یکی از مطالبات و اولویت‌های اصلی فعالان بخش خصوصی موضوع یکسان‌سازی نرخ ارز است؛ اقدامی که بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم از سوی مسئولان دولتی و همچنین بانک مرکزی مورد تاکید قرار گرفت اما این هدف در سالی که گذشت محقق نشد تا بسیاری در انتظار واقعی شدن نرخ ارز در سال 1395 باشند.

به گزارش خبرنگار ایسنا، یکسان‌سازی نرخ ارز به عنوان یکی از ضرورت‌های اصلی برای فعالیت تجاری از سال‌های گذشته تا کنون مطرح بوده است و در مقاطع مختلف اجرایی شدن آن مطرح شد اما هیچ‌گاه رنگ واقعیت به خود نگرفت که با روی کار آمدن دولت یازدهم این موضوع بیش از پیش از سوی مقامات دولتی به عنوان یکی از اهداف مهم اقتصادی مطرح شد و از سوی دیگر هم فعالان بخش خصوصی واقعی‌سازی نرخ ارز را جدی‌تری از قبل از دولت مطالبه کردند.

به باور برخی کارشناسان، یکسان سازی نرخ ارز موضوعی است که در اقتصاد از اهمیت زیادی برخوردار است و می‌تواند بخش‌های مختلف اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد. در واقع یکسان‌سازی نرخ ارز وضعیت تعاملات تجاری کشور را با سایر کشورها نشان خواهد داد و از سوی دیگررقابت پذیری محصولات و کالاهای ایرانی را در بازارهای مختلف به شکل مطلوبی شکل می‌دهد.

محمود دودانگه - مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت - درباره یکسان سازی نرخ ارز معتقد است که تحریم‌های اقتصادی باعث شد نابسامانی‌هایی در وضعیت نرخ ارز به وجود آید و عملا در این شرایط سیستم شناور مدیریتی در موضوع نرخ ارز مبنا قرار نگرفت و رانت‌هایی در بخش‌های مختلف اقتصادی به دلیل چند نرخی بودن ارز به وجود آمد و در نتیجه نوعی عدم اطمینان را در بخش‌های مختلف اقتصادی شکل داد که امکان سرمایه‌گذاری‌، واردات‌، صادرات و فعالیت اقتصادی را با مشکل روبرو کرد و وضعیتی غیر قابل پیش‌بینی در اقتصاد کشور ایجاد کرد.

به گفته او، یکسان‌سازی نرخ ارز در کشور به متغیرهای بسیار زیادی از جمله قدرت و توانمندی بانک مرکزی در مدیریت بازار بستگی دارد.

دودانگه معتقد است که بانک مرکزی باید بتواند نیازهای واقعی ارز را در بازارتامین کند و طبیعتا اگر دسترسی بانک مرکزی به ارز بیشتر باشد می تواند نیاز فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران به ارز را تامین کند که این اتفاق باعث خواهد شد بازار دومی شکل نگیرد.

اما از سوی دیگر به نظرمی‌رسد با توجه به کاهش قابل توجه قیمت نفت در یک سال اخیر زمینه برای واقعی سازی نرخ ارز بیشتر فراهم شده است.

به اعتقاد رییس اتاق بازرگانی تهران، اقتصاد کشور در سال 1394 کاملا وضعیت رکودی داشته و رشد اقتصادی تقریبا صفر بوده است و طبیعتا در این شرایط تقاضا برای ارز هم روند کاهشی داشته است.

خوانساری بر این باور است که دولت راهی جز رفتن به سمت واقعی سازی نرخ ارز ندارد و قطعا باید این کار را انجام دهد. به گفته او اگر دولت می‌خواهد اتفاقی که سال 1390 برای دلار و ارزش ریال رخ داد تکرار نشود، باید با برنامه‌ریزی بتواند نرخ دلار را متناسب با ارزش ریال تطبیق دهد و قیمت را به نحوی مدیریت کند، نه اینکه دخالت کند.

همچنین سید رضی حاجی آقا میری - رییس کمیسیون توسعه صادرات اتاق بازرگانی ایران - معتقد است عوامل زیادی وجود دارد که باعث می‌شود ریال ایران به سمت واقعی شدن حرکت کند.

به گفته وی، به جای آنکه نرخ ارز افزایش پیدا کرده می‌توان گفت قیمت ریال در حال کم شدن است.

میری معتقد است که اگر بخواهیم روند واقعی سازی نرخ ارز را دنبال کنیم راه صحیح این است که معادل ما به التفاوت نرخ داخلی و خارجی تورم، نرخ ارز واقعی شود به این معنی که دولت پول نفت را به بازار ارز تزریق نکند و قیمت را پایین نگه ندارد.

از سوی دیگر این باور وجود دارد که چون یکسان سازی نرخ ارز در نهایت منجر به بالا ماندن نرخ ارز و در نتیجه پایین ماندن ارزش ریال می‌شود این اقدام دست کم در شرایط فعلی نمی‌تواند سیاست منطقی باشد.

در مقابل این دیدگاه برخی دیگر معتقدند که اساسا کاهش ارزش پول ملی نمی‌تواند اتفاق زیان باری برای اقتصاد کشور باشد. علیرضا کلاهی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در این خصوص معتقد است تصور کاذبی وجود دارد که قدرت ملی و اقتدار را به ارزش پول مربوط می دانند در حالی که ارزش پول یک رقم است.

به گفته او، نگاه به کشورهای دیگر این موضوع را نشان می دهد قدرت اقتصادی به ارزش پول یک کشور نیست. سوال این است که آیا کویت که یک دینارش سه دلار آمریکاست، کشور قدرتمندی محسوب می شود؟ در مقابل کشور ترکیه که در سال های اخیر با افت ارزش پول مواجه شده، یا ژاپن که ۱۰۰ ین آن یک دلار می ارزد، اقتصاد ضعیفی دارند؟ پاسخ منفی است؛ بنابراین می توان گفت که رابطه ارزش پول با قدرت اقتصادی در علم اقتصاد بی معناست.

کلاهی می‌گوید تفکری در جامعه حاکم است که با این دغدغه ها فاصله دارد. زمانی که توافق هسته ای به سرانجام رسید، عده ای منتظر کاهش نرخ ارز بودند تا سفر خارجی شان ارزان تر تمام شود. این نوع تفکر جای تاسف دارد. در گردشگری هم موضوع نرخ ارز مطرح است. امروز سفر به کیش از سفر به ترکیه گران‌تر است.

به گفته او، همه این موارد نشانه این است که نرخ ارز در ایران واقعی نیست.

این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران معتقد است که باید به واقعی کردن نرخ ارز به نفع اقتصاد ملی اندیشیده شود و از کاهش ارزش پول ملی نترسید.

انتهای پیام