دیگران در حال ضعیف شدن است، اما صدای یکنواخت یکی از علائم پارکینسون است و بهتر است به پزشک مراجعه کنید. سرماخودگی و بعضی دیگر از بیماری‌های ویروسی هم می‌توانند باعث تغییر صدا شوند اما تغییرات بر اثر این بیماری‌ها با از بین رفتن آنها رفع می‌شود.
8. صورت خشک
آیا دیگران به شما می‌گویند که جدی، افسرده یا عصبانی به نظر می‌آیید، حتی وقتی که حالتان خوب است و انتظار شندیدن چنین چیزی را ندارید؟ خشک شدن و ثابت شدن عضلات صورت و کمتر پلک زدن، یکی از نشانه‌های جدی پارکینسون است. با این وجود برخی دارو ها می‌توانند باعث این حالت شوند، که در صورت قطع مصرفشان باید حالت عادی صورت‌تان را به دست بیاورید.
9.سرگیجه
بلند شدن از روی صندلی به صورت ناگهانی ممکن است باعث سرگیجه شود و میتواند نشانه فشار خون پایین باشد که به پارکینسون مربوط است، با این که همه ممکن است دچار چنین وضعیتی شوند، سرگیجه در هر صورت عاملی برای نگرانی است و بهتر است در مورد آن با پزشک مشورت کنید.
10.دولا شدن یا قوز کردن
دیگران به شما می‌گویند که قوز می‌کنید؟ این میتواند یکی از علایم پارکینسون باشد، به شرطی که آسیب‌دیدگی قبلی، کمر درد یا مشکلات استخوانی باعث آن نشده باشد.
اگر این علائم را در خودتان یا نزدیکانتان می‌بینید، به پزشک یا متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید، ممکن است با کار درمانی، یا ورزش منظم بتوانید بروز علائم را به تاخیر بیندازید، با دوستان و آشنایتان در مورد این بیماری صحبت کنید و ببنید چه کمک‌هایی می‌توانید به دیگران بکنید و دیگران چه کمک‌هایی می‌توانند به شما بکنند.
ایسنا- فاطمه کریمخان
انتهای پیام
نظرات