یک عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، گم شده زندگی شهری را ارتباطات انسانی دانست.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه خراسان، هادی خانیکی در سلسله نشست‌های شهر گفتمان که در پژوهشکده ثامن برگزار شد، با بیان این‌که «درحال حاضر بیشتر به جنبه فیزیکی شهرها توجه می‌شود» اظهار کرد: نقدی که بر مشهد وارد می‌شود، نداشتن فضایی مناسب برای گفت‌وگو و به ویژه گفتمان نقدی است.

وی انتخاب مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام را بهانه مناسبی برای پرداختن به مشهد دانست و افزود: برای این کار باید دو نگاه بیرونی و درونی داشته باشیم، به طوری که در نگاه درونی تمامی جنبه‌های زیستی مشهد را تدوین و پس از آن ارزشیابی کنیم.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به تحقق سریع فعالیت‌ها در مشهد، اظهار کرد: پرداختن به مسئله آماده سازی مشهد برای رویداد بزرگ 2017 تنها وظیفه دولت نیست بلکه ابعادی اجتماعی، فرهنگی و مدنی دارد و در جامعه باید نمود پیدا کند.

وی دغدغه مردم را ارتباطی دانست و گفت: بحران‌های مشهد شامل دو موضوع رشد حاشیه نشینی و تغییرات پرشتاب فیزیکی نامطلوب بافت‌های سنتی شهر است.

وی ضمن اظهار نگرانی در خصوص سیطره پروژه‌های فیزیکی بر شهر مشهد، تصریح کرد: چهره بیرونی شهر بسیار تغییر کرده است و غفلت از تجربه‌های مدنی به یک مسئله جدی تبدیل شده و می‌توان گفت از وجهه تاریخی مشهد غافل شده‌ایم.

وی با بیان این‌که مشهد دومین کلان شهر مذهبی جهان است، خاطرنشان کرد: مشهد در ارتباط با زائران غیرایرانی نوعی از گردشگری متفاوت را نشان می‌دهد.

خانیکی اولین الگو در برخورد با مسئله مشهد 2017 را الگوی آرمان شهری دانست و افزود: با توجه به این‌که مشهد یک شهر مذهبی است غلظت آرمان شهری آن افزایش می‌یابد اما باید گفت در اندیشه ایرانی آرمان شهر تعریف مشخصی ندارد و آرمان‌ها هر لحظه متفاوت می‌شود.

وی ادامه داد: برای تعریف آرمان شهر می‌توانیم به الگوهای جهانی مراجعه کنیم و با توجه به حداقل وجهه اشتراک آرمان شهرها مبنی بر توسعه متوازن و پایدار، تلاش کنیم تا به این سطح برسیم به طوری که توسعه بدون پایداری و یا برعکس را شاهد نباشیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه در آرمان شهرهای جهانی مسئله عدالت اجتماعی مطرح است، گفت: برابری در فرصت‌ها و عدالت توزیعی، زیست بندی اقتصادی، آزادی و ... دیگر مسائل مطرح شده در این آرمان شهرهاست.

وی بیان کرد: در مشهد باید مسئله ارتباطات و فرهنگ برجسته‌تر باشد نه این‌که شهر را با مجموعه‌ای از ساختمان‌های مرتفع به یاد آوریم این درحالی است که متاسفانه اکنون دچار ابهام و عدم تقارن در بیان تعریف شهر مشهد شده‌ایم.

خانیکی از تعارضات بیرونی و درونی در تعاریف شهر مشهد سخن گفت و ادامه داد: درحال حاضر نمی‌توانیم مشهد را شهری مدرن یا پسامدرن، ایرانی یا جهانی و ... تعریف کنیم.

وی گفت: اگر مجموعه حرم مطهر را نادیده بگیریم دیگر چیزی از مشهد باقی نخواهد ماند، افزود: در مشهد دچار گذشته‌ای که به روز نشده و آینده‌ای که مسدود شده، هستیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به خارج شدن مشهد از فضای دوقطبی، تصریح کرد: زندگی در مشهد چند قطبی و نامنسجم شده است و در آن اشکال کاریکاتوری و مینیاتوری از وجوه سنتی و یا مدرن به چشم می‌خورد.

وی مشهد را دارای ظرفیت‌های متعدد خواند و ادامه داد: بر اساس تجربه مشهد معاصر ظرفیت‌های متنوعی دارد که کمتر به آن توجه شده است.

خانیکی مهم‌ترین مسئله در مشهد را توسعه حرم مطهر دانست و گفت: با وجود همه تغییرات شکل گرفته در کالبد شهر که به وفور وجود دارد، توسعه حرم مطهر رضوی مهم‌ترین مسئله را تشکیل می‌دهد.

وی از فضای گم شده گفت‌وگو خبرداد و تاکید کرد: در گذشته فضاهای عمومی زنده‌ای در مشهد وجود داشت که جایگاه گفتمان بود اما در حال حاضر این اماکن به ندرت وجود دارد و یا اصلا دیده نمی‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: نتیجه وجود چنین فضاهای عمومی برای گفتمان پیش بردن فضای غیررسمی در فضای رسمی است.

وی با بیان این‌که در مشهد نیز خرد نگری وجود ندارد، تصریح کرد: در مشهد نیز مانند تمام شهرهای کشور برای توسعه به جهان نگاه می‌شود و استمراری در فعالیت‌ها وجود ندارد.

خانیکی از ضعف وجود فضاهای عمومی گفتمان سخن گفت و ادامه داد: این امر باعث شتاب روزافزون تغییرات فضای کالبدی شهر با محوریت تخریب فضاهای سنتی و فرسوده می‌شود.

وی مسبب حاشیه نشینی را هجوم عوامل مدرن یا شهری شدن دانست و با اشاره به این‌که در مطالعات شهری توجه به عوامل زنده نگه داشتن هویت شهر، امری ضروری است، تاکید کرد: یکی از این عوامل محله‌هاست و اکنون نیز یکی از فعالیت‌های در حال اجرا زنده کردن و زنده نگاه داشتن محله‌هاست.

وی تصریح کرد: زمانی که مسئله‌ای را نقد می‌کنیم صرفا سیاست‌گذاران مدنظر نیستند و نقد کنشگران حوزه عمومی و جامعه مدنی نیز در نظر گرفته می‌شود.

خانیکی ضمن تاسف از عدم توانایی در بازسازی روح قدسی به شکل قدیمی، گفت: سوءتفاهم‌ها در برخورد با دو نوع گردشگری زیارت و فرهنگی از جایی شروع می‌شود که رابطه دیالکتیکی دو نوع گردشگری را نمی‌توانیم مشاهده کنیم.

وی با بیان این‌که باید به دنبال بازتولید محتواها باشیم، عنوان کرد: رسانه‌ای شدن گفت‌وگوها موجب از بین رفتن شکل واقعی آن می‌شود، به طوری که طرفین گفت‌وگو نادیده گرفته می‌شوند و فهم سیاسی مهم تلقی می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه مشهد ویژگی خاص خود را دارد، تصریح کرد: سعی نکنیم شهر مشهد را به حالت کلیشه‌ای در بیاوریم.

انتهای پیام